BSE en het diermeelspoor

Een provisorisch ingericht haventje op een afgelegen plek aan de Maas. Drie jaar lang meerden hier buitenlandse kustvaarders met bergen diermeel aan. Buitenlandse vrachtwagens voerden de ladingen beendermeel vervolgens weer af. Waar kwam dit diermeel vandaan en waar ging het naartoe? Wie was de opdrachtgever? Hoe is er gecontroleerd op deze import? Heeft deze transportroute iets te maken met het nieuwe concentratiegebied van BSE?

BSE, de gekke-koeien-ziekte, lijkt in Nederland bijna een vergeten kwestie. Toch komen er elke maand gemiddeld nog twee nieuwe BSE-gevallen bij. De teller staat al op 76. En nog steeds is niet duidelijk hoe BSE in Nederland terecht is gekomen. In Argos hoort u vandaag een speurtocht in het verleden. Want BSE heeft een incubatietijd van zes jaar. Hoe is het voer van de zieke koe zes jaar geleden besmet geraakt?
---

Crisis in Soedan

De International Crisisgroup, een internationale denktank, heeft de Verenigde Naties opgeroepen militair te interveniëren in Soedan. Alleen op deze wijze kan voorkomen worden dat de komende maand tienduizenden mensen de hongerdood sterven bij het conflict in de westelijke regio Darfur. Aan de telefoon hebben we Stephen Ellis, hoofd van het Afrika programma van de International Crisisgroup, en in een studio in Den Haag zit minister Van Ardenne van Ontwikkelingssamenwerking. Rik Delhaas praat met hen.
---

Hoe moet het verder met Irak?

Door de grimmige situatie in Irak worden de Amerikaanse en Engelse regeringen gedwongen de oplossing steeds meer bij de VN te zoeken. Een elegante manier om op den duur wég te komen uit een onoplosbaar conflict, maar dat vraagt wel de medewerking van Frankrijk en Duitsland. Die landen hebben redelijk positief gereageerd op de ontwerpresolutie die begin deze week bij de veiligheidsraad werd gelegd, waarin Bush en Blair de Irakezen volledige soevereiniteit op 1 juli garanderen. Maar Frankrijk en Duitsland willen meer, onder andere dat in de resolutie wordt vastgelegd dat de door Amerika geleide troepenmacht begin 2005 vertrekt.
Frankrijk heeft vanaf het begin een consequente koers gevaren: zolang er geen harde bewijzen zijn over de massavernietigingswapens en zolang het geen VN operatie is, doet Frankrijk niet mee. Duitsland had en heeft geen behoefte militair mee te doen, terwijl Engeland daarentegen net besloten heeft 370 man éxtra te sturen, wat het totale aantal Britse manschappen in Irak op 8900 zet.
Wij vragen ons het komende halfuur af: nu het Brits-Amerikaanse standpunt door de omstandigheden schuift, welke invloed heeft dat op de oude bondgenoten?
Een Europees onderonsje met CDU-parlementariër Peter Altmaier in Berlijn en de NRC-correspondenten Hieke Jippes in Londen en Pieter Kottman in Parijs, onder leiding van Djoeke Veeninga.
---

De Hollandse handelsgeest in Irak.

Risico's? Natuurlijk zijn er risico's, maar die zijn beheersbaar, hield de Amerikaanse onderminister van Handel William Lash zijn publiek eerder deze week voor. Het publiek bestond uit Nederlandse ondernemers en het onderwerp was: zaken doen in Irak.
Een klein jaar geleden nog stonden Nederlandse ondernemers te trappelen om zaken te doen in Irak, maar door de alsmaar chaotischere situatie in Irak is van het aanvankelijke enthousiasme weinig meer over. Enkele tientallen Nederlandse ondernemers, veelal geleid door Irakese Nederlanders, zetten door maar het gros is in tussentijd afgehaakt.
Het ministerie van Economische Zaken, dat geld beschikbaar maakte om ondernemers te stimuleren, besloot onlangs het beschikbare bedrag tot nader orde te bevriezen. Wat is er over van de Hollandse handelsgeest in Irak nu de risico's er met de dag groter lijken te worden? Een gesprek hierover met Sybren van der Zwaag, directeur van Friesian Agro Consultancy, en Arnold Noorduijn, voorzitter van het Platform Irak en directeur export van Friesland Coberco.
---

Trombose

Lopen mensen in een vliegtuig een groter risico op trombose dan op de grond?
75 Proefpersonen, twintig analisten en laboratoriummedewerkers en onze verslaggever Stefan Heijendael zitten in een speciaal gehuurd vliegtuig. De vrijwilligers doen mee met een medisch onderzoek naar trombose. Zij moeten acht uur in een vliegtuigstoel zitten en worden drie maal geprikt om zo duidelijkheid te krijgen over de risicofactoren van trombose.
---

Waar het om gaat: buitenlands beleid van de EU

Waar het nu om gaat is dat de lijsttrekker van het CDA bij de komende europese verkiezingen Camiel Eurlings, het vetorecht over gezamenlijk buitenlands beleid van de EU af wil schaffen.

Hiermee wil hij eenheid in het europese buitenlands beleid smeden.
Eenheid tussen landen die over het minste of geringste buitenlands akkefietje hopeloos verdeeld zijn.
Ger Jochems vraagt uitleg aan Camiel Eurlings
---

Europese wetenschappers keren zich tegen het onderzoeksbeleid EU

Al meer dan 5000 onderzoekers hebben op internet een petitie ondertekend waarin zij zich beklagen over de verspilling van het Europese onderzoeksgeld. Hoogleraar en initiatiefnemer Bart de Strooper hekelt de enorme bureaucratie, waardoor wetenschappers niet meer aan onderzoek toekomen. Hij gaat in debat met Kurt Vandenberghe van de Europese commissie voor Onderzoek en Ontwikkeling.

-----

Een verslag van robotwedstrijd Eurobot

In het Franse La Ferte-Bernard werden dit weekend rugbywedstrijden gespeeld tussen robotten. Zo'n 180 Franse teams en 41 ploegen uit andere landen hadden een robot gefabriceerd die in staat was zelf ballen te vinden en die vervolgens in de goal te krijgen. Het Nederlands team nam deel met een onooglijke robot waarin 2 wc-borstels verwerkt waren.

-----

NIEUWSBERICHTEN

1. Aspirines veranderen seksueel gedrag van ratten.
   

Als je aspirines en andere anti-ontstekings middelen aan pasgeboren ratten geeft, heeft dat invloed op hun latere seks leven.
De onderzoekers Margaret McCarthy van de Universiteit van Maryland in de VS, en haar collega Stuart Amateau vonden een opmerkelijke werking van het molecuul (PGE2) waarvan al bekend was dat het een rol speelt bij pijnbestrijding en het tegengaan van ontstekingen.

McCarthy en Amateau injecteerden pasgeboren mannetjes en vrouwtjes ratten met een middel dat de productie van PGE2 tegengaat; of injecteerden ze juist met PGE2. Mannetjesratten die geïnjecteerd waren met PGE2, hadden, toen ze eenmaal volwassen waren, een veel lager libido dan de andere groep ratten.

1. Fokstier krijgt kleinkloon
   

Voor het eerst is het gelukt om de kloon van een fokstier, nóg een keer te klonen. Het resultaat is een stier die hetzelfde erfelijke materiaal heeft als zijn 'kloon-opa'.

De Japanse onderzoekers die dat hebben gedaan, denken dat het op een dag mogelijk is om een succesvolle fokstier steeds weer te 'herklonen'. Telkens als de stier oud wordt, zou je hem kunnen klonen, zodat je weer een 'vers', nieuw exemplaar hebt. Nu worden fokstieren duur en tijdrovend geselecteerd uit honderden opgroeiende stieren.

