Voor de rechtbank in Alkmaar werd deze week het proces voortgezet tegen Henk Slebos.
Deze Noordhollandse zakenman wordt ervan verdacht goederen te hebben geleverd aan zijn goede vriend en zakenpartner, Abdul Khan, de vader van de Pakistaanse atoombom. Slebos vormde een belangrijke schakel in het netwerk, dat niet alleen Pakistan aan een atoombom hielp, maar via Khan ook Iran, Libië en Noord Korea hielp bij hun pogingen een kernwapen te ontwikkelen.
De Nederlandse overheid lijkt met het proces in Alkmaar Sleebos' handelspraktijken hard te willen aanpakken. Maar is dat ook zo? Want Slebos werd eerder al in 1985 voor gelijksoortige feiten veroordeeld. Toch kon hij in de daaropvolgende jaren ongestoord doorgaan met het helpen van Abdul Khan. Argos maakt vandaag documenten openbaar waaruit blijkt dat Sleebos al vanaf medio jaren zeventig in de gaten is gehouden door de Binnenlandse Veiligheidsdienst, nu AIVD geheten. Werden de leveranties voor het Pakistaanse atoomproject bewust doorgelaten?
Argos over de veiligheidsdiensten en de Pakistaanse atoombom.
---

* Buiten Argos: Kansarmen weren uit probleemwijken
Rotterdam wil een wet die de grote steden de mogelijkheid biedt om kansarmen te weren uit probleemwijken. Tegenstanders noemen dat 'allochtonen pesten'. En volgens de Raad van State is zo'n wet in strijd met de huisvestingswet en met het internationale recht op vrije vestiging.
Aan de telefoon Dominic Schrijer, PvdA-bestuurder van de deelraad Charlois in Rotterdam en initiatiefnemer van deze wet.
---

Negentig jaar hebben de Armeniërs er op moeten wachten: op aandacht van de wereld voor het drama dat zich in 1915 afspeelde. De aanleiding is wat cynisch: omdat Turkije lid wil worden van de Europese Unie, dient het land zich op een fatsoenlijke wijze rekenschap te geven van zijn verleden. Bij dat verleden hoort de volkerenmoord op de Armeniërs - een volkerenmoord die zich in 1915 voltrok in de slagschaduw van de Eerste Wereldoorlog. Toen de wereld er geen oog voor had, riep de Turkse regering een Jihad uit - een heilige oorlog tegen de 4,5 miljoen Christenen die het land toen bevolkten. Daaronder bevonden zich zo'n anderhalf miljoen Armeniërs, waarvan er maar enige tienduizenden de moordpartijen en de deportaties zouden overleven.
Een reportage van Marnix Koolhaas en aansluitend op de reportage een gesprek met Radio 1/ NRC-correspondent Bernard Bouwman over de Turkse sentimenten in deze kwestie.
---

"Als ik een Afghaan was, dan zou ik niet begrijpen wie nu weer in mijn voortuin zou staan". Dit zei Willem van de Put, directeur van HealthNet International, een Nederlandse hulporganisatie die sinds twaalf jaar in Afghanistan gezondheidssystemen opbouwt. Van de Put is van mening dat de wederopbouw in Afghanistan gehinderd wordt door de inzet van militairen uit verschillende naties.

Daarover gaat hij in debat met Arno Visser, woordvoerder asielzaken voor de VVD, en ook betrokken bij het debat rond de inzet van militairen in Afghanistan. Fieneke Diamand leidt het debat.
---

"Er staat een tijd voor de deur waarin het 'ik' niet meer op prijs wordt gesteld, dan zal het 'wij' alles zijn wat nodig is om de samenleving gezond en op poten te houden."

Afgelopen maandag sprak danser, choreograaf en schrijver Rudi van Dantzig over de grenzen van de individuele vrijheid: want vrijheid is 'een beetje moeilijk geworden' nu we met zoveel mensen zijn en met zoveel verschillende achtergonden en culturen.
Rudi van Dantzig sprak in het provinciehuis van Haarlem, waar de wandtapijten hangen van kunstenaar Willem Arondéus; de man die de verzetsgroep aanvoerde die in 1943 een aanslag pleegde op het bevolkingsregister van Amsterdam en daarvoor met elf anderen geëxecuteerd werd in de duinen van Overveen. De lezing van afgelopen maandag is naar deze verzetsman genoemd en Van Dantzig heeft een biografie over deze kunstenaar geschreven.

* Rudi van Dantzig: Het leven van Willem Arondéus 1894 -1943. Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam, ISBN 90 295 1403 5.
---

Steeds meer mensen kopen via internet. En waar veel klanten zijn, doemen de oplichters vanzelf op. Om hier iets aan te doen, is de site www.internetoplichting.nl opgericht.
Verslaggever Sanne Knoester probeert via het web een aantal voetbalshirtjes op de kop te tikken, maar controleert via de oplichtingssite nog wel even de betrouwbaarheid van de verkoper.
---

Waar het nu om gaat is dat VPRO-interviewer Gerard Legebeke twee weken geleden een gesprek voerde met Nico Jan Wijsman, PvdA-gedeputeerde in de provincie Gelderland over topsalararissen die verdiend worden door o.a. de topman van NUON. Legebeke en Wijsman zetten toen een fles whisky in na de uitspraak van Wijsman dat hij dat aan ging pakken. En..... inmiddels heeft de topman van NUON in ieder geval een deel van zijn bonus teruggegeven, dus Wijsman heeft gewonnen.
---

Jarenlang zaten ze in zwaar weer, de Molukse kerken in Nederland. Hun totale vermogen van 25 miljoen dollar - bestemd voor bouw en onderhoud van kerkgebouwen - stond vast op een bank in Amerika. Gevolg van het feit dat de Molukse kerken een malafide belegger in de arm hadden genomen. Na een slepende rechtszaak kwam een groot deel van het geld vorig jaar zomer terug. Maar dat betekent niet dat de problemen nu voorbij zijn. Een portret van een kerkgenootschap in crisis.
Koningin Beatrix is zaterdag 25 jaar koningin. Een gesprek over de rol van het geloof in het leven van de Oranjes en over de toekomst van de monarchie. Wat hebben God, Nederland en Oranje nog met elkaar te maken? En moet de monarchie de komende jaren verder worden gemoderniseerd om voldoende draagvlak te behouden in de samenleving? Een rondetafelgesprek met hofpredikant Carel ter Linden, SGP-fractievoorzitter Bas van der Vlies en historicus en Beatrix-biograaf Coos Huijsen.
Volgens Ter Linden speelt het geloof een belangrijke rol in het leven van koningin Beatrix. "In de kerstboodschap bijvoorbeeld verwoordt ze heel behoedzaam de kern van het geloof, maar voor haar zelf is het een heel inspirerende kracht. Dat merk ik aan haar betrokkenheid bij bepaalde diensten of hoe ze reageert op preken. Ik ben zestien jaar predikant geweest van de Kloosterkerk, waar ze met een zekere regelmaat kwam, samen met prins Claus. Soms ook met het hele gezin, met Kerst bijvoorbeeld.
Biograaf Coos Huijsen herkent zich hierin. " Het geloof is heel essentieel. Wat ook heel inspirerend voor haar is, is de ontmoeting met mensen met een scherpe geest. En kunst."

De Duitse arbeidsbureaus halen alles uit de kast om (een zo groot mogelijk aantal van de vele) werklozen aan een baan te helpen tussen de asperges en de komkommers. Fitness is het toverwoord.
De Braziliaanse politie is omstreden. Veel leden van de korpsen zijn tegelijkertijd lid van geheime doodseskaders. Eerder deze maand vermoordden dergelijke eskaders dertig onschuldige burgers. Correspondent Marjon van Royen sprak met één van deze agenten in Rio de Janeiro.
Vier maanden na de tsunami komt er nog steeds geld binnen voor de slachtoffers van deze natuurramp. Dat is goed voor drie jaar hulp bij de wederopbouw. Het minder goede nieuws is dat er zowel in Indonesië als op Sri Lanka honderden containers met hulpgoederen onaangeroerd in de haven staan. Een gesprek met Timmo Gaasbeek, project manager van ZOA Vluchtelingenzorg op Sri Lanka.

Aan wielrenner Michael Boogerd kleeft het imago van 'net-niet'. Afgelopen weken werd hij tweede en derde bij de grote wielerkoersen Amstel Gold-race en Luik-Bastenaken-Luik. Een gesprek met Boogerd over het koersen, over de vraag of het anders moet - en hoe dan - en over zijn drijfveren.
Jongeren die uit detentie komen, lopen grote kans terug te vallen in crimineel gedrag. Door problemen thuis, foute vrienden of het ontbreken van werk. Voor hen heeft Amsterdam een speciaal proefproject. Dertig jongeren die uit heropvoedingsinrichting Glen Mills komen, worden intensief begeleid door hulpverleningsinstantie Spirit.

Pillen-loterij

Wie na een doktersbezoek met een recept het pand verlaat, neemt aan dat dat het begin van herstel is. Ten onrechte, zegt de kersverse hoogleraar Arnold Vulto. De kans dat de medicijnen die u krijgt voorgeschreven het beoogde effect hebben, is niet veel groter dan het winnende lot trekken in de Staatsloterij.

Afgelopen vrijdag hield Vulto zijn oratie als bijzonder hoogleraar Ziekenhuisfarmacie en praktische farmacotherapie in de faculteit der Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Jair Stein praat met hem.

NB
De integrale tekst van de oratie van Arnold Vulto is helaas nog niet verkrijgbaar.
-----

NIEUWSBERICHTEN

Ultrakort vissenleven

De 'pygmee-grondel' (Eviota sigillata) is een minuscuul visje dat te vinden is in het Australische Great Barrier Reef. De pygmee-grondel wordt niet ouder dan acht weken, en dat is ook voor een vis erg jong, melden onderzoekers in het tijdschrift Current Biology. De vorige recordhouder was de Australische turquoise tandkarper, met een maximumleeftijd van twaalf weken. Ter vergelijking: snoeken kunnen 17 jaar worden en er zijn longvissen die de 65 halen.
Voor het bepalen van de levensduur keken de onderzoekers naar de gehoorsteentjes van de vissen, de zogeheten 'otoliet', waar elke dag een nieuw laagje op groeit. Deze laagjes zijn als de jaarringen van boom, en daardoor zeer geschikt voor het achterhalen van de leeftijd.
Met acht weken heeft de pygmee grondel amper de tijd om volwassen te worden en zich fatsoenlijk voort te planten. Maar volgens de onderzoekers heeft het visje geen keus. De kans is zo groot dat hij voor het eind van de dag is opgegeten, dat investeren in een lang leven geen zin heeft.
***

Overige berichten over:

1. Stinkbom brengt muis in winterslaap;

1. Leven in het zuur;

1. de onzichtbare kleuren van zangvogels;

1. en de apen van Gibraltar;

...vindt u bij: Noorderlicht Nieuws en Noorderlog (bovenste twee links).

-----

Tussen neus en brein

Het reukvermogen is een van de meest geheimzinnige zintuigen. Geuren roepen lang verborgen herinneringen op en ze beinvloeden ongemerkt onze hormoonhuishouding en partnerkeuze. In een nieuwe Paradisolezing vertelt neurobioloog Marien de Bruyne over de ontwikkelingen in het geuronderzoek en het mysterieuze pad tussen de neus en de hersenen.

De lezing vindt plaats op zondagochtend 1 mei van 11.00 tot 13.00 uur in Paradiso, Weteringschans 6 te Amsterdam. Net als in de voorgaande jaren is er na afloop van de lezingen gelegenheid voor het stellen van vragen. Toegangskaarten: EURO 8,- per persoon. VPRO Backstage-leden en OKW-donateurs: EURO 6,50.

De Paradisolezingen worden georganiseerd door de K.L. Poll-stichting voor Onderwijs, Kunst en Wetenschap, in samenwerking met de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek NWO, de VPRO en Paradiso. De lezingen zijn ook via internet bij te wonen en terug te kijken op de website van Paradiso (zie link).

-----

Buiten de wetenschap: Het charisma van Fortuyn

Clemens van Herwaarden is behalve troubadour (zie link!) ook historicus/journalist. Hij schreef een afstudeerscriptie over het charisma van Pim Fortuyn dat ook als boek verschijnt, getiteld: "Fortuyn, Chaos en charisma".

Vandaag voltooit Syrië de terugtrekking van de 14.000 militairen die sinds 1976 in Libanon aanwezig waren. Met een kleine afscheidsceremonie in de Beeka-vallei zullen de laatste troepen de grens overtrekken. Na de moord op de Libanese oud-premier Rafik Hariri, op 14 februari jl, zijn een onbekend aantal leden van de geheime politie èn de meerderheid van de half miljoen Syrische gastarbeiders vertrokken.
Freelance journalist Joost Vermeulen en EO-verslaggever Matthea Vrij namen eerder deze maand de bergpas, die Damascus via de Bekaa-vallei verbindt met Beiroet en spraken met Syriërs en Libanezen.
Aansluitend een gesprek met Middenoosten deskundige Harm Botje.
---

'Een stem tegen de Europese Grondwet is spelen met vuur. Zonder deze grondwet loopt Europa het risico op nieuwe oorlogen,' aldus Piet Hein Donner.

