- dinsdag 30 juli 2002
-
11:02Noorderlicht radio
Een gesprek met de Italiaanse wetenschapper Rita Levi-Montalcini (93). In 1986 ontving zij de Nobelprijs voor Geneeskunde voor de ontdekking van Nerve Growth Factor, de stof die zenuwcellen tot groei aanzet. Levi-Montalcini houdt zich nog actief bezig met wetenschappelijk onderzoek en is directeur van het Instituut voor Neurobiologie van het Nationaal Researchcentrum in Rome.
Meer informatie
Verder een special over homeopathie. Volgens de wetten van de natuur- en scheikunde kan klassieke homeopathie onmogelijk werken. Toch blijkt dit niet altijd uit wetenschappelijk onderzoek. Is dit onderzoek slecht uitgevoerd, of worden de resultaten ten onrechte gebagateliseerd door de wetenschappelijke gemeenschap? Noorderlicht Radio gaat op homeopathisch consult en verkent de wetenschappelijke basis voor homeopathie.Wanneer de betere studies geanalyseerd worden, blijken homopathische middelen vaak beter te werken dan een placebo. Paul Knipschild, epidemioloog aan de Universiteit Maastricht, vond dit al in 1991. Toch gelooft hij geen moment dat homeopathie echt iets doet. Hij denkt dat onderzoekers gesjoemeld hebben met de opzet van de studies, of dat slechte resultaten niet worden gepubliceerd. Homeopathie kàn immers niet werken, want veel middelen worden zo uitverdund dat zij geen enkele molecuul meer bevatten van het werkzame bestandddeel.
Wetenschapsfilosoof Bram Bos aan de VU in A'dam, denkt dat de negatieve houding van wetenschappers tegenover homeopathie te verklaren valt vanuit het onvermogen om bevindingen te accepteren die niet in een bestaand theoretisch kader passen. De moeite van artsen met homeopathie zou te maken hebben met concurrentie tussen de twee beroepsgroepen. Het zou een kwestie van tijd zijn, voor homeopathie in de reguliere geneeskunde opgenomen zal worden.
Klaus Linde van de Technische Universiteit München staat wel open voor alternatieve geneeswijzen. Zijn studie in 1997 bevestigde dat homeopathie meer doet dan een placebo. Toch is ook hij niet overtuigd door de uitkomsten van zijn onderzoek. De laatste jaren is gebleken dat de beste studies de minste resultaten opleveren en dat veel positieve resultaten niet kunnen worden gereproduceerd.
Maar er blijven vraagtekens: als verdunningen waar "niets meer inzit" niets kunnen doen, hoe dan de resultaten van Madeleine Ennis te verklaren? Ennis is immunofarmacoloog aan de Queens University in Belfast. Om te bewijzen dat homeopathie onzin is herhaalde zij een berucht onderzoek dat in 1988 was verschenen in Nature. Jacques Benveniste had toen gevonden dat extreme verdunningen die alleen nog water bevatten, effect hebben op levende cellen. Na publicatie stuurde Nature er een speciaal team op uit, om te zien of er geen trucage in het spel was. Onder hen bevond zich de hoofdredacteur van Nature en de beroemde goochelaar Randy. De conclusie van het team was vernietigend en Benveniste werd een outcast in de wetenschappelijke gemeenschap. Sindsdien hebben mensen tevergeefs geprobeerd de bevindingen te reproduceren. Ironisch genoeg is scepticus Madeleine Ennis erin geslaagd de resultaten te bevestigen. Ennis: "It was not the answer I was looking for, wanted for, hoped for, or anything in that direction".
De uitzending over homeopathie werd eerder uitgezonden op 15 januari 2001. Aansluitend volgt een gesprek met Emille van Galen, hoofd afdeling homeopathica van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, over de registratie van homeopathische middelen.
- dinsdag 30 juli 2002
-
10:02Het buitenland
Op 30 juli maakt de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bekend of voor de zoveelste het mandaat voor de VN-vredesmacht in de Westelijke Sahara verlengd zal worden. Marokko en het Polisariofront ruziën al bijna dertig jaar over dit gebied Sietske de Boer peilde in Layoune de meningen over hoe dit vergeten conflict tot een oplossing gebracht kan worden. Daarnaast spreekt Harm Botje met Rohan Gunaratne over zijn nieuwste boek Inside Al Qaeda.
Meer informatie10.06 - Westelijke Sahara
Op 31 juli maakt de veiligheidsraad van de Verenigde Naties bekend of voor de zoveelste keer het mandaat van de VN-vredesmacht in de Westelijke Sahara verlengd zal worden. Al dertig jaar ruziën het Polisariofront en Marokko over de status van het gebied. Sinds in 1976 de Spaanse kolonisator zich terugtrok, wordt de Westelijke Sahara beheerd door Marokko. Het Polisariofront is voorstander van een referendum maar de VN heeft nu bij monde van Koffi Annan 4 voorstellen gedaan waarbij het niet duidelijk is of een referendum nog aan de orde is: of de Westelijke Sahara wordt opgedeeld tussen een autonoom en een Marokkaans deel, of de Veiligheidsraad stelt een termijn vast voor zelfbeschikkingsrecht, of het gebied blijft bij Marokko maar wordt semi-autonoom of de VN trekken zich terug uit het gebied.