Toch is het steeds weer opnieuw klonen van een stier heel wat moeilijker dan een bakje yoghurtcultuur vermeerderen. Zo moesten de onderzoekers voor ieder gekloond kalfje eerst honderden pogingen doen. En een derde generatie kloonstieren maken lukte zelfs helemaal niet. Net zoals een fotokopie van een fotokopie steeds slechter leesbaar wordt, zo lijkt ook klonen steeds moeizamer te gaan.

1. Gefokte kanarie zingt lager.
   

In de kanariewereld heb je tenoren en bassen. Gefokte kanaries zingen lager dan hun wilde soortengenoten, ontdekte bioloog Timothy Wright uit Maryland.
De lagere zangstem is het gevolg van een genetische mutatie, die het gehoorbereik van gefokte kanaries verkleint. Ze horen hoge tonen minder goed, en gaan daarom lager zingen. Jonge kanariepietjes nemen dit voorbeeld over. Ook als gefokte kanaries opgroeien met wilde soortgenoten, zullen ze, dankzij hun genetische afwijking, toch een lagere zangstem ontwikkelen.

1. De eerste vogels hadden waarschijnlijk vier vleugels.
   

De eerste vogels hadden waarschijnlijk vier vleugels. Pas veel later werden ze van viervleugelige zweefvliegers tot moderne fladdervliegers met lichte skeletten en twee vleugels.

De dierkundige Per Christiansen van de Universiteit van Kopenhagen en de paleontoloog Niels Bonde van het Geologisch Instituut in Kopenhagen ontdekten dit toen ze een nieuwe studie maakten van het meest bekende vogelfossiel, de Archaeopteryx. Uit dit onderzoek werd duidelijk dat deze vogel zowel op zijn rug als op zijn poten lange veren had. De onderzoekers zagen bij dit vogelfossiel op zijn rug de contouren van veren, die bij elkaar gebonden zaten, ook rondom de poten en waarschijnlijk aan het begin van zijn nek. De veren zien er verrassend modern uit en zien er volstrekt hetzelfde uit als de veren van vogels, zoals we ze nu kennen.

1. Vulkaan ontdekt in Zuidpoolwateren.

Het ijscontinent Antarctica blijkt iets warmer te zijn dan werd gedacht. Vlak voor de kust hebben geologen een onderzeese vulkaan gevonden, die het water om zich heen nog altijd een beetje verwarmt.
De vulkaan moet pas geleden nog lava gespuwd hebben, denken de onderzoekers. In de wijde omgeving van de vulkaan waren organismen op de zeebodem te vinden, terwijl het donkere gesteente rondom de vulkaan zelf amper gekoloniseerd was.

Overig nieuws over...

1. Het kapsel-gen
2. Een nieuw prehistorisch tijdperk

...vindt u op de website van Noorderlicht bij 'Nieuws' en 'Noorderlog' (zie bovenste 2 links).

----

Buiten de wetenschap: De ACT-methode, deel 3

Een nieuwe reportageserie over hoe Rotterdam zijn overlastbezorgers actief aanpak. Deze week maakten burgemeester en wethouders van Rotterdam trots bekend dat het veiliger is geworden in de Maasstad. En dat komt mooi uit, want het gehele stadsbestuur heeft zijn goede naam en positie op het spel gezet in de strijd tegen overlast en criminaliteit.

Eén manier die men heeft bedacht om rust in de straten van Rotterdam te krijgen is om de 700 meest irritante Rotterdammers op een lijst te zetten en deze overlastbezorgers vervolgens in een traject te rangeren waarin zij zullen worden getransformeerd tot brave burgers, goedwillende huisvaders en eerlijke belastingbetalers.

Deze PGA-lijst (persoonsgerichte aandacht) opent de deuren naar vijf mogelijke trajecten, waarvan het laatste wordt bestierd door zogenaamde ACT-teams. ACT staat voor Assertive Community Treatment en is een uit de Verenigde Staten overgewaaide behandelmethode om mensen met zowel verslavingsproblematiek als een psychiatrische aandoening te benaderen en te behandelen. In Rotterdam zijn verschillende teams actief en met één ervan, van het Riagg Rijnmond Zuid (onderdeel van de GGZ Groep Europoort) gaat de VPRO op pad.

Onze verslaggever Gerrit Kalsbeek bericht vanuit de onderbuik van de stad; volgt hulpverleners op zoek naar probleemmensen van de PGA-700 lijst en praat met verslaafden, bestuurders, ambtenaren, vrijwilligers en andere stadgenoten. Kortom, laat u meenemen langs goten en koopgoot, stadhuis en Pauluskerk, drugspanden en opvanghuis. Ervaar wat er in onze grootste havenstad in de geest van Pim allemaal geschiedt.

Discussie VS - Irak

Gisteren dienden de VS en Groot-Brittannië een VN-resolutie in die internationale steun moet genereren voor de machtsoverdracht in Irak, en vannacht hield president Bush op prime-time een toespraak over de regeringsplannen met Irak. Het is de eerste in een reeks van zes waarin de president de formele machtsoverdracht in Irak, op 30 juni zal voorbereiden. Maar veel nieuws zat er niet in en de vraag is of het publiciteitsoffensief van het Witte Huis een teken is van de standvastigheid en daadkracht die de president graag wil uitstralen, of van paniek over de ontwikkelingen in Irak. En de vraag die daaronder ligt is hoe schadelijk de gebeurtenissen in Irak eigenlijk zijn voor Bush' grote project: de herverkiezing in november. En dat roept weer de vraag op waarom we zo weinig horen van Bush' democratische tegenkandidaat John Kerry. Want terwijl Bush sprak kwamen de nieuwste opiniepeilingen binnen in de VS en daaruit blijkt dat de steun van de Amerikanen voor Bush' Irak-politiek nog nooit zo laag is geweest, maar ook dat John Kerry daar niet van profiteert.
Chris Kijne spreekt over die achterliggende vragen met NRC-correspondent Marc Chavannes en met Michiel Vos, documentairemaker en in die hoedanigheid al enkele maanden in het voetspoor van John Kerry.
---

Nederlandse verantwoordelijkheid

De Nederlandse militairen hebben 25 mensen in Irak gearresteerd en overgedragen aan de Britse militairen. Maar betekent overdracht van gevangenen ook de overdracht van verantwoordelijkheid? Of blijven de Nederlandse militairen medeverantwoordelijk voor het wel en wee van deze gevangenen? En is Nederland medeverantwoordelijk voor het gedrag van haar coalitiegenoten in de 'Coalition of the Willing'? Met andere woorden, kan Nederland aangesproken worden als haar coalitiegenoten op grote schaal martelen? Rik Delhaas praat hierover met Lars van Troost van Amnesty International.
---

De ACT-methode, deel 2

Een nieuwe reportageserie over hoe Rotterdam zijn overlastbezorgers actief aanpak.

Deze week maakten burgemeester en wethouders van Rotterdam trots bekend dat het veiliger is geworden in de Maasstad. En dat komt mooi uit, want het gehele stadsbestuur heeft zijn goede naam en positie op het spel gezet in de strijd tegen overlast en criminaliteit.
Eén manier die men heeft bedacht om rust in de straten van Rotterdam te krijgen is om de 700 meest irritante Rotterdammers op een lijst te zetten en deze overlastbezorgers vervolgens in een traject te rangeren waarin zij zullen worden getransformeerd tot brave burgers, goedwillende huisvaders en eerlijke belastingbetalers.

