* Οι περισσότεροι φοιτητές σπουδάζουν στις σχολές τους επειδή έτυχε να
περάσουν σε αυτές και όχι διότι τις επέλεξαν συνειδητά
Πανεπιστημιακές σπουδές με το ζόρι
Ποια τμήματα αποτελούν πρώτη επιλογή και ποια «καταναγκαστική εργασία»
ΜΑΡΝΥ ΠΑΠΑΜΑΤΘΑΙΟΥ
Χιλιάδες νέοι και νέες χωρίς κανένα ενδιαφέρον για το αντικείμενο των
σπουδών τους φοιτούν στα πανεπιστήμια και στα TEI! Οπως φανερώνουν τα
στοιχεία, πολλοί φοιτητές επέλεξαν τα προγράμματα σπουδών που παρακολουθούν με
μοναδικό κριτήριο την πόλη που εδρεύουν ή τις βάσεις εισαγωγής του
προηγούμενου έτους... Αιτίες του προβλήματος είναι κυρίως δύο: η αγωνιώδης
αναζήτηση θέσεων στον «ήλιο» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και η απουσία
επαγγελματικού προσανατολισμού στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
H ώρα του μηχανογραφικού δελτίου: οι υποψήφιοι συνήθως το συμπληρώνουν με
κριτήρια τις βάσεις, την πόλη ή το κύρος της σχολής και όχι επειδή θέλουν να
σπουδάσουν σε κάποιο συγκεκριμένο τμήμα
Ερευνα που έγινε στα τμήματα των AEI και των TEI της χώρας αποδεικνύει ότι
μεγάλα ποσοστά «συνειδητής επιλογής» έχουν μόνο οι σχολές υψηλού ενδιαφέροντος
των AEI και TEI, ενώ η πλειονότητα των υπόλοιπων φοιτητών σπουδάζει απλά
για... να σπουδάσει. Ετσι, στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού
Μετσοβίου Πολυτεχνείου το 100% των φοιτητών που εισήχθησαν εφέτος είχαν
συμπληρώσει τη Σχολή τους ως «πρώτη προτίμηση» στα μηχανογραφικά τους. Στην
Ιατρική Αθηνών το 99,38% των νέων φοιτητών είχε συνειδητά επιλέξει την καριέρα
του γιατρού. Αντίθετα, από τους πρωτοετείς φοιτητές του Τμήματος Επιστήμης και
Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου ούτε ένας δεν είχε
χαρακτηρίσει το τμήμα που μπήκε ως «πρώτη επιλογή» του (0,00%). Μόνο το 4,76%
των νέων φοιτητών του Τμήματος Μηχανολόγων Μεταλλείων του ΕΜΠ είχε επιλέξει
συνειδητά το πρόγραμμα σπουδών του.
Τελευταίο στις προτιμήσεις των υποψηφίων φοιτητών φαίνεται ότι είναι το
Δεύτερο Επιστημονικό Πεδίο (Θετικές Επιστήμες) και τα τμήματα του, ενώ πιο
δημοφιλή είναι τα τμήματα του Τέταρτου Επιστημονικού Πεδίου (Επιστήμες
οικονομίας και διοίκησης). Οπως αποδεικνύει η επεξεργασία των στοιχείων του
υπουργείου Παιδείας που έκαναν οι σύμβουλοι σταδιοδρομίας κκ. Σπύρος
Μιχαλούλης και Νίκος Παυλάκος, οι φοιτητές προτιμούν τα AEI από τα
TEI και αποφεύγουν σχολές που δεν τους δίνουν συγκεκριμένη επαγγελματική
ταυτότητα. Οπως λέει ο κ. Μιχαλούλης: «Οι μαθητές συμπληρώνουν το
μηχανογραφικό δελτίο αφού έχουν πάρει στα χέρια τους τα μόριά τους. Το γεγονός
αυτό πολλές φορές τους οδηγεί στη δήλωση τμημάτων που είναι πιο κοντά στα
μόριά τους και όχι στη δήλωση τμημάτων που πραγματικά επιθυμούν. H συμπλήρωση
του μηχανογραφικού πριν από την ανακοίνωση των μορίων πιθανόν να βοηθούσε
περισσότερο τους μαθητές στο να κάνουν πιο συνειδητές επιλογές σχολών και να
τους έβγαζε από πολλές παγίδες».
