De week voor Pinksteren staat traditiegetrouw in het teken van de Missionaris. Na WO2 werkten duizenden paters en nonnen in den vreemde. Maar het tij is nu gekeerd. Het beroep sterft uit en vanwege het nijpende priestertekort de buitenlandse priesters de weg naar Nederland te vinden, om hier het geloof te verkondigen. Een reportage over Nederland missieland.

Gisteren werd op internet de beste Panamakoffie geveild. Waar moet goede koffie aan voldoen, en wie maakt uit wat goede koffie is. Een goed gesprek over koffie met Barend Boot, koffiehandelaar.

De data voor de haringparty's liggen al vast, alleen de nieuwe haring ontbreekt. Onderwerp van gesprek in consumptiehuis De Aanloop.

Als Oranje moet voetballen tegen die Mannschaft, worden er bij de Nederlandse voetballers en bij de fans vreemde gevoelens losgemaakt.
Denk aan het spuugincident tussen Rijkaard en Völler. En aan het Duitse helmpje dat de supporters geacht worden te dragen tijdens het WK 2006.
Maken de Duitsers zich ook zo druk als ze tegen Oranje moeten? Of interesseert het hen niet zo.Een reportage over het vijandsbeeld over en weer.

Het buitenlandforum bespreekt de positie van militairen die gelegerd zijn in landen als Irak en Afghanistan en de inzet van commerciële veiligheidstroepen. De afgelopen jaren zijn al zeker 1000 Britse militairen die dienst deden in Irak, gedeserteerd. Amnesty Internaional maakt zich grote zorgen over de inzet van privé veiligheidstroepen in dat land.

Suriname is een aantrekkelijk land voor Nederlandse stagiaires. Het gevolg is wel dat de Surinaamse jongeren zèlf niet meer aan de bak komen. Een reportage van correspondent Hennah Draaibaar.

Mark of Rita, Alexander of Lousewies. Lijsttrekkerverkiezingen lijken een nieuw fenomeen in de Nederlandse politiek. Debatten worden door Netwerk live uitgezonden en de NOS brengt de VVD uitslag rechtstreeks op tv. Is al die aandacht overdreven of helpt het de kloof tussen burger en politiek te dichten. Een gesprek met campagne deskundigen: Ernst Bakker, ooit de man achter Jan Terlouw, Hans van Baalen, campagnestrateeg van de VVD en Otto van der Harst, lid van het campagneteam van Wouter Bos.

MS-patienten hebben baat medische cannabis. Kopen via de apotheker is in vaak een kostbare zaak en dus is men aangewezen op het illegale circuit, de koffieshop. In Groningen wordt op 13 juni een apotheek aan de Oostersingel 3 geopend waar uitsluitend medicinale cannabis te verkrijgen is tegen een redelijke prijs. Een reportage.

De goede weg

De mens is in de loop der tijden behoorlijk geëvolueerd. We zijn bijvoorbeeld rechtop gaan lopen, wat grote gevolgen heeft gehad voor onze ontwikkeling. Dit soort veranderingen vindt heel geleidelijk plaats. Maar hoe weet het evoluerende lichaam dat het op de goede weg is? Sander Tans van het FOM-Instituut voor Atoom- en Molecuulfysica (AMOLF) in Amsterdam denkt dat hij het antwoord weet.

-----

Waarom nonnetjes samen klaarkomen

Het nieuwe boek van onderzoeker Theunis Piersma heet 'Waarom nonnetjes samen klaarkomen en andere wonderen van het wad'. Piersma is één van de grootste voorvechters van behoud van de waddenzee. Op het moment vaart hij op een onderzoeksschip op de Duitse wadden. Hij praat met Pieter van der Wielen over zijn nieuwe boek.

-----

De strijd om de uiterwaarden

Staatsbosbeheer vindt dat de natuur op de uiterwaarden zijn gang moet kunnen gaan, terwijl Rijkswaterstaat de uiterwaarden zo kaal mogelijk wil houden om bij zware regenval het water goed te laten doorstromen. Noorderlicht wandelde met Gert Jan Geerling van de Radboud Universiteit over de uiterwaarden bij Nijmegen, waar hij een oplossing presenteert waar beide partijen mee kunnen leven.

-----

Wat is tijd?

Terwijl de tijd verstrijkt, weten we nog steeds niet precies wat 'tijd" nu eigenlijk is. In de Paradisolezing van aanstaande zondag gaat theoretisch natuurkundige Sander Bais in op dit raadsel. Noorderlicht spreekt de geheimen alvast met hem door.

-----

NIEUWSBERICHTEN

**
Bij de konijnen af

Er gloort hoop voor mannen met een kleine en/of slecht werkende penis. De Amerikaanse uroloog Anthony Atala is erin geslaagd konijnen van een kunstpenis te voorzien. De onderzoeker verwijderde het grootste deel van de originele konijnenpenissen en nam hieruit spiercellen en kleine stukjes bloedvat weg. Deze cellen mochten zich vervolgens vermenigvuldigen op een malletje in de vorm van een penis. De nieuwe creaties werden operatief vastgezet in wat er van de konijnenpenissen over was. Het resultaat was bemoedigend. Na een maand waren de dieren voldoende hersteld om niet te aarzelen wanneer er een gewillig konijnenvrouwtje bij ze in de kooi werd geplaatst. Paren lukte en leverde gezonde babykonijntjes op.

Atala verwacht de techniek ooit te kunnen gebruiken om mannen te behandelen die een zeer kleine penis hebben, die door ziekte een deel van het orgaan zijn kwijtgeraakt of die lijden aan de zwaarst mogelijke erectieproblemen.

**
Goede relatie geeft mooie dochters

Dochters uit een goed huwelijk zijn mooier dan meisjes van gescheiden ouders. Blijven vader en moeder ondanks een slechte relatie toch bij elkaar, dan zijn hun dochters echt de pineut, want zij zijn de minst aantrekkelijke van het hele stel.

Schotse onderzoekers selecteerden de portretten van drie groepen van 15 studentes: een groepje met gescheiden ouders , een groepje met een hoge score voor de relatie van hun ouders en een groepje dat die relatie een flinke onvoldoende gaf. Een computerprogramma maakte drie compositiefoto's met de gemiddelde gezichtskenmerken van iedere groep. Veertig vrijwilligers bekeken ze en gaven punten voor aantrekkelijkheid. Op alle fronten scoorden de meisjes uit gelukkige gezinnen het hoogst en de dochters van ouders die elkaars bloed wel konden drinken het laagst. Of meisjes minder mooi worden door de slechte relatie van hun ouders, of dat relaties achteruitgaan als er lelijke meisjes worden geboren, blijkt niet duidelijk uit het onderzoek. Misschien dat het vervolgonderzoek naar jongens uitkomst biedt.

**
Onzichtbaar

Er wordt hard gewerkt aan een jasje dat ons onzichtbaar kan maken. Het principe erachter is eigenlijk heel simpel. We zien een voorwerp doordat er licht op weerkaatst, en dat licht valt vervolgens op ons oog.

Engelse en Amerikaanse onderzoekers bedachten dat het voorwerp niet meer zichtbaar is als de lichtstralen er niet op vallen, maar er keurig omheen geleid worden. Dit zou kunnen door het voorwerp een speciale jasje aan te trekken, dat licht om een hoekje projecteert. Helaas bestaat er nog geen stof die dat kan, waardoor we nog even op het jasje moeten wachten.. De onderzoekers schatten nog zo'n jaar of tien nodig te hebben.

Het onzichtbaarheidsjasje heeft wel een groot nadeel: als je het aan hebt ben je weliswaar onzichtbaar, maar je kunt zelf ook niets meer zien.
Er komt namelijk geen licht meer naar binnen

** De situatie in de Palestijnse gebieden verslechtert met de week. Sinds de verkiezingsoverwinning van Hamas, eind januari, ontvangt de Palestijnse Autoriteit geen geld meer van de Europese Unie en Amerika. Een Humanitaire crisis dreigt. Moet Europa wel of niet met Hamas praten een discussie met oa. Radi Suudi en Rene Aquarone.

** Woensdag wordt de uitslag van de lijsttrekkersverkiezing binnen de VVD bekend gemaakt. Wat zegt de strijd tussen Rutte en Verdonk over het liberalisme in Nederland? Gesprek met onder anderen politicologen Henk te Velde, Edwin van de Haar en senator Uri Rosenthal.
** Afgelopen week vierde het roemruchte Nijmeegse caf'e De Plak zijn 30 jarig jubileum. En de idealen van dertig jaar geleden-collectief bestuur, het slechten van barrieres die de mens onvrij maken en gelijke salarissen voor al het personeel gelden nog steeds. Verslaggever Teun van de Keuken ging naar De Plak, at er het beroemde kaasgehakt en sprak met drie generaties medewerkers.

Onderzoek: De ene gemeente laat er koeien grazen, de andere kapt er alle bomen weg. De burgemeester van Skarsterlân wil er desnoods gaan fotograferen. Allemaal worstelen ze met hetzelfde probleem: homo-ontmoetingsplaatsen. Waarom hebben bestuurders zo'n moeite om de overlast van vrijende homo's in recreatiegebieden en op parkeerplaatsen aan te pakken?

Gesprek: Sterven doe je niet alleen. En geen euthanasieverzoek is hetzelfde. Dit concluderen de leden van een supportteam van het Middelheim Ziekenhuis in Antwerpen dat dodelijke zieke patiënten begeleidt. De bekendheid van dit soort teams laat echter veel te wensen over. Reden voor het Antwerpse supportteam om de eigen ervaringen te boekstaven. Over het boek, dat vandaag verschijnt, een gesprek met teamleider en oncoloog Raymond Mathys.

Repo: Elke veertig minuten wordt er in Rusland een vrouw door haar eigen man vermoord. Geschat wordt dat het jaarlijks om zo'n 14.000 vrouwen gaat. Zo'n zeventig procent van de vrouwen in Rusland is slachtoffer van huiselijk geweld. Dit bleek uit een rapport van Amnesty International dat onlangs verscheen. Hoewel de cijfers alarmerend zijn, lijkt de Russische overheid er niet echt wakker van te liggen. Wat zijn de oorzaken van het huiselijk geweld en hoe gaat de overheid er mee om? Richard Groenenboom volgde op een vrijdagavond de agenten van een lokaal politiebureau in Moskou.

Gesprek: De ogen van de wereld blijven voorlopig nog wel even gericht op Irak. Twee nieuwe regeringen daar zijn begonnen aan hun wittebroodsweken. De zogeheten regering van nationale eenheid in Bagdad, en de Koerdische regering in het noorden. Met twee Nederlandse Irakezen een gesprek over de stand van het land: journalist Mariwan Kani, net terug van een bezoek aan Koerdistan. En Ramie Alsaffie, student en door zijn soennitische achtergrond inzicht in de soennitische gemeenschap van Irak.

Interview: Een Nederlandse topsporter haalt goud op de Olympische Spelen voor eigen publiek. Dat is de droom van de herkozen NOC*NSF-voorzitter Erica Terpstra. Hoe realistisch is het visioen van Terpstra om de Olympische Spelen in 2028 naar Nederland te halen? Eerder strandde een dergelijke poging voor Amsterdam in 1992 roemloos. Nederland is volgens critici te klein, te weinig ambitieus en te weinig sportland voor een dergelijk evenement. Een gesprek met Terpstra over haar droom en over haar rol als ex-topsporter in de voorzitterskamer van Nederlands sportkoepel NOC*NSF.

Repo: Inloophuis Waterwijk, van de diakonieën in Lelystad, zit elke dag bomvol. En de vrijwilligers worden zodanig overstelpt met aanvragen voor schuldhulpverlening, dat ze noodgedwongen een wachtlijst-stop hebben ingesteld. Kunnen ze de nood wel aan? Deel 2 in de serie reportages over kerken, die in actie komen waar de overheid een stap terug doet.