Het debat lijkt volledig los te barsten. De kiezer heeft nog geen idee wat te doen: vóór of tegen de grondwet. In de Ochtenden hoort u de komende weken elke dinsdagochtend om kwart voor elf twee mensen met elkaar in discussie over één onderdeel van de grondwet. Vandaag Willem Bos van Grondwet Nee en PvdA-Kamerlid Frans Timmermans over het democratische gehalte van de grondwet.
---

Hij wordt omschreven als een creatief genie met de vasthoudendheid van een pitbull - Derk Sauer. Ooit hoofdredacteur van de Nieuwe Revu, de afgelopen vijftien jaar de bouwer van een indrukwekkend mediabedrijf in Rusland. Dat bedrijf, Independent Media - de grootste buitenlandse uitgeverij in Rusland van tijdschriften en kranten - verkocht hij afgelopen januari aan het Finse Sanoma voor 142 miljoen euro. Hij blijft nog drie jaar in Moskou als directeur van Independent Media, maar ondertussen maakte hij begin april bekend dat hij in Nederland een nieuwe uitgeverij begint: Nieuw Amsterdam. Het beginnetje daarvan is er: 1 kantoorruimte, 1 directeur, 1 uitgever, 2 redacteuren en 1 redactiesecretaresse. Laat dit hele gezelschap nou nog een aantal weken geleden bij een andere uitgeverij gewerkt hebben, namelijk bij Veen en de overkoepelende Amstelgroep.
Joost Nijsen van uitgeverij Podium reageert op het gesprek. Hoe denkt hij over de start van uitgeverij Nieuw Amsterdam en wat vindt hij van de 'wegkaping' van de medewerkers bij uitgeverij Veen?
---

Enkele weken geleden begon de actie Een Royaal Gebaar, een internet-petitie waarin Nederlanders de koningin oproepen om uitgeprocedeerde asielzoekers een verblijfsvergunning te geven. Deze oproep tot een generaal pardon kreeg al 166 duizend ondertekenaars, waaronder veel bekende Nederlanders. Afgelopen vrijdag organiseerde schrijver Henk Weltevreden een literaire avond in Rotterdam om de actie te steunen. Tegelijk werd daar zijn boek Congo Blues gepresenteerd, waarin hij schrijft over zijn strijd tegen de bureaucratie om zijn met uitzetting bedreigde pleegdochter te legaliseren in Nederland. Een verslag van Guido Spring.

* Congo Blues, R.V.U. educatieve omroep, ISBN 90 771 6403 0.
Een actueel boek over de gevolgen van het Nederlandse asielbeleid.
In april 2004 reisde schrijver/filosoof Henk Weltevreden af naar Kinshasa. Hij wilde zien waar zijn achtjarige pleegdochter Ngudi, die al zes jaar bij hem en zijn vrouw woont, terecht zou komen als zij met haar biologische moeder naar Congo zou worden uitgewezen.
Hij trof een land aan in anarchie en oorlogsgeweld. 'Een veilig land', volgens de Nederlandse regering. Congo Blues is een hoogst actueel verslag, waarin pleegouders vechten tegen de windmolens van de Nederlandse bureaucratie.
Scherp, maar ook met humor en sterke verbeeldingskracht beschrijft Weltevreden de ontwikkeling van een in Nederland geboren Afrikaans meisje en hij toont aan hoe het lot van kinderen wordt opgeofferd aan rigide politiek en de letter van de wet.
---

Vorige maand sneuvelde een voorstel tot verbetering van donorregistratie. Dat was een zwarte dag voor iedereen die is aangewezen op orgaantransplantatie, bijvoorbeeld nierpatiënten. Maar zelfs al zou de Tweede Kamer de donorregistratie hebben verruimd, dan nog zou dat geen wezenlijke bijdrage leveren aan het verminderen van de wachtlijst voor donornieren. Luistert u naar het onderzoek van Koos van Noppen en Hans van der Linden.
Muziek 11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Home
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Michael Buble
Componist : Buble, M. / Foster-Gillies, A. / Chang, A.
Label : 143 Records / Reprise
Labelnummer : PRO15262
Duur : 3'45
Nummer : 1
Titel Track : True colors
Titel CD : Knuffelrock 10
Uitvoerende : Cyndi Lauper
Componist : Steinberg / Kelly
Label : Sony
Labelnummer : 504991 2
Duur : 3'45

Vandaag is het zestig jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog voor Italië tot een einde kwam. Niet iedereen ziet dat als een bevrijding. Links en rechts verschilt van mening over hoe er moet worden omgegaan met het tijdperk Mussolini.
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Oxygen
Titel CD : Where the humans eat
Uitvoerende : Willy Mason
Componist : Mason, W.
Label : EMI
Labelnummer : 0724387537729
Duur : 3'04
Nummer : 11
Titel Track : Lilly
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Pink Martine
Componist : Pink Martine
Label : Naive
Labelnummer : Promo
Duur : 2'41
Nummer : 1

De Duitse kardinaal Joseph Ratzinger is gisteren officieel ingehuldigd als paus Benedictus XVI. Hoe gaat hij de Rooms-Katholieke Kerk besturen? En wat hebben jongeren van hem te verwachten? Daarover in het Interview een gesprek met hulpbisschop van Roermond Everard de Jong. De voormalig studentenpastor sprak eerder de hoop uit dat de kardinalen een Aziaat tot paus zouden benoemen. Ook plaatste hij in het verleden kritische kanttekeningen bij de hoge gemiddelde leeftijd van rooms-katholieke functionarissen. Is iemand van 78 jaar wel in staat om oud en jong bij elkaar te houden en eventuele generatiekloven te overbruggen?
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Grandma's tales
Titel CD : Coming Home
Uitvoerende : Hermosa
Componist : Niklasson, S.
Label : Blue Flame Records
Labelnummer : 70300
Duur : 4'31
Nummer : 12
Titel Track : Cashin' the money
Titel CD : Last Rudy Standing
Uitvoerende : Beef
Componist : Beef
Label : Pias Recordings
Labelnummer : 944.0171.020
Duur : 4'13
Nummer : 5

Minister Verdonk maakt zich boos op vluchtelingen die met een eenzijdig verhaal de publiciteit zoeken. De actie '26.000 gezichten', waarin filmmakers uitgeprocedeerden portretteerden, kon ook al niet op de sympathie van Verdonk rekenen. Verdonk dreigde met het openbaar maken van gegevens uit de dossiers van asielzoekers als hun verhalen aantoonbaar niet klopten. Maar wil de minister ook informatie uit het dossier vrijgeven als het verhaal van de minister niet klopt?

Eén van de '26.000 gezichten' is de Turks-Koerdische familie Polat in Spijkenisse, vijftien jaar in Nederland, vier kinderen waarvan er drie in Nederland geboren zijn en een ondersteunings-comité van Nederlanders. Volgens minister Verdonk is de familie uitgeprocedeerd maar volgens de rechter niet. De advocaat dreigt nu met een kort geding. In Argos een reconstructie van de zaak Polat.
---

Nederland heeft een nieuwe bond: de Bond van ID-weigeraars. Waar iedereen dus lid van kan worden die weigert op verzoek zijn identiteitsbewijs te laten zien of uit principe geen identificatiebewijs bij zich draagt. Een gesprek Isaak Donderdop, de woordvoerder van de bond.
---

In 2007 gaat de HSL van start, van Amsterdam naar Rotterdam en dan door naar Brussel en Parijs met een snelle trein. Den Haag valt dus buiten dit traject, maar nu melden de gemeente Den Haag en minister Peijs dat de reiziger in 2007 toch in Den Haag op de HSL kan stappen. Een gesprek met wethouder van den Haag Bruno Bruins, die uitlegt dat er vanuit Den Haag een snelle trein naar Rotterdam gaat waar je dan op de echte HSL kunt stappen. Die rit van Den Haag naar Rotterdam is niet met een echte HSL-trein, maar met een snelle trein die er van binnen wel hetzelfde uitziet. Dat gaat Rijk en Gemeente flink wat geld kosten en waarom eigenlijk?
---

Twee maanden geleden overleed de president van Togo. Het leger pleegde een coup en zette onmiddellijk zijn zoon op de troon. Maar daar stak de internationale gemeenschap - met uitzondering van voormalig kolonisator Frankrijk - een stokje voor. Hij moest al snel weer aftreden en er werden verkiezingen uitgeschreven. Die zijn aanstaande zondag.

Of er van echte vrije verkiezingen sprake zal zijn, is nog maar de vraag. Verslaggever en Trouw-correspondent Pieter van den Blink is in Togo in de aanloop naar de verkiezingen. Hij is er onder andere getuige van hoe een uitzinnige menigte Gilchrist Olympio verwelkomt, de zoon van de eerste president van Togo. Zijn vader werd in 1963 door Edeyama afgezet, de man die tot februari van dit jaar Togo op dictatoriale wijze regeerde. En nu zetten beide zoons de strijd voort. Hoewel Gilchrist Olympio officieel niet aan de verkiezingsstrijd mee mag doen omdat hij in het buitenland woonde. Een verslag van Pieter van den Blink.
---

Na een tumultueuze week heeft de bevolking van Ecuador haar president Gutierez verjaagd. Nadat ook het leger de steun aan deze voormalige legerofficier introk, kon Gutierez niet langer aanblijven. De volksopstand in Ecuador is niet de eerste in Latijns Amerika. Ook in Bolivia en Argentinië veroorzaakte 'de straat' een val van het bewind. In heel Latijns Amerika lijkt het socialisme op te leven. In Brazilië is de linkse Lula aan het bewind en in Venezuela regeert Hog Chavez nog altijd tot ergernis van de Verenigde Staten.
Is er sprake van een trend? Wouter Boesman haalde zijn master Latijnse-Amerikaanse studies aan de nationale universiteit van Mexico. Rik Delhaas praat met hem.
---

De hele wereld is toneel
Interview met theaterregisseur Erik Vos die vandaag zijn boek 'De hele wereld is toneel' presenteert. In het boek ontvouwt hij de improvisatiemethode die hij tijdens zijn lange carrière heeft ontwikkeld en die vooral beroemd werd door de voorstellingen van toneelgroep De Appel, waaraan Vos bijna dertig jaar leiding gaf. Vos, die in 1955 de eerste student was die afstudeerde aan de regie-opleiding van de Amsterdamse Toneelschool, geeft nog steeds improvisatielessen aan theaterstudenten.

* 'De hele wereld is toneel' wordt uitgegeven door Theater Instituut Nederland (Amsterdam) in coproductie met Ando, ISBN 90 708 9276 6.
In Vos' lange theatercarrière zocht hij continu naar eigen inspiratiebronnen (waarbij poëzie, muziek en beeldende kunst van groot belang waren), hij bleef sleutelen aan improvisatieopdrachten en volharden in het steeds weer zoeken naar nieuwe manieren om zijn acteurs te stimuleren. Deze ontwikkelingen heeft hij nauwkeurig gedocumenteerd en zelf tot een manuscript gerealiseerd. Het is vrij uniek dat een kunstenaar als Erik Vos zijn artistieke erfenis heeft samengebracht in een uitgave voor een breed in theater geïnteresseerd publiek.
---

Route 23
Als jongere onder de 23 in Dordrecht moet je niet denken zomaar even bij de sociale dienst een uitkering te kunnen trekken. Nee, dan kom je terecht op Route 23: een verplicht traject van luie stoel naar scholing of baan. 's Ochtends lekker vroeg om half 8 beginnen en tot 4 uur 's middags aan de slag in een bedrijf of sollicitatietraining volgen. Een reportage van Gerrit Kalsbeek:

Tijdens de reportage bevinden we ons in lokaal 135 op de eerste etage van het Welland College te Dordrecht, alwaar sollicitatietrainer Rob v.d. Pol een achttal jonge lui motiveert en bijschaaft. Speciaal voor deze reportage wippen even later ook werkbegeleider Jan Rademaker en Marjan Middelburg, projectleider van Route 23 nog even langs. Maar stralend middelpunt in deze leerruimte is natuurlijk de lokale werkeloze jeugd.
---

Waar het om gaat
Waar het nu om gaat is dat de Raad voor Werk en Inkomen, waarin ook de vakbeweging zit, vindt dat werklozen moeten werken voor hun uitkering. Reden voor VARA-colega Jan Peels om te bellen met FNV-bestuurder Ton Heerts.
---

Minister Pechtold kondigde deze week aan dat 'ie er echt komt: een paspoort voorzien van een gezichtsscan en een vingerscan. De nieuwste technologische snufjes in ons paspoort dus. Maar er kleven ook nadelen aan ons nieuwe paspoort. En: zal het ons land echt veiliger maken?
Vandaag staat opnieuw het salaris van de topman van Essent ter discussie. Ongeveer een half uurtje geleden is in Den Bosch de aandeelhoudersvergadering van Essent begonnen, en afspraken over de salarissen zijn het belangrijkste agendapunt. Drie provincies - Overijssel, Limburg en Noord-Brabant - hebben de handen ineengeslagen en zijn vastberaden om de Raad van Commissarissen het vuur aan de schenen te leggen. Hoe sterk staan de provincies? En krijgen ze de Raad van Commissarissen op andere gedachten? Een gesprek met Onno Hoes, gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant, met ruim dertig procent een belangrijke aandeelhouder van Essent.
De Wereldeconomie raakt steeds meer in onbalans en het risico van een "abrupte correctie" wordt steeds groter. Die dreigende taal komt van het Internationale Monetaire Fonds. Terwijl Nederland net denkt dat het weer de goede kant op gaat, tikt mondiaal een tijdbom. Maar wat wordt bedoeld met deze onbalans? En wat is een abrupte correctie? Welke risico's loopt de wereldeconomie en wat merken wij hier in Nederland van? Tien prangende vragen aan Harry Garretsen, hoogleraar internationale Economie aan de Universiteit van Utrecht.
De Nederlandse priester-in-opleiding Michiel Peeters studeert in Rome. De afgelopen weken hield hij voor De Ochtenden een radiodagboek bij over het overlijden van Paus Johannes Paulus II en de ontwikkelingen daarna. Ditmaal het laatste deel van het dagboek: de benoeming van Paus Benedictus XVI.
Lees en beluister alle dagboekfragmenten via het artikel hiernaast.
Muziek:
11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Hoe het voelt
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : I.O.S. (Is Ook Schitterend)
Componist : Marsman, J. / Rozeboom, S.
Label : CNR Music
Labelnummer : 8714221016239
Duur : 3'58
Nummer : 1

