Cottessen, Kothauserstraat 5: deze vakwerkhoeve bestaat uit een woonhuis met verdieping onder schilddak, in oorsprong daterend uit de l6e eeuw, en een haakvormig bedrijfsgedeelte, eveneens uitgevoerd in vakwerk en daterend uit de 18e eeuw. Deze bouwwerken zijn zo gesitueerd dat naar de langslopende, holle weg een open binnenplaats is ontstaan. Het woonhuis is thans zes balkvakken diep (oorspronkelijk vier) en is in het midden gescheiden door een mergelmuur waarin ter weerszijden, op beide bouwlagen, een schouw is aangebracht. Op de begane grond is rechts van de schoorsteen een oude nis aanwezig en ook op de verdieping is een oude nis, links van de schoorsteen in de muur uitgespaard. in de buitenste balkvakken van de oorspronkelijk vier balkvakken tellende woning zijn op de verdieping zogeheten Andreaskruizen in de buitenmuur aangebracht ter versteviging van de vakwerkconstructie. In dit oorspronkelijke gedeelte is geen kelder aangetroffen. De moerbalken op de verdieping zijn ondersteund door een korbeelconstructie die is voorzien van snijwerk. Op de begane grond zijn enkelvoudige vensters aangebracht, terwijl de twee middenvakken op de verdieping twee kruiskozijnen bezitten. Later is het woongedeelte met een vak naar de straatzijde uitgebreid en voorzien van een in mergel overwelfde kelder. De straatzijde van de begane grond is opgetrokken in breuksteen en verder in vakwerk. De hofzijde heeft op de begane grond een enkelvoudig kozijn en op de verdieping een kloosterkozijn. Het woonhuis is later nog eens met een vak verlengd, naar de achterzijde, waarbij (na verdeling van het huis), een kelder werd aangelegd die is voorzien van troggewelfjes tussen stalen balken. De schuur uit de l8e eeuw, vroeger met koestal aan de zuidoostkant van de hof en de langgerekte voormalige stalvleugel aan de noordoostkant die daarop aansluit, zijn opgetrokken uit vakwerk met breukstenen onderbouw en afgedekt met zadeldaken. De schuur heeft aan de veldzijde een uitbouw onder een doorgetrokken dakschild.
Aan de korte noordoostkant van de
schuur bevindt zich een wagenschop. Oorspronkelijk bestond de schuur
uit vijf vakken, maar werd later uitgebreid naar achter het woonhuis
liggende schuur, die weer bestaat uit zes vakken. De hoeve is in het
midden van de jaren `70 ingrijpend gerestaureerd, waarbij het complex
tot vakantie-appartementen werd ingericht. De onderbouw is
samengesteld uit veldkeien, cottesser-steen en bevat af en toe latere
baksteenreparaties. In typologisch opzicht is deze hoeve een goede
representant van vakwerkbouw en regionale bouw. Vele
vakwerkboerderijen zijn inmiddels verloren gegaan door zeer rigoreuze
verbouwingen waardoor van authenticiteitswaarde geen sprake meer kan
zijn. In oorsprong was vakwerkbouw een teken van eenvoud; het gebouw
werd opgetrokken uit locale materialen (in dit geval hout uit het
Vijlenbos) en gebouwd volgens de regionale traditie. Het complex aan
de Kothauserstraat 5 is een van de weinige redelijk goed bewaard
gebleven van vakwerkbouw in Nederland; het beschikt over de oude
perceelindeling en is gelegen op een landschappelijke glooiing
temidden van landbouwvelden. Het pand heeft de oorspronkelijke
grondvormen en ruimte schikking grotendeels gehandhaafd en bezit nog
verschillende oude onderdelen, zodat de oorspronkelijke agrarische
functie direct herkenbaar is. Deze elementen tezamen verlenen aan de
hoeve een bijzondere cultuurhistorische waarde.
| 
|