Normaal gesproken wordt een land graag vermeld in een publicatie, die wereldwijd wordt verspreid. Maar dat is niet geval bij het jaarboek van Amnesty International. Want daarin vermeldt Amnesty jaarlijks welke landen de mensenrechten hebben geschonden. Dit jaar staat er een verrassende nieuwkomer in het jaarboek: NEderland. Argos zocht uit hoe dat komt.

** De oude Sandinistische guerillaleiders uit de jaren '70 in Nicaragua lijken verslaafd aan de macht. Deze week meldde het ANP dat Commandante Cero, die ooit het nationale paleis in de hoofdstad Managua bezette, zich kandidaat heeft gesteld voor de presidentsverkiezingen in Nicaragua in november. Maar ook de meest bekende guerillaleider en ex president Daniel Ortega heeft zich opnieuw gepositioneerd als presidentskandiaat.
Een gesprek met hoogleraar antropologie Dirk Kruijt, die net is teruggekeerd van een verblijf in Nicaragua, waar hij de laatste interviews heeft afgenomen voor een boek over de geschiedenis van de drie guerillaoorlogen, bezien vanuit de top van de guerillabewegingen in El Salvador, Guatemala en Nicaragua.

** Duivesteijn pleitte er deze week voor om het geld dat vrij komt als de Zuiderzeelijn naar het Noorden niet wordt aangelegd vrij te maken om de knelpunten rond Almere op te lossen. Duijvesteijn, die de parlementaire onderzoekscommissie leidde naar de gang van zaken rond de Betuwelijn, adviseerde indertijd om af te zien van de Zuiderzeelijn, maar de afgelopen weken bleek er in de Tweede Kamer toch weer genoeg draagvlak te zijn voor de aanleg van zo'n snelle verbinding naar het Noorden. Volgens critici heerst er sinds het Betuwelijn-debacle een onterechte angst voor nieuwe grote infrastructurele projecten.

** Jongeren tussen de 16 en 23 jaar krijgen sinds 1 januari 2004 niet langer automatisch een uitkering als zij zich melden bij de Sociale Dienst. In Amsterdam moeten ze naar een 'Jongerenloket'. Daar wordt gekeken of er een baan voor ze is of een opleiding. Soms worden de werkloze jongeren naar een 'Jongerenwerkplaats' doorverwezen. Tijdens deze jongerenwerkplaats krijgen de meiden les over seksualiteit, schuldsanering, omgaan met stress, samenwerken en nog veel meer.

Ze is een opvallende verschijning in de Amsterdamse volkswijk De Pijp. Met haar witte kapje op doet ze denken aan verpleegsters in de eerste helft van de 20e eeuw. Greet Verhoeven is de enige diakones in de hoofdstad, zeg maar: een protestantse non. De bewoners van het opvangcentrum Het Arendsnest, waar ze maatschappelijk werkster is, noemen haar steevast 'Zuster Greet'. Ze is een nicht van verslaggever Koos van Noppen, die haar een aantal dagen volgde voor dit radioportret...

In Het Buitenland een thema-uur over Oeganda. Na achttien jaar burgeroorlog tussen regering en het rebellerende Leger van de Heer, lijkt er kans op een doorbraak. Belangrijke bemiddelaar: Pax Christi Nederland. Hoe is ze dat gelukt? Hoe onderhandel je met oorlogsmisdadigers? En de keerzijde van die medaille: een gesprek met oorlogschirurg Zeeman, die een dagtaak heeft aan het oplappen van verminkte slachtoffers.

Hij vindt het jammer dat God de aarde niet als een plat vlak heeft geschapen. Want dan zou hij altijd door kunnen zeilen, zonder naar een bepaald land of een bepaalde plek te hoeven terugkeren. Hij vindt het jammer dat veel mensen zo beperkt denken over God en Hem aanpassen aan hun eigen ideeën en gedachten. Want God is volgens hem veel te groot om in bepaalde vormen of dogma's in te kaderen. Die hij is zeezeiler Henk de Velde, die op verzoek van De Ochtenden een brief schreef aan God. Vanochtend praat hij over die brief.

Tekst van de brief:

Brieven aan God: Henk de Velde
Grote God,
Er is mij gevraagd of ik U een brief wilde schrijven. Uit mijzelf zou ik dat nooit gedaan hebben.
Wij kleine mensen hebben U zo aards, zo menselijk, zo begrijpbaar gemaakt dat we denken dat U deze brief zal lezen. Mij is geleerd dat U ons hebt gemaakt, maar U hebt mij laten weten dat wij U hebben gemaakt. U weet, Heer, dat ik geloof maar tevens vraag ik zo vaak; kom mijn ongelovigheid te hulp.Brieven schrijven duurt langer dan bidden en ik heb de neiging een brief te schrijven waarin ik anderen uitleg wat mijn band met U is. Dat is de bedoeling niet dus begin ik nu maar met het geschreven woord aan U.

Alles is bij U bekend, of we dit nu het alziende oog noemen of de ethnosfeer die om de wereld hangt. Wij mensen hebben U duizenden namen gegeven maar ik ben opgevoed met het woord God. Op mijn reizen voel ik Uw nabijheid. Op de wal wordt ik weer afgeleid door mensen die U in een bepaalde vorm of dogma hebben gestoken.

Ik heb geen vragen want ik heb de logica van Uw wereld, Uw universum, Uw denken leren kennen.
Grote God, hier zijn geen woorden voor en daarom heb ik wel eens moeite met mensen die alles in hun beperkte zienswijze willen verklaren. Ik heb er ook geen woorden voor. Ik ben blij dat ik dan rustig kan blijven en de andere kan respecteren. Ik moet toegeven dat ik voor sommigen niet de makkelijkste ben. Ik moet toegeven dat ik het mensen wel eens erg moeilijk heb gemaakt. Ik moet toegeven dat ik zonder twijfel veel kwaad heb gedaan. Maar wat ben ik blij dat U mij niet hebt neergezet in een huis in een donkere straat. Wat ben ik blij dat ik niet opgesloten ben tussen stenen muren. Wat ben ik blij dat ik naar de lucht mag kijken, dat ik de regen, de droogte, de kou en de warmte voelen mag. Dat ik op zee Uw werk mag zien en denken mag, relativeren noemen wij dat hier. Ik ben een vreemdeling op aarde, Heer en heb mij hier eigenlijk nooit thuis gevoeld. Ik dacht, misschien helemaal verkeerd, dat ik toch mijn best heb gedaan in het aangaan van menselijke kontakten want ik weet dat wij hier niet zijn om alleen te zijn. Maar toch bestaan er mensen die zich terug trekken in woestijnen, op zee of in hun binnenkamer, de stilte zoekend in al het geruis en gekwetter. Wat hier allemaal de bedoeling van is weet ik niet echt. Waarom de een dit en de ander dat. Ik vraag ook geen antwoord. U hebt mij leren die weg te aksepteren.
Ik ben heel blij dat U mij nooit uit het oog hebt verloren. Dat ik mij daarom misschien wel nooit alleen voel. Ik heb gestreden, tegen gewerkt en misschien doe ik dat nu nog wel hoewel ik het gevoel heb dat mijn weg geleid wordt en daaruit de conclusie trek dat het goed is.
U hebt mij een zoon gegeven om iemand te hebben waaraan ik denk.Om de band met de mensheid niet helemaal te verbreken. U hebt mij geleerd wat liefde is toen ik in de ogen van een pasgeborene keek. Houden van, noemen wij dat. Maar hier op aarde heeft liefde niets meer met houden van te maken. Tenminste als we naar ons woord gebruik kijken. Dat zal U bedroeven, want U wordt omschreven als Liefde. Heer, als ik U dan toch wat vragen mag dan vraag ik U; waarom zijn de meeste mensen ziende blind en horende doof. Zelfs in de kringen waar men U, God de Vader noemt. Waarom kan de mens de mens niet aksepteren zoals die is ? Dat doet U ook want op die oneindige zee en in het eeuwige ijs voel ik U als de God die overal is en nergens, en die zich dus op een gelijke afstand bevindt van alle mensen. Zulk een God kan niemand zich toe-eigenen, en dus zijn alle mensen voor het aangezicht van U aan alle andere mensen gelijk

Velen van Uw zogenaamde volgelingen wachten op de terugkomst van Jezus.
Ze bidden zelfs naar Jezus, terwijl Jezus ons leerde te bidden aan U, de Vader.
Ik hou mijn mond dan maar want ik ben slecht een eenvoudig zeeman, een druppel in Uw oceaan, een stukje stof in het universum.U liet mij de waarheid zien en de Waarheid maakte mij Vrij zoals U het ons beloofd hebt.
Leer mij Heer, laat mij goede beslissingen nemen, maak mij wijs en leid mij.
Dat is alles wat ik van U vraag.
Maar dat weet U.

Henk.

Staatssecretaris Henk van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft begin deze maand een wetsvoorstel ingediend waarin hij voorstelt de huidige Arboregels te versoepelen. Een reportage over de gevolgen in de praktijk.

Nergens ter wereld is de liefde voor voetbal zo groot als in Argentinië. De bal is het middelpunt van het dagelijks leven. Alfredo di Stéfano, een van de beste Argentijnse voetballers aller tijden, zei: ''Er is veel aan te merken op Argentinië, maar de liefde voor het voetbal is nergens groter dan daar. Een Argentijn wordt geboren met een bal naast zich in de wieg en ik was geen uitzondering.'' Rop Zoutberg en Erik Brouwers schreven een boek over de Argentijnse voetbalgekte, getiteld "In den beginne was de bal". Een gesprek met hen over de rol van voetbal in de Argentijnse samenleving.

"Armoe in Laak" is de titel van een toneelstuk dat gaat over de Haagse wijk het Laakkwartier. De spelers zijn amateurs en wonen in de buurt. Ze kwamen op het onderwerp na gesprekken met hun buurtgenoten. De uitvoeringen trekken volle zalen. De herkenbaarheid is groot. In het koffiehuis De Aanloop komen de acteurs vertellen over hun succes.

Het Engels rukt op in Zuid-Afrika, en het Afrikaans staat onder druk. Moet deze taal worden behouden? En moet Nederland daar een rol in spelen? Een gesprek daarover met schrijver Adriaan van Dis.

Het buitenlandforum bespreekt de greep van de 'joodse lobby' op het Amerikaanse buitenlands beleid en de maatregelen in Duitsland tegen radicale moslims.

In Indonesië raken de goede zeden steeds verder in verval. Dat zie je op straat aan jonge meisjes die in minirokjes en niet-verhullende T-shirtjes lopen. Open en bloot hun vriendjes kussen. Dat komt allemaal, zo vindt een groepje parlementariërs, door de pornoblaadjes en de pornofilms, die overal te koop zijn. De parlementariërs worden daarbij gesteund door moslimleiders. Om de Indonesiërs weer fatsoen bij te brengen, ontwierpen deze politici, deze moraalridders, een nieuw wetsvoorstel tegen porno, porno-actie, zoals ze zelf een nieuw woord verzonnen. Voor kussen op straat kun je straks vijf jaar de gevangenis in. Vandaag start achter gesloten deuren parlementaire commissie met een discussie over dit wetsvoorstel.

Er is in Nederland te weinig aandacht en te weinig geld voor jeugd en jeugdzorg. Daarom verdient de Nederlandse jeugd een aparte minister. Een gesprek met Ronald de Groot, kinderarts en hoofd van de afdeling kindergeneeskunde aan het UMC Radboud in Nijmegen, en hoogleraar kindergeneeskunde.

Een reportage over de harde Rotterdamse aanpak van wanbetalers: gemeentedeurwaarders rijden met een busje door de stad, en met een scanner wordt elke auto gecontroleerd en wordt nagegaan of de eigenaar nog schulden heeft.