Deze PGA(persoonsgerichte aandacht)-lijst opent de deuren naar vijf mogelijke trajecten, waarvan het laatste, het vijfde traject, wordt bestierd door zogenaamde ACT-teams. ACT staat voor Assertive Community Treatment en is een uit de Verenigde Staten overgewaaide behandelmethode om mensen met zowel verslavingsproblematiek als een psychiatrische aandoening te benaderen en te behandelen. In Rotterdam zijn verschillende teams actief en met één ervan, van het Riagg Rijnmond Zuid (onderdeel van de GGZ Groep Europoort) gaat de VPRO op pad.
Onze verslaggever Gerrit Kalsbeek bericht vanuit de onderbuik van de stad; volgt hulpverleners op zoek naar probleemmensen van de PGA-700 lijst en praat met verslaafden, bestuurders, ambtenaren, vrijwilligers en andere stadgenoten. Kortom, laat u meenemen langs goten en koopgoot, stadhuis en Pauluskerk, drugspanden en opvanghuis.
Ervaar wat er in onze grootste havenstad in de geest van Pim allemaal geschiedt.
---

De AWBZ rijst de pan uit

Patienten en ouderen moeten in de toekomst vaker zelf opdraaien voor de
kosten van hun rollators, steunkousen, incontinentie-luiers en
sta-op-stoelen. Dat zegt het College voor Zorgverzekeringen in een onderzoek over de kosten van medische hulpmiddelen dat dit weekend werd gepresenteerd. Vorig jaar zijn de kosten van de hulpmiddelen met bijna 10 procent gestegen. Om de AWBZ, waar de medische hulpmiddelen uit betaald worden, beheersbaar te houden, moet er flink gesnoeid worden in het pakket. Ook het kabinet denkt in die richting. Maar, toen CVZ voorzitter Hans Hillen een paar maanden geleden opperde dat bejaarden misschien zelf hun rollator wel kunnen betalen, was het land te klein. De Kamer vroeg om een spoeddebat, minister Hoogervorst suste de boel en sindsdien is het in Den Haag angstvallig stil.

Het CVZ adviseert de regering over wat mensen aan zorg vergoed
moeten kunnen krijgen. Een gesprek met voorzitter Hans Hillen, voorzitter van het College voor Zorgverzekeringen, over de vraag hoe ver die eigen verantwoordelijkheid moet gaan.
---

De ACT-methode, deel 1

Een nieuwe reportageserie over hoe Rotterdam zijn overlastbezorgers actief aanpak.

Deze week maakten burgemeester en wethouders van Rotterdam trots bekend dat het veiliger is geworden in de Maasstad. En dat komt mooi uit, want het gehele stadsbestuur heeft zijn goede naam en positie op het spel gezet in de strijd tegen overlast en criminaliteit.
Eén manier die men heeft bedacht om rust in de straten van Rotterdam te krijgen is om de 700 meest irritante Rotterdammers op een lijst te zetten en deze overlastbezorgers vervolgens in een traject te rangeren waarin zij zullen worden getransformeerd tot brave burgers, goedwillende huisvaders en eerlijke belastingbetalers.

Deze PGA(persoonsgerichte aandacht)-lijst opent de deuren naar vijf mogelijke trajecten, waarvan het laatste, het vijfde traject, wordt bestierd door zogenaamde ACT-teams. ACT staat voor Assertive Community Treatment en is een uit de Verenigde Staten overgewaaide behandelmethode om mensen met zowel verslavingsproblematiek als een psychiatrische aandoening te benaderen en te behandelen. In Rotterdam zijn verschillende teams actief en met één ervan, van het Riagg Rijnmond Zuid (onderdeel van de GGZ Groep Europoort) gaat de VPRO op pad.
Onze verslaggever Gerrit Kalsbeek bericht vanuit de onderbuik van de stad; volgt hulpverleners op zoek naar probleemmensen van de PGA-700 lijst en praat met verslaafden, bestuurders, ambtenaren, vrijwilligers en andere stadgenoten. Kortom, laat u meenemen langs goten en koopgoot, stadhuis en Pauluskerk, drugspanden en opvanghuis.
Ervaar wat er in onze grootste havenstad in de geest van Pim allemaal geschiedt.
---

Waar het om gaat, Nova.

Jawel, het dagelijkse nieuws- actualiteiten- en achtergrondprogramma van Nederland 3.
Nou ja, dagelijks, op zondag natuurlijk niet. We wonen wel in Nederland!
En nu dreigt de actualiteitenrubriek ook op zaterdagavond geschrapt te gaan worden.
Het evenwicht tussen fictie en non fictie op Nederland 3 deugt niet. Er moet meer drama te zien zijn.
Niet te veel echte wereld dus, in het weekend, dat helpt de kijkcijfers blijkbaar niet omhoog.
Gerard Legebeke praat met de Netcoördinator van Nederland 3, Lennart van der Meulen.
---

Argos in het land der blinden

De omzetting van audiocassettes met daarop boeken voor blinden en slechtzienden naar CD's is per 1 januari van dit jaar voltooid. In een ruim twee jaar durend project werden in opdracht van het ministerie van OCW meer dan dertigduizend boeken en tijdschriften omgezet. Uit documenten die bij de redactie van Argos bezorgd zijn blijkt dat er achter de schermen dubieuze dingen gebeurden met subsidiegeld. Een extern consultant, werkzaam voor het ministerie van OCW, profiteerde daar in het bijzonder van. Hij gaf subsidie aan een stichting die hij zelf oprichtte en die stichting gaf weer opdrachten aan één van de BV's waar hij enig aandeelhouder is. Een verhaal over belangenverstrengeling, vriendjespolitiek en fraude, een consultant die zichzelf helpt en een staatssecretaris die dat niet wil zien.
---

Veilig Afghanistan?

De ogen van de wereld zijn dezer dagen gericht op Irak, maar ook in Afghanistan rommelt het nog steeds. De Taliban en Al Qaeda plegen in het zuiden en oosten van het land regelmatig aanslagen. Twee weken geleden nog kwamen daarbij medewerkers van de Verenigde Naties om het leven die bezig waren met de voorbereidingen van de verkiezingen die in september zullen plaatsvinden. Grote delen van het grensgebied met Pakistan zijn ontoegankelijk voor westerse hulpverleners. De Amerikaanse troepen maken er nog altijd jacht op Osama Bin Laden. In de hoofdstad Kabul - die wordt beschermd door de internationale troepenmacht ISAF - is het relatief rustig. Ook in een paar provincies in het midden van het land is de situatie stabiel. Inmiddels zijn uit de buurlanden Pakistan en Iran miljoenen mensen teruggekeerd naar hun akkers en dorpen.
Vanuit Nederland zijn tot nu toe een paar honderd uitgeprocedeerde Afghanen vrijwillig teruggekeerd. Zij krijgen een vergoeding en desnoods een opleiding om hun leven opnieuw op te bouwen. Het gaat vooral om mensen uit Kabul. Per 1 april is het, op grond van een overeenkomst met Afghanistan, ook mogelijk om mensen tegen hun zin op het vliegtuig naar Kabul te zetten. Is dit verstandig?
De stichting Vluchteling nodigde VVD-kamerlid Arno Visser en Eduard Nazarski, directeur van stichting Vluchteling uit om naar Kabul te reizen. Vrij Nederland redacteur Harm Ede Botje ging mee.
---

Geweld op scholen

Vorig jaar werden 423 leerlingen wegens onhandelbaarheid van de ene school naar de andere overgeplaatst, en 2800 kregen er een tijdelijke schorsing, een zogenaamde time-out. Ongeveer drie- á vierhonderd werden gewoon van school gestuurd zonder dat duidelijk is wat er verder met ze gebeurde. 45% van de leraren in het praktijkonderwijs en VMBO hebben wel eens met agressie te maken. Vier van de tien schooldirecteuren in de grote steden zeggen de veiligheid van hun personeel niet meer te kunnen garanderen.

De moord, eerder dit jaar, op conrector Hans van Wieren van het Haagse Terra-college was het treurige topje van deze ijsberg. Onderwijsminister Maria van der Hoeven presenteerde deze week haar plan van aanpak om de veiligheid op scholen te verbeteren. Een interview met minister Van der Hoeven.
---

Noord-Hollandse landschap moet karakteristieker

Het landschap in Noord-Holland dreigt saai te worden. Het ziet er niet meer zo uit als pak hem beet honderd jaar geleden. De provincie geeft boeren, particulieren en natuurverenigingen daarom subsidie om het authentieke en klassieke Noord-Hollandse landschap in ere te herstellen. Dat wil zeggen: met windsingels, boomgaarden, hakhoutbosjes, rietkragen en houtwallen.