Het handhaven van de vrede in de Westelijke Sahara kost de VN zo'n 50 miljoen EURO per jaar en het ziet er naar uit dat ook nu weer het mandaat van de vredesmacht met enkele maanden verlengd wordt. Dit zou betekenen dat de 150.000 vluchtelingen die zich nu nog in de kampen bevinden nog wat meer geduld moeten oefenen. Dat geldt ook voor de ruim 1200 Marokkaanse krijgsgevangenen die het Polisariofront nog steeds vasthoudt.10.36 - Al Qaeda
Inside Al Qaeda heet het boek van Rohan Gunarante, terrorisme expert van de St Andrews universiteit in Groot Brittanië. Hij deden jarenlang onderzoek naar de terroristiche organistie die verantwoordelijk was voor de aanslagen op de Twin Towers op 9 september 2001. Gunarante was onlangs in Nederland en Vrij Nederland-redacteur Harm Botje sprak met hem.10.52 - Oorlogsveteranen
De legerbasis Fort Bragg in North Carolina is de afgelopen weken opgeschrikt door een aantal moorden die gepleegd zijn door militairen die net waren teruggekeerd uit Afghanistan. Drie veteranen van de basis blijken hun vrouw te hebben vermoord. Twee van hen pleegden vervolgens zelfmoord. De militairen maakten deel uit van de Army Special Forces en de luchtlandingsdivisie die een grote rol speelden in de oorlog tegen de Taliban en Al Qaeda. De commandanten van de basis tasten in het duister over de beweegredenen van de moorden, maar het is op z'n minst niet ondenkbaar dat er een samenhang bestaat met de oorlogservaringen van de veteranen. Aan de telefoon is dhr. Wolter de Loos, internist en gespecialiseerd in post-traumatische stress-syndromen. Hij heeft vanuit zijn praktijk veel ervaring met door oorlog getraumatiseerde militairen. - dinsdag 30 juli 2002
-
09:02Vpro "de ochtenden"
In het onderhoud vandaag Hannah Belliot, sinds april wethouder Zorg en Cultuur namens de PvdA in Amsterdam. Een gesprek over een project voor psychiatrische patienten, de positie van haar partij en allochtonen in de stad.
Meer informatie
In de reportagereeks 'alles moet netjes' het verhaal van een man die zijn eigen huis bouwde maar van de controlende instantie te horen kreeg dat zijn voordeur twee vingers te smal was.9.09 - Hannah Belliot
Ze was koningin van de Bijlmer, waar ze burgemeester was, en nu is ze de eerste zwarte wethouder van Amsterdam: Hannah Belliot. Sinds april bestiert ze voor de PvdA de portefeuilles zorg, cultuur, lokale media en monumenten. Gisteren kwam ze in het nieuws, omdat ze in Amsterdam een nieuwe screeningsruimte voor mensen met psychische problemen in gebruik nam. Doorgedraaide psychische patiënten hoeven daardoor niet langer op een politiebureau te wachten op hulp. Beliott is vandaag te gast, Elles de Bruin praat met haar.9.47 - Alles moet netjes, deel 4
Vandaag aflevering 4 van de reportagereeks 'Alles moet netjes'
Gerrit Kalsbeek bezoekt vandaag Hoornsterzwaag. In wijk 8, temidden van grazige weiden, staat daar een prachtig nieuw huis, met een rieten dak op een flinke lap grond. Het staat leeg. De man die dit paleisje eigenhandig in zijn vrije tijd heeft gebouwd, heeft het onlangs moeten verkopen. Waarom? Omdat zijn huis door de gemeente Heerenveen is afgekeurd vanwege zijn voordeur, die twee vingers te smal is. En dat, terwijl ie het precies gebouwd heeft volgens een bouwtekening die nota bene door de gemeente zelf is goedgekeurd.
Gerrit Kalsbeek voert u mee langs dit bizarre verhaal dat zich afspeelt in het hoge Noorden, waar regels nog regels zijn. - vrijdag 26 juli 2002
-
11:02Het onderzoek:argos
- vrijdag 26 juli 2002
-
10:02De buitenlandreportage
- vrijdag 26 juli 2002
-
09:02Het Marathon-interview: Carl Niehaus (jul 2002)
Rik Delhaas in gesprek met Carl Niehaus. Carl Niehaus (Zeerust, Zuid-Afrika, 1959) studeerde theologie aan de Rand Afrikaans University tot hij in 1980 werd weggestuurd wegens het ophangen van posters tegen apartheid en voor de vrijlating van Nelson Mandela.
Meer informatieHij studeerde vervolgens sociologie aan de University of Witwatersrand. In 1983 werd hij gearresteerd wegens zijn ANC-activiteiten en veroordeeld tot 15 jaar cel. Hij werd in 1991 vrijgelaten, werd perschef voor het ANC en parlementslid.