"Ik ga niet aan de decaan vertellen dat ik gecyberpest word, want heb je gezien met wat voor koelkast die belt!" Een citaat uit het boek Vet Veilig Internet over de kloof tussen opvoeders en tieners. Een gesprek met Bamber Delfer, directeur van De Kinderconsument.

De toekomst van de wetenschap in Nederland

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) vraagt in de zojuist gepresenteerde strategienota 2007-2010 om verdubbeling van haar budget. NWO wil Nederland daarmee tot één van de koplopers van de kenniseconomie maken. Centraal in de plannen staat de toepasbaarheid van het onderzoek.
Piet Borst, hoogleraar klinische biologie, vindt dat de NWO helemaal op de verkeerde weg is. In Noorderlicht discussieert hij met NWO-directeur Peter Nijkamp over de wetenschappelijke toekomst van Nederland.

-----

Jubileum Eise Eisinga Planetarium

Het Eise Eisinga Planetarium vierde vrijdag zijn 225-jarig bestaan. Dit jubileum onderstreept de illustere rol die Nederland de afgelopen eeuwen in de sterrenkunde heeft gespeeld. Sterrenkundige Ed van den Heuvel vertelt hierover in Noorderlicht.

-----

Nieuwsberichten

**
Tweelingmelk

Het drinken van melk vergroot de kans op het krijgen van een tweeling. Dat blijkt uit een studie van het Long Island Jewish Medical Centre in New York.

Het onderzoeksteam onder leiding van Gary Steinman, vergeleek de zwangerschapsgegevens van vrouwen die regelmatig melk drinken, met de gegevens van vrouwen die nóóit een glas melk aanraakten. De vrouwen die wél melk dronken, bleken vijf keer zoveel kans te hebben op een tweeling.

Zuivel speelt volgens Steinman zo'n belangrijke rol omdat het de aanmaak van het groeihormoon IGF stimuleert. Dat hormoon zorgt ervoor dat eicellen makkelijker loslaten van de baarmoeder. Hierdoor wordt de kans dat meerdere eitjes tegelijk bevrucht worden, aanzienlijk groter.

Genetische aanleg blijft natuurlijk de belangrijkste factor, maar de rol van de zuivelindustrie op de samenstelling van de bevolking lijkt dus niet te verwaarlozen.

**
Nooit meer honger

Diep in de oceaan leeft de Reuzen Kokerworm. Deze worm heeft geen mond en geen maag maar toch krijgt hij volop te eten. In zijn lijf zit namelijk een bacterie die voor de voedselvoorziening en spijsvertering zorgt.

Oostenrijkse en Amerikaanse onderzoekers hebben nu ontdekt hoe die bacterie bij de worm binnenkomt.

Als de kokerworm nog een klein larfje is, heeft hij nog wél een mond en maag, en eet hij volop. Maar na verloop van tijd wordt het larfje belaagd door de bacterie, die eerst een huidinfectie veroorzaakt en dan in de worm binnendringt. De bacterie nestelt zich vervolgens in een soort eigen ontworpen vreet- en verteerzakje, en neemt de voedingstaken de het larfje over. De jonge kokerworm heeft dan geen mond en maag meer nodig, en die verdwijnen daarom geleidelijk.

**
Kat moet zijn biezen pakken

De kat is niet geschikt als muizenbestrijder op boerderijen. Volgens promovendus Bastiaan Meerburg doet de kat zelfs meer kwaad dan goed. Katten zijn namelijk de favoriete broedplaats van een erg schadelijke parasiet, genaamd toxoplasma. Vooral in jonge katjes heeft hij het erg naar zijn zin.

Als een kat eenmaal is geïnfecteerd met toxoplasma, scheidt zij in één keer miljoenen eitjes uit. Hierdoor kan de hele boerderij geïnfecteerd raken. En niet alleen de dieren, maar ook de boer en boerin kunnen slachtoffer worden van de parasiet. Vooral zwangere boerinnen moeten oppassen, want toxoplasma kan bij het ongeboren kind leiden tot hersenafwijkingen of zelfs tot een spontane abortus.

In Nederland gaan stemmen op om de uitbreiding van Europa maar even in de koelkast te stoppen. Toch vinden velen dat een EU-lidmaatschap het enige perspectief is dat de landen van het voormalige Joegoslavië nog overblijft. Want de huidige toestand op de westelijke Balkan is allesbehalve rooskleurig: onduidelijkheid over de toekomstige status van Kosovo, de kersverse onafhankelijkheid van Montenegro en de patstelling rond de uitlevering van generaal Mladic door Servië aan het Joegoslavië-tribunaal.
Een discussie met Joost Lagendijk, Europarlementariër voor de Europese Groenen - Raymond Detrez, Balkandeskundige en Ivana Ivkovic onderzoeker aan de Katholieke Universiteit van Brussel.

In opdracht van minister Verdonk onderzocht een speciaal team onder leiding van Willem Timmer de afgelopen jaren alle vormen van eer-gerelateerd geweld die in Nederland voorkomen, om vervolgens aanbevelingen te doen hoe eerwraak is aan te pakken en te voorkomen. Landelijk coordinator eerwraak van de politie, Willem Timmer, licht het rapport toe dat later op de dag in de Tweede Kamer wordt behandeld. Aansluitend reageren politici.

Onderzoek: Twee maanden geleden zond Het Onderzoek het verhaal uit van de terugkeer van Tamara. Tamara kwam 6 jaar geleden als asielzoeker uit Angola naar Nederland. In Angola woedde toen nog een bloedige burgeroorlog. In 2002 werd de vrede getekend. Tamara besloot twee jaar geleden bij gebrek aan toekomstmogelijkheden in Nederland vrijwillig terug te keren naar haar vaderland. Begin dit jaar kreeg ze haar reispapieren en eind februari stapte ze op het vliegtuig naar de hoofdstad Luanda. Hoe gaat het nú met haar? Slaagt ze erin voet aan de grond te krijgen, zonder familie?

Gesprek: Begin april maakte het Openbaar Ministerie de strafeis tegen de Ahold-top wereldkundig: 20 maanden cel wegens boekhoudfraude. In De Ochtenden was er toen een discussie tussen hoogleraar Pruijm (die onderzoek deed naar verschillende boekhoudschandalen) en Peter Paul de Vries, directeur van de Vereniging van Effectenbezitters. Beiden vonden de eis van 20 maanden cel veel te laag. De fraude bij Ahold zou nog maar het topje van de ijsberg zijn. Vanochtend komt de uitspraak van de rechtbank. Hoe kijken de twee terug? En wat vinden ze van de uitspraak?

Repo: De Russische president Poetin heeft de touwtjes stevig in handen. Eind vorige maand kwam hij met een nieuwe maatregel om zijn controle op het land te vergroten: een nieuwe wet die alle hulporganisaties in Rusland onder strenge staatscontrole stelt. De controle wordt zo streng, dat gevreesd wordt dat veel organisaties in grote problemen komen en wellicht moeten sluiten. Waarom heeft de Russische president deze wet ingevoerd en wat zijn precies de consequenties? Richard Groenenboom zocht het uit.

Gesprek: De Montenengrijnen hebben gisteren hun keuze gemaakt over afscheiding van de unie met Servië. Met de uit Servië afkomstige Predrag Vitkovic, onder meer adviseur etnische minderheden in Rotterdam, een terugblik op deze dag. Gaat er werkelijk iets veranderen in kerk en samenleving?

Interview: Een jaar voor de landelijke verkiezingen moet voor regeringspartij het CDA de tijd van oogsten beginnen: waar blijft het beloofde zoet na het zuur? De economie trekt aan, maar plukken de kiezers daar ook de vruchten van? Minister Aart-Jan de Geus geeft tekst en uitleg en reageert op de plannen van PvdA'er Wouter Bos om ouderen aan hun eigen AOW te laten meebetalen. CDA-prominenten als econoom Lans Bovenberg en Nout Wellink van de Nederlansche Bank omarmen de plannen van Bos, maar geldt dat ook voor De Geus? En: een terugblik op het partijcongres van het CDA, afgelopen weekeinde.

Repo: In tal van Europese landen dreigt een voetbalschandaal met illegale gokpraktijken. Is het mogelijk? En hoe werkt dat dan? Een aantal deskundigen legt uit.

Gesprek: Dominee Kees Mos uit Wassenaar deed vorig jaar tijdens een preek antisemitische uitlatingen. De dominee noemde 'de jood in ons een verrader en een silent killer' en hij benadrukte de goede en bijbels gefundeerde kanten van Adolf Hitler. Een gesprek met Nico Visscher van de verantwoordelijke kerkenraad.

De BOPZ, de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen, bestaat sinds 1994. Mensen met een psychiatrische afwijking kunnen op basis van deze wet tegen hun wil opgenomen worden. Elke regio beschikt over een crisisdienst, een team van psychiaters en verpleegkundigen, die beslist of iemand voor opname in aanmerking komt. In de twaalf jaar dat hij bestaat is de wet al herhaaldelijk aangepast. Op dit moment wordt de BOPZ in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid geevalueerd.
Volgens deskundigen biedt de wet voldoende handvatten om mensen gedwongen op te laten nemen. Maar worden die mogelijkheden wel optimaal benut? En wordt er voldoende rekening gehouden met de klachten van familie van de patient?

Internationale hulpverleners zijn steeds vaker slachtoffer van geweld. Reden voor het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken om veiligheidstrainingen te subsidiëren voor hulpverleners die in gevaarlijke gebieden gaan opereren. Een verslag van zo'n cursus weerbaarheid.

** Hoe verhoudt de methode die de IND hanteert bij een asiel-aanvraag zich tot de redenen waarom vluchtelingen in veel gevallen liegen over hun vluchtverhaal? Met Rouvoet wordt ook teruggeblikt op politieke en juridische implicaties van de gebeurtenissen van de afgelopen week, die volgden op de brief van minister Verdonk aan Ayaan Hirsi Ali.

** Als de uitgeprocedeerde asielzoekers in Ter Apel ondergebracht zijn, krijgen ze nog twaalf weken de tijd om ervoor te zorgen dat ze naar hun eigen land terug kunnen. Maar als die twaalf weken verstreken zijn, en als de vluchteling dan nog niet weg is, wordt hij of zij vaak gewoon op straat gezet. Dat levert schrijnende situaties op van asielzoekers die in en rond Ter Apel op straat zwerven.

Onderzoek: Overal waar tieners komen, hangen ze rond: loverboys. Goed gekleed en glad van tong, klaar om hun versiertrucs los te laten op onzekere meisjes. Met maar een doel: hen uiteindelijk aan het werk zetten als prostituee. Door de vele media-aandacht voor deze jonge pooiers letten scholen, jeugdclubs en sportverenigingen inmiddels extra goed op wie zich op hun terreinen begeven. Maar dat weten de loverboys ook. Dus speuren ze naar nieuwe plekken om slachtoffers te ronselen. En daarbij geldt: hoe kwetsbaarder, hoe beter.

Repo: De kerken in het Brabantse Veghel hebben een eigen taxidienst voor inwoners van Veghel. Het is één van de vele voorbeelden van kerken die maatschappelijk actief zijn geworden - volgens eigen zeggen omdat de overheid gaten laat vallen. Vandaag het eerste deel van een serie reportages over actieve kerken.

Repo: Aanstaande zondag vindt in Montenegro een referendum plaats over onafhankelijkheid. Daarmee zou de laatste samenwerking tussen twee staten in het voormalig Joegoslavië beëindigd worden en zal Servië-Montenegro tot het verleden behoren. Op dit moment houden het voor- en tegenkamp elkaar in evenwicht, wat de spanning weergeeft rond het referendum. De deling van Servië en Montenegro is namelijk niet een scheiding langs etnische grenzen: de meeste Montenegrijnen zullen erkennen dat er tussen hen en 'gewone' Serviërs geen verschil bestaat. Ze spreken dezelfde taal, schrijven met hetzelfde schrift en hangen de orthodoxe kerk aan. Het verschil zit hem in een geschiedenis van eeuwenlang gescheiden van elkaar te zijn opgetrokken. De vraag zondag is, of het verleden sterk genoeg is om een gezamenlijke toekomst onmogelijk te maken. Verslaggever Fatos Vladi, afkomstig uit Kosovo, peilt de stemming.