Natuurverenigingen storten zich massaal op de subsidies, maar individuele boeren lijken minder enthousiast. Zij hebben nog tot 1 september de tijd om hun subsidie-aanvraag in te dienen, maar velen laten het afweten.

Teun van de Keuken onderzocht samen met Philipine Koorneef van Landschap Noord-Holland waarom de boeren zo terughoudend zijn. Allereerst bezochten ze een boerderij die duidelijk laat zien, hoe het niet moet.

---

Liberale samenwerking in Nederland en Europa

Waar het nu om gaat is de vraag of Nederland rijp is voor een grote liberale partij.
Die vraag werd eerder deze week gesteld op een Symposium met als toepasselijke titel: Nederland op weg naar een liberale partij.

Daar deed VVD coryfee Henk Vonhoff een opmerkelijke uitspraak over een mogelijke vergaande samenwerking tussen zijn VVD en D66.

Ger Jochems praat met professor Henk Vonhoff
---

Noorderlicht staat deze keer geheel in het teken van het symposium Bessensap, dat vandaag wordt gehouden in wetenschapsmuseum Nemo.

In deze live-uitzending onder andere een interview met evolutiebioloog Richard Dawkins. Hij werd bekend met zijn boek "The Selfish Gene" . Daarin beschrijft hij mensen als overlevingsmachines, blind geprogrammeerd door onze genen.

Verder vanaf Bessensap een gesprek met deeltjesdeskundige Hans Wilschut over hoe je met een paar atomen het heelal kunt bestuderen. Communicatiewetenschapper Moniek Buijzen vertelt waarom zeurende kinderen altijd de baas in in de supermarkt. En sociaal-wetenschapper Yfke Ongena legt uit hoe de uitkomsten van enquetes de werkelijkheid kunnen vertekenen.

Het Vlaams Blok

Op 13 juni zijn er in België niet alleen Europese verkiezingen maar ook regionale. Walen en Vlamingen kiezen dan hun eigen parlementen. In de peilingen in Vlaanderen scheert het Vlaams Blok weer hoge toppen. Meer dan één vijfde van de Vlamingen zou op het Blok stemmen. In maart nog veroordeelde het Hof van Beroep in Gent het Vlaams Blok voor racisme en discriminatie. Volgens het Vlaams Blok een aanslag op de vrije meningsuiting. Is het nieuwe succes van het Vlaams Blok ingegeven door deze veroordeling of gelooft een deel van de Vlamingen rotsvast in de ideeën van het Blok?

Tijd voor een balans. Fred Stroobants praat met Rinke van den Brink, kenner van extreem-rechts in Europa, Nico Carpentier, docent communicatiewetenschappen in Brussel en Karl van den Broeck, journalist bij het dagblad De Morgen.

* Besproken boeken:
Rinke van den Brink: De Internationale van de Haat. Uitgeverij De Geus, ISBN 9062222463.

Extreem-rechtse partijen zijn helaas niet meer weg te denken uit het politiek spectrum. Toch worden deze partijen en hun kiezers in Nederland na tien jaar politieke deelname nog steeds niet echt serieus genomen. Politici, beleidsmakers en anti-racisten verdringen elkaar weliswaar om hun afschuw uit te spreken over verkiezingssuccessen van extreem-rechts, maar hebben tot nu toe bitter weinig inhoudelijk weerwerk geboden.
De kennis over extreem-rechts ontbreekt simpelweg.
Dit boek kan daar verandering in brengen: door middel van reportages en interviews met kopstukkenen kaderleden geeft Van den Brink een indringend beeld van extreem-rechtse partijen en hun aanhangers in West-Europa. Want het is beter de vijand te leren kennen dan hem dood te zwijgen. De internationale van de haat portretteert zichzelf.
---

De aanslag op Izzedin Salim

Gisteren werd Abdul Zahra Othman Mohammed (Izzedin Salim) bij een zelfmoordaanslag gedood toen hij in Bagdad de Groene Zone in wilde. Hij was lid van de regeringsraad en bekleedde deze maand het voorzitterschap van dit door de Amerikanen ingestelde bestuursorgaan. Hij zat daar in voor de Al Dawa partij, een gematigde shiítische partij.

Een gesprek met Kees Rietveld, adviseur van de Iraakse minister voor Volksgezondheid. Hij heeft het afgelopen jaar in de Groene Zone gewerkt.
---

Uitkering? Verplicht werken!

Gemeenten kunnen hun bijstandsgerechtigden best licht huishoudelijk werk laten doen, vindt minister van Financiën Gerrit Zalm. Sinds de lokale overheden zelf verantwoordelijk zijn voor de bijstand proberen ze van alles om uitkeringsaanvragers zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Dat werk mag best 'simpel' werk zijn.

Het reïntegratiebeleid van Helmond wordt vaak genoemd als goed voorbeeld voor de rest van het land. Het project DirectWerk dwingt bijstandsaanvragers binnen 24 uur met licht productiewerk te beginnen. Het recht op 'passende arbeid' is er niet meer bij.

Een reportage vanuit de sociale werkplaats van de Atlant Groep in Helmond. In de enorme hal maken de cliënten sleutelhangers en stoppen pennen in doosjes: dat liever dan thuis zitten.
---

Draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking

Vorige week stond er eerst in de Telegraaf: 'Corruptie Mozambique slokt financiële hulp op'. Even later verscheen in Trouw het artikel: 'Schaamteloos gegoochel met cijfers over corruptie bij hulp'. Kop één was kort gezegd de mening van Tweede Kamerlid Zolt Szabo van de VVD, woordvoerder van ontwikkelingssamenwerking. Kop twee was de mening van Kathleen Ferrier, Tweede Kamerlid van coalitiegenoot CDA en woordvoerder van ontwikkelingssamenwerking. De ironie van het geval is dat beide waarnemingen het gevolg zijn van dezelfde reis. Beide ontwikkelingssamenwerkingsdeskundigen bezochten de week daarvoor gezamenlijk Mozambique. Een discussie tussen Ferrier en Zolt Szabo.
---

Voetballende criminelen

Eens per jaar organiseren Willem en Hans Anker van het advocatenkantoor Anker en Anker een voetbalwedstrijd tegen ter beschikking gestelden. Om zo meer begrip te kweken voor het leven achter de tralies. Zaterdag was het weer zover. Een wedstrijd op het terrein van TBS-kliniek Veldzicht - waarschijnlijk het best beveiligde voetbalveld in heel Friesland. Verslaggever Kees Schaepman was erbij, langs de lijn, achter de hekken, en, tenslotte, achter de tap.
---

André Rouvoet over deals met criminelen

In een artikel in het vakblad Trema pleitte de Amsterdamse officier van justitie Koos Plooy deze week hartstochtelijk voor de verruiming van de mogelijkheden om deals te sluiten met criminelen. Hij noemde die verruiming 'absoluut noodzakelijk in de strijd tegen de zware misdaad'. Het pleidooi komt uit de mond van de man wiens bedreiging tot een hoogoplopende ruzie heeft geleid binnen het Openbaar Ministerie.

Gesprek met Christen Unie Kamerlid André Rouvoet. Hij is voormalig lid van de Commissie van Traa: de commissie die midden jaren '90 een dikke streep trok door de mogelijkheid voor het sluiten van deals met criminelen.
---

Verslag van een maandenlange speurtocht naar de rol van Nederlandse Special Forces, de commando's, in de oorlogen in Irak en Afghanistan. Beperkten de commando's zich tot beveiligingstaken, zoals de regering zei, of waren ze direct betrokken bij de oorlogsvoering? En wat doen ze op dit moment? Wat weet de Tweede Kamer hiervan? Waarom hebben de Verenigde Staten bij Nederland zo aangedrongen juist op de inzet van die commando's? Heeft dit te maken met de verliezen die de Special Forces van de Amerikanen in Afghanistan en Irak hebben geleden? Hoe groot zijn die verliezen?
Argos over verborgen verliescijfers en het meest geheimzinnige onderdeel van de Nederlandse steun aan de Amerikaanse oorlogsvoering.

