Βιβλιοκριτική του φιλόλογου-συγγραφέως Σαράντου Καργάκου για την επανέκδοση της «Ιστορίας της πόλεως Μεσσήνης» (Αναδημοσίευση από τον «ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ» της 19/12/99)

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΙΧ. ΤΣΕΡΠΕΣ

«Ιστορία της πόλεως Μεσσήνης», έκδοση «Δημοτικής Βιβλιοθήκης Μεσσήνης», Μεσσήνη 1998, σσ. 189+60 σελίδες με εικόνες.

Πρόκειται για τη δεύτερη έκδοση, που είναι επηυξημένη και εμπλουτισμένη με φωτογραφικές καταγραφές της πόλεως, με αναφορά στη μεταπολεμική περίοδο(δεκαετία ‘50 και ‘60) και με πίνακες δημάρχων, επαγγελματιών κ.λπ. Την επιμέλεια της δεύτερης έκδοσης, που συνιστά κόσμημα για τη σεμνή μεσσηνιακή πόλη, έχει ο καλός μαθηματικός, Γιάννης Π. Πλατάρος, αντιπρόεδρος του Δημ. Συμβουλίου, ένας άνθρωπος πολύ στοχαστικός και βαθύτατα προβληματισμένος. Ας μου επιτραπεί όμως να εκφράσω μια σοβαρή διαφωνία: δεν έπρεπε να αλλάξει η ορθογραφική φυσιογνωμία του έργου. Το γεγονός ότι ο Θεοδ. Μιχ. Τσερπές έγραφε -και ορθώς- είνε (και όχι είναι) δείχνει πως είχε εδραίες ορθογραφικές πεποιθήσεις. Συνεπώς η αφαίρεση της περισπωμένης, της ψιλής και της δασείας από το έργο του συνιστά αυθαιρεσία. Ευελπιστώ ότι σε τρίτη έκδοση το λάθος αυτό δεν θα επαναληφθεί. Εξάλλου, δεν κατανοώ το γιατί θα πρέπει η πόλη της Μεσσήνης να ακολουθεί τη βερυβάκεια ορθογραφική γραμμή την οποία νομιμοποίησαν αντισυνταγματικότατα και πραξικοπηματικότατα κατά τις μεταμεσονύκτιες ώρες της ΙΙης Νοεμβρίου 1982 τριάντα (ναι τριάντα!) νυσταλέοι πνευματοκτόνοι βουλευτές. Ο συγγραφέας Θ. Μιχ. Τσερπές άφησε για την πόλη του μια εργασία υποδειγματική. Μελέτησε το καθετί. Όχι μόνο τα ιστορικά αλλά και τα κοινωνικά. ‘Ετσι έδωσε ένα ιστορικό πανόραμα της πόλης, που συνδέεται όσο καμιά άλλη πολύ βαθιά με την ιστορία της Μεσσηνίας και όμως είναι τόσο λίγο γνωστή. Η Καλαμάτα, χάρη στην ευλογία της Παναγίας της Καλομάτας, πήρε τα πρωτεία σε νεότερη εποχή. Όμως η Μεσσήνη έχει μια ζωή περισσότερο εσωτερική. Είναι μια πόλη ενδοτερής, με έναν αλληλογιγνωσκόμενο πληθυσμό, με ένα δικό της τρόπο ζωής που αφομοιώνει την εξωτερική επιρροή. Είναι ένας κόσμος συντηρητικά εξελισσόμενος, μεταβαλλόμενος αλλά όχι αλλοιούμενος. Μπορεί κάποτε στη Μεσσήνη (βλ. σ. 111) να τραγουδούσαν την επιθεωρησιακή παρλάτα «Ε, ρε γυνή, πώς κοκορεύεσαι / απ’ τον καιρό που μου κουρεύεσαι / κι απ’ τον καιρό που μου ‘βαλες ψαλίδι Ι στο κάθε σου κοτσίδι. . . », ωστόσο οι Νησιώτισσες(η Μεσσήνη είναι περισσότερο γνωστή ως Νησί —ίσως παραφθορά του Πάμισος) ήσαν από τις πρώτες σε εξέλιξη γυναίκες της χώρας μας— όχι φυσικά μόνο στην εμφάνιση. Ειλικρινά χάρηκα διαβάζοντας για τους ανθρώπους του παλιού καιρού —ανθρώπους χτεσινούς μα τόσο τωρινούς— που καθόρισαν με την ποικίλη δράση τους τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της μεσσηνιακής αυτής πολιτείας και δεν νομίζω ότι κερδίζει σε αρχοντιά, αν προστεθεί στο πληθυσμιακό της δυναμικό ο Σωκράτης Κόκκαλης του Ολυμπιακού και η Δάφνη Σημίτη του πρωθυπουργού. Για τη δεσποινίδα Σκλήβα, που έγινε Μις Κόσμος το 1997, δεν λέω , μια κι έγινε δεχτή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας! Στο Σουσουδιστάν, που αντιποιείται τίτλον Ελλάδος, αυτά έχουν πέραση. Κι αν τα γράφω αυτά είναι γιατί ο Θ.Μ. Τσερπές ήταν άνθρωπος αυστηρού ήθους και δεν χαριζόταν σε πρόσωπα. Ιδού:

«Οι μέχρι το 1875 ασχολούμενοι με την πολιτική, που βγήκαν βουλευτές και δήμαρχοι στην Μεσσήνη, ήσαν αφανείς φαυλοκράται, που εγώ τουλάχιστον δεν γνωρίζω ούτε τα ονόματά τους. Ήσαν οι υποκινητές των φόνων για πολιτικούς και προσωπικούς λόγους και του μίσους μεταξύ των συμπολιτών τους. ‘Εχοντας με το μέρος τους τον κομματικό υπαλληλικό μηχανισμό, κατάφερναν και πετύχαιναν να δίνεται γρήγορα χάρη στους φονιάδες και ταραχοποιούς οπαδούς τους που χρησιμοποιούσαν. Κυκλοφορούσαν τότε στην κοινωνία φονιάδες που είχαν 2 και 3 φορές καταδικασθεί σε βαρύτατες ποινές για φόνους που φρόντιζαν να τους βγάζουν οι πολιτικοί για να μην αδυνατίζει το κόμμα τους»σ. 75).

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Όχι φυσικά στη Μεσσήνη.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