Gesprek: De opstanden in de Braziliaanse gevangenissen zijn voorbij. maar voor hoelang? In een kleine week vielen er ruim 80 doden. Zowel binnen als buiten de gevangenismuren woedde er een ware oorlog. Deze oorlog mag in naam dan voorbij zijn, maar van vrede is er nog lang geen sprake. Over de echte oorzaken voor dit Latijns-Amerikaanse geweld praat ik met Simone Crok, verbonden aan 'Noticias', een digitaal platform over Latijns Amerika.

Interview: VVD-fractievoorzitter Willibrord van Beek zat afgelopen maandagavond, samen met vice-premier Gerrit Zalm en Tweede-Kamervoorzitter Frans Weisglas in het kantoor van hun partijgenoot minister Rita Verdonk. Op tafel lag het onderzoek naar de naturalisatie van Ayaan Hirsi Ali. Wat gebeurde er in dat gesprek? Van Beek en Zalm drongen er nadrukkelijk bij Verdonk op aan om haar conclusies nog niet bekend te maken, maar nog dezelfde avond was het wereldieuws: Hirsi Ali was nooit een Nederlander geweest. Waar was de regie van de VVD-top in die cruciale uren? Wie had de regie eigenlijk in handen en wat zegt dit over de leiderschapskwaliteiten van van Beek, Zalm en Verdonk? In het interview een gesprek met VVD-fractievoorzitter Willibrord van Beek.

Gesprek: Is de levensbedreigende situatie voor Ayaan Hirsi Ali haar teveel geworden? En heeft zij daarom besloten om definitief naar de VS af te reizen? En wat laat zij na in Nederland? Schrijfster Jessica Durlacher gaat hierover in debat met professor Sami Zemni, verbonden aan de Universiteit van Gent en vijftien onderzoeker van de islam in Europa.

Op het Maas-Waalkanaal bij Nijmegen kwam vorige maand een binnenvaartschip in aanvaring met een plezierjacht. Twee mannen aan boord van het jacht kwamen daarbij om het leven. Het onderzoek naar de toedracht van het ongeval loopt nog steeds. Is het nog wel veilig op de Nederlandse waterwegen, waar het alsmaar drukker wordt door de toenemende pleziervaart? Houden beroeps- en de pleziervaart wel voldoende rekening met elkaar? Een reportage.

Waarom WW-premie betalen als je ook gewoon zelf kunt sparen voor het geval je werkloos wordt? Nahied Rezwani promoveerde onlangs op een alternatief voor de WW. Zij gaat over haar spaarsysteem in discussie met Saskia Noorman Den Uyl, tweede kamerlid voor de PvdA

Het was even wachten, maar de VS lijken er klaar voor: de Hollywoodfilms over de aanslagen van 11 september. De film United 93 blijkt een waar kassucces. Een recensie van Amerika-kenner Willem Post.

Het buitenlandforum bespreekt met schrijver Tom Lanoye de racistische moord in Antwerpen: in hoeverre heeft het Vlaams Belang schuld; en discussieert over de crisis in de Franse politiek.

Een reportage over de leegloop van de steden in het oosten van Duitsland.
Door het gebrek aan werk trekken vooral de jonge volwassenen weg. Met alle gevolgen van dien: crèches en scholen moeten sluiten, en bedrijfsterreinen blijven leeg.

Kan in Nederland het debat over de islam nog wel op het scherpst van de snede gevoerd worden?
Of kom je met ferme standpunten vanzelf in een isolement en raak je monddood?
Een discussie met onder anderen de Pakistaanse Naema Tahir schrijfster van het boek "Een moslima ontsluiert"en met rechtsfilosoof Afshin Elian en met Henk van Waveren, oudvoorzitter van het Amsterdamse stadsdeel De Baarsjes.

Zijn tv-programma's als Patty's Posse, Over de Rooie, de spermadonorshow voorbeelden van moreel verval? Nee, vindt mediaonderzoeker Stijn Reijnders, want het borduurt voort op oude vaderlandse tradities. Een gesprek over vertrossing, demollisering en talpanisering.

In onze lichaamscellen zitten kleine motortjes die stoffen van de celwand naar de kern transporteren. Onderzoekers van de TU Delft zijn erin geslaagd deze motortjes na te bouwen, en daarmee sturen ze moleculen precies daarheen waar ze ze hebben willen. Ze hebben daarmee greep gekregen op de processen in de cellen.
Een van de onderzoekers, hoogleraar moleculaire biofysica Cees Dekker, zit in de studio in Rijswijk. Hij praat met Rob van Hattum over de perspectieven die zijn nieuwe vinding biedt.

-----

Geluid moet gecodeerd worden om op een cd'tje te zetten of via internet te versturen. Mp3 is hiervan een voorbeeld. Ook een stem door de telefoon wordt gecodeerd. Dit gaat vaak gepaard met kwaliteitsverlies.
Verslaggever Guido Spring bezoekt geluidswetenschapper Richard Heusdens in zijn speciale studio's aan de TU Delft. Heusdens werkt daar aan een nieuwe codering van zowel spraak als gewone audio, die moet leiden tot het perfekte geluid.

-----

Een wasmachine die zelf inschat hoe vuil het wasgoed is, grasmaaiers en stofzuigers die uitzichzelf aan de slag gaan op het juiste moment. Wie zou niet graag zo'n intelligent apparaat hebben. Psycholoog Serge Rijsdijk legt in Noorderlicht uit waarom een apparaat niet te slim mag zijn, wil het in de smaak vallen.

-----

NIEUWSBERICHTEN

**
Follow your leader

Eindelijk is hij er: de kunstmatige kakkerlak. En hij is goed geslaagd, want zijn soortgenoten hebben hem volledig geaccepteerd.

Na drie jaar kakkerlakken geobserveerd te hebben was het zo ver. Een internationaal onderzoeksteam slaagde erin een robotje ter grootte van een lucifersdoosje zó te programmeren dat hij zich gedraagt als een kakkerlak. Met een cameraatje en infrarood-sensoren kan het apparaatje andere kakkerlakken herkennen. Bovendien kreeg de nep-kakkerlak een kakkerlakkengeur, zodat die herkenning wederzijds is. Het resultaat: echte kakkerlakken lopen achter de robot aan, ook als die naar een goed verlichte plek gaat, waar kakkerlakken het eigenlijk helemaal niet prettig vinden. En daar kun je ze dan makkelijk doodslaan.

**
Cafeïne predictor

Goed nieuws voor koffiedrinkers die zeker willen weten of hun bakje wel echt cafeïnevrij is: onderzoekers van de Washington University in St Louis hebben een predictortest voor cafeïne ontwikkeld. Het belangrijkste ingrediënt daarvoor komt uit lama's en kamelen. De onderzoekers injecteerden de dieren met cafeïne, waarna hun afweersysteem onmiddellijk antistoffen tegen deze vreemde moleculen maakte. Vervolgens werden de antistoffen uit de lama of kameel gehaald, en zodanig behandeld dat ze een kleurtje krijgen als ze in aanraking komen met cafeïne. De onderzoekers plakten de stoffen op een stokje en zie daar, de cafeïnepredictortest was gereed.

Overigens hoeft u niet bang te zijn dat er na de cafeïne-predictortest stukjes lama of kameel in uw koffie ronddrijven. De antistoffen zijn zeer hittebestendig, en lossen pas op bij temperaturen boven de 90 graden. En zo heet drinkt u uw koffie niet.

**
Vroeger was alles beter

De kans op een forse klap op je hoofd was in het Stenen Tijdperk ongeveer 1 op 14.

Britse onderzoekers hebben 350 schedels uit de periode tussen 4000 en 3200 voor Christus onderzocht. Op zeven procent daarvan waren sporen te zien van een klap met een stomp voorwerp. De wonden daarvan waren niet genezen, dus de eigenaren van deze schedels hebben de dreun blijkbaar niet overleefd. De meeste verwondingen zaten aan de linkerkant van het hoofd. Dat maakt het aannemelijk dat deze mensen niet tegen een laaghangende tak zijn aangelopen, maar een klap opliepen van een rechtshandige.

AFGHANISTAN
Farah Karimi, Tweede Kamerlid voor Groen Links keerde vorige week terug uit Afghanistan en schetst een uiterst somber beeld over de situatie in Uruzgan.

De nieuwe gouverneur die op verzoek van Nederland werd benoemd ontbeert de steun van president Karzai.
De provincie lijkt in handen van de Talibaan gevallen en Karimi is uiterst negatief over de wederopbouw mogelijkheden van de Nederlandse missie. ' We zullen in een politiek mijnenveld terechtkomen" .

CAMBODJA
In juni zal een begin gemaakt worden met de voorbereidingen voor het Rode Khmer Tribunaal in Cambodja, dat in 2007 van start hoopt te gaan.

Willem van de Put is directeur van Healthnet TPO, een organisatie die zich bezig houdt met wederopbouw en van gezondheidszorg in oorlog en rampgebieden.

Hij is terug uit Camdodja waar Healtnet een programma opzet voor traumabegeleiding ter voorbereiding van het Rode Khmer Tribunaal.

JAPAN
Na tien jaar neemt NRC-journalist Hans van der Lugt afscheid als correspondent in Japan.
Een gesprek over het Japans nationalisme, de aanhoudende economische malaise en de opkomst van grote buur China.

DARFUR
Op 5 mei werd een akkoord ondertekend voor vrede in de Soedanese regio Darfur.
De grootste rebellengroep en de Soedanese regering hebben het akkoord ondertekend, maar niet alle rebellengroepen waren het er mee eens.

Het akkoord met de regering in Soedan garandeert dus nog geen vrede.
Een gesprek met Marianne Nolte die vanaf 1980 voor verschillende ontwikkelingsorganisaties het gebied bezocht en veel
kontakten heeft opgebouwd met de rebellen.
Verder werkte ze als consultant voor de VN-missie van Jan Pronk die vrede tracht te brengen in het geteisterde gebied.

Al maanden doet het Mittal Steel verwoede pogingen Arcelor, de nummer twee op de markt, te kopen. Deze week wil de van oorsprong Indiase topman Lakschmi Mittal het bod - naar verluidt 22 miljard euro - officieel naar buiten brengen. Er is Mittal Steel heel veel aan gelegen om de overname tot een succes te maken. Een interview met Roeland Baan, directeur van Mittals Europese activiteiten, over de vraag hóe veel precies, wie de slachtoffers zijn in deze oorlog en welke middelen precies geoorloofd zijn op het slagveld.

Het regime is hard, op de bajesboten voor illegalen in Rotterdam, en er is sprake van serieuze misstanden. Toch komen er dit jaar nog zeker drie van die detentieboten bij, onder andere in Zaanstad en Dordrecht. Waarom eigenlijk - en hoe weet het Ministerie van Justitie de gemeenten zover te krijgen dat ze meewerken aan deze omstreden vorm van opsluiting?

Gesprek: Gerrit Valk, oud Tweede Kamerlid voor de PvdA is net terug uit het explosieve Bagdad. Hij gaat Irak helpen bij het opzetten van een goed werkend parlement. Mission impossible? Gerrit Valk denkt van niet, ondanks al het dodelijke geweld.

Gesprek: Een Britse boer, David Lucas, houdt er samen met zijn handlanger/knecht een wel zeer bizarre handel op na: hij verkoopt (mobiele) executiematerialen zoals galgen en of schavotten (is niet helemaal duidelijk - blijkbaar is het een hele constructie van schavot-met-galg). Ze zijn bestemd voor landen waar ze de doodstraf praktizeren, zoals Zimbabwe en Libië. Een gesprek met correspondent Peter de Waard.