Aansluitend een reactie van de Tweede Kamerleden Bakker (d66) en Koenders (Pvda)

Irak

Het is al vaker misgegaan in Irak het afgelopen jaar, maar de laatste golf van dramatische ontwikkelingen begon toen vier Amerikanen uit hun auto getrokken werden, in brand werden gestoken en als geblakerde overwinningsvaandels aan de staken van een brug in Fallujah werden gehangen. Later bleek dat het om werknemers van het bedrijf Blackwater ging, een privébedrijf dat gespecialiseerd is in terrorismebestrijding en stedelijke oorlogsvoering. Voorwaar een lucratieve bussiness op het moment. En toen vorige week het schandaal rond de gebeurtenissen in de Abu Graibh gevangenis losbarstte, bleek al snel dat ook daar privébedrijven bij betrokken waren. De bedrijven CACI-International en Titan hadden beiden ondervragers geleverd voor de inmiddels beruchte A1-vleugel van Saddam's voormalige martelcentrum waar het Amerikaanse leger zich van zijn slechtste kant liet zien.

Is alles te huur tegenwoordig? En wat zijn Blackwater, CACI en Titan eigenlijk voor bedrijven? Een gesprek met Maarten Rabaey. Hij is coördinator buitenland van de Belgische krant De Morgen die zich al jaren bezighoudt met de zogenaamde private contractors op het gebied van het krijgsbedrijf.
---

China

Er wordt de laatste tijd veel en op hoog niveau gereisd tussen Europa, China en Taiwan. In april bezocht premier Balkenende China en vorige week bezocht de premier van China de Europese Unie. En als in Nederland een parlementslid van het CDA zin heeft zich door de Taiwanese regering te laten uitnodigen om bijgepraat te worden, dan kan dat ook.

China kijkt argwanend toe. Wat moeten al die Nederlandse parlementariërs in de afvallige provincie Taiwan. Nederland wordt binnenkort voorzitter van de Europse Unie en dus voor China een belangrijke gesprekspartner. Want tijdens dat voorzitterschap zal een knoop moeten worden doorgehakt of het wapenembargo tegen China zal worden opgeheven of niet. Fieneke Diamand praat met Willem van Kemenade. Hij is China-expert én Taiwandeskundige.
---

Zimbabwe

Het is al een hele tijd stil rond Zimbabwe. De tachtigjarige leider Robert Mugabe zit nog altijd stevig in het zadel, terwijl de economie als maar verder in het dal glijdt. John van 't Hoff werkt voor de vakbond en een mensenrechtenorganisatie in Harare, de hoofdstad van Zimbabwe.
---

De oorlog in Irak

Afshin Ellian is Iraniër van geboorte, maar inmiddels woont hij al lange tijd in Nederland als jurist, filosoof en dichter. Adriaan van Vuuren is generaal, buiten dienst weliswaar, maar zijn hersens zijn allerminst buiten dienst. De generaal hadden we met enige regelmaat te gast aan de vooravond van de oorlog en hij toonde zich daar toen een voorstander van. Afshin Ellian was voorzichtiger, maar veegde wel met grote regelmaat de vredesdemonstranten en het het oude linkse Europa de mantel uit wanneer zij het Amerikaanse neo-conservatieve project tot democratisering van het Midden Oosten bekritiseerden. Een goed moment om met beide heren van gedachten te wisselen over de ontstane situatie in Irak. En vooral ook: hoe nu verder?
---

Slim, maar zonder baan, aflevering 1

Elf mannen zitten in een kring. Ze zijn werkloos, hoog opgeleid en komen iedere week in een wijkcentrum in Eindhoven bijeen om elkaar te ondersteunen bij het vinden van een baan. Stichting TalentPlus organiseert soortgelijke bijeenkomsten ook in Weert, Tilburg, Nijmegen en Den Bosch. Verslaggever Irene Houthuijs volgt deze groep werkloze mannen de komende tijd.
---

Gaswinning in de Waddenzee

De D'66 Kamerfractie heeft het besluit genomen niet langer tegen gaswinning in de Waddenzee te zijn. Ondanks enorm protest van de democratische achterban en ondanks de duidelijke passage over gasboringen in het verkiezingsprogram. Wat is dat verkiezingsprogram dan nog waard? Hoe werkt het in een democratische politieke partij en hoe dient men een verkiezingingsprogram te lezen? Een gesprek met Kamerlid Boris van der Ham.
---

Viertig jaar chaos

De Amerikaanse meteoroloog Edward Norton Lorenz ontvangt op woensdag 12 mei bij het KNMI de Buys-Ballot medaille voor zijn chaostheorie. Lorenz ontdekte in de jaren zestig dat kleine veranderingen in de atmosfeer, grote gevolgen kunnen hebben. Het meest bekend is zijn vlindereffect: over hoe een wiekslag van een vlinder in China een storm kan veroorzaken in Amerika. Of andersom natuurlijk. Maar wat heeft dertig jaar chaostheorie opgeleverd voor de meteorologie en voor andere wetenschappen? Een gesprek met Edward Lorenz zelf, met ex-vliegtuigbouwer en weerkundige Prof. Henk Tennekes en met de Groningse wiskundige Prof. Floris Takens.

----

Ruis en samenwerken

Als je met iemand samenwerkt, bestaat het risico dat jij méér investeert dan de ander. Psychologen noemen dit een sociaal dilemma omdat er zowel een eigen belang als een gezamenlijk belang speelt. Maar wat nu als je de ander echt niet kan bereiken? Hoe zorg je dan dat die nog wel met jou wil samenwerken? Op zoek naar de beste strategie, liet verslaggever Sam Verhaert zich door sociaal psycholoog Chris Reinders-Solmer aan een sociaal dilemma onderwerpen.

----

NIEUWSBERICHTEN

1. Speekseleiwit houdt bacteriën op afstand.

Toevoeging van een deel van het lichaamseigen eiwit agglutinine aan tandpasta en spoeldranken kan mogelijk helpen de schadelijke werking van bacteriën tegen te gaan.

Dat blijkt uit een promotieonderzoek van Floris Bikker, van de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Bikker stelt vast dat agglutinine, dat van nature geproduceerd wordt in speekselklieren en slijmvliezen, schadelijke bacteriën weghaalt, omdat agglutinine zich vasthecht aan stoffen die algemeen voorkomen op de buitenzijde van bacteriën.
Volgens Bikker bieden de onderzoeksresultaten mogelijkheden voor toepassingen in spoeldranken en tandpasta. Maar ook voor zalf, neus- en oogdruppels.

1. Misdaad loont niet, er cijfers over publiceren wél.

Media en gezagsdragers schroomden gisteren niet om grote conclusies te verbinden aan de door het Algemeen Dagblad gepubliceerde 'misdaadmeter'. Nederland wordt veiliger, Amsterdam is de onveiligste stad en Groningen de stad met de meeste inbraken, echode men.

In werkelijkheid zit de misdaadmeter - zoals alle onbewerkte gegevensbanken - vol met grappige fouten, geeft ook het AD toe. Waarom is het nietige Reiderland de gemeente met de meeste diefstallen uit sportcomplexen? Omdat er bij één inbraak tien kluisjes werden opengebroken. Waarom is Hendrik-Ido-Ambacht de gemeente met veruit de meeste fraudegevallen? Omdat het dorp twee snelweg-tankstations binnen zijn grens heeft waar veel zwart wordt getankt.

Is Hellevoetsluis echt zoveel gewelddadiger geworden? Of komt het gewoon omdat de burgemeester de inwoners dit jaar nadrukkelijk opriep aangifte te doen van verbaal geweld?

1. Nieuwe arm voor Melkweg

De atlas van de Melkweg moet opnieuw getekend worden, omdat er een nieuwe arm gevonden is.