Van 1997 tot 2000 was Niehaus Zuid-Afrika's ambassadeur in Nederland. Thans werkt hij bij organisatieadviseurs Deloitte & Touche.
Niehaus schreef een autobiografie getiteld 'Om te veg vir hoop'.Marathon-interviews zijn op cd of cassette te bestellen door EURO23,- (3 cd's) of EURO17,- (3 cassettes) over te maken op gironummer 92 860 t.n.v. VPRO Publieksservice te Hilversum o.v.v. "Marathon-interview" plus naam geïnterviewde plus datum. De prijs is inclusief portokosten.
- dinsdag 23 juli 2002
-
11:02Noorderlicht radio
Een reportage over scheiding en recycling van afval; een gesprek met Josine Junger-Tas over effecten van onderwijs op sociaal gedrag en een telefoongesprek over de beste manier om overbelasting te voorkomen bij topsporters.
Meer informatieRubberen laarzen en glazen ovenschalen kunnen de afvalrecycling ernstig verstoren. Kaplaarzen bestaan bijvoorbeeld voor 50% uit chloor (ca. 800 gram per paar). Toch worden deze regelmatig bij het huisvuil gezet en niet teruggebracht naar de schoenmaker of weggezet bij het klein chemisch afval. Om deze ongewenste elementen uit het afval te scheiden wordt gezocht naar inventieve oplossingen. Zo blijken bagagescanners -bekend van de luchthavens- goed geschikt om chloorhoudende materialen en hittebestendig glas uit het vuil te verwijderen. Een muzikale reportage over glas, chloor en ander afval.
Goede schoolprestaties bevorderen goed gedrag. Maar welke onderwijsprogramma's helpen het beste om leerprestaties te verbeteren en antisociaal gedrag te voorkomen? Hoogleraar criminologie Josine Junger-Tas over de meest effectieve onderwijstechnieken in Nederland en de Verenigde Staten.
Voor topsporters is het van groot belang te weten wanneer het lichaam overbelast dreigt te raken door te zware trainingen. Gerard Rietjens (Universiteit Maastricht) toonde aan dat een simpele vragenlijst beter werkt dan dure hormoonmetingen om de lichamelijke conditie van atleten te testen.
- dinsdag 23 juli 2002
-
10:02Het buitenland
De Belgische politicoloog Koen Vlassenroot promoveerde vorige maand op een onderzoek naar de oorzaken van de Tweede Congolese oorlog. Rik Delhaas sprak met hem.
Daarnaast een reportage over de problemen in de buurt rond het Krugerplein, in Amsterdam-Oost. Job Cohen ging op werkbezoek in de buurt en sprak met buurtbewoners en ambtenaren.
Meer informatie10.00 - 11.00: Buitenland
10.05 - Oorzaken Tweede Congolese Oorlog
Sinds 1996 woedt er een oorlog in Congo het voormalige Zaïre, waarbij een groot aantal buurlanden betrokken zijn. Het is het grootste conflict sinds de Tweede Wereldoorlog op het Afrikaanse continent. Eigenlijk moeten we spreken van de tweede Congolese oorlog. De eerste leidde tot de verdrijving van dictator Mobutu, die dertig jaar lang de macht in dit immense centraal afrikaanse land heeft gehad En die rebellenleider Laurent Desiré Kabila aan de macht bracht. De Tweede Congolese oorlog begon in 1998, maar niemand weet precies waarom. Nog altijd zijn vele buurlanden bij het conflict betrokken, zoals Rwanda, Oeganda, maar ook Angola en Zimbabwe. Tevergeefs hebben de Verenigde Naties getracht een oplossing voor dit conflict te zoeken. De Belgische politicoloog Koen Vlassenroot promoveerde vorige maand op een onderzoek naar de oorzaken van de Tweede Congolese oorlog. Rik Delhaas praat met hem.10.44 - Reportage werkbezoek Cohen
Bewoners rond het Krugerplein in Amsterdam-Oost voelen zich onveilig. Marokkaanse jongeren hangen op het plein en veroorzaken overlast. Oudere Surinamers en Antilianen handelen op het plein in drugs.
Burgemeester Job Cohen ging op werkbezoek in de buurt rond het Krugerplein. Stadsdeelwethouder Antoinette Tanja, enkele ambtenaren en politieagent Theo de Haas leidden burgemeester Cohen en verslaggever Irene Houthuijs rond. - dinsdag 23 juli 2002
-
09:02Vpro "de ochtenden"
Vandaag in het onderhoud fractievoorzitter van de PVDA, Jeltje van Nieuwenhoven. Een gesprek over de nieuwe rol van de PVDA in de Nederlandse politiek. Daarnaast in dit uur deel drie van de reportage reeks: "Alles moet netjes".