In politiek Den Haag is Denemarken helemaal in: in modelstaat Denemarken is alles beter; vooral op sociaal-economisch terrein. Bijvoorbeeld: je kunt er werknemers makkelijker ontslaan, kinderopvang is er veel goedkoper en bijna alle vrouwen zijn er aan het werk. In een reportage wordt het Deense model getest en er is een gesprek met fan Lans Bovenberg.
10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Spending my time
Titel CD : The ballad hits
Uitvoerende : Roxette
Componist : Gessle, P.
Label : Capitol
Labelnummer : 724354185809
Duur : 4'35

De overheid moet religieuze overtuigingen en gevoelens niet miskennen of onderdrukken. Als dat toch gebeurt, dan dreigen radicale groepen in de samenleving alleen maar verder te radicaliseren. Die waarschuwende woorden zijn afkomstig van minister van landbouw Cees Veerman. Vallen media en politici op dit punt iets te verwijten? Tot en met de jaren negentig leek de invloed van en aandacht voor de rol van religie in Nederland tanende, maar de animo voor het overlijden van de paus en de benoeming van Joseph Ratzinger tot zijn opvolger wekken de indruk dat die anti-religieuze wind inmiddels weer deels is gaan liggen. Vanmorgen in De Ochtenden een gesprek met minister Veerman over de spannende relatie tussen politiek en religie.
Duizenden Nederlanders gebruiken een medisch hulpmiddel: aangepaste schoenen, een speciale bril of een pacemaker. De meeste zorgverzekeraars vergoeden zulke hulpmiddelen. Daarbij letten ze steeds meer op de prijs. Vandaag presenteert MKB Nederland een rapport waaruit blijkt dat daardoor de kwaliteit van hulpmiddelen achteruit gaat en dat de bedrijfjes die deze hulpmiddelen maken het steeds moeilijker krijgen. Elsbeth Gruteke ging langs bij de firma Wittekamp-Broos in Rotterdam, zij maken orthopedische schoenen.
09.00 - 10.00 uur
Titel Track : All the love in all the world
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Piers Faccini
Componist : Faccini, P.
Label : Bleu Electric
Labelnummer : lblc4005bis
Duur : 3'24
Nummer : 1

Sterrenliederen

Als trillingen van sterren worden omgezet in geluid, is te horen dat elke ster zijn eigen herkenbare vibrato heeft. Een hete ster klinkt anders dan een koude, en grote sterren klinken anders dan kleine. Conny Aerts analyseert deze kosmische symfoniëen om meer te weten te komen over de samenstelling van sterren. Onlangs hield ze haar oratie als bijzonder hoogleraar Asteroseismologie aan de Radbout Universiteit Nijmegen. Rob van Hattum spreekt met haar.

-----

Piepjes tegen Parkinson

Met de muziek mee loopt beter dan zonder, en zingen gaat beter dan praten. Parkinsonpatiënten weten het zelf vaak al langer, maar nu is ook wetenschappelijk bewezen dat ritme hen helptom beter te bewegen. In het Europese RESCUE-project, waar het Medisch Centrum van de Vrije Universiteit aan deelnam, kregen patiënten een pieper op proef. Allemaal gingen ze er beter mee lopen en kregen bovendien meer zelfvertrouwen. Maar hoe kan zo'n eenvoudig hulpmiddel zo goed werken?

Verslaggever Jos Wassink liep mee door de gangen van het ziekenhuis.

-----

NIEUWSBERICHTEN

Watje of woesteling?

Bungee-jumpen, roekeloos rijden, skateboarden buiten de piste..... Jonge mannen doen alles om indruk te maken op vrouwen. Maar de enigen die ze imponeren, zijn andere mannen. Dit blijkt uit onderzoek van William Farthing van de Universiteit van Maine.
Hij constateert dat vrouwen totaal niet onder de indruk zijn van mannen die nodeloos risico's nemen. Hij ondervroeg 52 vrouwen, en de meerderheid zei liever een man te hebben die voorzichtig is.
Maar de mannen wilden hiervan niet weten. Zij waren ervan overtuigd dat de status die ze door hun roekeloze gedrag onder mannen verwerven, voor vrouwen onweerstaanbaar is. Hun weerzin tegen het nemen van onverantwoorde risico's, zouden ze daarvoor alsnog aan de kant zetten.
**

De grootste familiereunie ooit

Voor een kleine honderd dollar kunt u meedoen aan het grootste onderzoek ooit naar de afstamming van de mens. Voor dat geld krijgt u een setje thuis gestuurd, bestaande uit een wattenstaafje waarmee u cellen uit de binnenkant van uw mond verzamelt, en een buisje waarin u het wattenstaafje hermetisch verpakt. U verstuurt het hele zaakje naar Family Tree DNA, een organisatie die is gespecialiseerd in het genetisch traceren van voorouders.
Wetenschappers analyseren vervolgens zowel uw y-chromosoom, dat wordt doorgeven van vader op zoon, als het mitochondriaal DNA, dat door moeders wordt doorgegeven aan zonen én dochters. Zo kunnen de onderzoekers vaststellen wat de genetische afkomst is van uw voorouders.
Ze hopen dat zeker 200.000 mensen uit de hele wereld hun DNA zullen opsturen, en dat ze zo een beeld krijgen hoe onze voorouders zich in de loop der tijd over de aarde hebben verspreid. Zo kunt u over een tijdje de grootste familie-reunie ooit organiseren.
**

Overige berichten over de Bush en Cheney-kever; de aardpit; astma door oma; vindt u bij Noorderlicht Nieuws en Noorderlog (bovenste twee links).

-----

Universeel middel tegen chronische ontstekingen

Utrechtse onderzoekers zijn op het spoor van een universeel vaccin tegen auto-immuunziekten en chronische ontstekingziekten, zoals reuma, diabetes, aderverkalking, astma en multiple sclerose. Het middel is gemaakt van bacteriële stress-eiwitten en wordt nu op mensen getest door Willem van Eden, hoogleraar veterinaire immunologie aan de Universiteit Utrecht.

Ismaïl Mbonigaba is een Rwandese journalist die in oktober 2003 zijn land ontvluchtte naar buurland Oeganda. Sinds 1992 werkte hij bij verschillende onafhankelijke kranten en weekbladen. Vóór de Rwandese genocide van 1994 werkte hij bij een krant die kritisch schreef over het bewind dat de genocide voorbereidde, daarna werkte hij voor bladen die het nieuwe bewind kritiseerde. Vanaf 2000 werkte hij voor een blad met de naam Umuseso dat onder andere door Nederland werd ondersteund. Toen hij na zijn vlucht bij diverse westerse ambassades aanklopte in de Oegandese hoofdstad Kampala om asiel aan te vragen kwam hij in een bureaucratische procedure terecht. Waarbij de vraag rijst of westerse donoren niet meer moeten doen als mensen die zij ondersteund hebben in de problemen komen. Een reconstructie van Mbonigaba's verhaal, gemaakt door Rik Delhaas.
Aansluitend een gesprek met Filip Reijntjens, hoogleraar aan de Universiteit van Antwerpen. Rik Delhaas praat met hem.
---

Anderhalve week geleden overleed in Canada de Zimbabweaanse schrijfster Yvonne Vera, waarvan een aantal boeken ook in Nederlandse vertaling is uitgekomen de laatste jaren. Yvonne Vera was in elk geval de belangrijkste schrijfster van Zimbabwe, dat een goede literaire traditie heeft, en misschien inmiddels ook wel belangrijker dan haar mannelijke collega's. Haar laatste roman 'De Stenen Maagden' is nog maar net in Nederlandse vertaling uit. Haar roem begon met 'Without A Name' - de roman over een vrouw die door het land reist op weg naar haar dorp met een baby op haar rug gebonden, maar die baby leeft niet meer.

In 1996, vlak na haar doorbraak met dit boek, maakte Djoeke Veeninga een radioreportage met en over Yvonne Vera. Veeninga zocht haar op in Bulawayo, in Matabeleland, het zuiden van Zimbabwe, waar ze weer was gaan wonen na vele jaren studie in Canada.
Aansluitend een gesprek met Irene Dubel, medewerkster van ontwikkelingorganisatie HIVOS, die Yvonne Vera goed gekend heeft.

Yvonne Vera (1964) werd geboren in Bulawayo, Zimbabwe. Zij studeerde Engels in Toronto en schreef zes boeken, waaronder 'Vuurvlinder' , 'Zonder Naam' en 'De Stenen Maagden'. Haar werk werd onder andere bekroond met de Commonwealth Prize (1997) voor 'Under The Tongue'. Vera was enkele jaren directeur van de National Gallery in Bulawayo, maar onlangs moest zij vluchten uit haar geboorteland. Tot haar dood woonde en werkte ze in Toronto, Canada. Vera zette zich actief in voor de vrouwenrechten en werd door velen getipt als toekomstig winnares van de Nobelprijs.

* De Stenen Maagden is uitgegeven bij De Geus, ISBN 90 445 0531 9.
In 1980, na een decennialange guerrillaoorlog tegen de koloniale bezetting, bereikt Rhodesië zijn zwaarbevochten onafhankelijkheid van Engeland. Minder dan twee jaar later barst in het nieuwe Zimbabwe een gruwelijke burgeroorlog uit. Tijdens die oorlog zitten de plattelandsbewoners ingeklemd tussen 'dissidenten' die in opstand komen tegen het nieuwe bewind, en de soldaten die de opstand de kop willen indrukken. Het dorpje Kezi wordt verwoest door het van twee kanten komende geweld. Aan de hand van impressies van het leven voor en na de onafhankelijkheid schetst Vera de zoektocht van twee zussen uit Kezi naar waardigheid en een nieuw bestaan. Ze toont de onvoorstelbare brutaliteit en het vermogen van de mens tot terreur, maar ook tot schoonheid en offers en het instinct om te overleven en lief te hebben. Vera verweeft historische feiten met haar gepassioneerde, poëtische verhaal, dat een krachtig testament voor de veerkracht van de bevolking van Zimbabwe zal blijken te zijn.

* Vuurvlinder is uitgegeven bij De Geus, ISBN 90 445 0148 8.
Het decor in deze roman uit '98 is het Makokoba van de jaren '40, een zwarte township. De heldin, een dynamische jonge vrouw, valt voor een oudere bouwvakker en trekt bij hem in. Maar al gauw wil ze meer en tegen de zin van haar man in schrijft ze zich in voor een verpleegsteropleiding. Maar ze betaalt haar hunker naar liefde en zelfstandigheid duur. De auteur tekent een krachtig beeld van het townshipleven en van de bloei en explosie van deze complexe relatie. Een fascinerende roman met vele lagen, geschreven in een bezwerende, poëtische stijl.

* Zonder Naam is in 2000 uitgegeven bij Uitgeverij In De Knipscheer (Haarlem), ISBN 90 626 5427 4.
Het verhaal van deze roman speelt in Rhodesië in 1977, enkele jaren voordat het land als Zimbabwe onafhankelijk wordt. Er wordt vaag verwezen naar de guerilla-oorlog op het platteland en naar de verwachting van mensen dat het in Harare, de hoofdstad, rustig en vreedzaam is. Een jonge zwarte vrouw is op reis van het platteland naar de stad, haar droom. Of is het een vlucht? En waarvoor? Zij heeft een kortstondige relatie met een idealistische jongeman op een tabaksboerderij. Zonder te weten dat zij al zwanger is van hem, verlaat zij hem en trekt naar de stad. Een nieuwe relatie ontstaat, zonder liefde, maar meer uit praktische motieven. Het kind wordt geboren. De vrouw wil opnieuw weg van deze relatie, maar ook van haar kind. Zij wil vrij zijn, 'onafhankelijk van alles'. Het verhaal eindigt dramatisch. Toch ligt de kracht van deze opvallende roman in de poëtische schrijftrant, die het verhaal ondergeschikt maakt aan beschrijvingen van details, emoties, ervaringen. Een boek met een uiterst krachtige uitstraling van Yvonne Vera.
---

'Een stem tegen de Europese Grondwet is spelen met vuur. Zonder deze grondwet loopt Europa het risico op nieuwe oorlogen.' Dat zei Donner afgelopen zaterdag op de partijbijeenkomst van het CDA in Ede.