De structuur van de nieuw ontdekte arm bestaat uit een boog van waterstofgas met een lengte van 77,000 lichtjaren en een paar duizend lichtjaren dik. Deze boog loopt langs de allerbuitenste rand van de Melkweg. De Australische Naomi McClure-Griffith ontdekte dit.

Het is al zo'n 50 jaar bekend dat de Melkweg een spiraalconstructie heeft. Na zorgvuldige studie ontdekten wetenschappers vier hoofdarmen, die rondom het centrum cirkelen. Daar tussen in cirkelt een klein aantal bogen. De nieuwe ontdekking is een massieve boog die rond zwiept buiten de reeds ontdekte armen. Als je het 's nachts zou kunnen zien, zou het reiken van de horizon tot aan de hemel.

Andere astronomen spreken hun verbazing erover uit dat deze boog tot nu toe over het hoofd is gezien.

1. Primitieve seks
   

Seks is begonnen in de vorm van bacteriën die met gekaapte genen van cel tot cel sprongen. Deze vroege vorm van gendonatie heeft later de vorm aangenomen van sperma, stelt Chris Bazinet. Hij is onderzoeker aan de St. Johns Universiteit in New York.

Ergens in de beginfase van het leven, zijn bacteriën bij grotere cellen ingetrokken. Maar Bazinet vermoedt dat de bacteriën ook van tijd tot tijd weer uitbraken om andere cellen te koloniseren. Cellen hadden daar baat bij wanneer de indringer als welkomstcadeau de genen van de vorige gastheer met zich meenam. Nieuwe genen bieden namelijk betere kansen op aanpassing en overleving.

Het systeem van gendonatie en -acceptatie ontwikkelde zich tot sex. Gendonoren zijn de mannen geworden, genacceptoren de vrouwen.

1. Verliefdheid zit in het bloed.
   

Als ze verliefd zijn, lijken man en vrouw hormonaal gezien meer op elkaar dan anders.
Dat blijkt uit onderzoek van Donatella Marazziti en Domenico Canale van de Universiteit van Pisa.

Vierentwintig verliefde Italiaanse mannen en vrouwen lieten zich prikken voor de wetenschap. Vergeleken met controlepersonen hadden alle verliefde vrouwen méér van het mannelijk geslachtshormoon testosteron. Mannen juist minder. Het hormonale verschil lag niet aan een overmaat aan seks, want de controlegroep had even vaak seks als de verliefden.

Ook maakten de verliefden meer van het stresshormoon cortisol aan. Volgens Marazziti en Canale past dat bij de spanning - zowel stress als opwinding - die bij verliefdheid komt kijken. Stresshormonen stimuleren ook de afgifte van het hormoon oxytocine, dat weer de liefde en zorg voor de ander bespoedigt.

Overig nieuws over...

1. Sars overdraag via handen
2. Microplastic
   

...vindt u op de website van Noorderlicht bij 'Nieuws' en 'Noorderlog' (zie bovenste 2 links).

Toename economisch en politiek belang van India

Wanneer je de begeleidende cijfers leest, wordt je meteen duizelig. Ongeveer zeshonderdvijfenzeventigmiljoen mensen van achttien jaar en ouder, op een bevolking van ruim één miljard, mochten de afgelopen drie weken stemmen in de vijfendertig deelstaten van India; begeleidt door zo'n vier miljoen verkiezingsfunctionarissen en vijfenzeventig politieagenten en paramilitaire verdedigers en bewakers van dit grootste democratische circus ter wereld. Geen wonder dat men in India heeft besloten dit feest te spreiden over vijf dagen. De eerste deelstaten stemden op twintig april en gisteren waren de laatste aan de beurt. En dan moeten die naar schatting vierhonderd miljoen stemmen - de vorige keer was de opkomst zestig procent - nog geteld worden. De definitieve uitslag is pas donderdag bekend. En dan zullen we weten of de coalitie die de afgelopen jaren geregeerd heeft, onder leiding van de hindoe partij BJP van premier Vajapjee, aan de macht blijft met meer dan 273 van de 543 zetels, of dat de grote rivaal, de Congrespartij van de familie Gandhi er in geslaagd is na twee opéénvolgende nederlagen weer terrein terug te winnen.

Een discussie met: socioloog Jan Breman, oud India-correspondent Anil Ramdas en Michiel Keyzer, hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.

* Besproken literatuur:
Anil Ramdas: 'Zonder liefde valt best te leven. Correspondentie uit India'. Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 9023414438. Dit is een boek over de neerslag van drie jaar correspondentschap in India voor NRC Handelsblad.
---

Afbraakbeleid Nederlandse Spoorwegen

De NS gaat zijn klantjes pesten, en wel zodanig dat de reizigers uit de trein zullen worden weggepest. Dat stelt de Vakbond voor Machinisten en Conducteurs - VVMC. De vakvereniging is onlangs geïnformeerd door de NS over een aantal plannen die vanaf 2007 gaan worden ingevoerd. Binnenkort start de VVMC een campagne om het publiek te informeren over deze 'afbraakplannen van de NS', zoals de vakbond ze noemt. Een gesprek met John Krijgsman van de Nederlandse Spoorwegen en Donald Cijs. Hij is bestuurder van de VVMC. Wat zijn de grootste bezwaren van de VVMC tegen de plannen van de NS?
---

De VNG en het asielbeleid

Ronald Bandell is burgemeester van Dordrecht. En what's more: hij is voorzitter van het Platform Asiel van de VNG, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, een overlegorgaan van zo'n twintig burgemeesters dat het gemeentelijke asielbeleid coördineert en namens de VNG met de minister van Vreemdelingenbeleid, mevrouw Verdonk, daarover onderhandelt. En daar zit hem nou net de kneep; sinds het kabinet besloten heeft dat maar tweeduizend immigranten - die nog onder de oude vreemdelingenwet vielen - gepradonneerd worden en hier mogen blijven, en er dus de komende drie jaar zo'n zesentwintduizend moet worden uitgezet, heeft ze er een probleempje bij. Om die uitzetting te realiseren moeten er drie landelijke vertrekcentra komen, maar er is geen gemeente die ze wil hebben. Eerst weigerde Eindhoven, toen weigerde Dordrecht en vorige week liepen de onderhandelingen tussen het ministerie en Hilversum stuk toen die gemeente niet de gevraagde extra agenten en de toezegging voor behoorlijk onderwijs en medische voorzieniggen in het centrum kreeg. De vraag dringt zich steeds duidelijker op waar de gemeenten nu precies staan in het uitzetdebat.
---

Deeltijdbehandeling voor anorexia op de tocht

Verslaggever Stefan ten Have ontmoet Marjolein Missler. Zij heeft de eetstoornis Anorexia Nervosa en zit in deeltijd-therapie op de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie van het Utrechts Universtair Medisch Centrum. Deze in Nederland zeldzame behandelvorm levert zeer goede resultaten. Toch denkt het ziekenhuis erover de deeltijdbehandeling op de schop te nemen: het geld kan beter ergens anders naartoe. Marjolein vindt dat maar niks: wat komt er dan van toekomstige patiënten terecht?

Ook de Stichting Anorexia en Boulimia Nervosa is bezorgd over de toekomst van gespecialiseerde behandelplekken in Nederland. Eind deze maand gaat ze in gesprek met het UMC. De Raad van Bestuur van het ziekenhuis beslist binnen twee maanden over de kwestie.
---

Accijnsverlaging benzine

VVD Tweede Kamerlid Pieter Hofstra ziet niets in een accijnsverlaging op benzine. De wereld draait dol. Nog nooit is de benzineprijs zo hoog geweest als nu. De overheid zou als tijdelijke compensatiemaatregel de belasting op benzine kunnen verlagen.