Meer informatie09.00 - 10.00: Interview
09.09 - De tussenpaus van de PVDA
Jeltje van Nieuwenhoven over de nieuwe koers van de Partij van den Arbeid. Hoe krijgt de partij haar oude kiezers weer terug? Moet ze op zoek gaan naar haar oude sociaal-democratische wortels?09.48 - Alles moet netjes, deel 3
Aflevering 3 van 'Alles moet netjes'. Deze week: 'Voor verbetering vatbaar'. Dat is de titel van een nieuw boekje van grafisch ontwerper Piet Schreuders. In 'voor verbetering vatbaar' laat Schreuders een aantal voorbeelden zien van typografische blunders in de openbare ruiimte. Met links op de bladzijden verbeteringen met behulp van het computerprogramma Photo-shop. Zo laat Schreuders zien dat de belettering op de Oude Heineken Brouwerij in Amsterdam mooier kan en ook het Rijksmonument de Beurs van Berlage verdient beter. Maar er staan regels en praktische bezwaren tussen de huidige situatie en verbeteringen. Een reportage van Marten Minkema. - vrijdag 19 juli 2002
-
11:02Het onderzoek:argos
- vrijdag 19 juli 2002
-
10:02De buitenlandreportage
- vrijdag 19 juli 2002
-
09:02Het Marathon-interview: Afshin Allian (jul 2002)
Elles de Bruin in gesprek met Afshin Ellian, over onder meer het Nederlands immigratiebeleid, over zijn jeugd in Iran, en over de vrijheid in Nederland die onderschat wordt.
Meer informatieDe Iraniër Afshin Ellian (35): op zeventienjarige leeftijd gevlucht voor de ayatollahs van Iran, die niet pikten dat hij zich met zijn vrienden in parken uitsprak tegen het moslimfundamentalisme, of zoals hij het noemt `de politieke islam'. Gevlucht uit Pakistan, nadat dit land alle linkse activisten weer wilde uitleveren aan Iran. Gevlucht uit Afghanistan voor zijn eigen marxistisch-leninistische kameraden die hem uitstootten, nadat hij ze dictatoriaal en totalitair gedrag had verweten.
Toeval en een flexibele Nederlandse VN-ambtenaar in Kabul brachten hem en zijn Afghaanse vrouw en kind in 1989 naar Tilburg-Noord. Daar hield hij zich lang stil, leerde Nederlands en studeerde af in drie studies: filosofie, volkenrecht en strafrecht. Inmiddels is hij docent strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam en heeft hij als dichter twee poëziebundels in het Nederlands op zijn naam staan: Verrijzenis van Woorden en Mensenherfst.
Door ervaring en studie is Afshin Ellian overtuigd geraakt van de schoonheid van de verlicht-liberale traditie, omdat deze de meeste ruimte geeft aan de belangrijkste behoefte van de mens: de drang naar vrijheid.Marathon-interviews zijn op cd of cassette te bestellen door EURO23,- (3 cd's) of EURO17,- (3 cassettes) over te maken op gironummer 92 860 t.n.v. VPRO Publieksservice te Hilversum o.v.v. "Marathon-interview" plus naam geïnterviewde plus datum. De prijs is inclusief portokosten.
- dinsdag 16 juli 2002
-
11:02Noorderlicht radio
Twee psychologen in conflict over de vraag wat emoties zijn en hoe deze het beste onderzocht kunnen worden. Bob Bermond en Hubert de Mey vertolken respectievelijk de biologische en de psychologische benadering van de diepste drijfveren van de mens.
Meer informatieUit experimenten blijkt dat het bewustzijn achter de feiten aanloopt. Eerst handel je; pas daarna wordt je je bewust van je gedrag. Maar waar blijft het gevoel? Zijn emoties noodzakelijk voor helder denken en sociaal handelen? Wat komt er eerst: het gevoel of het gedrag?
In Noorderlicht Radio buigen twee psychologen zich over deze en andere gevoelskwesties. Bob Bermond is van mening dat hersenonderzoek essentieel is voor begrip van emoties. Volgens Hubert de Mey -die zich 'radicaal behaviorist' noemt- is neurologisch onderzoek totaal oninteressant voor psychologen. Alleen door de bestudering van gedrag en ervaringen zou je emoties kunnen verklaren.
Deze emotionele discussie wordt in goede banen geleid door Jacqueline de Vree.
- dinsdag 16 juli 2002
-
10:02Het buitenland
In Burundi verslechtert de situatie nog steeds, het vredesakkoord is nog steeds niet door alle partijen ondertekend.
Meer informatie
En een gesprek met Yvo Daalder over de positie van de VS in de wereld.10.00 -11.00: Buitenland
10.06 - De verslechterde situatie in Burundi
Hoewel er een overgangsregering is geïnstalleerd, zes maanden geleden, is het vredesakkoord tussen de verschillende rebellengroepen en de regering nog steeds niet door alle partijen ondertekend. Vorige week zag Artsen zonder Grenzen zich genoodzaakt haar team uit de provincie Makamba in het zuiden te evacueren vanwege de gevechten daar. Aan de telefoon hebben we Indra van Gisbergen, Coördinator van de Afrika desk bij de ontwikkelingsorganisatie 11.11.11, de Belgische Novib en België is ook de voormalige kolonisator van Burundi.10.18 - Yvo Daalder
Een gesprek met Yvo Daalder, onderzoeker bij het Brookings Institute in Washington over de positie van de Verenigde Staten in de wereld. - dinsdag 16 juli 2002
-
09:02Vpro "de ochtenden"
Het kabinet Balkenende is bijna af. Het 'after-paars' gaat volgende week beginnen. Thom de Graaf over 'is er leven na paars?'