Het debat lijkt volledig los te barsten. De kiezer heeft nog geen idee wat te doen: vóór of tegen de grondwet. In de Ochtenden hoort u de komende weken elke dinsdagochtend om kwart voor elf twee mensen met elkaar in discussie over één onderdeel van de grondwet. Vandaag Rob de Wijk en Harrie van Bommel over Europa en het leger.
---

Interview met historicus Piet Emmer van wie later deze week het boek 'Wegsturen of binnenlaten?' verschijnt. Volgens Emmer hebben de 'desastreuze resultaten van de recente immigratie een nieuw nationaal trauma opgeleverd', vergelijkbaar met de collaboratie tijdens de bezetting en de dekolonisatie-oorlog in Indonesië. Emmer bepleit een zakelijke kosten-baten-analyse van arbeidsmigratie, waarbij arbeidsmigranten beperkt welkom zijn en asielzoekers uitsluitend in hun eigen regio worden opgevangen.

* 'Wegsturen of binnenlaten?' verschijnt bij uitgeverij Arbeiderspers, ISBN 90 295 2351 4. Het boek is geschreven door historicus Piet Emmer - hoogleraar migratiegeschiedenis aan de Universiteit van Leiden en Volkskrant-journalist en commentator Hans Wansink.
---

Drie mensen in plaats van de vertrouwde zeven zijn bijeen gekomen in Breda. Ze zijn werkloos, hoog opgeleid, ouder dan veertig jaar en komen iedere week bij elkaar.
Stichting TalentPlus organiseert soortgelijke bijeenkomsten ook in andere steden als Weert, Tilburg, Nijmegen en Den Bosch. De laatste maanden zijn er in acht andere steden ook afdelingen opgericht. Eind januari bijvoorbeeld in Breda. TalentPlus bestaat uit vrijwilligers die allemaal in dezelfde situatie verkeren en die elkaar helpen om daaruit te komen. Verslaggeefster Irene Houthuijs volgt stichting TalentPlus langere tijd. Vandaag deel zeven.
---

Waar het nu om gaat is dat de Utrechtse Stedelijke Raad van Kerken soepel om wil gaan met het fenomeen koopzondagen. Sterker nog: de kerk kan dienen als een oase van rust na een middagje shoppen. Aan de telefoon Henk van Doorn, voorzitter van de kerkenraad. Teun van de Keuken spreekt met hem.
---

De lucht in Nederland is nog lang niet schoon - tenminste als je uitgaat van de Europese normen voor luchtkwaliteit. Afgelopen weken bleek de Raad van State van State die normen streng te handhaven - en dus zit Nederland op slot. Allerlei bouwplannen liggen voorlopig in de ijskast. Een van de belangrijkste oorzaken is de hoeveelheid fijn stof in de lucht. Had Nederland dit probleem niet veel eerder kunnen voorzien? En deugen die Europese normen voor fijn stof eigenlijk wel?

In Belgie is er politieke onrust over een nieuw wetsvoorstel om de vinkenvangst weer toe te staan. In West-Vlaanderen is het laten zingen van Vinken een eeuwenoude volkssport. Gesprek met een Belgische vinkoloog die de vinken vrij wil laten.
Deze maand is het precies 30 jaar geleden dat de Vietnamoorlog tot een einde kwam. Het is de grootste ecologische oorlog uit onze moderne geschiedenis is. Want in 10 jaar tijd verspreidde de Amerikaanse luchtmacht meer dan 60 miljoen liter chemicalien, codenaam Agent Orange, over Vietnam. Vietnam strijdt nu al jaren voor compensatie voor de kosten voor de 2 miljoen gehandicapte kinderen en veteranen. Een reportage.
De International Crisis Group (ICG) bestaat tien jaar. Wereldwijd - van Kasjmir tot Kyrchizië, van Birma tot Burundi en van Congo tot Colombia - houdt de ICG zich bezig met het bezweren of voorkómen van conflicten. Wat zijn de belangen, successen, sponsors, fiasco's, voetangels en klemmen van deze groep? Een gesprek met voormalig Belgisch premier Mark Eyskens, vanaf de oprichting van de Crisis Group lid van de Raad van Bestuur. Ook veldwerkers komen aan het woord.
Tegen elven het dagboek van Michiel Peeters, Rooms-Katholiek Theologiestudent te Rome. Maandag gaan de kardinalen in conclaaf om een nieuwe paus te kiezen. Peeters vertelt in onze uitzendingen zijn persoonlijke indrukken - totdat er witte rook boven de Sixtijnse kapel kringelt....
Lees en beluister de dagboekfragmenten via het artikel hiernaast.

Een gesprek met de in september vertrekkende Britse ambassadeur Colin Budd. De vier jaar die hij in Den Haag zat stonden de Nederlands-Britse verhoudingen voor een groot deel in het teken van de oorlog in Irak. Begin dit jaar veroorzaakte Budd commotie in Den Haag door actief te lobbyen voor een langer verblijf van de Nederlandse troepen in Irak. En: hoe heeft Budd Nederland in die vier jaar zien veranderen?
De klassieker Feyenoord-Ajax werd gisteren voor een groot deel vormgegeven door christelijke voetballers: Kuyt, Kalou en Gibbs bij Feyenoord en bij Ajax Maxwell, Maduro, Pienaar, Heitinga en de Jong. Dit opmerkelijk hoge aantal staat niet op zich. De eredivisie wordt overspoeld door christelijke voetballers, voornamelijk uit het buitenland. Zo spelen bij PSV spelen bijvoorbeeld de christelijke Zuid-Koreanen, Lee en Park en de Brazilianen Alex en Gomes. Steeds vaker getuigen ze van hun geloof in de media. Een reportage.

In een Nederlandse gevangeniscel zit momenteel een heel bijzondere gevangene: de Albanese premier van Kosovo Ramush Haradinaj. Op 8 maart trad hij tot verbazing van vriend en vijand af en de volgende dag al meldde hij zich bij het Joegoslavië Tribunaal als verdachte van oorlogsmisdaden. Een opmerkelijke gebeurtenis, maar even opmerkelijk is dat deze gang naar Den Haag tot teleurgestelde reacties leidde bij vertegenwoordigers van de internationale gemeenschap en in veel media. Ex-rebellenleider Haradinaj kreeg veel lof toegezwaaid als constructief politicus, die zijn camouflagepak defintief zou hebben ingeruild voor een driedelig pak en onmisbaar zou zijn voor de toekomst van Kosovo.
Wie is Ramush Haradinaj? Welke rol heeft hij precies gespeeld? Is Haradinaj een oorlogsheld of een crimineel? Waren de misdaden waarvan hij wordt verdacht, uitsluitend gericht tegen de toenmalige vijand, de Serviërs? Is hij na de Kosovo-oorlog met zijn praktijken gestopt? Aan de hand van nooit eerder gepubliceerde geheime inlichtingen-rapporten schetst Argos een portret van een man met vele gezichten.
---

Buiten Argos:
'Forse subsidie voor taartgooiers', kopte de Telegraaf deze ochtend. Het betreft een subsidie voor de actiegroep Eurodusnie, ingediend door een Leids krakersgezelschap waarvan leden ooit zowel de heren Zalm en Bolkesteijn als Pim Fortuyn met banketbakkerswerk behandelden. Ze krijgen de subsidie om campagne te voeren tegen de Europese grondwet in voorbereiding op het referendum daarover. De VVD is hier woedend over, omdat zij menen dat het onjuist is om organisaties subsidie uit overheidsgeld te verstrekken die dat geld vervolgens gebruiken om 'anti-overheidsactiviteiten' te verrichten.

Een gesprek met Eduard Nazarski van Vluchtelingenwerk Nederland en Vera Dalm, directeur van Milieudefensie. Beide organisaties raakten geconfronteerd met de dreiging van de overheid de subsidie in te trekken.
---

Volgende week wordt in Genève de jaarlijkse bijeenkomst van de mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties afgesloten. De commissie komt elk jaar voor zes weken bijeen in het oude Palais des Nations en heeft tot taak de naleving van de mensenrechten in de wereld in de gaten te houden. Traditioneel krijgt aan het eind van de vergaderperiode een aantal landen dat de mensenrechten aan zijn laars lapt een resolutie aan zijn broek. Maar elk jaar ook slagen veel landen erin dit soort resoluties van zich af te houden.

Erger nog, veel onverbeterlijke mensenrechtenschenders zijn lid van de commissie en beschermen elkaar. Het politieke gekonkel aan het meer van Genevè is zo beschamend geworden dat de secretaris-generaal van de Verenigde Naties - Kofi Annan - vindt dat de commissie de geloofwaardigheid van de VN aantast. Daarom heeft hij vorige week in Genève aangekondigd dat hij van de commissie af wil en dat er een permanent orgaan in de plaats moet komen. Fred Stroobants en Radio 1 Journaal correspondent Renske Heddema volgden vorige week de werkzaamheden van de commissie en luisterden naar de toespraak van Annan.
---

Volgende week dinsdag verschijnt bij uitgeverij L.J. Veen het boek 'Rechtvaardigen onder de Volkeren, Nederlanders met een Yad Vashem-onderscheiding voor hulp aan Joden'. In dat boek zijn, voor het eerst in het Nederlands, de korte geschiedenissen gebundeld van de ongeveer 4500 Nederlanders die tot 1999 de Yad Vashem onderscheiding kregen voor hulp aan Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Inmiddels zijn er ruim 4900 Nederlanders die zich Rechtvaardige onder de Volkeren zouden mogen noemen; een term uit het Joodse boek der wijsheid - de Talmoed - die al generaties lang gebruikt wordt om niet-Joden te karakteriseren die een gunstige houding hebben ten opzichte van Joden.

Je komt voor zo'n onderscheiding in aanmerking wanneer je door anderen wordt voorgedragen en op basis van onder meer een getuigenis van overlevenden van de Jodenvervolging. Een gesprek met Rutger Matthijssen. Hij heeft in 1974 de Yad Vashem-onderscheiding ontvangen voor zijn activiteiten voor het Utrechts Kindercomité, dat Joodse kinderen in de Tweede Wereldoorlog aan onderduikadressen hielp.

* De volledige boektitel is: 'Rechtvaardigen onder de Volkeren - Nederlanders met een Yad Vashem-onderscheiding voor hulp aan Joden'. Uitgegeven bij L.J. Veen i.s.m. het NIOD (Amsterdam). Het ISBN-nummer is: 90 204 0278 1.
Het boek wordt aanstaande dinsdag (19 april) om 16.30 uur gepresenteerd in het Joods Cultureel Centrum in Amsterdam. Het eerste exemplaar wordt in ontvangst genomen door minister-president Balkenende.

In Rechtvaardigen onder de Volkeren is de schijnwerper gericht op de Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog geprobeerd hebben joden te beschermen. Sinds begin jaren zestig konden zij in aanmerking komen voor erkenning als 'Rechtvaardige onder de Volkeren'. Deze titel wordt verleend door het in Jeruzalem gevestigde Yad Vashem, dat in 1953 is opgericht ter nagedachtenis aan de joden die tijdens de Holocaust zijn vermoord.

The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations verschijnt in alle landen die door nazi-Duitsland zijn bezet. De Nederlandse editie wordt ingeleid door dr. Jozeph Michman en dr. Bert Jan Flim. Dit boek bevat in alfabetische volgorde de namen van deze mannen en vrouwen, gevolgd door korte persoonlijke geschiedenissen. Het kan worden gezien als een eerbetoon aan al die Nederlanders die in de oorlogsjaren een meer dan gemiddelde moed hebben betoond.
---

Waar het nu om gaat is dat de top van Nuon een buitensporig hoge beloning ontvangt. Nico Jan Wijsman, PvdA-gedeputeerde in de provincie Gelderland - en dat is de grootste aandeelhouder van Nuon, wil stappen ondernemen tegen die exorbitante salariëring. Maar hoe effectief zijn zijn voornemens? Gerard Legebeke praat met Wijsman.
---

Het schilderen van een typisch Hollands landschapje wordt steeds eenvoudiger, want binnen afzienbare tijd verdwijnen alle koeien uit de wei. Ze staan het hele jaar door op stal. Dat beeld schetsen althans de criticasters van het nieuwe mestbeleid, dat op 1 januari 2006 van kracht wordt. Vandaag stuurt minister Veerman van Landbouw de resultaten van een opzienbarend onderzoek naar de Tweede Kamer. Het zal een nieuwe impuls geven aan de discussie over de brandende vraag: Blijft de koe in de wei of niet?
Vrijdag heeft Rein Willems - president-directeur van Shell Nederland ­een ontmoeting met Dennis Meadows. Meadows heeft recent een update gepubliceerd van zijn geruchtmakende rapport Grenzen aan de Groei, dat in 1972 de wereld schokte. Een gesprek met Willems over mogelijkheden en timing van de overgang naar een
Titel Track : Must get out
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Maroon 5
Componist : Levine, A. / Carmichael, J.
Label : Sony BMG
Labelnummer : 82876 685302
Duur : 3'53
Nummer : 1
Titel Track : The logical song
Titel CD : The very best of
Uitvoerende : Supertramp
Componist : Davies / Hodson
Label : A&M Records
Labelnummer : 397 091-2
Duur : 3'50