'Maar nee', zegt VVD-er Pieter Hofstra, 'daar schiet je niets mee op, want als de benzineprijs dan straks weer daalt, moet je de accijnzen weer verhogen'. Ger Jochems in gesprek met Pieter Hofstra.
---

De Glen Mills school en justitiële jeugdinrichting Den Engh zijn in de mode: een harde aanpak van de jeugdcriminaliteit, dat helpt tenminste. Den Engh raakte vorige week in opspraak vanwege klachten van (ex-) personeelsleden.
Zowel Den Engh als Glen Mills claimen dat hun aanpak werkt. Maar klopt die claim? Waarop is het succes van deze instellingen eigenlijk gebaseerd? Wat is de kwaliteit en de onafhankelijkheid van de evaluatieonderzoeken waarnaar de directies van de beide instellingen zo vaak verwijzen?
In Argos: De harde aanpak. Effectieve methode of modegril van bestuurders die graag daadkrachtig willen overkomen?

**

En verder: De leiding van Handicamp, een lentekamp voor gehandicapten, is boos op de Nederlandse Spoorwegen. De NS verbood dinsdagmiddag op het station in Heerlen een groep van vijftien gehandicapten, onder wie negen rolstoelers, in de trein naar Valkenburg te stappen. Dat zou te veel tijd in beslag nemen, waardoor de trein vertraging zou oplopen. Volgens de NS hadden de gehandicapten een dag van tevoren moeten melden dat ze van de trein gebruik wilden maken. In dat geval zou er iemand zijn aangewezen om het speciale invalidenplatform op het perron te bedienen. Een gesprek met een van de deelnemers van het Handicamp en een reactie van de NS

Speciaal Gerechtshof in Sierra Leone

Het Speciale Gerechtshof in Sierra Leone is een experiment dat een blauwdruk moet worden voor tribunalen in de toekomst. Bijvoorbeeld in landen als Irak, Afghanistan, Liberia of Ivoorkust. En Nederland is één van de grootste donoren. De toverwoorden zijn: snel, goedkoop en efficiënt. Zodat VN-tribunalen als die over Joegoslavië en Ruanda, die nog jarenlang dollars uit de internationale kas zullen slurpen, voorgoed tot het verleden zullen behoren. Voor het tribunaal nieuwe stijl is een beperkt budget en de deadline is streng: volgend jaar moet het zijn deuren alweer sluiten. Maar de gebouwen staan nog in de steigers en de negen verdachten die vastzitten in Freetown wachten nog steeds op het begin van hun proces.

Linda Polman maakte vlak voor de officiële opening van het tribunaal afgelopen maart een reportage. VN-medewerker Jan Jansen leidde haar rond over het bouwterrein.

Aansluitend een studiogesprek met journaliste Linda Polman die al een tijd in het land woont en met hoogleraar strafrecht aan de Universiteit van Utrecht Geert-Jan Knoops, die als advocaat nauw betrokken is bij het Sierra Leoonse tribunaal. Hij analyseert in zijn oratie over internationale straftribunalen de rol en positie van internationale en zogenoemde gemengde straftribunalen binnen het bestaande internationale strafrecht.
---

De schade in Nederland onder Balkenende

De Vlaamse socialistenleider Steve Stevaert organiseert - in de aanloop naar de verkiezingen in België volgende maand - busexcursies naar Nederland om Vlamingen te laten zien hoe het er aan toe gaat in een land waar socialisten niet aan de macht zijn. Zaterdag vertrekt de eerste bus naar Rotterdam. Stevaert vertelt wat er op het programma staat en wat hij verwacht van dit politieke ramptoerisme.
---

Na Mars komt Venus

Wat zou de politieke rol van Europa in de wereld moeten zijn? Geen kopie van de Verenigde Staten. Conflictpreventie, eerlijke handel, het versterken van de internationale rechtsorde; daar zou Europa zich op moeten concentreren.

Joost Lagendijk, europarlementariër voor GroenLinks, en Jan Marinus Wiersma, europarlementariër voor de PvdA, presenteren vandaag hun boek: 'Na Mars komt Venus, een Europees antwoord op Bush'. In 'Na Mars komt Venus' wordt ook nagegaan hoe invloedrijk de neo-conservatieven rond Bush eigenlijk zijn en de stelling wordt verdedigd dat Irak wel eens hun Waterloo zou kunnen worden. De auteurs breken op creatieve en provocatieve manier een lans voor een zelfverzekerde Europese opstelling. Europa moet niet proberen een kopie van de VS te worden, maar zich concentreren op het verder ontplooien van zijn eigen sterke punten: conflictpreventie, eerlijke handel, het versterken van de internationale rechtsorde. Als het kan samen met de VS, als het moet in de contramine.

Na 11 september 2001 zijn de verschillen tussen de Verenigde Staten en Europa uitgegroeid tot een schier onoverbrugbare kloof. Voor steeds meer Europeanen is de regering Bush onderdeel van het probleem; en niet langer deel van de oplossing voor veel wereldproblemen. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? En wat zou de reactie van Brussel moeten zijn op de politiek van wapengekletter in Washington?

Het boek wordt vandaag (vrijdag 7 mei) tussen 16.00 en 18.00 uur gepresenteerd in Felix Meritis, Keizersgracht 324 in Amsterdam.
---

Vertrekcentra voor asielzoekers

De vertrekcentra voor asielzoekers zijn een belangrijke pijler van het asielbeleid van Minister Verdonk. In drie jaar tijd wil zij, en met haar een meerderheid van de Tweede kamer, zesentwintigduizend ex-asielzoekers het land uitzetten, via die nieuw in te richten vertrekcentra.

Alleen, er blijkt geen gemeente in het land bereid te zijn aan zo'n terugkeercentrum mee te werken. Wat nu te doen? D'66-fractieleider Boris Dittrich ziet de bui al hangen. 'Als die vertrekcentra niet gerealiseerd kunnen worden, moet misschien toch nog maar eens gekeken worden naar een generale pardonregeling.'
---

Genetische diagnostiek

Acute beenmergkanker blijkt een verzameling van 16 verschillende ziekten. Door genetische diagnostiek kan men voor elke groep een gerichte behandeling ontwikkelen. Een gesprek hierover met Peter van der Spek, bio-informaticus aan de Erasmus Universiteit.
 
-----

De oorsprong van het schrift

Ons eigen alfabet is ontstaan via het spijkerschrift en het hiërogliefenschrift. In de serie Paradisolezingen een gesprek hierover met hoogleraar W.H. van Soldt, assyrioloog aan de Universiteit van Leiden. Van Soldt praat over de ontwikkeling van het schrift dat ontstond tijdens de beschavingen die in vroeger tijden bloeiden in Mesopotamië (ongeveer het huidige Irak), Egypte, Kanaän (modern Israël en Palestina) en Phoenicië.
 
Voor meer informatie over de Paradisolezing kunt u terecht op de website van NWO, zie bij de links in de kantlijn.

-----

NIEUWSBERICHTEN

1. Eet minder en houd ziektes op afstand.

Als je minder eet, heb je minder kans op ziektes, zoals een hartaanval, diabetes, anti-immuun ziektes en zelfs minder kans op kanker. Tot voor kort wist men dit alleen uit onderzoek met dieren. Een echt goed wetenschappelijk onderzoek met mensen kende men nog niet.

Maar Luigi Fontana en zijn collega's van de Universiteit van St.Louis in de Verenigde Staten hebben hier verandering in gebracht. Zij deden als eerste een lange-termijn onderzoek naar de effecten. Zij volgden zes jaar achttien vrijwilligers, die elke dag zo'n 1500 kilocalorieën gebruikten. Daarnaast was er een andere groep van 18 vrijwilligers, die gemiddeld ongeveer 2500 kilocalorieën binnen kregen. Na zes jaar werden alle vrijwilligers medisch onderzocht. De eerste groep was duidelijk veel gezonder dan de tweede groep.

1. Orca verheft zijn stem

Orca's moeten tegenwoordig hard schreeuwen om het motorgeluid van de toeristenboten te overstemmen.