Πρώτο Επιστημονικό Πεδίο (Ανθρωπιστικές - Νομικές - Κοινωνικές
Επιστήμες)
* ENNEA στους δέκα πρωτοετείς φοιτητές συγκεκριμένων τμημάτων του πεδίου
επιθυμούσαν να εισαχθούν σε αυτά και τα επέλεξαν συνειδητά. Πρόκειται για τα
τμήματα: Νομικής Αθήνας, Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης (Πανεπιστημίου
Μακεδονίας), Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας (Πανεπιστήμιο Ιονίου),
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Αθήνας, Μουσικών Σπουδών Θεσσαλονίκης. Το
ίδιο συμπέρασμα ισχύει για τα περισσότερα τμήματα ξένων φιλολογιών: Αγγλικής
Γλώσσας και Φιλολογίας, Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Ιταλικής Γλώσσας
και Φιλολογίας. Οκτώ στους δέκα επέλεξαν συνειδητά τα τμήματα Επικοινωνίας
& Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Αθήνας και Ψυχολογίας του Παντείου
Πανεπιστημίου, αλλά και το Τμήμα Διεθνών Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου.
* ΑΝΤΙΘΕΤΑ μόνο δύο στους δέκα πρωτοετείς φοιτητές ήθελαν να μπουν σε
άλλα τμήματα του πεδίου και τα συμπλήρωσαν ως «πρώτη επιλογή» στα
μηχανογραφικά τους. Πρόκειται για τα Τμήματα Μεσογειακών Σπουδών στη Ρόδο,
Βαλκανικών Σπουδών στη Φλώρινα (όπου μόνο το 17,25% των πρωτοετών φοιτητών
περιελάμβανε το τμήμα αυτό στις δύο πρώτες του επιλογές), Πολιτικής Επιστήμης
& Ιστορίας του Παντείου (17,71%), Κοινωνικής Θεολογίας Αθήνας (16,89%),
Δημόσιας Διοίκησης Παντείου στην Αθήνα (13,07%), Φιλοσοφίας Πάτρας (1 στους 10
φοιτητές του το είχε δηλώσει ως πρώτη προτίμηση) καθώς και το Τμήμα
Μεθοδολογίας Ιστορίας & Θεωρίας της Επιστήμης (1 στους 10 φοιτητές του το
είχε δηλώσει ως πρώτη προτίμηση).
* ΔΥΟ από τους δέκα επιτυχόντες των TEI του 1ου Επιστημονικού Πεδίου θα
προτιμούσαν να βρίσκονται σε άλλη σχολή από αυτή που πέρασαν, με βάση τη
συμπλήρωση του μηχανογραφικού.
TA KPITHPIA
Πώς οι υποψήφιοι συμπληρώνουν το μηχανογραφικό
ΕΚΤΟΣ από ένα μικρό ποσοστό μαθητών που ξέρει τι θέλει και το δηλώνει, οι
υπόλοιποι μαθητές συμπληρώνουν το μηχανογραφικό δελτίο με γνώμονα τα ακόλουθα:
* τις βάσεις του προηγούμενου έτους
* την πόλη φοίτησης (όπου υπάρχει σαφής πρώτη προτίμηση στην Αθήνα και στη
Θεσσαλονίκη)
* τις σχολές που είτε έχουν κύρος (Ιατρική, Νομική, Πολυτεχνικές,
Μάρκετινγκ) είτε φαίνεται να έχουν απορρόφηση (Παιδαγωγικά).
Επίσης οι μαθητές προτιμούν τα AEI από τα TEI, ακόμη και αν κάποια TEI τούς
εξασφαλίζουν καλύτερη πρόσβαση στην αγορά εργασίας και αποφεύγουν σχολές που
δεν τους δίνουν συγκεκριμένη επαγγελματική ταυτότητα (π.χ., Μεθοδολογία
Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης Αθήνας).