Amnesty International luidt de noodklok over de bescherming van de indianen in Brazilië. Bijvoorbeeld over de Breedceintuur-indianen, die pas 30 jaar in contact met onze beschaving staan. De stam woont op de grootste diamantader van Latijns-Amerika. Het is vandaag precies een jaar geleden dat in het reservaat de lichamen werden gevonden van 29 illegale mijnwerkers die door de indianen werden vermoord. Maar onder welke wet vallen de Indianen in het reservaat? Een reportage.
Wat hebben Ayaan Hirsi Ali, Nelson Mandela, Bill Gates, Clint Eastwood, kardinaal Ratzinger, Kim Jong Il en Victor Joesjenko met elkaar gemeen? Ze staan allemaal op de lijst van 's werelds honderd invloedrijkste personen die het Amerikaanse blad Time dezer dagen publiceerde. Op die lijst staan opvallend genoeg ook de Britse theoloog John Stott en de Amerikaanse baptistenpredikant Rick Warren. Over hun betekenis ­en over de functie van zon lijst in het algemeen een gesprek met John Elliott, correspondent in Warrenton, Virginia
Michiel Peeters houdt vanuit een seminarie in Rome een dagboek bij op de hoogte houdt van alles wat er nu in Rome en het Vaticaan gebeurt... Vandaag deel 2 van de serie 'Wachtend op witte rook'.
Lees de dagboekfragmenten via de link hiernaast.
Titel Track : Looking for clues
Titel CD : The very best of Robert Palmer
Uitvoerende : Robert Palmer
Componist : Palmer, R.
Label : EMI
Labelnummer : 7243 8 35822 2 8
Duur : 4'56

Een storm van protest is losgebarsten nu blijkt dat de topmannen van Essent en Nuon topsalarissen verdienen. Zelfs de premier vindt dat deze bestuurders aan de schandpaal moeten. In hoeverre kan de overheid hier eigenlijk iets aan te doen? En is de politiek hiertoe bereid? Een debat over politiek en integriteit tussen professor Hans van den Heuvel, Tweede Kamerlid Jan de Vries en gedeputeerde van de provincie Overijssel Piet Jansen.
Het vmbo was de afgelopen dagen weer veel in het nieuws. Het moet meer praktijkgericht, zei minister Van der Hoeven van Onderwijs afgelopen maandag. Er moet een speciale vmbo-docentenopleiding komen, zei vorige week het CDA. Zes op de tien leerlingen gaat naar zo¹n vmbo, maar erg veel van hen gaan er weer af zonder diploma. En dan is er nog een veelheid aan problemen die de leerlingen zelf meebrengen. Veel docenten haken af. Zou een speciale vmbo-docentenopleiding helpen, zoals het CDA wil. Het antwoord ligt bij de Hogeschool Utrecht. Die experimenteert al een jaar met precies zo¹n opleiding. In Naaldwijk bijvoorbeeld, op het Holland College.
Gemeenten, kerken en vluchtelingenorganisaties spraken er schande van dat minister Verdonk geen pardon wilde afkondigen voor 26.000 uitgeprocedeerde asielzoekers. Maar het aantal uit te zetten asielzoekers daalt plotseling met rasse schreden. Steeds meer asielzoekers na bestudering van hun dossier alsnog een verblijfsvergunning krijgen. De uitgeprocedeerde asielzoekers lijken dus helemaal niet zo slecht af te zijn met Verdonk. Over deze jongste cijfers een gesprek met John van Tilborg, directeur van de kerkelijke hulporganisatie Inlia.
09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Recipe for disaster
Titel CD : Songs
Uitvoerende : Admiral Freebee
Componist : Laere, T. van
Label : Universal
Labelnummer : 9870724
Duur : 3'30
Nummer : 3

Loyaal aan de beul

Onder het bewind van Stalin was 21 minuten te laat komen op het werk of het hebben van een buitenlandse naam al reden genoeg om in de 'Goelag' te belanden, strafkampen waar twintig jaar dwangarbeid geen uitzondering was. Ondanks het feit dat hun leven verwoest werd door het communisme, bleef een deel van deze gevangenen loyaal aan de Communistische Partij. Ze keerden terug uit de hel met onverminderde liefde voor hun leider, Josef Stalin. Hoe is dat te verklaren?

Nanci Adler, Ruslandkundige aan het Centrum voor Holocaust- en Genocidestudies in Amsterdam, gaat proberen een antwoord te vinden op deze vraag. Daarvoor ontvangt ze 200.000 euro subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek.

Het is niet de eerste keer dat Adler zich in dit onderwerp verdiept. In haar boek The Gulag Survivor (2002) staan talloze voorbeelden van ex-gevangenen die uit de kampen terugkeerden met onverminderde liefde voor de Partij. Zo citeert zij een ingezonden brief die in 1953 verscheen in het Sovjet-tijdschrift Pravda, ondertekend door een groep ballingen uit Siberië:

"Wij zijn de kinderen van onze Sovjet moederland-moeder. Misschien hebben we hebben ons tegenover haar misdragen en heeft moeder ons daarvoor gestraft. Maar moeten we haar daarvoor haten? Laat de Amerikanen bedenken of het in hun land mogelijk is dat gevangenen na hun vrijlating nóg meer liefde voelen voor hun land en toewijding naar hun regering."

Jair Stein in gesprek met Nanci Adler.
***

Nanci Adler: "The Gulag Survivor. Beyond the Soviet System".
Uitgeverij: Transaction (2002).
ISBN: 0-7658-0585-5

-----

NIEUWSBERICHTEN

Padden meppen

Het Australische parlementslid David Tollner heeft opschudding veroorzaakt met zijn aanpak van het paddenprobleem. Want dat de reuzenpad een probleem is in Australië, daar is iedereen het wel over eens. Zeventig jaar geleden werd de Bufo marinus geïmporteerd om de insecten te bestrijden in de rietsuikerplantages. Dat experiment werd een ecologische ramp. De giftige padden worden opgegeten door hagedissen slangen, die daardoor nu met uitsterven bedreigd worden. Ieder jaar rukken ze vijftig kilometer verder op en dit jaar bereikten ze het Noord-Australische stadje Darwin.
Wie stopt de opmars van de reuzenpad? De lokale regering schreef een prijsvraag uit. De conservatieve politicus David Tollner had wel een idee: sla ze verrot met een baseball knuppel of een golfclub. Toen mensen verontwaardigd reageerden, zei Tollner dat ze het vroeger ook zo deden. Dieractivisten stellen een humane methode voor: stop de pad in het vriesvak en laat hem rustig doodvriezen.
**

Stille Spraak

Luidruchtig bellen in het openbaar kan binnenkort voorbij zijn. Een nieuwe vinding moet het namelijk mogelijk maken om verstaanbaar te praten, zonder geluid te produceren.
Onderzoekers bij NASA proberen spraak te herleiden uit zenuwsignalen in de nek. Sensors meten de elektrische veranderingen in de nekspieren en een computersysteem verwerkt die metingen tot woordpatronen. Het bijzondere aan dit systeem is dat het woorden kan verstaan zonder dat ze uitgesproken worden. Dat moet het mogelijk maken om in de toekomst te bellen zonder dat de omgeving er last van heeft. Men denkt aan toepassingen bij geheime operaties, in rumoerige voertuigen en voor duikers.
Er is ook een nadeel: de stille spraak wordt door een computer uitgesproken, zodat de andere kant geen vertrouwde stem hoort, maar een kunstmatig computergeluid.
***

Overige berichten over vliegende vliegen zonder hoofd; de zoveelste waarneming van de eerste planeet en de crème brûlée op Titan vindt u bij Noorderlicht Nieuws en Noorderlog (zie bovenste twee links).

-----

Loodgieter of uitvinder?

Loodgieter Hans Korstanje denkt de ideale oplossing te hebben gevonden om legionellabacteriën uit de waterleiding te weren. Besmetting met legionella kan desastreuze gevolgen hebben. Het drinken van besmet water is geen probleem, maar het inademen ervan, bijvoorbeeld tijdens het douchen, kan tot een dodelijke longziekte leiden. In 1999 overleden zelfs 32 mensen nadat ze op de Westfriese Flora in Bovenkarspel besmet water uit bubbelbaden hadden ingeademd.
Geen wonder dat Korstanje voor zijn legionella-werende waterleidingsysteem een gouden toekomst ziet. In zijn tuin bouwde hij de afgelopen weken een proefopstelling, om zijn uitvinding aan deskundigen en andere belangstellenden te tonen. Het werd een verwarrende dag.

Noorderlicht volgde de uitvinder in deze spannende tijden.

Harm Kiezebrink is deskundige op het gebied van dierenbestrijding en bio-security en volgens Kiezebrink beseft de Chinese regering nog niet helemaal, dat áls de vogelpest op grote schaal uitbreekt dit een ramp voor het land zou zijn. Daarom reist hij vanuit Wageningen naar China met dezelfde vanzelfsprekendheid als een ander vanuit Wageningen naar Den Haag zou afreizen. Want Kiezebrink heeft een missie: 'Behoedt de Chinese mens voor een uitbraak van de vogelpest, maar doodt indien nodig de Chinese kip en haan met respect.'
En hij weet waarover hij spreekt, want als ruimer heeft hij tijdens de uitbraak van de vogelpest in Nederland een systeem opgezet voor het doden van 23 miljoen kippen. Dat China Nederland niet is beseft Kiezebrink ook.

Een reportage waarin Kiezebrink per mobieltje verslag doet vanuit China en daarover napraat met Fieneke Diamand. Dit gesprek vindt plaats in eigen land op de boerderij van Daphne Westerhof in Amstelveen, waar zich 150 kippen en hanen bevinden, die ze net op tijd heeft gered uit een park. Anders zouden ze zijn afgemaakt vanwege geluidsoverlast. Op de boerderij mogen ze gaan en staan waar ze willen en zitten tot hoog in de bomen.
---

Bij de Zuid Afrikaanse verkiezingen vorig jaar haalde de Nieuwe Nationale Partij, de opvolger van de partij die in 1948 de Apartheid invoerde, nog maar twee procent van de stemmen. Dit weekend werd het besluit genomen om de partij te ontbinden. Volgens partijleider en tevens minister van Milieu en Toerisme Marthinus van Schalkwijk is het de enige manier om 'het juk van de geschiedenis af te werpen'. En hij bood expliciet zijn excuses aan.

Bijna alle in de politiek actieve partijleden stappen over naar het ANC, het African National Congress, de vroegere aartsvijand. Vanuit Johannesburg aan de telefoon correspondent Bart Luirink.
---

Ook Den Haag wil meedoen met de laatste trend: het inrichten van een 'Tokkiewijk', in een afgelegen gebied en met extra stevige woningen. Oftewel het afzonderen van onaangepaste types in zogenaamde hufterwoningen of asopanden. In Almere, Tilburg, Meppel, Beverwijk en Enschede kwamen dit soort plannen al eerder op tafel.

Kampen is de enige gemeente waar het ook is uitgevoerd. Daar wonen sinds 1993 extreem problematische huurders in vier shockproof wooncontainers.
Gesprek met Anne Mulder, wethouder van de VVD in Den Haag die deze week de Tokkie Nokkie-nota indiende. En een reactie van PvdA-wethouder Jan Wieten van Kampen, die het projekt van begin af aan nauwlettend in de gaten hield.
---

Gisteren maakte minister Van der Hoeven van Onderwijs haar nieuwe plannen met het VMBO, het Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs, bekend. In het kort: er komt meer aandacht voor het praktijkonderwijs binnen het VMBO - zowel organisatorisch als financieel - in de vorm van 100 miljoen extra voor een betere inrichting van de praktijklokalen. Bovendien moeten de opleidingen op VBO en het MBO beter op elkaar worden afgestemd om de doorstroming te bevorderen.

Daarnaast maakten zowel CDA als PvdA recentelijk bekend dat ze aparte plannen zullen indienen in de Tweede Kamer ter verbetering van de onderwijsvorm waar verreweg de meeste leerlingen - zo'n tweederde van alle leerlingen in Nederland - naartoe gaan en waar verreweg de meeste problemen zijn.

Een debat met Leo Lenssen, directeur van het Regionale Opleidinscentrum (ROC) in Amsterdam, 't Sticht en Amersfoort; Ton van Haperen, VMBO-leraar en vakdidacticus algemene economie aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam; en Aart Mosterd, onderwijsspecialist van het CDA in de Tweede Kamer. Chris Kijne leidt het debat.
---

Tussen de inmiddels tot één gemeente gefuseerde plaatsen Sittard en Geleen ligt een stukje land van zekere natuurwaarde: het zogenaamde Middengebied. Dit landje is de belangrijkste verbinding voor dieren om van het hoog- naar het laagterras van de Maas te komen.