Met hun karakteristieke lokroepen communiceren walvissen over kilometers afstand met elkaar. Omdat de belangstelling van mensen, die naar deze walvissen komen kijken ('whale-watchers') in de afgelopen tien jaar enorm is toegenomen, zijn de geluiden die de walvissen maken, 15 procent langer geworden. Dit om het lawaai van de 'whale-watchers' te kunnen overstemmen. Pas als de toeristen weer aan de tequila zitten, gebruiken de orca's weer hun normale stem.

1. Zeeschildpad weet de weg

Zeeschildpadden hebben hun eigen 'global positioning system': een zintuig voor het aardmagnetisch veld met bijbehorende plattegrond. Vandaar dat ze na verre oceaanreizen toch weer favoriete voedselplekken terugvinden.

Dat bleek toen Amerikaanse onderzoekers enkele jonge zeeschildpadden vingen en lieten zwemmen in een tobbe met een elektromagnetische spoel erom gewonden. waarvan ze het magnetisch veld konden manipuleren. Door het magnetisch veld te variëren, konden ze de zwemrichting van de dieren beïnvloeden. Of ze nu een plek ten noorden of ten zuiden van de vangstplaats simuleerden, de schildpadden zwommen altijd weer 'terug'.

Pasgeboren schildpadden zwemmen simpelweg richting open zee, maar kennelijk ontwikkelen ze al snel een geraffineerd besef van de wereldkaart.

1. Anorexia in de oertijd en het nut van honger.

Een nieuwe theorie zegt dat de préhistorische mens erbij gebaat was dat sommige van hen de honger trotseerden. Zij zouden de stam naar een betere voedselplaats kunnen leiden. Volgens de Amerikaanse psychologe Shan Guisinger hadden prehistorische nomaden in tijden van schaarste er wellicht baat bij om honger te negeren, om te vasten en dit ook langere tijd vol te houden.

Guisinger begeleidde anorexia patiënten en was verbaasd. In strijd met wat je zou verwachten, waren deze anorexia patiënten zeer energiek en voelden zich zelfs verzadigd. Dit riep bij haar de vraag op of het opzettelijk niet-eten in préhistorische tijden misschien een functie gehad zou kunnen hebben. In vroegere tijden moesten er mensen zijn die, wanneer er honger heerste, zo energiek bleven dat ze op pad gingen voor hun stam om voedsel te vinden.

Guisinger zag haar ideeën bevestigd in dierstudies. Veel diersoorten, die grote afstanden afleggen, zoals grijze walvissen, schakelen hun hongergevoel uit als ze geen tijd hebben om te eten.

Het mag duidelijk zijn dat Guisinger's ideeën puur speculatief zijn.

Overig nieuws over...

1. De maximale hoogte van bomen
2. Barbecuen in de oertijd

...vindt u op de website van Noorderlicht bij 'Nieuws' en 'Noorderlog' (zie bovenste 2 links).

-----

Buiten de wetenschap: Midden Oosten deskundige Leo Kwarten over de recente aanslag in Saoedi Arabië

Na de dood op zes westerse werknemers in Saoedi Arabië afgelopen zaterdag, adviseert de Amerikaanse overheid al haar onderdanen het land te verlaten. De aanslag van de extremisten stond eigenlijk voor deze week gepland, maar toen ze de foto's van de door Amerikaanse soldaten gemartelde Irakezen zagen, besloten ze onmiddellijk tot actie over te gaan. Leo Kwarten, Midden Oosten deskundige, bezoekt regelmatig Saoedi Arabië en praat over de aanslag.

Het zwarte schaap van Europa

Op 1 mei werd de Europese Unie met tien nieuwe landen uitgebreid. Daarmee lijkt de oude scheidslijn die Europa ooit in tweeën deelde voorgoed verleden tijd. Maar met het definitief verdwijnen van het IJzeren Gordijn doemt een nieuwe muur op: een muur rond de armste landen van Europa die niet voldoen aan de toelatingscriteria van de Europese Unie. Albanië bijvoorbeeld, het armste land van Europa, dat vooral het nieuws haalt vanwege criminele bendes die overal in Europa actief zijn. Maar ook Albanië wil de Europese boot niet missen; stoutmoedig heeft de regering aan Brussel bekend gemaakt dat Albanië hoopt om zich in 2015 bij Europa te mogen voegen. Een portret van het zwarte schaapje van Europa.
---

De affaire Kahn

Wat heeft het Non Proliferatieverdrag te maken met Urenco? De Pakistaan Abdul Qadeer Kahn stal in de jaren zeventig geheimen bij Ultra Centrifuge Nederland in Almelo, dat onderdeel is van Urenco. Mede dankzij die kennis zou hij een atoombom hebben kunnen ontwikkelen in Pakistan.

Vandaag verschijnt in New York een rapport met als titel: 'Abdul Qadeer Kahn, Urenco en de verspreiding van kernwapentechnologie. De symbiotische relatie tussen kernenergie en kernwapens'. Dat rapport wordt straks binnen de muren van de Verenigde Naties gepresenteerd, waar voorbereidende besprekingen gehouden worden over het Non Proliferatieverdrag. Het rapport is in opdracht van Greenpeace geschreven en één van de auteurs is Frank Slijper. Frank Slijper is medewerker van de Campagne tegen Wapenhandel.
---

Artsen zonder Grenzen van conflicthaard naar conflicthaard

Morgen start Artsen zonder Grenzen een grootschalige campagne om mensen bewust te maken van het grote aantal brandhaarden in de wereld waar mensen in uitzichtloze, wanhopige situaties leven. Elles de Bruin praat met operationeel directeur Josje Reinartz en met arts Kaz de Jong, die van conflicthaard naar conflicthaard reist om slachtoffers psychosociale hulp te verlenen. Een gesprek over onder meer de conflicterende belangen van Artsen zonder Grenzen en andere hulporganisaties, en de vraag of een goede AzG-arts tegelijkertijd ook een mensenrechtenactivist moet zijn.
---

Standplaats Asielzoekersschool 'De Windroos', aflevering 3

'De Windroos' is een asielzoekersschool in het Friese Noordwolde. Voor deze kinderen is school een welkome afleiding van de problemen die op het asielzoekerscentrum spelen. Of de kinderen nu mogen blijven of niet, hier wordt hen in een razend tempo de Nederlandse taal geleerd. Hoe anders is het leven van deze kinderen? Zijn ze zich bewust van hun onzekere toekomst? Hoe is het om les te geven aan kinderen van zoveel verschillende nationaliteiten?

Deel 3 van Standplaats 'De Windroos' gaat over afscheid nemen. Onaangekondigd verdwijnen kinderen en de leerkrachten van de Windroos zijn daar al aan gewend geraakt. Ze zijn dan ook niet verbaasd als twee Afghaanse kleuters niet op school komen opdagen. Hun gymtassen hangen nog in de gang terwijl klasgenootjes op het schoolplein al speculeren over hun nieuwe verblijfplaats. Lydia Jongbloed staat voor groep drie, een hechte klas. Met een kleine ceremonie probeert ze het afscheid nemen makkelijker te maken. Maar eerst vertelt de directeur van de Windroos, Geert Pijlman, aan verslaggeefster Corlijn de Groot hoe slecht hij en zijn leerkrachten geïnformeerd worden over het vertrek van de kinderen.
---

De Nederlandse troepen in Irak

De beslissing van het kabinet om de Nederlandse troepen langer in Irak te laten blijven komt dichterbij. Minister Kamp van Defensie liet onomwonden weten dat de steun van de grootste oppositiepartij PvdA daarbij eigenlijk van geen belang is. Het CDA zei, bij monde van premier Balkenende, de opstelling van de PvdA inderdaad niet doorslaggevend te vinden voor een kloek besluit. Hoe zit het met de derde regeringspartij, D66? Het is toch alom bekend dat die partij er sterk voor is om voor een dergelijk belangrijk besluit als militaire inzet een zo breed mogelijke steun in het parlement te krijgen? Gerard Legebeke praat met D'66 Tweede Kamerlid en woordvoerder Bert Bakker.
---