Meer informatie
En deel 2 van de reportage 'alles moet netjes': het wordt steeds moeilijker om een groot landgoed te onderhouden, zo blijkt in het plaatsje Middachten.09.00 - 10.00: Interview
09.09 - Thom de Graaf over het nieuwe kabinet
Het kabinet-Balkenende is bijna af. De paarse bewindslieden werken op hun departementen hun laatste restje paarse puinhoop weg en zijn druk hun koffers aan het pakken.
Het After-Paars gaat volgende week beginnen. Maar wat is de kleur van dat nieuwe kabinet van CDA, VVD en LPF?
Grijs, vindt Thom de Graaf, politiek leider van D'66, de partij die zich acht jaar lang trots tooide met de naam 'kleinste regeringspartij'. Voor D'66 was dat een geuzennaam. Want de partij mocht dan klein zijn, zij zag zichzelf wel als het 'paarse bindmiddel', de onontbeerlijke paarse lijm tussen de VVD en de Partij van de Arbeid. Na volgende week is D'66 alleen nog maar 'klein'. Dus niet alleen de kleur van het nieuwe kabinet is de vraag, maar ook: welke kleur rest D'66 nog?.
Gerard Legebeke in gesprek met Thom de Graaf over 'is er leven na paars?'09.47 - Alles moet netjes, deel 2
Vandaag deel 2 van 'alles moet netjes', een nieuwe serie reportages over doorgeslagen regelgeving, bedilzuchtige overheden en de starre letter van de wet. We nemen u ditmaal mee naar landgoed middachten en dat ligt in de gemeente Rheden, net boven Arnhem. Middachten omvat duizend hectare landerijen, bossen en een kasteel met een familie die er al meer dan achthonderd jaar woont. Maar het wordt steeds moeilijker voor particulieren om een groot landgoed te onderhouden. En dan gaat het niet alleen om een gebrek aan duur personeel, maar ook om de veeleisende gemeentenlijke, provinciale en landelijke wetten en voorschriften. Die doorkruisen de in honderden jaren gegroeide gang van zaken op zo'n landgoed. Verslaggever Marten Minkema bezocht Middachten en sprak met de heer Conijn, die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken. - vrijdag 12 juli 2002
-
11:02Het onderzoek:argos
- vrijdag 12 juli 2002
-
10:02De buitenlandreportage
- vrijdag 12 juli 2002
-
09:02Het Marathon-interview: H. Vonhoff (jul 2002)
Ger Jochems in gesprek met prof. H.J.L. Vonhoff. In 1967 werd hij lid van de Tweede Kamer voor de VVD. Van 1971 tot 1973 was hij staatssecretaris van CRM. In 1974 werd hij benoemd tot burgemeester van Utrecht en van 1980 tot 1996 was hij commissaris der koningin in de provincie Groningen.
Meer informatieProfessor H.J.L. (Henk) Vonhoff, geboren in Amsterdam (1931), begon zijn carrière als leraar geschiedenis. In 1967 werd hij lid van de Tweede Kamer voor de VVD. Van 1971 tot 1973 was hij staatssecretaris van CRM. In 1974 werd hij benoemd tot burgemeester van Utrecht en van 1980 tot 1996 was hij commissaris der koningin in de provincie Groningen. Verder is hij ondermeer president-commissaris van de NV Nederlandse Gasunie, voorzitter van de Stichting Nationaal Park de Hoge Veluwe en voorzitter van de Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel. Vonhoff is erelid van de VVD.
Marathon-interviews zijn op cd of cassette te bestellen door EURO23,- (3 cd's) of EURO17,- (3 cassettes) over te maken op gironummer 92 860 t.n.v. VPRO Publieksservice te Hilversum o.v.v. "Marathon-interview" plus naam geïnterviewde plus datum. De prijs is inclusief portokosten.
- dinsdag 09 juli 2002
-
11:02Noorderlicht radio
Een gesprek met Dolf Kohnstamm, emeritus hoogleraar Ontwikkelingspsychologie. Hij is gespecialiseerd in de manier waarop jonge kinderen hun persoonlijkheid ontwikkelen. Kohnstamm deed onderzoek naar kinderen die achtergebleven zijn in hun ontwikkeling en bedacht speciale onderwijsprogramma's om die achterstand in te lopen.
Meer informatieDolf Kohnstamm is de afgelopen tijd veel in het nieuws geweest vanwege zijn betrokkenheid als getuigedeskundige in de zaak Rikkers. Hij onderzocht Rowena Rikkers (het zusje van het meisje van Nulde) en kwam tot de conclusie dat het kind gezond was en goed opgevangen Zou kunnen worden door haar familie. Collega psycholoog Wolters is het hier totaal mee oneens. Hij denkt dat Rowena en de familie dusdanig getraumatiseerd zijn dat het voor het kind beter is opgevoed te worden in een pleeggezin. In het interview zet Kohnstamm zijn standpunt over de zaak Rikkers uiteen.