De gemeente heeft besloten het gebied vol te bouwen met huizen. Sterker nog, op de ene helft staan de huizen er al. Het tweede landje is nu nog leeg en mooi. Moet dit ook bebouwd worden? De gemeente vindt van wel, maar uit recent onderzoek - door de provincie overgenomen in haar voorlopige woonvisie - blijkt dat de bevolking door de vergrijzing en het wegtrekken van jongeren zó hard terugloopt, dat er misschien wel nauwelijks huizen in Sittard/ Geleen gebouwd hoeven te worden.
Verslaggever Teun van de Keuken trok naar de voet van het Limburgs Heuvelland en sprak daar onder andere met groenredder Sander Alers en wethouder Theo Hanssen.
---

Waar het nu om gaat is het ontslag van drie politiemensen van het korps Zuid-Holland-Zuid wegens ernstig plichtsverzuim. 'Disproportioneel en grotesk', dat zijn de woorden van de heer Tournier, voorzitter van de politievakbond ANVP. De agenten zouden betrokken zijn bij uitstapjes in diensttijd buiten de regio, bij snelheidsovertredingen en onderlinge discriminerende en seksistische telefoongesprekken. Een gesprek met meneer Tournier. Elles de Bruin praat met hem.
---

Een opmerkelijke bericht: de eerste drie maanden van het jaar zijn er 1367 walvissen in de Nederlandse kustwateren gezien... 1367 walvissen, jawel. Het gaat om bruinvissen, die kleinste walvissoort, die weer helemaal terug is voor de Nederlandse kust. De bruinvissen verdwenen in de jaren vijftig om onduidelijke redenen uit de Nederlandse wateren. Waarom ze nu weer terugkomen, staat evenmin vast. Een eerste serieuze hypothese dient zich aan. Het is een verklaring die een schaduw werpt over de terugkeer van de bruinvis.
Muziek 11.00 - 12.00 uur
Titel Track : My baby just cares for me
Titel CD : I got life and many others
Uitvoerende : Nina Simone
Componist : Donaldson / Kahn
Label : BMG
Labelnummer : 74321 563832
Duur : 3'37
Titel Track : Daughters
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : John Mayer
Componist : Mayer, J.
Label : Aware / Columbia
Labelnummer : 675798 5
Duur : 3'56
Nummer : 1

De buurtbewoners van een rustige wijk in Kempton Park vlakbij het internationale vliegveld van Johannesburg zijn niet blij met hun nieuwe buren. Het gaat om Piet en Lulu de Beer die zich daar met twintig gezinnen in caravans vestigden. De buurt wil echter geen arme blanken in de wijk. Door zo'n wanordelijk caravanparkje keldert de waarde van hun onroerend goed, vinden de bewoners. Er broeit ongenoegen in Kempton Park en het maakt ook iets zichtbaar van een groeiend probleem in Zuid-Afrika: dat van de arme blanken.
Een kwart eeuw na de moord op aartsbisschop Romero worden kerkleiders die het voor de armen opnemen nog steeds bedreigd. Bevrijdingstheoloog Mario Coolen - net terug van een bezoek aan Guatemala - vertelt over de rol van de kerk in Latijns-Amerika en de hoop op een latino paus.
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Mists of down below
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : The Duhks
Componist : The Duhks
Label : Sugerhill Records
Labelnummer : SUG-3997S2
Duur : 3'43
Nummer : 1
Titel Track : Fallen
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Sarah McLachlan
Componist : McLachlan, S.
Label : Arista
Labelnummer : 82876-58392-2
Duur : 3'51

Morgen is het 60 jaar geleden dat Canadese troepen kamp Westerbork bevrijdden. Vanuit dat kamp waren tot dan toe bijna 100.000 Nederlandse joden per trein afgevoerd naar de vernietigingskampen. Slechts een paar honderd joodse landgenoten wisten aan de trein te ontsnappen en in Westerbork te blijven. Een van hen is de nu 90-jarige Henri Vles. Hij stond dertien keer op de transportlijst richting Auschwitz.
In Nederland zijn de afgelopen maanden verschillende racistisch getinte aanslagen gepleegd. Duidt dit op een toenemende populariteit van extreem-rechts of is die conclusie te kort door de bocht? De ministers Donner en Verdonk kondigden naar aanleiding van de gebeurtenissen in Uden en Venray een onderzoek aan naar de radicalisering onder autochtone jongeren. En in Venray werd een noodverordening in werking gesteld om nieuwe incidenten te voorkomen. In het interview een gesprek over de extreem-rechtse scene in Nederland met sociaal-psychologe Annette Linden.
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Wisemen
Titel CD : Back to Bedlam
Uitvoerende : James Blunt
Componist : Blunt / Hogarth / Skarbek
Label : Atlantic Custard
Labelnummer : 7567-83752-5
Duur : 3'40
Nummer : 3
Titel Track : People (used to dream about the future)
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : A girl called Eddy
Componist : Moran, E.
Label : Anti
Labelnummer : 1188-2A
Duur : 4'31
Nummer : 1

In een Nederlandse gevangeniscel zit momenteel een heel bijzondere gevangene: de Albanese premier van Kosovo Ramush Haradinaj. Op 8 maart trad hij tot verbazing van vriend en vijand af en de volgende dag al meldde hij zich bij het Joegoslavië Tribunaal als verdachte van oorlogsmisdaden. Een opmerkelijke gebeurtenis, maar even opmerkelijk is dat deze gang naar Den Haag tot teleurgestelde reacties leidde bij vertegenwoordigers van de internationale gemeenschap en in veel media. Ex-rebellenleider Haradinaj kreeg veel lof toegezwaaid als constructief politicus, die zijn camouflagepak defintief zou hebben ingeruild voor een driedelig pak en onmisbaar zou zijn voor de toekomst van Kosovo.
Wie is Ramush Haradinaj? Welke rol heeft hij precies gespeeld? Is Haradinaj een oorlogsheld of een crimineel? Waren de misdaden waarvan hij wordt verdacht, uitsluitend gericht tegen de toenmalige vijand, de Serviërs? Is hij na de Kosovo-oorlog met zijn praktijken gestopt? Aan de hand van nooit eerder gepubliceerde geheime inlichtingen-rapporten schetst Argos een portret van een man met vele gezichten.

Live-verslaggevers in Rome zijn Bas Mesters en Joris van de Kerkhof die vanaf tien uur zowel binnen in de St. Pieter als buiten de begrafenis van Johannes Paulus II zullen verslaan en in de studio zitten Govert van Brakel en Bob Jongbloed, oud-correspondent van de KRO in Rome, die de gebeurtenissen steeds kort van commentaar voorzien.
---

We omlijsten deze bijzondere begrafenis met een gesprek over de terugkeer van religie in de wereld. Dat wil zeggen: over de terugkeer van het besef - bij ons in het westen - dat religie helemaal nooit is weggeweest. Sterker nog, in een lijvig artikel in de Volkskrant van 8 januari betoogde psycholoog en filosoof Kees Kraaijeveld met kracht van argumenten - en vooral ook met cijfers - dat in absolute aantallen de hoeveelheid werkelijke atheïsten in de wereld in tien jaar is afgenomen met veertig procent. Van 242 miljoen tot 148 miljoen; een kleine 2,5% van de wereldbevolking.
Met andere woorden God is niet dood, zoals de paus, maar alive and kicking. Over dat thema vullen diverse specialisten het bredere verhaal in met details over Latijns-Amerika, Afrika en de islamitische wereld.

Te gast zijn:

1. Sjoerd de Jong - 'allesweter' en eindredacteur van de boekenbijlage van het NRC Handelsblad.
2. Erik Borgman - systematisch theoloog en directeur van het Heyendaal Instiuut voor theologie, wetenschap en cultuur aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen. Hij heeft een dissertatie geschreven over de bevrijdingstheologie in Latijns Amerika en volgt vanuit Europa deze processen.
3. Kees Kraaijeveld - psycholoog en filosoof. Hij schreef eerder dit jaar een groot artikel in de Volkskrant met als kop 'God Versplintert' en 'laten we het maar onder ogen zien: gewone mensen geloven in God of Allah, maar altijd in iets. God is niet dood, nooit geweest'.
4. Wouter van Beek - cultureel antropoloog aan de Universiteit van Utrecht en gespecialiseerd in wat hij zelf noemt 'religies zonder boek'.
5. Martin van Bruinesse - islamoloog, verbonden aan de Universiteit van Utrecht en het ISM, het Instituut van de Islam in de Moderne Wereld.

Het meest omstreden huwelijk in de Britse koninklijke geschiedenis is waarschijnlijk wel dat van prins Charles en Camilla Parker Bowles dat morgen plaatsvindt. Het huwelijk leidde al tot grote verdeeldheid onder het volk. Want een aantal mensen ziet Camilla als degene die prinses Diana's leven kapot maakte.
Hun overspelige relatie kwam op straat te liggen toen begin 1990 de Camilla tapes openbaar werden; het door een zendamateur afgeluisterde telefoongesprek tussen Charles en Camilla. Maar nu heeft de koningin eindelijk haar toestemming gegeven voor het huwelijk van haar zoon met zijn grote liefde. Jacqueline Maris peilde hoe de media en het volk erover denken dat de prinses - en voor sommige heilige - Diana ingewisseld gaat worden voor de 'boze heks' Camilla.

Het item over Charles en Camilla is opgedeeld in drie delen; per uur één deel!

Deel 1: Royalty-fotograaf David Edwards van het boulevardblad The Sun. Al 28 jaar volgt hij de Britse koninklijke familie. Zijn foto's zijn maandag in de krant te bekijken (klik op de link hiernaast).
Deel 2: Een interview met starreporter Shirley Tart van de Shropshire Star, ook via internet te lezen. Zij hebben zaterdagmiddag een special over het huwelijk. Wilt u deze special bekijken? Klik dan op de link hiernaast.
Deel 3: Hierin komt Joan Berry aan het woord die de Diana Circle oprichtte. Deze club schreef brieven aan de koningin om het huwelijk tegen te houden.Maar het heeft niet geholpen. Voor meer informatie klik op de link over de Diana Circle.

* Prins Charles wordt in de reportage nagespeeld door Bert Luppes en Camilla Parker Bowles door Barbara Kist.
---

* Verder in het eerste uur van deze thema-uitzending een gesprek met schrijfster Marion Bloem over haar actie 'Een Royaal Gebaar' en een reportage over hoe je van kinderen burgers maakt:
In een poging de jeugd van Utrecht op te voeden tot verantwoordelijke burgers, is daar in september een project begonnen onder het motto "tien laat je zien". Geronselt uit scholen en buurthuizen maakten kinderen uit tien Utrechtse wijken plannen ter verbetering van hun eigen leefomgeving.
Deze week was de grote finale: een bijeenkomst van de kinderraad, in het stadhuis, onder voorzitterschap van de burgemeester. Daar werden alle ideëen gepresenteerd en konden de kinderen zelf door stemming de winnaar bepalen. Dat winnende project kan rekenen op 20.000 euro uit de gemeentekas, zodat het plan werkelijkheid kan worden. Een reportage van Gerrit Kalsbeek.
---

Er is jongeren veel aan gelegen om de kroeg binnen te komen, ook als ze de wettelijke leeftijdsgrens voor alcoholverkoop van 16 jaar nog niet hebben bereikt. Desnoods wordt het identiteitsbewijs daarvoor aangepast. Wie is verantwoordelijk. De jongeren zelf? De horecaondernemers? De overheid? Het Onderzoek over kinderen, kroegen en falende controle.

Volgens de Wereldbank is al het tropische regenwoud op het eiland Borneo in 2010 bij ongewijzigd beleid zo goed als verdwenen. Het voortbestaan van de oerbossen wordt bedreigd door illegale houtkap. Eén van de gevolgen is dat de laatste mensapen op Borneo met uitsterven worden bedreigd. Een reportage van Wilma van der Maten.
De aarde raakt in hoog tempo beschadigd, armoede en ziektes zijn steeds moeilijker te bestrijden, en tweederde van de ecosystemen op deze planeet ligt onder vuur. Dit en nog veel meer zorgwekkends meldden de VN afgelopen week in een uitvoerig milieu-rapport. Vreemd genoeg heeft dit rapport noch hier noch elders tot grote bezorgdheid geleid. Aan een aantal correspondenten de vraag hoe het rapport in hun land is ontvangen.

De supermarkten hebben elkaar al bijna twee jaar in de houdgreep. Kosten: 100 miljoen euro per maand. Er moeten toch een keer slachtoffers gaan vallen in deze prijzenoorlog. In Het Interview een gesprek met Harry Bruijniks, de grote baas van Laurus. Het moederbedrijf van Edah en Super de Boer. Laurus leidt verlies, maar doet mee aan de prijzenoorlog. Verlies lijden en tegelijkertijd de prijzen verlagen. Hoe lang gaat Laurus dat volhouden?
Door de dominantie van de huidige kindermuziek als K3 en Kabouter Plop raken oude Nederlandstalige kinderliedjes in een vergeethoek. Daarom maakten bekende Vlaamse en Nederlandse artiesten een cd met oude kinderliedjes in een nieuw jasje. Een reportage met de bedenker en één van de artiesten, Henny Vrienten.
GroenLinks slaagde er vorig jaar niet in luxe terreinwagens uit de Nijmeegse binnenstad te weren. De gemeenteraad steunde weliswaar in meerderheid een motie van deze strekking, maar burgemeester en wethouders weigerden die uit te voeren. Met als belangrijkste argument: zo'n parkeerverbod is juridisch onhaalbaar. GroenLinks legt zich daar echter niet bij neer en trekt opnieuw tegen de zogenaamde asobakken ten strijde. Over het hoe en waarom van dit besluit een gesprek met fractievoorzitter Wouter van Eck.

Wiet: zo gek nog niet

Cannabis, de plant die wiet en hasj voortbrengt, is erg populair bij mensen met schizofrenie. Wordt hun ziekte aangewakkerd door de wiet? Of is het net andersom, en blowen zij zo veel omdat zij zich daar beter door voelen? Psychiater Don Linszen ziet een derde mogelijkheid: veel cannabis is slecht, maar een klein beetje kan goed zijn voor schizofrenen.