Reportage: Geen autobommen, geen ontvoeringen. Het is opvallend rustig in Noord-Irak, vooral in de Koerdische regio. De Irakese Koerden vechten niet maar stoppen hun energie in de wederopbouw. Daardoor zijn ze een beetje de lievelingen van de internationale gemeenschap.
Toch zijn er ook andere geluiden. Burgerrechten zouden geschonden worden. Doorgaans zijn het de minderheden die dan het eerst aan de bel trekken. Nu ook. Veel christelijke Chaldo-Assyriërs maken zich grote zorgen. Ze wonen van oudsher samen met andere minderheden en met de Koerden in het gebied waar tegenwoordig de Koerdische Democratische Partij het voor het zeggen heeft, de KDP. Eén van de dorpen waar protest klinkt tegen het Koerdische gezag is Sarsang.

Gesprek: Een half jaar lang mochten de Verenigde Naties geen voedsel geven aan Noord-Korea, maar afgelopen week liet de stalinistische heilsstaat weten dat deze vorm van hulp weer welkom is. Dat de Noordkoraanse bevolking op grote schaal honger lijdt is bekend, maar het is moeilijk om een goed beeld te krijgen van de omvang van het probleem. Een gesprek met Esther - om veiligheidsredenen zullen we haar met deze schuilnaam aanduiden - die het land tien keer bezocht. Het ontbrak haar niet aan eten en drinken maar zij was dan ook een toerist....

Gesprek: De koran bevat universele waarden die in overeenstemming zijn met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Dat stelt de vooraanstaande kenner van het islamitisch recht en mensenrechtenfilosoof en -activist Abdullahi Ahmed An-Na'im vanavond (maandag) in een lezing aan de Vrije Universiteit.
In zijn lezing bestempelt An-Na'im het idee van een 'clash of civilizations' als een gevaarlijke zichzelf vervullende voorspelling.
In Het Buitenland een interview met de van oorsprong Soedanese Abdullahi An-Na'im, hoogleraar aan de Emory Universiteit in Atlanta, Georgia (VS) bekleder van de G.J. Wiarda Wisselleerstoel 2005-2006 aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Utrecht.

Het Interview: Mark Rutte, kandidaat lijsttrekker voor de VVD - over zijn strijd om de VVD-stemmen met Rita Verdonk; over zijn strategie, visie en plannen om straks eventueel de VVD te leiden. En: waarin verschilt hij van Van Aartsen en Zalm?

Montage: Kleine catechismus van enkele elementaire feiten en onwaarheden die je moet weten voor je naar de film The DaVinci Code gaat...

In Argos maken we een vliegreis door de tijd op zoek naar de bron van de achterdocht over het Schipholbeleid. Een reis langs genegeerde onderzoekscommissies en gefrustreerde onderzoekers.

Argos ontdekte dat twee belangrijke rapporten door het ministerie van Verkeer en Waterstaat zijn achtergehouden voor de Commissie Deskundigen Vliegtuiggeluid. Dat zeggen de achtereenvolgende commissievoorzitters Guus Berkhout en Huib Eversdijk. De rapporten gaan over de werkelijke geluidshinder rond de luchthaven Schiphol

De commissie had als taak om het ministerie te adviseren over het meten van vliegtuiggeluid, maar kreeg daarvoor niet alle benodigde informatie. Twee belangrijke stukken werden door het ministerie achtergehouden. In die rapporten wordt aangetoond dat de geluidsoverlast rond Schiphol veel hoger is dan blijkt uit de berekeningen.

De rapporten, gebaseerd op geluidsmetingen uit 1991, zijn opgesteld door geluidsonderzoekers Rein Muchall en Ullrich Isermann, in opdracht van de gemeente Amsterdam. Ze laten zien dat de rekenmodellen waarmee tot op de dag van vandaag wordt gewerkt en waar Schiphol op wordt afgerekend, niet kloppen.

Professor Berkhout hoorde bij toeval over het bestaan van het onderzoek van Isermann, zegt hij in Argos: "Via via is het mij gelukt op een informele manier om het rapport te pakken te krijgen". Hij concludeert dat de cijfers "kennelijk niet erg pasten in wat het ministerie wilde zien en horen, dus dat rapport is helemaal nooit aan ons gegeven".

De 73-jarige Huib Eversdijk deed vorig jaar zelf geluidsmetingen rond Schiphol samen met TNO. Hij dacht dat dat nog nooit eerder was gedaan. "Er is mij niet bekend dat er formele metingen door het ministerie of door wie dan ook zijn gemaakt", zegt hij in Argos. Het onderzoek van de commissie-Eversdijk bevestigt dat de metingen steevast hoger uitvallen dan de berekeningen.

Onderzoeker Rein Muchall zegt in Argos dat het ministerie zeker over de ontbrekende rapporten beschikt: "Verkeer en Waterstaat heeft indertijd ook in de begeleidingscommissie gezeten bij dat second opinion-onderzoek van Isermann, dus men heeft er zeker de beschikking over gehad."

Het ministerie van Verkeer en Waterstaat laat in een reactie weten dat de bedoelde rapporten inderdaad niet aan de Commissie Deskundigen Vliegtuiggeluid zijn verstrekt. Commissievoorzitter Berkhout heeft nooit om het onderzoek gevraagd, zegt een woordvoerder. En ook was het onderzoek verouderd. Alleen de relevante rapporten zijn opgestuurd, aldus het ministerie.

Professor Berkhout gaf in december 2002 zijn onderzoeksopdracht terug aan staatssecretaris Schultz, omdat hem het werk onmogelijk werd gemaakt door het ministerie van Verkeer en Waterstaat. In 2003 formeerde Huib Eversdijk een nieuwe commissie.

Bij de presentatie van de nieuwe plannen voor Schiphol werd vorige maand duidelijk dat de adviezen van de Commissie Deskundigen Vliegtuiggeluid over de geluidsbescherming van de wijde regio rond de luchthaven, niet zijn overgenomen door het ministerie.

Eenzijdig zullen grote stukken van de Westbank door Israël worden geannexeerd. Volgens Internationaal recht is dit niet legitiem, toch reist Olmert later deze maand naar Washington om steun voor zijn plannen te zoeken. Rik Delhaas maakte een eerste verkenning langs de nieuwe grenzen van Israël.

Het was een moeizame bevalling, de vorming van het nieuwe gemeentebestuur in Rotterdam. Maar liefst 9 weken werd er onderhandeld, maar nu zijn ze eruit. Het College van B&W in Rotterdam is rond. De PvdA, de grote winnaar van de verkiezingen, gaat het doen met CDA, VVD en Groen Links. "Perspectief voor iedere Rotterdammer" heet het college-akkoord.

Een van de kersverde wethouders is de PvdA-er Dominique Schrijer. Hij is bekend als de stadsdeelwethouder in Charlois die als eerste voorstelde om kansarme Rotterdammers over en buiten de stad te spreiden, een plan waarmee de vorige coalitie in Rotterdam, en met name Leefbaar Rotterdam, al aan de slag ging.

DEEL 2 REPORTAGESERIE VERTREKCENTRUM TER APEL
Het vertrekcentrum Ter Apel in Oost-Groningen is het eindstation voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Als ze in Ter Apel ondergebracht zijn, krijgen ze nog 12 weken de tijd om ervoor te zorgen dat ze naar hun eigen land terug kunnen. Maar als die 12 weken verstreken zijn, en als de vluchteling dan nog niet weg is, wordt hij of zij vaak gewoon op straat gezet. Dat levert schrijnende situaties op van asielzoekers die in en rond Ter Apel op straat zwerven.

In Ter Apel komen de moeilijkste gevallen van de groep van 26.000 om aan hun terugkeer te werken. Sinds de opening van het vertrekcentrum, in de zomer van 2004, zijn slechts 700 uitgeprocedeerden naar Ter Apel gestuurd. Daarvan wist de Immigratie en Naturalisatie Dienst (de IND) slechts 20 procent, nog geen 150 mensen, het land uit te krijgen, zo vertelde burgemeester Broertjes van de gemeente Vlagtwedde in onze vorige uitzending.

Het sleutelwoord in ter Apel is meewerken aan je eigen uitzetting. Maar wat is meewerken? Verslaggevers Willem de Haan en Irene Houthuijs berichten over het Vertrekcentrum Ter Apel. Vandaag aflevering 2.

Onderzoek: Brandgevaarlijke situaties, oneigenlijke concurrentie voor de horeca en een half kratje bier per avond per persoon. Dat was kort samengevat de conclusie van het onderzoek dat de Stichting Alcoholpreventie vorig jaar deed naar keten. Gemeenten schrokken en beloofden beleid te maken voor deze ontmoetingsplekken van jongeren op het platteland. Wat is daarvan terecht gekomen?

Gesprek: Vanmiddag wordt het boek 'Buitengesloten' aangeboden aan minister Verdonk. Het gaat over allochtone meisjes die door familieleden mishandeld worden. En wel omdat ze de eer van de familie geschonden zouden hebben. Een gesprek met één van de schrijfsters van het boek, Linda Terpstra.

Tien voor twaalf: Een dominee die zich voor de politierechter moet verantwoorden, dat is een zeldzaamheid in Nederland. Ds. Ton van Brussel stond woensdag terecht voor de rechtbank in Boxmeer, omdat hij - samen met een groep sympathisanten - wilde voorkomen dat een Afghaans gezin op straat werd gezet. Wat zijn de motieven van de dominee om een boete en gevangenisstraf te riskeren in zijn verzet tegen het vreemdelingenbeleid ?

Repo: In België stellen steeds meer kerken hun deuren open voor illegalen, 'mensen zonder papieren'. Het massale kerkasiel wekt de ergernis van minister Patrick deWael van Binnenlandse Zaken. Hij vindt dat de scheiding tussen kerk en staat geschonden wordt. Een reportage van verslaggever Maarten Hagg vanuit Gent.

Gesprek: Na tientallen jaren is de oorlog tussen Noord- en Zuid-Soedan afgelopen en keren zo'n vier miljoen mensen terug naar waar ze vandaan kwamen. Afgelopen dinsdag promoveerde onderzoeker Gerrit Jan van Uffelen aan de Universiteit van Wageningen met een studie naar hun motieven. Een gesprek met hem.

Gesprek: De één vindt hen vooral bedreigend en houdt zijn tas extra stevig vast als hij ze ziet, de ander is vooral gefascineerd door hun kleurrijke verschijning en weer anderen sturen vrachtwagens vol hulpgoederen naar deze door armoe en achterstand geteisterde gemeenschap. Het gaat over de Roma (in de volksmond 'zigeuners'), waarvan er alleen al in toekomstig EU-lid Roemenië twee miljoen wonen. Mariët Meester trok over een periode van vijftien jaar met een aantal van hen op en schreef daar een boek over: 'Sla een spijker in mijn hart.' Ze komt praten over haar boek, Uitgeverij Balans. Prijs 19.50 euro. ISBN 9050 187676

Wie krijgen we binnen onze grenzen wanneer Roemenië straks deel gaat uitmaken van de Europese Unie? In ieder geval twee miljoen Roemeense Roma - waarmee de Roma in een klap onze grootste etnische minderheid worden. Allerlei officiële rapporten zijn verschenen over de situatie van de Roma, maar Mariët Meester schetst hun leven van binnenuit, met een grote persoonlijke betrokkenheid.

Kort na de val van dictator Ceaucescu in december 1989 reisde zij naar Roemenië. Daar leefde zij met de Roma. Zij publiceerde er het bewogen 'De stilte voor het vuur' over. In 2004 en 2005 keerde ze terug. Ze ontdekte dat er inmiddels een gypsy-is-beautiful-beweging op gang is gekomen. Kreeg ze destijds nog vaak te horen: 'Je moet niet over ons schrijven, wij zijn slechte mensen,' nu hebben de Roemeense Roma hun eigen geschiedenis ontdekt, die er een is van slavernij en deportatie.