Kohnstamm vertelt verder over zijn 40-jarige loopbaan als ontwikkelingspsycholoog. Uitgebreid word ingegaan op zijn grootvader en voorbeeld Philip Kohnstamm, een universeel geleerde die zich specialiseerde in de natuurkunde, filosofie, theologie en pedagogie. Ook zijn opvattingen over opvoeding, onderwijs en persoonlijkheid komen ter sprake. Na eigen onderzoek is Kohnstamm er bijvoorbeeld van overtuigd geraakt dat proefcreches met speciale aandacht voor peuters in een achterstand-situatie geen blijvende effecten heeft. Hij zet daarom vraagtekens bij nu lopende projecten om taalachterstand en leerproblemen bij allochtonen te voorkomen, door extra aandacht op zeer jonge leeftijd.
Kohnstam publiceerde onlangs het boek "Ik Ben Ik, de ontdekking van het zelf". Uitgeverij: Bezige Bij. ISBN: 9023401662.
- dinsdag 09 juli 2002
-
10:02Het buitenland
Gesprek met Haci Karacaer, directeur Noord-Nederland van de sociaal religieuze beweging Milli Gôrüs, over de spanningen tussen de traditionele Moslims en de moderne tijd.
Meer informatie10.00 - 11.00:: Buitenland
10.06 - Haci Karacaer
Gesprek met Haci Karacaer, directeur Noord-Nederland van de sociaal religieuze beweging Milli Gôrüs, waar vooral Turkse Moslims bij aangesloten zijn. Karacaer manifesteert zich de laatste tijd steeds meer in de media met een pleidooi voor de volledige integratie van allochtonen. Een persoonlijk gesprek over de spanningen tussen de traditionele Moslims en de moderne tijd. - dinsdag 09 juli 2002
-
09:02Vpro "de ochtenden"
Interview met LPF-kamerlid Bonke en deel 1 van de reportage 'alles moet netjes', over voorbeelden van doorgeslagen regelgeving, verstarde bureaucratie en merkwaardige vormen van regelzucht. Vandaag 'perikelen in Spoordonk.'
Meer informatie09.00 - 10.00: Interview
09.08 - Vic Bonke
Interview met LPF-kamerlid Vic Bonke, medicus en ex-rector magnificus van de Universiteit van Maastricht.09.48 - Alles moet netjes, deel 1
'Alles moet netjes', dat is de titel van een nieuwe serie reportages. Vanaf nu berichten wij wekelijks op dit tijdstip over voorbeelden van doorgeslagen regelgeving, verstarde bureaucratie en merkwaardige vormen van regelzucht.
Vandaag: 'perikelen in Spoordonk.'
In het Brabantse dorp Spoordonk staat een eeuwenoude watermolen, waar nog waterrechten op rusten uit 1515 van Karel de Vijfde. De huidige molenaar is Emile van Esch en de molen is 99 jaar in zijn familie. Van Esch wil al vier jaar een bescheiden bezoekerscentrum bouwen op het kortgemaaide grasveldje achter zijn molen, maar stuit op het veto van de provincie, omdat dat gazon sinds kort op een ultra-smalle verbinding ligt tussen twee natuurgebieden. Verslaggever Marten Minkema bezocht de watermolen. - vrijdag 05 juli 2002
-
11:02Het onderzoek:argos
- vrijdag 05 juli 2002
-
10:02De buitenlandreportage
- vrijdag 05 juli 2002
-
09:02Het Marathon-interview: dr. W.A. Wagenaar (jul 2002)
Aukje Holtrop in gesprek met prof. dr. W.A. Wagenaar, hoogleraar experimentele psychologie. Hij specialiseerde zich in de werking en betrouwbaarheid van het geheugen.
Meer informatie
Het geheugen blijkt niet altijd even feilloos. Wagenaar heeft er veel over gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en in dagbladen. Vanwege zijn kennis van zaken trad hij ook op als getuige-deskundige in beruchte strafzaken: het proces tegen de oorlogsmisdadiger Demjanjuk in Jeruzalem, en vele anderen.Prof. Dr. Willem Albert Wagenaar (1941) is hoogleraar experimentele psychologie. Hij specialiseerde zich in de werking en betrouwbaarheid van het geheugen.
Het geheugen blijkt niet altijd even feilloos. Wagenaar heeft er veel over gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en in dagbladen. De publiciteit heeft hij nooit geschuwd. Vanwege zijn kennis van zaken trad hij ook op als getuige-deskundige in beruchte strafzaken: het proces tegen de oorlogsmisdadiger Demjanjuk in Jeruzalem, het proces tegen de mensen die Jolanda in Epe mishandelden, verkrachtten en babies vermoordden, het proces tegen psychiater Finkensieper uit Zetten, het proces tegen de mannen die van moord op Christel Ambrosius in Putten werden verdacht, veroordeeld en na acht jaar gevangenisstraf werden vrijgesproken.