Geef iemand met schizofrenie een stevige joint, en je ziet het volgende gebeuren: de patiënten gaan zich paranoïde voelen, ze krijgen het idee dat anderen over ze praten en ze kunnen hun gedachten niet meer ordenen. De klassieke verschijnselen van een psychose.

Begin jaren negentig zag psychiater Don Linszen dat voor het eerst gebeuren met zijn eigen patiënten in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Mensen met schizofrenie werden psychotisch van de cannabis en hoe meer ze blowden, hoe ernstiger de gevolgen. Sindsdien staat Linszen bekend als fel tegenstander van softdrugs. En hij kreeg steeds meer bijval. In recent onderzoek werd aangetoond dat zelfs gezonde mensen psychotisch kunnen worden van een joint.

Toch bleef één probleem onopgelost: schizofrenen blowen twee keer zoveel als andere mensen. Waarom hebben zij zo'n behoefte aan cannabis? In zijn promotie-onderzoek had Don Linszen daar al een eerste aanwijzing voor gevonden. Schizofrene mensen die slechts een klein beetje cannabis gebruiken, lijken minder last te hebben van angsten en depressies dan de groep die helemaal niet blowt. Maar hoe is dat te rijmen met het risico van een psychose?

Nieuw genetisch onderzoek kan een verklaring bieden voor dit raadsel, denkt Don Linszen. Onderzoekers aan het King's College in Londen hebben ontdekt dat het zogenaamde COMT-gen mensen gevoelig maakt voor psychoses bij gebruik van cannabis. Linszen vermoedt dat dit gen ook verantwoordelijk is voor de neiging om te gaan blowen.

Het idee is simpel: mensen met een bepaalde variant van het COMT-gen hebben een tekort aan de signaalstof dopamine in de hersenen. Daardoor voelen ze zich geïsoleerd, ongemotiveerd en hebben ze weinig plezier in hun leven. Blowen zorgt ervoor dat de dopaminespiegel stijgt, waardoor schizofrenen zich prettiger voelen en makkelijker contacten maken. Maar helaas schiet het dopamineniveau bij deze groep zo ver door dat ze ervan in een psychose raken. Linszen: "Dat is de duivel uitdrijven met Beëlzebub".

Linszen is zeer enthousiast over de vondst van het gen, omdat het nieuwe behandelingen van schizofrenie mogelijk maakt. De truc zou zijn om de dopamine-spiegel licht te verhogen, zodat de negatieve gevoelens verdwijnen, maar zonder dat de patiënten in een psychose raken. En Linszen wil nog verder gaan. Hij ziet een toekomst voor zich waarbij coffeeshops speciale cannabis verkopen, op maat gemaakt voor mensen met schizofrenie. Linszen: "Ik denk dat je het een kans moet geven. Dat je cannabis in zó'n lage dosis geeft dat het helpt."

Cannabis als middel tegen schizofrenie. Het is nogal een overgang voor iemand die altijd gewaarschuwd heeft voor de gevaren van een joint. Maar Linszen ziet het als een een logische stap. Hij denkt immers nog steeds dat cannabis schizofrenie kan verergeren bij overmatig gebruik. "Maar", zegt Linszen, "ik ben daar niet dogmatisch in".

Of de speciale mediwiet voor schizofrenen er ooit zal komen, is zeer de vraag. Linszen weet dat medisch-ethische commissies niet staan te springen om cannabis uit te proberen op mensen met psychoses. En ook de politiek lijkt er nog niet klaar voor. Als het aan minister Hoogervorst ligt, worden alle lopende experimenten met mediwiet binnenkort stopgezet.

Jair Stein

-----

NIEUWSBERICHTEN

Klantenbinding

Als u volmaakt gelukkig met uw aankoop een winkel verlaat, dan lijkt het logisch dat u daar wéér naar toe gaat, als u opnieuw iets nodig hebt. Maar een tevreden klant leidt nog niet tot klantenbinding, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Tilburg. De onderzoekers, onder leiding van promovenda Maria Louro, merkten dat er twee typen klanten bestaan. De één wil een zo goed mogelijke aankoop doen. Maar het andere type probeert vooral te vermijden dat hij een miskoop doet. Een verwaarloosbaar verschil denkt u. Niets is minder waar. Uit het Tilburgse onderzoek blijkt dat dit laatste type niet zomaar terugkeert naar de winkel waar hij eerder naar volle tevredenheid shopte. Hoe dit te verklaren? Aan de telefoon, een van de medewerkers aan het onderzoek, Marcel Zeelenberg.
***

Overige berichten over Maya-zout; de fruitafossor; muizen die genezen zijn van hun kattenallergie; en het zeptogram vindt u bij Noorderlicht Nieuws en Noorderlog (zie bovenste twee links).

-----

De Boer en de Borstelworm

Drie Zeeuwse boeren beginnen komend voorjaar met de kweek van borstelwormen. Ze dienen als verrijking van visvoer, en dat is hard nodig. Kweekvissen, zoals zalm, paling en kabeljauw, krijgen nu vismeel en visolie te eten, maar op den duur dreigt een voedseltekort. Momenteel bedraagt de productie 50 miljoen ton zeedieren (mossels, garnalen, kreeften en vissen) en de industrie groeit jaarlijks met negen procent. Om ons zeebanket van voldoende voedsel te voorzien, moet dus een duurzaam en smakelijk alternatief gevonden worden.

Verslaggever Jos Wassink bezocht de borstelworm-kweker en sprak met wetenschappers op zoek naar innovatief visvoer.

-----

Buiten de wetenschap: medicijnen opgedrongen door de industrie.

In Groot-Brittannië wordt te weinig toezicht gehouden op de farmaceutische industrie. Vooral huisartsen zijn gevoelig voor de enorme reclamecampagnes van de pillenindustrie, met als gevolg dat ze meer pillen voorgeschrijven dan strikt noodzakelijk. Dat schrijft het dagblad Trouw deze ochtend.

Op 18 april wordt in de Tweede-Kamer een hoorzitting gehouden over het toezicht op de farmaceutische industrie in Nederland. Daar zal ook Trudy Dehue aan het woord komen, wetenschapshistoricus aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij is aan de telefoon.

De Organisatie van Landen in Zuidelijk Afrika, de SADC, hebben als enige geconcludeerd dat de parlementsverkiezingen in Zimbabwe van afgelopen donderdag `vreedzaam zijn verlopen, transparant waren, geloofwaardig en de wil van het volk reflecteren'. De andere waarnemers bij de verkiezingen kwamen tot een geheel andere conclusie. Zij concludeerden dat de verkiezingen allerminst vrij en eerlijk waren verlopen en dat de partij van president Robert Mugabe, de ZANU-PF, frauduleus aan de tweederde meerderheid is gekomen. Chris Kijne praat met correspondent Bram Vermeulen.
---

Vanochtend om negen uur is het derde rapport over de toestand in de Arabische wereld gepubliceerd door de UNDP, de ontwikkelingsorganisatie van de Verenigde Naties. Het rapport werd steeds tegengehouden door de Amerikaanse regering, omdat er kritiek op het Amerikaanse Irak en Midden-Oostenbeleid in staat en de Amerikanen dreigden geld bij de verantwoordelijke VN-organisatie UNDP, die het rapport uitbrengt, weg te halen. Het Arab Human Development Report is een door arabieren geschreven rapport over de toestand in de arabische wereld. Het is een vervolg op het twee jaar geleden gepubliceerde rapport waarin de auteurs zich kritisch uitlieten over de toestand in het onderwijs, de positie van vrouwen en de vrijheid van meningsuiting.
Een gesprek met Irak-specialist Michiel Leezenberg, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.
---

Antropoloog en conserveringsdeskundige Rene Teygeler werkte - in dienst van defensie - zeven maanden in Irak. Als CIMIC-er, medewerker van de Civil Military Cooperation, was het zijn taak het Irakees cultureel erfgoed te beschermen. Onder andere door als bemiddelaar tussen het leger en het Irakese Ministerie van Cultuur op te treden. Zo was hij betrokken bij de ontruiming van een legerbases met 2500 manschappen in de archeologische vindplaats Babylon. En lobbiede hij bij de Amerikaanse ambassadeur om tijdens de inval van Najaf de Imam Ali-Moskee te sparen. Jacqueline Maris praat met Teygeler.

* In het maartnummer van de Stichting Internationale Culturele Activiteiten SICAmag staat een interview met Rene Teygeler over zijn werk.
---

Afgelopen weekeinde is het Birma Centrum Nederland een nieuwe actie begonnen tegen bedrijven die zaken doen met het land in Zuid Oost Azië. De actie is met name gericht tegen het Franse oliebedrijf Total dat de grootste Europese investeerder is in Birma. De actievoerders hopen dat het bedrijf zijn activiteiten staakt in Birma waar een militaire junta heerst die tot nog toe ongevoelig lijkt voor druk van buitenaf. Minka Nijhuis is één van de weinige journalisten die het land met enige regelmaat bezoekt. Het land van Nobelprijs-winnaar Aung San Suu Kyi, die nog altijd huisarrest heeft. Rik Delhaas praat met Minka Nijhuis.
---

De overheid wil een korps commandotroepen en speciale eenheden van het korps mariniers naar Afghanistan sturen om een bijdrage te leveren aan de internationale strijd tegen het terrorisme. Eén van de afspraken is dat Nederlandse militairen eventuele gevangenen zullen overdragen aan de Amerikanen. Dat kan gewetensbezwaren opleveren voor de Nederlandse militairen, omdat inmiddels bekend is dat deze Amerikanen het niet zo nauw nemen met de mensenrechten.
Aan de telefoon Wim van den Burg, voorzitter van de AFMP/FNV-vakbond.
---

Wanneer een internationale topman in één van de belangrijkste innovatieve sectoren van de economie - de telecommunicatie - met regelmaat roept dat het in Nederland nu net op dat vlak, de economische interessante innovatie, ofwel het uitvinden van nieuwe producten en diensten, helemaal verkeerd gaat, is het misschien niet onverstandig om te luisteren. Vooral wanneer de internationale topman in kwestie een Nederlander is en dus weet waar hij het over heeft.

Te gast is Ben Verwaayen, sinds drie jaar CEO van de BT-group, de Britse telecomgigant die behalve in telefoonlijnen sinds een jaar of wat zijn geld verdiend met zeer geavanceerde breedband-data-netwerken. Voor hij naar British Telecom ging zat Verwaayen vijf jaar in de top van het Amerikaanse telecombedrijf Lucent. En Ben Vewaayen vindt, zoals hij in diverse publieke uitingen de afgelopen tijd duidelijk maakte, dat het met die innovatie in Nederland helemaal mis gaat. 'Nederland dreigt een arm land te worden nu het kabinet ingedut is en totaal geen leiderschap toont. We modderen een beetje aan en zijn niet geïnspireerd'.
Chris Kijne praat met Verwaayen.
---

Het kabinet ruziet over het voorstel om het voor Antilliaanse jongeren moeilijker te maken om naar Nederland te komen. Minister Verdonk wil ze alleen toelaten als ze bijvoorbeeld al een eigen vast adres hebben.
In Den Helder wonen 1600 Antillianen. Dat wil zeggen, die 1600 staan ingeschreven bij de gemeente. Hoeveel Antillianen er echt in Den Helder wonen weet niemand. Vooral de jonge mannen zijn mobiel. Ze wonen zelden op één vast adres.

Den Helder is één van de achttien zogenaamde Antillianengemeenten: gemeenten met een grote concentratie Antillianen en met overlast van probleemjongeren.
In de vorige uitzendingen schetsten Antillianen, hulpverleners en de wethouder een somber beeld: armoede, werkloosheid, criminaliteit, grote schulden, opvoedingsproblemen. Hoe zijn deze problemen op te lossen of misschien zelfs te voorkomen? Verslaggever Irene Houthuijs vraagt het in deze vierde en laatste uitzending aan hulpverleners Arie de Boer en Evelien Victoria Martier en aan D66-wethouder Eljo Vos.
---

Volgend jaar krijgen we een nieuw paspoort waarin vingerafdrukken en een gezichtsscan digitaal worden opgeslagen. Dit biometrisch paspoort wordt ingezet als middel tegen terrorisme. In het onderzoeksuur: Wetenschappelijke adviseurs van minister Remkes uiten voor het eerst hun twijfels over de beloofde mogelijkheden van het nieuwe paspoort en de databank die eraan gekoppeld wordt.
UWV-topman Joop Linthorst uit zijn kritiek op het kabinetsbeleid rond o.a. de WAO. De uitvoeringsinstantie kan de veranderingen niet meer bijbenen en komt daardoor in tijdnood. Ook zonder de veranderingen haalt UWV de doelstellingen van de nieuwe WAO (WIA) al en zijn nog meer veranderingen niet zo hard nodig. Gerda Verburg (CDA) reageert op de uitspraken van Linthorst.
Muziek 11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Reet Petite
Titel CD : The Greatest Hits of the Milenium
Uitvoerende : Jackie Wilson
Componist : Gordy, jr.
Label : Carlo
Labelnummer : Universal
Duur : 2'40
Titel Track : Summer moved on
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : A-Ha
Componist : Waaktaar-Savoy, P.
Label : WEA
Labelnummer : 3984 29692-2
Duur : 4'02