In 'Sla een spijker in mijn hart' brengt Mariët Meester haar ervaringen van vijftien jaar samen, geïllustreerd met schitterend fotomateriaal. Het resultaat is een uniek, indringend en genuanceerd portret van een rijk geschakeerde gemeenschap in de marge van de toekomstige Europese Unie - mensen voor wie het eenzijdige stereotype 'zigeuner' hopeloos tekortschiet.

Over 'De stilte voor het vuur' schreef de pers: geeft een bewogen en knap geschreven beeld van een in alle opzichten verdrukte bevolkingsgroep. Het siert haar en haar gezel, de fotograaf Jaap de Ruig, dat zij vrijwillig zoveel ongemak (vlooien, honger, loerend geweld) hebben getrotseerd om een karwei op te knappen waarvoor de meeste verslaggevers feestelijk zouden hebben bedankt.
Vrij Nederland

Interview: In het boek 'Op de As van Goed en Kwaad', keert voormalig NRC-correspondent Marc Chavannes terug naar het land dat hij als student leerde kennen en voor altijd lief zou hebben: de Verenigde Staten. Maar 11 september 2001 veranderde het land ingrijpend, Amerika werd de macho-politieagent van de wereld, die zich door niemand wat laat gezeggen, en de wedergeboren christen George W. Bush introduceerde als president een keiharde superkapitalistische neoconomy met ongekende belastingverlagingen en een minimale verzorgingsstaat. Waar is het Amerika gebleven dat Chavannes liefhad? In zijn nieuwe boek doet hij verslag van zijn zoektocht. Een gesprek.

Repo: Ouder dan 65 en eigenlijk uitgewerkt. Maar van alleen AOW of klein pensioentje kunnen ze niet rondkomen. Daarom werken in Nederland noodgedwongen steeds meer 65-plussers. Als koerier, chauffeur, overblijfhulp of telefonist. Eén van hen geeft een inkijkje in haar leven.

** Reportage: begrafeniskosten verschillen sterk per gemeente

Wat moet u aan uw gemeente betalen voor een begrafenis? Uitvaartverzekeraar Monuta doet elk jaar onderzoek naar deze gemeentelijke grafkosten. Hun inventarisatie voor 2006 kwam vandaag naar buiten. In de afgelopen jaren zijn de tarieven fors gestegen. In sommige gemeenten met vele tientallen procenten. Tweede Kamerleden vinden deze stijgingen onacceptabel, maar kunnen niets doen omdat gemeenten de tarieven zelf mogen bepalen.
Een reportage van Simone Weimans.

** Gesprek: voor- en nadelen van kinderen krijgen op latere leeftijd

Nederlandse vrouwen krijgen op steeds hogere leeftijd hun eerste kind. Gemiddeld wordt een vrouw met 29,5 jaar moeder. In 1970 bevielen vrouwen nog vijf jaar eerder van hun eerste kind. Medisch gezien heeft dat alleen maar nadelen. Hoe ouder je een kind krijgt, des te groter de kans op complicaties. Reden voor een aantal gynaecologen om de noodklok te luiden.
In de studio zijn te gast: Carina Hilders, gynaecoloog en Gijs Beets, van het NIDI, het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut.

** Het koudste college ter wereld

Inmiddels zit Froujke Oostvogel alweer bijna drie weken in Groenland. Samen met vijf anderen werd zij uit 1500 jongeren geselecteerd voor een opleiding tot klimaatambassadeur. Onder leiding van poolreiziger Marc Cornelissen doet de groep in Groenland onderzoek naar de gevolgen van de opwarming van de aarde. Dit is de derde keer dat we met Froujke spreken.

** Het buitenlandforum

Agnes van Ardenne, de minister voor Ontwikkelingssamenwerking, vindt dat religie gekoppeld moet worden aan ontwikkelingssamenwerking. Zij wil religie en cultuur inzetten als instrument voor vrede en welvaart. Godsdienstwetenschapper Gerrie ter Haar, vast lid in ons Buitenlandforum, is ook van mening dat ontwikkelingssamenwerking een spirituele dimensie moet krijgen om beter aan te sluiten bij de belevingswereld van de ontvangers. Dit vertelde ze aan CDA-Kamerlid Kathleen Ferrier in het boek 'Armoede. De angel in onze rijkdom', dat onlangs verscheen.
Gerrie ter Haar is bij ons te gast, welke rol ziet zij weggelegd voor religie in ontwikkelingssamenwerking? Zij gaat ook in discussie met rechtsgeleerde Afshin Ellian en journaliste Linda Polman die afwisselend in Sierra Leone en Nederland woont.

Verder praat het forum over de positie van de Britse premier Tony Blair. Aan zijn stoelpoten wordt stevig gezaagd door de opstandige vleugel van zijn Labour-partij. Peter de Voogd, emeritus hoogleraar Engelse Taal-en Letterkunde, schuift aan bij het forum.

** Reportage: Oost-Duitsland loopt leeg

(deze reportage is niet uitgezonden en is onder voorbehoud verplaatst naar volgende week woensdag)

Het oosten van Duitsland kampt met een enorme leegloop. Vooral door het gebrek aan werk zijn het vooral de jonge volwassenen die wegtrekken. Met alle gevolgen van dien voor de voorzieningen in Oost-Duitse plattelandgemeentes: kindercrêches en basisscholen moeten sluiten, en bedrijfsterreinen blijven leeg.
Jarenlang staken plaatselijke politici voor deze ontwikkeling de kop in het zand. Zij beloofden de bevolking liever gouden bergen. Maar inmiddels ziet men de realiteit onder ogen. Ook landelijke gebieden in Nederland, die eenzelfde ontwikkeling te wachten staan, kunnen daarvan leren.
Correspondent Hans Verbeek bericht vanuit het Oost-Duitse Stendal.

** Reportage: het succes van de kringloopwinkel

"Ouwe meuk wordt hip", is het devies voor een nieuwe modetrend. Steeds meer mensen kopen tweedehands meubels en kleding om ze daarna zelf op te knappen. Er ontstaan al bedrijfjes die opgeknapte spullen doorverkopen via het internet en de kringloopwinkels varen er wel bij, want nog nooit was hun omzet zo hoog. Ook 'Het Goed' in Eindhoven profiteert. Een reportage van Joost Wilgenhof.

** Interview: Wim Vos

Staatssecretaris van Sociale Zaken Van Hoof, heeft het niet voor elkaar gekregen. Voorlopig blijven de Polen nog buiten de deur in Nederland. Van Hoof wilde de Nederlandse grenzen al op 1 mei dit jaar openen voor Poolse werknemers. Maar hij vond een kamermeerderheid en de vakbonden tegenover zich. Zij vrezen uitbuiting van Oost-Europese werknemers en verdringing van Nederlandse werknemers.
Een bedrijf dat al jaren met Polen en andere Oost-Europeanen werkt, is Vos Logistics. Het grootste vervoersbedrijf van Nederland. Te gast is Wim Vos, eigenaar en algemeen directeur van Vos Logistics.

** Gesprek over vrouwelijke globetrotters

Ze lieten huis en haard achter op zoek naar vrijheid en avontuur. De vrouwen die vanaf de negentiende eeuw bevangen werden door de reiskoorts. Wat bezielde die vrouwen toen zij het ruime sop verkozen boven een rustig en orderlijk bestaan?
Esther Bakker is journalist en schrijfster. Deze week verschijnt haar boek 'Een reis kan alles veranderen'. Ze is te gast in De Ochtenden.

=====
Esther Bakker, 'Een reis kan alles veranderen', uitgeverij Prometheus
ISBN: 904460791X

Reizen door de ruimte met vele malen de lichtsnelheid of het opheffen van de zwaartekracht: in science fiction kan het allemaal. Maar in het echte leven lopen we onverbiddelijk tegen natuurwetten op. Toch levert de natuurkunde verrassender toekomstperspectieven op dan science fiction, zo betoogt natuurkundige en nobelprijswinnaar Gerard 't Hooft in zijn nieuwe boek "Planetenbiljart".

-----

NIEUWSBERICHTEN

Nieuw struikelblok voor mannenzaad

Het wilde maar niet vlotten met de mannen-anticonceptie, maar nu gloort er hoop. Met een paar piepkleine plugjes kunnen hun zaadleiders worden geblokkeerd, waardoor het zaad de uitgang niet bereikt. Ook bij sterilisatie wordt het zaadcellen onmogelijk gemaakt naar de eicel af te reizen, maar waar sterilisatie niet altijd terug te draaien is, zijn deze plugjes na zeven maanden weer zonder probleem te verwijderen. Dit lukte in ieder geval wel bij apen. Of het ook bij mensen zo werkt moet nog blijken, maar de onderzoekers in de VS zijn vol goede moed. Eindelijk kan de man straks een bijdrage leveren aan de geboortebeperking, zonder gefrunnik met glibberige gummiwaren.

**

Binnenkort verkrijgbaar: bonzaigras

Eindelijk krijgt u tijd om van uw tuin te genieten in plaats van erin te ploeteren. Laat uw grasmaaier maar in de schuur staan, want biologen uit Maryland hebben het hormoon 'brassinosteroïde' gevonden. Dit hormoon reguleert de groei van planten.
De vinders van het groeihormoon zien grote mogelijkheden voor maaivrij gras: het is gewoon een kwestie van het groeihormoon uitzetten. Maar ook zien ze toepassingen voor het omgekeerde: superrijst en megagraan. Door met het hormoon in te grijpen op het groeiproces, kunnen bijvoorbeeld bessenstruiken op comfortabele plukhoogte worden gekweekt.

**

Wakker liggen van windturbines

Windmolens zijn milieuvriendelijk en stil, maar toch kunnen ze je uit de slaap houden. Vooral 's zomers kan het 's nachts dichtbij de grond vrijwel windstil zijn, terwijl het op 80m hoogte juist veel harder waait dan overdag. En dan draaien de molens dus ook harder. Bij de berekening van geluidsoverlast van windmolens gaat men echter uit van langdurige gemiddelden van de windsnelheid op 10 meter boven de grond. Zo kom je op heel andere geluidswaarden dan als je er 's nachts met een decibelmeter op uit trekt. En dat is precies wat de Groningse fysicus Frits van den Berg gedaan heeft. Zo ontdekte hij dat fluisterstille molens je wel degelijk uit de slaap kunnen houden.

-----

Het boek "Kaperbloed en koopmansgeest" verhaalt over de dunne scheidslijn tussen verboden en legale zeeroof in de Nederlandse geschiedenis. De schrijfster, historica Joke Korteweg, vertelt in Noorderlicht hoe het er destijds op volle zee aan toe ging, onder het toeziend oog van de Gouden-Eeuwse regenten en met goedkeuring van Hugo de Groot, de grondlegger van het moderne zeerecht.

----

In Memoriam: Han Reiziger

Afgelopen zaterdag overleed Han Reiziger. Hij werkte vanaf 1963 voor de VPRO, aanvankelijk alleen bij de radio. Hij was hoofd van de muziekafdeling en maakte tal van radioprogramma's, vooral over jazz maar ook over popmuziek. Als Han Reiziger een elpee uit een hoes toverde en hem liefdevol op de draaitafel legde, dan wist je één ding zeker: zodra die naald in de groef gaat krijgen we iets heel bijzonders te horen. Vanaf 1989 was hij twaalf jaar lang presentator van het tv-programma Reiziger in Muziek, waarin hij op onnavolgbare wijze muzikanten uit de jazz, klassieke muziek en wereldmuziek interviewde en aankondigde. VPRO-programmamaker Peter Flik, die vooral in de jaren '70 en '80 veel met Han Reiziger heeft gewerkt, over Han Reiziger.