In al deze zaken liet Wagenaar zich zeer kritisch uit over de manier waarop de politie verdachten verhoord had, over de kwaliteit van de bewijzen en de rol die herinneringen van getuigen speelden. Echte herinneringen en nieuwe, vaak dubieuze herinneringen. In rechtszaken gaat heel vaak veel mis, zoveel heeft Wagenaar in de loop van de jaren wel aangetoond. Wat mensen zich herinneren, klopt vaak niet.
Daarnaast heeft Wagenaar jarenlang onderzoek gedaan naar verkeersongelukken, scheepsrampen, vliegtuigcrashes onderzocht. Hij stelde vast dat die ongelukken zonder uitzondering te wijten waren aan menselijk falen.
Als tegenwicht tegen de harde dagelijkse werkelijkheid, treedt Wagenaar in zijn tweede leven op als toverlantaarn-performer: hij vertoont plaatjes, vertelt en zingt erbij.
Van 1997 tot vorig jaar was Wagenaar Rector Magnificus aan de Rijksuniversiteit Leiden.Marathon-interviews zijn op cd of cassette te bestellen door EURO23,- (3 cd's) of EURO17,- (3 cassettes) over te maken op gironummer 92 860 t.n.v. VPRO Publieksservice te Hilversum o.v.v. "Marathon-interview" plus naam geïnterviewde plus datum. De prijs is inclusief portokosten.
- dinsdag 02 juli 2002
-
11:02Noorderlicht radio
Een voortetterende burenruzie kan leiden tot een depressie, die niet alleen effect heeft op de gemoedstoestand, maar ook op de bedrading in de hersenen. In Noorderlicht Radio aandacht voor stress, depressie, hersenschade en boze buren.
Meer informatie
Verder een gesprek met Prof. J. Janssen over wetenschappelijk onderzoek naar emotionele en lichamelijke kanten van religieuze beleving.De herfst in de hersenen
Zet een muis naast een boze buurmuis en het dier raakt zo gestressed, dat depressieve verschijnselen kunnen optreden en de hersenen aangetast worden. Bij mensen blijkt stress eveneens depressie en hersenschade te kunnen veroorzaken. Maar wie loopt hiervoor extra risico? Kun je jezelf beschermen tegen de negatieve gevolgen van stress? Zijn burenruzies schadelijk voor het brein?In aanhoudende burenruzies en andere stressvolle situaties geven de hersenen een alarmsignaal af aan het lichaam. Als gevolg van dit signaal, komen er stress-hormonen vrij in het bloed, waaronder adrenaline en cortisol. Adrenaline zorgt voor de directe vecht- of vluchtreactie. Cortisol brengt het lichaam in een verhoogde staat van paraatheid, zodat er voldoende energie beschikbaar is om toekomstige stress het hoofd te bieden. Ook geeft het hormoon een signaal terug aan de hersenen, om de alarmbel uit te schakelen en de lichamelijke stress-reactie binnen de perken te houden.
Dit systeem werkt uitstekend, zolang de stress niet te lang aanhoudt en niet te ernstig is. Maar als burenruzies onophoudelijk voortetteren, stijgt de cortisol-spiegel tot ongezond hoge concentraties. Dat kan bij sommigen leiden tot een depressie en veranderingen op hersenniveau.Cortisol is in staat onderhoudswerk in de hersenen stil te leggen, om energie te besparen en adequaat te reageren op stress. Bij langdurige stress kan vooral de hippocampus, een hersengebied betrokken bij emotie en geheugen, hiervan schade ondervinden. Hier neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen af en worden minder nieuwe cellen aangemaakt. Dit blijkt uit proefdierexperimenten, maar ook uit onderzoek naar de hersenen van overleden depressie-patienten.
Waarschijnlijk hebben depressieve patienten een erfelijke aanleg, die ze extra gevoelig maakt voor hoge niveaus van stress-hormonen in het bloed. Een gevoeligheid die gepaard kan gaan met een bepaalde persoonlijkheid. Uit onderzoek van Alexa Veenema, medisch biologe aan de Rijksuniversiteit Groningen, blijkt dat niet-agressieve muizen meer last hebben van een boze buurman dan agressieve muizen. Het heeft er dus veel van weg dat een agressieve en assertieve houding gezonder is dan een afwachtende houding, in een situatie waarin stress onvermijdelijk is. Mogelijk biedt deze karaktertrek zelfs bescherming tegen depressie.
Een langdurige burenruzie kan in ieder geval bij dieren leiden tot hersenschade en functieverlies. Maar is er ook echt sprake van onherstelbaar letsel? Aan het Duitse primatencentrum, verbonden aan de Universiteit van Göttingen is onderzocht of de schade die veroorzaakt wordt door burenstress, teniet gedaan kan worden met behulp van antidepressieve middelen. Neurowetenschapper Marieke van der Hart: "We hebben verschillende antidepressiva getest in dit model en daaruit is gebleken dat die aanmaak van nieuwe cellen die verminderd worden door stress, door antidepressiva weer genormaliseerd kan worden op het normale niveau, zoals we dat zien bij de dieren die niet gestresst zijn".