De dit weekend overleden Poolse kardinaal Karol Wojtyla werd op 16 oktober 1978 de eerste niet-Italiaanse Paus in ruim 400 jaar. Een Poolse geestelijke die gestreden had voor burgerrechten, een man die niet bang was het onrecht te bestrijden. En daar ging hij als paus mee door. Italie-correspondent Angelo van Schaik maakte een documentaire over de onuitwisbare internationale, politieke en maatschappelijke sporen die deze paus in de geschiedenis van de afgelopen 26 jaar heeft achtergelaten.
Een Rooms-Katholieke kerk in Hamburg probeert de restauratie van het orgel te financieren door via het internet ringtones met orgelklanken te verkopen.
Volgens een dramatische voorspelling van de Wereldbank is al het Tropische regenwoud op het eiland Borneo in 2010 zo goed als verdwenen, als er nu niets gedaan wordt tegen de illegale houtkap door grote houtbedrijven uit Indonesie, China en Maleisie, maar ook door de lokale bevolking, de Dayaks van Kalimantan. De laatste mensapen op Borneo, de Orang Utan, worden door de houtkap met uitsterven bedreigd. Het Wereldnatuurfonds is daarom gestart met een campagne om het Hart van Borneo te redden. Vorig jaar slaagde de organisatie er in het natuurgebied Sebangau tot beschermd natuurgebied uit te roepen. Maar de illegale houtkap gaat er gewoon door. Een reportage.
Vervolgens bellen we met correspondenten in Amerika, Belgie, Brazilie en China om te vragen hoe daar het schokkende VN-milieurapport is gevallen.. In Nederland kreeg het door de politieke ontwikkelingen beperkte aandacht, maar hoe is dat bij andere grote vervuilers?
De Neo-conservatieven in de VS dachten nu eindelijk eens alle macht te hebben: de president, de Senaat en het Huis van afgevaardigden. Maar het mocht niet baten. Ondanks verwoede pogingen - zoals zelfs de wet veranderen - verloren ze het gevecht om Terry Schiavo, die donderdag overleed. Een gesprek met James Kennedy hoe de Republikeinen over deze klap heen komen.
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Go
Titel CD : Scream
Uitvoerende : Sarah Bettens
Componist : Bettens, S.
Label : Flow Records
Labelnummer : FR 002-2
Duur : 3'18
Nummer : 7

Aanstaande woensdag is in Rotterdam het laatste debat over integratie van moslims. Tijd voor een terugblik: is er iets veranderd in de stad? Hebben de debatten een zichtbaar resultaat opgeleverd? En hoe zit het met het 'Rotterdams Burgerschap? Te gast is Leonard Geluk, verantwoordelijk CDA-wethouder voor onderwijs en integratie en mede-initiatiefnemer van de debatreeks.
Reportage: onze verslaggeefster reisde zaterdag met de Groningse D66-fractievoorzitter Hans van der Veen, naar het D66-congres. Van der Veen wil dat het congres het Paasakkoord afwijst en dus uit het kabinet stapt. Hoe lobbiet hij om het congres aan zijn kant te krijgen?
En een debatje tussen Jan de Vries (CDA) en Liesbeth Verheggen (Aob) over de verrassende werkloosheidscijfers onder leerkrachten. De afgelopen jaren was er steeds sprake van een alarmerend tekort aan leekrachten dat op korte termijn niet op te lossen zou zijn. Klopte dat beeld niet of is er nu iets anders mis?
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Shiver
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Natalie Imbruglia
Componist : Imbruglia, N. / White, E. / Solomon, S.
Label : Brightside Recordings
Labelnummer : 8 28766 78602 6
Duur : 3'42
Nummer : 1

SAMENVATTING:

De Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) van het ministerie van Justitie gebruikt sinds 1999 taalanalyse als methode om de herkomst van asielzoekers te onderzoeken. De IND heeft een bureau Taalanalyse dat bestaat uit 45 taalanalisten, ondersteund door drie wetenschappelijk geschoolde linguïsten. In Argos zetten onafhankelijke taalwetenschappers vraagtekens bij de gehanteerde methode van dit bureau. Is een door de IND verrichte taalanalyse onder asielzoekers wel wetenschappelijk verantwoord? Of gebruikt de IND de taalanalyse als instrument om vreemdelingen te weren?

In Argos de taal als toegangsbewijs en de omstreden wetenschappelijke manier waarop de IND met taalanalyses en onderzoekgegevens omgaat.

Persbericht Argos, 1 april 2005 Radio 1, 11.00-12.00 uur
Taalanalyse IND omstreden

"De ambtenaren die ik heb gehoord zijn er echt op uit om de asielzoeker te vangen. Dat geeft de indruk dat er kwade opzet in het spel is bij de IND. Het wordt gebruikt als een manier om mensen uit de procedure te gooien." Dit zegt Dr.Vincent de Rooij, universitair docent aan de UVA en taalkundige, over taalanalyses die de Immigratie -en Naturalisatiedienst sinds 1999 uitvoert. De IND gebruikt de taalanalyse als instrument om de herkomst van een asielzoeker te kunnen bepalen. Onafhankelijke taalwetenschappers zetten in Argos vandaag grote vraagtekens bij het wetenschappelijk niveau van de IND-rapportages. De kwaliteit van de taalanalyse is vaak droevig, IND-ambtenaren zijn niet deskundig en de door de IND gehanteerde methode rammelt aan alle kanten.

Als de IND twijfelt aan de herkomst van een asielzoeker, voert ze een taalanalyse uit. Vorig jaar kwamen er ongeveer 10.000 asielaanvragen binnen en werden er 750 taalanalyses uitgevoerd. Bij het IND-bureau Land en Taal werken 45 taalanalisten, allemaal zogenoemde native-speakers, afkomstig uit landen waar veel asielzoekers vandaan komen. Zij gaan een gesprek aan met de asielzoeker en bevragen hem of haar. Aan de hand van het op band opgenomen gesprek wordt beoordeeld of de persoon in kwestie de taal of het dialect van het land correct spreekt en daarnaast genoeg feitelijke kennis heeft over het land. De hierna opgestelde rapportages worden vervolgens beoordeeld door een van de 3 IND-linquisten, zijnde een Arabist, een specialist in de Italiaanse taal en een algemene taalwetenschapper. Zij moeten dus ook een oordeel geven over de aanwezige landenkennis van de asielzoeker en de manier waarop die is getoetst. Bij goedkeuring zet de linquist een paraaf. Jacques Arends, taalwetenschapper aan de UVA zegt daarover: "Taalanalyse wordt gezien als ei van Columbus, maar wat is zo'n handtekening waard als de linquist zelf de betreffende taal niet machtig is." Het lijkt erop dat er slechts zeer marginaal wordt getoetst.

Frank Hendriks, directeur van IND-bureau Land en Taal werpt de kritiek verre van zich. Bij de IND werken geen amateurs en er wordt wel degelijk op wetenschappelijk niveau onderzoek gedaan. Toch wordt er ook binnen de IND getwijfeld aan de wetenschappelijkheid van de methode. Dat bleek toen, na het telefonische interview met directeur Hendriks, de verbinding niet verbroken werd en het nagesprek in de kamer van Hendriks te horen was. Een van de aanwezige linguisten zei daar: "Het enige waar wij elkaar zaten aan te kijken was bijvoorbeeld de landenkennis, de munteenheid oh ja... dat waren dingen... Want waarop beoordelen jullie landenkennis in de taalanalyse. Het is niet geheel taalkundig wetenschappelijk verantwoord".

Uit de beschikbare jurisprudentie blijkt echter dat rechters de taalanalyse van de IND zeer serieus nemen en in het voordeel van de IND beslissen. Ook de Raad van State gaat er vanuit dat de taalanalyse wetenschappelijk verantwoord uitgevoerd is.

Maaike Verrips, taalkundige, verricht op verzoek van asielzoekers en hun advocaten contra-expertises en maakt geregeld mee dat de uitkomst hiervan recht tegenover de uitkomst van de IND-rapportage staat. Dat blijkt ook uit de cases die in Argos worden besproken. Een extreem geval is bijvoorbeeld het verhaal van Nannie van der Vegt, een medewerkster van Vluchtelingenwerk in Almelo, die, zelf taalkundige, een contra-expertise liet doen ten behoeve van 12 etnisch-Armeense klanten, die uit Azerbeidzjan zeggen te komen. De taalanalyse van de IND is in alle gevallen door dezelfde man uitgevoerd en valt negatief uit voor alle asielzoekers. Twee Armenologen doen onafhankelijk van elkaar contra-expertises en die vallen positief uit. Er volgt een klacht bij de IND en bij de Nationale Ombudsman. De IND belooft een Frans bureau in te schakelen voor een eigen second-opinion. Enige tijd later schrijft de IND in een brief aan de Ombudsman dat de betreffende taalanalist niet langer werkzaam is bij de dienst en dat zowel bij de contra-expertise van de Nederlandse Armenologen als van het Franse bureau er sprake is van 'onvoldoende eenduidig verricht onderzoek'. Van der Vegt beschikt inmiddels over 9 van de 12 contra-expertises die in Parijs zijn uitgevoerd. Ze komen allen overeen met de bevindingen van de twee Nederlandse Armenologen. De Nationale Ombudsman doet eind mei uitspraak.
---

* Buiten Argos: Elk jaar wordt de materiële schade opgemaakt, die het bedrijfsleven oploopt als gevolg van de vele files in Nederland. Een deel van die files wordt veroorzaakt door Rijkswaterstaat zelf. Gesprek met Marco van der Vusse, woordvoerder van het Verkeerscentrum Rijkswaterstaat in Utrecht.
---

De demonstraties werden niet in bloed gesmoord en een burgeroorlog werd het ook niet. Onder leiding van de jonge en charismatische Michaël Saakashvili werd Georgië een nieuwe tijd binnengeloodst na een revolutie zonder doden. De Rozenrevolutie lijkt de eerste te zijn geweest in een reeks van opstanden in voormalige Sovjetrepublieken.

Het lijkt vooral een afrekening met de oude en corrupte machthebbers die hun oorsprong nog in de Sovjet Unie hebben liggen. De nieuwe en jonge garde die sinds januari vorig jaar aan het roer staat, heeft veelal in het buitenland gestudeerd en gewerkt. Saakashvili schreef afgelopen zomer een open brief aan al zijn landgenoten die elders vertoefden. Zijn oproep was even simpel als dringend. "Kom terug, jullie land heeft jullie nodig".

Velen hebben inmiddels gehoor gegeven aan deze oproep en afgelopen maand vertrok ook de 28-jarige Sophia Tabatadze naar Georgië. Ze voltooide in Amsterdam de kunstacademie en werkte daarna nog enkele jaren in het Nederland. Al die tijd hield ze contact met haar Georgische vrienden die ook in het buitenland verbleven. Iedereen is nu terug en Sophia komt als laatste. Olaf Oudheusden reisde met haar terug naar Tbilisi en registreerde de thuiskomst, de dromen en de toekomst van Sophia en haar vrienden.

* Aanstaande zondag meer Georgië in VPRO's Tegenlicht. Daar ontmoeten de investeerders Jim Rogers en Marc Faber minister van privatiseringen Kakha Bendookidze. Het gesprek van dit drietal draait om de toekomst van Georgië en de mogelijkheden voor investeerders en gelukzoekers.
Berichten uit de Kaukasus in Tegenlicht zondag om 21.00 uur op Net 3.
---

Een christelijk begin deze ochtend: De Reli Gedichten Lijn (0909-4334248) komt aan de orde. Via de telefoon kun je in april dagelijks religieuze poëzie beluisteren. Vertegenwoordigers van diverse godsdiensten in Nederland zullen de gedichten kiezen en voorlezen. Medewerking verlenen o.a. Kardinaal Simonis, de broers Nico en Carel ter Linden, Jacobine Geel, Ruber Bar Ephraim, Abdullah Haselhoef en anderen.
Onze keus is gevallen op het gedicht 'Dagsluiting', geschreven door Reve en
voorgelezen door Ds. Carel ter Linden.
---

'Iemand die zich nooit door modieuze, tijdgebonden ideëen heeft laten meeslepen, altijd heel rustig en redelijk is. Met een sterk gevoel van rechtvaardigheid. Die zich concentreert op vraagstukken die in onze samenleving heel belangrijk zijn.'

De jury van de Van Praag-prijs kwam superlatieven te kort om de winnaar, socioloog Kees Schuyt, te typeren. De prijs, ingesteld door het Humanistisch Verbond, werd hem deze week toegekend. Schuyt was tot voor kort lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en columnist voor de Volkskrant. Hij roerde zich in die posities in het maatschappelijke en intellectuele debat. Niet zelden spitste hij zich daarbij toe op normen en waarden in de samenleving, op afnemende tolerantie en op het anti-intellectuele klimaat. Sinds hij lid is van de Raad van State moeten we zijn analytische pen in de krant missen. Teun van de Keuken in gesprek met Kees Schuyt.
---

Waar het nu om gaat is dat de Raad voor Cultuur gisteren een advies heeft uitgebracht aan staatssecretaris Medy van der Laan over de toekomst van de publieke omroep. Alle aandacht ging uit naar de opvatting van de Raad dat één van de drie publieke televisienetten zou moeten verdwijnen. Maar de Raad wil ook dat van de vijf publieke radiozenders er maar drie overblijven. En dáárover praat Gerard Legebeke met Gerard Hulshof, die in de Raad voor Cultuur is belast met mediazaken.
---