** Sinds Hamas de verkiezingen won op 25 januari heeft Israel de grenzen gesloten. Daardoor kan er in Gaza praktisch niets meer worden geimporteerd of uitgevoerd. Inmiddels hebben de eerste clashes tussen Hamas en Fatah plaats gehad waarbij gisteren drie doden vielen.
Een reportage over de snel verslechterende situatie in Gaza, waarin de Algemeen Directeur van het belangrijkste ziekenhuis meldt dat vier patienten zijn overleden door gebrek aan medicijnen. Verder gesprekken met vertegenwoordigers van Hamas, Fatah en de gezochte leiders van de Islamitische Jihad, die de laatste aanslagen pleegde in Israel.

** In de rechtbank-vestiging op Schiphol vindt donderdag de eerste pro-forma-zitting plaats in de zaak tegen Willem Holleeder. Justitie verdenkt de topcrimineel en Heinekenontvoerder ervan meerdere Amsterdamse vastgoedhandelaren te hebben afgeperst, onder wie Willem Endstra, die een jaar geleden werd geliquideerd. Nog nooit eerder kwamen er voor het begin van een rechtzaak volgens deskundigen zoveel gegevens naar buiten als in de zaak-Holleerder. Zo wisten verslaggevers van Het Parool de hand te leggen op het proces-verbaal dat is opgemaakt na de vijftien zogeheten 'achterbankgesprekken' die Willem Endstra met de politie voerde in een politie-auto op de ringweg rond Amsterdam. Dat proces-verbaal, intussen De Endstra Tapes geheten, vormt het belangrijkste bewijs in de zaak tegen Holleeder en werd in boekvorm uitgegeven. Eén van de twee Parool-journalisten die verantwoordelijk is voor het boek 'De Endstra Tapes', is Bart Middelburg. Een gesprek met hem over de eerste pro forma-zitting in de zaak tegen Holleeder.
** Ex-leden die een eigen partij oprichten, afdelingen die niet meer onder de naam D66 willen verdergaan, en partijleden die de partij willen opheffen. Er is een hoop te bespreken aanstaande zaterdag op het D66 congres. Het gaat slecht met de partij, die bij de gemeenteraadsverkiezingen een derde van het aantal zetels kwijtraakte en in de landelijke peilingen zakt van 6 naar 2 zetels. Een gesprek met de voorzitter van de partij Frank Dales.

Het Onderzoek: Ze mogen niet naar alle internetpagina's surfen, niet naar alle televisiezenders kijken en bepaalde kleding is verboden. Maar kinderen in de jeugdpsychiatrie of jeugdgevangenis mogen wel naar alle soorten van muziek luisteren. De instellingen erkennen de sterke invloed van muziek op kinderen maar willen en kunnen geen algemeen verbod op muziekstijlen uitvaardigen. Is deze houding wel in het belang van de gezondheid van een kind?

Debat: Moeten de Nederlandse militairen in Uruzgan straks ook actief de succesvolle papaverteelt bestrijden? Volgens Jorrit Kamminga van de internationale denktank Senlis - die zich voornamelijk bezighoudt met drugbestrijding - jaag je dan de bevolking tegen je in het harnas. De papaver moet gebruikt worden voor de morfineproductie. Hans van Baalen (Tweede kamer VVD) blijft erbij dat de papaverteelt in Afghanistan door de Nederlandse militairen aangepakt moet worden.

Gesprek: Correspondent Bernard Bouwman. De gemeente Tuzla in Turkije geeft aan pasgetrouwden een boekje mee met sharia-teksten, waarin stond dat een man met vier vrouwen mag trouwen en dat een man zijn vrouw mag slaan, mits het geen gewoonte wordt. Een Turkse krant kwam hierachter en berichtte erover. In Turkije is hier veel ophef over ontstaan, ook omdat Turkije officieel een seculiere staat is.

Reportage: Geen autobommen, geen ontvoeringen. Het is opvallend rustig in Noord-Irak, vooral in de Koerdische regio en in de aangrenzende vlakte van Ninevé. Laat hier nou juist het kerngebied liggen van de etnische christenen, ofwel de zogeheten Chaldo-Assyriërs. Wat is hun toekomst in het nieuwe Irak?
Een reportage uit Noord-Irak, waar ondanks de onzekerheid deze Irakezen op de mogelijkheden inspringen die het nieuwe Irak ze biedt, zoals: eigen media.

Gesprek: Ruim een half jaar nadat de IRA, het Noord-Ierse Republikeinse leger, officiëel de wapens heeft neergelegd, patrouilleren 'voormalige' IRA-leden nog steeds in de straten van Belfast. Ze maken deel uit van een alternatieve politiemacht: teams van vrijwilligers treden op tegen vandalen en dronkaards. De bewoners uit de katholieke arbeidersbuurten van Belfast wantrouwen de motieven van Sinn Fein en vrezen dat zij uit zijn op machtsbehoud. Gesprek met Joost Augusteijn, docent Ierse Geschiedenis aan de universiteit van Leiden.

Gesprek/reportage: De Rooms-Katholieke radiozender Radio Marija is in Polen zo langzamerhand uitgegroeid tot een fenomeen. En niet alleen in Polen wordt er massaal naar deze zender geluisterd ook daarbuiten want zelfs Paus Benedictus XVI mag gerekend worden tot zijn luisteraars. Wel een kritische luisteraar want hij vindt dat de radiozender een bedreiging is voor de eenheid van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen. Poolse bischoppen hebben de opdracht gekregen deze zender weer in hun greep te krijgen. Gaat dat lukken en is het noodzakelijk? Dat wordt gevraagd aan Ekke Overbeek, correspondent in Polen.

Het Interview: Een gesprek met Jacobine Geel, presentator en jurylid van de wedstrijd "Preek van het jaar" - De Idols voor dominees. Zondag 14 mei is de finale. Wat is een preek? Wat moet een preek bereiken? Gaat het om de inhoud of de vorm?

Reportage: In jeugddorp De Glind verrijst een nieuw woonproject voor verstandelijk gehandicapten. Het project heet 'De Wijde Mantel' en het maakt een combinatie van mantelzorg en professionele zorg mogelijk. Voor het eerst kunnen ouders samen met hun gehandicapte kind wonen op een plek waar ook professionele hulpverleners beschikbaar zijn. Verslaggever Maarten Hagg zocht initiatiefnemer Arne Haytsma en zijn meervoudig gehandicapte zoon Tijs op in De Glind.

Gesprek: Sophie in 't Veld, D66-europarlementarier en lid van de tijdelijke commissie onderzoek CIA-vluchten in Europa. Een week geleden zei ze vol trots dat de commissie onomstotelijk bewijs onder ogen heeft gekregen dat er meer dan 1000 geheime CIA-vluchten hebben plaatsgevonden in Europa. Houdt Sophie in 't Veld voet bij stuk, nu enkele mede-commissieleden zeggen dat ze geen bewijzen hebben gezien?

** Drie weken geleden veroordeelde de Medische Tuchtraad drie medici uit het alternatieve circuit. De drie kregen zware straffen omdat ze Sylvia Millecam hadden afgehouden van de beste behandeling tegen borstkanker. Millecam overleed in augustus 2001. Deze maand wordt de beslissing verwacht van het Openbaar Ministerie in de mogelijke vervolging van vijf niet-medici die Millecam 'geholpen' hebben, onder wie Jomanda.

** Het geweld tussen sjiieten en soennieten in Irak neemt met de dag toe. Gemengde families en burgers die zich nadrukkelijk Irakees willen blijven noemen worden steeds vaker meegesleept in de geweldspiraal.
Minka Nijhuis schreef eerder Het huis van Khala, een relaas van een familie in Bagdad waar niets meer zeker is. Deze familie heeft zij opnieuw opgezocht.

** In april heeft de Wageningen Universiteit een vertegenwoordiging in Beijing geopend. Haar onderzoeksinstituut Alterra gaat zich in eerste aanleg richten op de aanpak van de milieuproblematiek. De staf bestaat uit Chinezen die zijn afgestudeerd in Wageningen. Een gesprek met de verantwoordelijke voor China Alterra, landschapsecoloog Bert Harms.

** Betrokkenen die vinden dat het Openbaar Ministerie of de politie hebben gefaald kunnen zich sinds kort richten tot deze commissie, die werd ingesteld na het onderzoek naar de fouten die zijn gemaakt in de Schiedamse parkmoord. Deze week nog stelde Kamerlid Nawijn heropening van de zaak-Marianne Vaatstra voor, nadat hij een oud-rechercheur onderzoek had laten doen naar mogelijke dwaalwegen van het OM. Wanneer komt een zaak voor heropening van het onderzoek in aanmerking en wat is nu precies de positie van de commissie?

** Wie in Ter Apel is ondergebracht, krijgt nog twaalf weken de tijd om ervoor te zorgen terug te keren naar land van herkomst. Maar als de vluchteling na die twaalf weken nog niet vertrokken is wordt hij of zij vaak op straat gezet.

'Ze gingen gezond de oorlog in en kwamen er gereformeerd uit', zegt een van de joodse christenen met een ondertoon van jiddische gein in de radiodocumentaire 'Tussen twee stoelen'. Tijdens de oorlog kwamen joden via onderduikadressen in contact met het christelijk geloof, en lieten zich dopen. Daarmee belandden ze in een onmogelijk positie. Ze werden door de joden verstoten, maar in de kerk voelden ze zich nooit helemaal thuis. Na de oorlog vonden ze steun aan elkaar in Hadderech, een vereniging voor joodse christenen. In de radiodocumentaire 'Tussen twee stoelen' komen vier van hen aan het woord.

Steeds meer Britse kerken laten hun kerkorgel ongebruikt en stappen over op een karaoke-apparaat met de melodieen van psalmen en geestelijke liederen. De meezing-jukebox wordt vooral gebruikt in kerken die geen eigen organist hebben of kunnen betalen. Engeland-correspondent Lia van Bekhoven over dit verschijnsel.

Een portret van Mitrovica, de stad in noordelijk Kosovo waar Serven en Albanezen gedwongen samenleven. Fatos Vladi, zelf journalist van Albanese afkomst, toont de twee werelden in één stad aan de hand van een persoonlijk verhaal: De Albanazen willen onafhankelijkheid en de Serven niet.

ICCO-medewerkster Marijke de Graaf geeft een toelichting op de olie- en gasrel die Zuid-Amerika in de greep heeft. De Boliviaanse president wil de olie- en gasvoorraden nationaliseren en de opbrengsten ervan investeren in eigen land. Zullen de armen in Bolivia daarvan profiteren ?

Het Centraal Planbureau concludeerde deze week dat geldverslindende overheidsinvesteringen in innovatieve wetenschap weinig opleveren. Ruimtevaarder Wubbo Ockels is toonaangevend innovatief wetenschapper in Delft. Hij is vanochtend onze gast. Trekt hij zich de kritiek aan ?

Verslaggever Maarten Hag bezocht een schoolklas waar een veteraan uit Libanon de kinderen iets vertelt over de beleving van oorlogsgeweld. Hoe kijken kinderen aan tegen oorlog ?

De PvdA in Hoek van Holland vindt de plaatselijke dodenherdenking te christelijk en te ouderwets van karakter. Een gesprek daarover.

** Het Onderzoek: Heinrich Boere

Door een nog altijd geldende wet uit de Hitlertijd, het zogenaamde Führer-erlass, is de wegens oorlogsmisdaden veroordeelde Nederlandse SS'er Heinrich Boere, nog altijd een vrij man. Hij vluchtte vlak na de oorlog naar Duitsland en geniet daar nog altijd van zijn oude dag. Zal hij nog ooit achter de tralies verdwijnen?

** Gesprek Hans Monderman

De verkeersplanoloog Hans Monderman heeft een radicale kijk op verkeer. Weg met de verkeersborden, weg met de markeringen en weg met de grenzen tussen voetpad, fietspad en straat. Alles wordt een grote brij en juist daardoor wordt het verkeer veiliger. Een gesprek over verkeer in theorie en in de praktijk

** Wie was Pablo Escobar?

Een gewetenloze cokehandelaar of een Robin Hood die het beste voor had met de armen van Colombia. Een gesprek met Nico Verbeek, schrijver van een boek over de zoektocht naar de man achter de mythe.