Δεύτερο Επιστημονικό Πεδίο (Θετικές Επιστήμες)
* ΕΚΤΟΣ από δύο σχολές AEI Πληροφορικής (Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών
Αθήνας και Εφαρμοσμένης Πληροφορικής Μακεδονίας), όλες οι υπόλοιπες σχολές του
2ου Επιστημονικού Πεδίου (AEI και TEI) έχουν πολύ χαμηλά ποσοστά όσον αφορά
τις πρώτες προτιμήσεις των επιτυχόντων τους. Στη Φυσική Αθήνας ήθελαν να μπουν
μόνο ένας στους τέσσερις, το ίδιο και στο Μαθηματικών Αθήνας. Οι υπόλοιποι
τρεις στους τέσσερις δήλωσαν ως πρώτες επιλογές άλλες σχολές!
Τρίτο Επιστημονικό Πεδίο (Επιστήμες Υγείας)
* ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟ ποσοστό συνειδητής επιλογής έχει μόνο η Ιατρική (99,38%), ενώ
ακολουθεί η Διαιτολογία και Διατροφή Χαροκοπείου (66,7%). Τα τμήματα
Φαρμακευτικής (40,74%), Κτηνιατρικής (30,59%), Νοσηλευτικής (28,89%) μπήκαν
στο μηχανογραφικό των τελειοφοίτων του λυκείου ως τρίτες ή τέταρτες επιλογές,
μετά την Ιατρική.
* TO ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ποσοστό συνειδητής επιλογής στα TEI του πεδίου έχει το Τμήμα
Λογοθεραπείας με 44,71%.
Τέταρτο Επιστημονικό Πεδίο (Τεχνολογικές Επιστήμες)
* TO TMHMA Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ παραμένει εξαιρετικά δημοφιλές και, όπως
αποδεικνύουν τα στοιχεία, οι 99 στους 100 πρωτοετείς φοιτητές του το είχαν
δηλώσει ως πρώτη επιλογή τους! Υψηλά ποσοστά συνειδητής επιλογής εμφανίζουν
τμήματα όπως: Ηλεκτρολόγων Μηχανικών (99,21%), Πολιτικών Μηχανικών (94,44%),
Μηχανολόγων Μηχανικών (83,76%).
* ΑΝΤΙΘΕΤΑ, τμήματα όπως το Αγρονόμων Τοπογράφων (15,56%) και Μηχανικών
Παραγωγής και Διοίκησης (12,22%) έχουν χαμηλά ποσοστά, γεγονός που δείχνει ότι
αποτελούν δευτερεύουσες επιλογές των υποψηφίων. Χαρακτηριστικές είναι οι
περιπτώσεις των τμημάτων Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης (Βόλος) και των
Μηχανικών Ορυκτών Πόρων (Χανιά), τα οποία εμφανίζουν (σχεδόν ή απόλυτα)
μηδενικές πρώτες προτιμήσεις!
* ΣΤΑ TEI του πεδίου το υψηλότερο ποσοστό συνειδητής επιλογής (40,54%)
εμφανίζει το Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής (Ρέθυμνο).
Πέμπτο Επιστημονικό Πεδίο (Επιστήμες Οικονομίας και Διοίκησης)
* TA TMHMATA της Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής Αθήνας και Θεσσαλονίκης
και αυτό του Μάρκετινγκ Αθήνας έχουν υψηλό ποσοστό συνειδητής επιλογής
(περίπου 8 στους 10 πρωτοετείς φοιτητές ).
* ΑΝΤΙΘΕΤΑ τμήματα της περιφέρειας, αν και έχουν ενδιαφέροντα αντικείμενα
σπουδών (π.χ., Μάρκετινγκ και Διοίκησης Λειτουργιών στην Εδεσσα), δεν
συγκεντρώνουν πολλές πρώτες επιλογές (1 στους 10).
Εκπληξη αποτελεί ότι το Τμήμα της Δημόσιας Διοίκησης του Πρώτου Επιστημονικού
Πεδίου δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη απήχηση παρά το γεγονός ότι οι απόφοιτοί
του εγγράφονται στο Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδας. «H εμπειρία φανερώνει
ότι υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών που έχει άγνοια για τις σχολές,
συμπληρώνει το μηχανογραφικό την ύστατη ώρα και περιμένει να δει τι θα
κάνει στη ζωή του αφού πάρει τους βαθμούς από τις εξετάσεις. H απουσία
του επαγγελματικού προσανατολισμού είναι κάτι παραπάνω από εμφανής,
ιδιαίτερα στους μαθητές της Γ´ Λυκείου» καταλήγει ο κ. Παυλάκος.