Zowel Alexa Veenema als Marieke van der Hart zouden zich kunnen voorstellen dat antidepressiva ook preventief gebruikt kunnen worden. Dat zou depressie en hersenschade kunnen voorkomen bij stress-gevoelige mensen in een stressvolle situatie. Maar ook zonder medicatie kan er veel goedkomen met het brein. Contacten tussen hersencellen herstellen zich vanzelf als de stressfactor verdwenen is. Bij muizen blijkt lichaamsbeweging nuttig om celdeling in de hersenen weer op gang te brengen. Nu dient alleen nog nagegaan te worden of ook psychotherapie kan helpen om verbindingen tussen hersencellen aan te maken en celdeling in het brein te stimuleren.
In Noorderlicht Radio gesprekken met:
- Alexa Veenema, medisch biologe, Rijksuniversiteit Groningen
- Ron de Kloet, hoogleraar medische farmacologie, Universiteit Leiden
- Eberhard Fuchs, hoogleraar dierfysiologie, aan het Duitse primaten centrum, verbonden aan de Universiteit van Göttingen
- Marieke van der Hart, neurowetenschapper aan het Duitse primaten centrum, verbonden aan de Universiteit van Göttingen.
In de Verenigde Staten doet men zoveel onderzoek naar de neurologische basis van religieuze ervaringen, dat er een speciale naam voor bedacht is: 'neurotheologie'. In Nederland echter besteden we te weinig aandacht aan emotionele en lichamelijke kanten van de religieuze beleving. Dat vindt Dr. Jacques Janssen, hoogleraar in de Cultuur- en Godsdienstpsychologie aan de KU Nijmegen. Daarom wordt in Nijmegen interdisciplinair onderzoek opgezet waarin waarin bidden en religieuze ervaringen vanuit de theologie, neuropsychologie en godsdienst-psychologie worden bestudeerd. Rob van Hattum praat met Prof. Janssen over wetenschappelijk onderzoek naar religie.
Prof. Janssen hield vrijdag 21 juni zijn oratie getiteld "Aan de onbekende God. Reiken naar religie in een geseculariseerde cultuur". Een handelseditie van zijn oratie verschijnt bij Uitgeverij Sun, ISBN 90 5875 074 4.
- dinsdag 02 juli 2002
-
10:02Het buitenland
Gesprek met Paul Staal, directeur van Press Now. Hij verleent steun aan de onafhankelijke media in het voormalige Joegoslavië.
En België heeft genoeg van de massale stroom Nederlanders die om fiscale redenen in het Belgische land gaan wonen.
Meer informatie10.00 - 11.00: Buitenland
10.06 - Vlaanderen keert Nederlandse invasie
Eindelijk lijkt het zover te zijn. België heeft genoeg van de stroom Nederlanders die om fiscale redenen in België zijn gaan wonen, waar de huizen veel goedkoper zijn dan in Nederland. Bij ons is het ook vol, zo lijken de Vlamingen te denken.
De grondprijzen zijn in veel grensgemeenten zo sterk gestegen dat de Vlamingen zelf geen huis meer kunnen kopen of bouwen.
De Vlaamse regering heeft een nota ruimtelijke ordening opgesteld waaruit duidelijk moet worden dat het niet meer zo makkelijk zal zijn om als Nederlander een huis te verwerven in Vlaanderen.
Aan de telefoon Philippe Heyvaert, woordvoerder van de Vlaamse Minister van Ruimtelijke Ordening.10.21 - Press Now in Joegoslavië
Een gesprek met Paul Staal, directeur van Press Now die steun verleent aan de onafhankelijke media in het voormalige Joegoslavië.
Onderwerpen die aan de orde komen zijn:
De rol van de VS op de Balkan nadat ze de VN-missie in Bosnië met een veto hebben lamgelegd. En kunnen de media haar onafhankelijkheid bewaren nu na de oorlogspropaganda de commercie oprukt? - dinsdag 02 juli 2002
-
09:02Vpro "de ochtenden"
Gesprek met auteur Ramsey Nasr, zijn boek Zeiksnor & de twee culturen verscheen vorig jaar. Hij is opgegroeid in Nederland in een gemengd Palestijns Nederlands gezin. Wat is zijn kijk op de Nederlandse samenleving?
Meer informatie09.00 - 10.00: Interview
09.08 - Ramsey Nasr
Gesprek met Ramsey Nasr, schrijver/dichter, acteur en regisseur. Zijn laatste boek Kapitein Zeiksnor & De Twee Culturen verscheen vorig jaar. Nasr is in Nederland opgegroeid in een gemengd Palestijns Nederlands gezin. Een gesprek over zijn verbondenheid met zijn Palestijnse familie die onder het huidige opgelopen conflict moeilijke tijden doormaakt, over zijn ontwikkelingen als kunstenaar en zijn eigenzinnige kijk op de Nederlandse samenleving.