** Het buitenlandforum

Het forum bespreekt onder andere de rol van de Hispanics in de Verenigde Staten. Zullen de demonstraties iets veranderen aan hun status? Forumleden: Chris Quispel (universitair docent Amerikaanse geschiedenis Gerrie ter Haar (godsdienstwetenschapper) en Fons Trompenaars (hoogleraar internationaal management UvA)

** Reportage: De Polen komen eraan!

Het is deze week twee jaar geleden sinds landen als Polen en Tsjechië toetraden tot de Europese Unie. Het zal niet lang meer duren voor Nederland ook de laatste barrière voor werknemers uit deze landen heeft opgeheven. Om het gevaar van een grote stroom van goedkope arbeid af te weren bracht de vakbond AbvaKabo FNV vorige week een werkbezoek aan Polen. De delegatie bracht een bezoek aan de Poolse vakbonden en aan een Pools ziekenhuis. De reis had tot doel om zo veel mogelijk de prikkels weg te nemen voor de Polen om in het buitenland aan de slag te gaan.

** Interview: Chris van der Heijden

De eerste dagen in mei zijn dagen van terugblikken. Op verschillende manieren worden de verschrikkingen van WO II herdacht. Maar speelt die oorlog nog wel een rol van betekenis in onze huidige samenleving? En leren we wel iets van de geschiedenis? Een gesprek met historicus Chris van der Heijden, schrijver van het boek 'Grijs Verleden'.

** Reportage: Chinese patatgeneratie

Waarom heeft een nieuwe generatie Chinezen de ogen laten vallen op oer-Hollandse snackbars. Wat is er mis met de traditionele afhaalchinees. Een reportage over frites met satésaus, bamischijven en loempia's uit de frituur.

Noodlot

Een rolschaats boven aan de trap, een explosie in de fabriek of kanker in ons lichaam: het noodlot komt in vele gedaanten. In zijn nieuwe boek "De domesticatie van het noodlot", beschrijft filosoof Jos de Mul hoe we met behulp van nieuwe technologieën steeds weer proberen het noodlot te temmen.
De Mul onderzoekt drie verschillende manieren waarop de Europese mens heeft getracht het noodlot te temmen en te domesticeren: de heldhaftige bevestiging van het noodlot in de tragische cultuur van de Grieken, de deemoedige acceptatie van de goddelijke voorzienigheid in het christendom en de "afschaffing" van het noodlot in de moderne, technische samenleving. Zowel natuur als cultuur zijn tegenwoordig maakbaar. Met moderne technologieën als genetische manipulatie denken we ons lot en onze toekomst volledig in eigen hand te hebben, maar volgens De Mul zijn dat vruchteloze pogingen om het noodlot te temmen. In Noorderlicht praat hij over de bedroevende resultaten.
Jos de Muls boek "De domesticatie van het noodlot" is verschenen bij uitgeverij Klement, ISBN 90 77070 86 9.

-----

Mieren tellen in Ghana

Afrikaanse cacaoboeren zijn blij met de weefmier op hun plantages. Ze verdrijven wantsen en zonder deze roofinsecten brengen de cacaobomen meer op. De Wageningse biologiestudenten Machiel van Wijngaarden en Monique van Kessel onderzochten of de mieren inderdaad de plaaginsecten verdrijven en ze experimenteerden met het verhuizen van mierenkolonies. In Noorderlicht vertellen ze over hun ervaringen met de mieren en de plaatselijke bevolking.

-----

Waarom je neus van voren zit en niet opzij

Hoe een kind wordt verwekt is de meeste menen wel bekend, maar hoe weet een bevruchte eicel waar armen en benen moeten zitten, en wanneer de neus af is? In elk dierlijk organisme wordt het het lichaamsplan, dat wil zeggen hoe een organisme er uit komt te zien, bepaald door de genen de Homeotic of Hox-genen. Bepaalde genen in deze set komen tot expressie in bepaalde lichaamsdelen. Daardoor wordt bepaald waar bijvoorbeel de vleugels of de poten groeien. De expressie van de Hox genen moet nauw gereguleerd worden omdat er anders misvormingen kunnen ontstaan, zoals poten die aan de kop groeien waar normaal de antennes zitten.
Zondag 7 mei beantwoordt ontwikkelingsbioloog Bas Defize in zijn Paradisolezing de vraag hoe organen ontstaan. In Noorderlicht alvast een voorproefje.

----

Deel 7 van de reportage over de Jongerenwerkplaats U2

Jongeren tussen de 16 en 23 jaar krijgen sinds 1 januari 2004 niet langer automatisch een uitkering als zij zich melden bij de Sociale Dienst. In Amsterdam moeten ze naar een 'jongerenloket'. Daar wordt gekeken of er een baan voor ze is of een opleiding. Soms worden de werkloze jongeren naar een 'Jongerenwerkplaats' doorverwezen. Negen meiden zijn begin oktober begonnen aan hun stage op de Jongerenwerkplaats U2 in Amsterdam West. De Ochtenden volgt de meiden in een reportageserie.

** De Russische gasgigant GAZPROM wil toegang tot de Europese markt. Het staatsbedrijf dat onder de nauwlettende controle staat van president Poetin wil ook in Nederland aan de slag. Maar in Europa en ook in Nederland zijn de meningen verdeeld. Worden we in de toekomst met z´n allen niet te afhankelijk van het Russische gas en zal Rusland zijn gasmonopolie niet al te graag gebruiken als politiek drukmiddel?

** Er bestaat onvoldoende reden om een snelle openbaar vervoerverbinding aan te leggen tussen Schiphol en Groningen. Dit deelde minister Peijs van Verkeer en Waterstaat onlangs aan de tweede kamer mee. Hiermee is de Zuiderzeelijn voorlopig van de baan. Er bestond, zoals dat heet, geen 'Nut en Noodzaak' voor de lijn. Zo zou de economie in het noorden er niet van profiteren. Professor Gert de Roo, planoloog aan de universiteit van Groningen is het hier niet mee eens. Wel vindt hij dat de noordelijke economie anders georganiseerd zou moeten worden. Niet de randstad nadoen, maar uitgaan van de eigen sterke punten: rust, ruimte en natuurschoon. Welke plaatsen hadden van de Zuiderzeelijn kunnen profiteren? Waar lagen mogelijkheden die nu niet benut worden? Een reportage van verslaggever Teun van de Keuken.

** Vrijdag maakte de Sociaal Economische Raad (SER) bekend dat het langverwachte advies over versoepeling van het ontslagrecht voorlopig wordt uitgesteld. Hoewel ze er al ruim een jaar over vergaderen komen werknemers, werkgevers en kroonleden maar niet tot overeenstemming. De vice-voorzitter van CNV noemde het dossier dit weekend 'een etterend gezwel'.
** De Nijmeegse burgemeester Guusje ter Horst legt per 1 januari 2007 haar functie neer. Dat maakte de gemeente Nijmegen gisteren bekend. Burgmeester Ter Horst over haar besluit.

Het Onderzoek: Het kabinet heeft besloten dat Schiphol verder mag doorgroeien. Tegelijk belooft het kabinet dat de overlast voor de bevolking zal afnemen. Daarmee lijkt dit besluit als twee druppels water op het kabinetsbesluit uit 1995, waarin ook werd vastgelegd dat Schiphol mocht groeien, terwijl de milieuoverlast gelijk zou blijven aan 1990. Er is altijd onenigheid geweest over de vraag of die dubbele doelstelling wel is gehaald. Zal dat ook nu weer gebeuren?

Gesprek: In de afgelopen 10 jaar is het cocaine-gebruik in Nederland verviervoudigd. Volgens toxicoloog Donald Uges is dit reden om ons grote zorgen te maken. Cocaine-gebruikers kunnen namelijk hun agressie niet goed in toom houden. Donald Uges ziet ook een verband tussen zinloos geweld en cocaine-gebruik. Bij strafveroordelingen wordt coke-gebruik vaak nog als verzachtende omstandigheid aangevoerd, omdat de dader vanuit een psychose zou hebben gehandeld. Is dit wel wenselijk? Moet coke-gebruik niet veel harder aangepakt worden, net zoals alcohol misbruik?

Reportage: Kor Buist, boer en ondernemer uit Noord-Laren, woonachtig op zijn zelfgebouwde landgoed Blancenborg. De 63-jarige Buist, van eenvoudige komaf maar nu een vermogend man, wil iets wat de gemeente Haren hem verbiedt: begraven worden op eigen grond. Wie is deze man, en wat bezielt hem. Steven Emmens zocht hem op.

Gesprek: Met vele duizenden komen ze jaarlijks naar Hongarije: de Britten, Duitsers, Denen, Amerikanen. En echt niet voor het natuurschoon of de rijke historie. Nee, het tandartstoerisme naar Hongarije neemt een hoge vlucht...

Reportage: Geen autobommen, geen ontvoeringen. Het is rustig in Noord-Irak, vooral in de Koerdische regio en in de aangrenzende vlakte van Ninevé. Juist dit is het kerngebied van de etnische christenen, ofwel de zogeheten Chaldo-Assyriërs. Wat is hun toekomst in het nieuwe Irak?

Vandaag aflevering twee van de reportageserie "Kruispunt Noord-Irak" vanuit het stadje Qaraqosh. Dat barst uit z'n voegen door de vele nieuwkomers. Want veel etnische christenen die nog in onveilige delen van Irak woonden, verhuizen nu noodgedwongen naar het noorden. En dat zou wel eens verrassend kunnen uittpakken voor de christelijke gemeenschap van Irak, die naar schatting een miljoen mensen telt.

Gesprek: Het verhaal van de geallieerde troepen tijdens de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen is bekend. Maar hoe zag het leven tijdens de Grote Oorlog er door Duitse ogen uit? WO1-expert Richard Heijster schreef het boek 'Krieg. Ieper, het martyrium in 14/18 door Duitse ogen'. Hij gebruikt hoofdzakelijk Duitse ooggetuigenverslagen, een invalshoek die vreemd genoeg zelden door andere auteurs gekozen is. Het beeld van de Eerste Wereldoorlog is nogal gekleurd door dat van de Tweede. Richard Heijster is te gast om over zijn nieuwste boek, wat omschreven staat als 'indrukwekkend en gedurfd', te praten.

Gesprek: Een enorme zandbak met daaronder een aardige olievoorraad. We hebben het over Tsjaad, waar woensdag presidentsverkiezingen worden gehouden. Mooie aanleiding om dit land in Centraal-Afrika eens van dichtbij te bekijken. Want de situatie in Tsjaad staat niet op zichzelf, het is onderdeel van een onrustige regio waar de vlam zomaar opnieuw in de pan kan slaan. Gesprek met de journalist Gerbert van der Aa, kenner van dit gebied.

Het Interview: Om negen uur een gesprek met de Speciaal Rapporteur voor China van het Europees Parlement, Bas Belder. Woensdag presenteert hij zijn rapport hoe de Europese Unie met China - en al de mensenrechten-problemen van dien - moet omgaan. China is een steeds belangrijker handelspartner en dus is de hamvraag: durft de EU harde taal te spreken in de richting van China? En welke consequenties worden daaraan verbonden?

Gesprek: Een Marokkaanse moeder die niet tevreden is over de school van haar kind, kan op zoek gaan naar een andere school. En .. die school hoeft niet per se op Nederlandse bodem te staan. Marokko is ook een optie! Het gebeurt; allochtonen die hun kinderen naar een school in hun land van herkomst sturen. Het CDA maakt zich daar zorgen over en heeft minister Verdonk gevraagd hier iets aan te doen. De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken startte een onderzoek. Vandaag overhandigt ze het rapport aan minister Verdonk en de eerste presentatie krijgt u in De Ochtenden.