Drie uur lang durend interview met Piet Hein Donner. Onder meer over het roerige jaar 2004, de strijd tegen terreur, zijn kritiek op het functioneren van de media, zijn geloof en zijn politieke uitgangspunten.

Piet Hein Donner wordt geboren op 20 oktober 1948 in Amsterdam. Hij stamt uit een gerenommeerde familie. Zijn vader was een autoriteit op het gebied van het staatsrecht en lange tijd lid van het Europese Hof van Justitie. Donners opa, actief in de Antirevolutionaire Partij (ARP), was twee keer minister van Justitie.

Hij werkt na een studie rechten aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, op de ministeries van Economische Zaken en Justitie en bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, eerst als lid en later als voorzitter. Van 1997 tot 2002 is hij lid van het hoogste adviesorgaan van de regering, de Raad van State. Van onbekend christen-democraat heeft Piet Hein Donner zich in een jaar tijd bij het grote publiek flink in de kijker kunnen spelen als een gezaghebbend politicus. Donner knutselt zomer 2002 als informateur vrij snel een nieuw kabinet in elkaar van CDA, LPF en VVD. Zelf gaat hij daarin aan de slag als minister van Justitie, een terrein dat de als briljant bekend staande jurist op het lijf is geschreven. De immer fietsende Donner gaat voortvarend aan de slag met initiatieven om de criminaliteit te bestrijden, één van de speerpunten van kabinet-Balkenende-I. Ook na de snelle val van dit kabinet in oktober, gaat hij in demissionaire status gewoon door met talrijke ideeën en voorstellen. Zo loodst hij in december samen met ambtsgenoot Remkes van Binnenlandse Zaken het nationale veiligheidsplan door de Tweede Kamer. Ook gaat hij actief verder met de invoering van de identificatieplicht, de hervorming van het strafrecht en de voorbereiding van twee gedetineerden op een cel. Als hij begin dit jaar opnieuw informateur wordt voor een regering van CDA en PvdA, droogt de stroom brieven naar de Tweede Kamer pas langzaam op.

De tweede informatiepoging mislukt en de gang van zaken levert een gespannen verhouding op met premier Jan Peter Balkenende, voor wie Donner voorheen als vertrouweling gold. Hun goede relatie is al onder druk komen te staan door de kwestie omtrent prinses Margarita. Tijdens een heikel debat in maart weet Balkenende zich maar moeizaam overeind te houden, vooral dankzij de wijze woorden die Donner hem vanachter de regeringstafel influistert. De breuk tussen de CDA-heren is naar verluidt goeddeels bijgelegd.

Wat uiterlijk betreft is hij een bijzondere verschijning: meestal gekleed in driedelig pak, zich voortbewegend op een stevig herenrijwiel. Voeg daarbij zijn uitgewogen, langzame manier van spreken en zo ontstaat het beeld van een echte calvinist zoals ze niet zo veel meer worden gemaakt. Een bestuurder die voor cartoonisten een goudmijn is.
Enkele kwalificaties van de minister: 'een zeer intelligente man'. 'Iemand die vrijwel het onmogelijke kon waarmaken'. 'Een man die razendsnel wetten kan maken'. 'Superdonnie'. 'Type fatsoensrakker, markant museumstuk '.

Maar hoe ontwapenend barstte hij onlangs in blozen uit, toen het VVD-kamerlid Laetitia Griffiths hem 'een grote schat' noemde. Weliswaar was dat niet alleen als compliment bedoeld, want ze voegde er aan toe dat de minister de plank volledig missloeg, maar Donner keek toch behoorlijk blij bij dat 'grote schat'.
Wie is deze man? Hoe kwam hij op deze post terecht? Wat drijft hem? Hoe ver mag de rechtsstaat opgerekt worden? En waar liggen de grenzen van de tolerantie?
---

MARATHON-INTERVIEWS zijn op 3 CD's of 3 cassettes te bestellen door EURO 22,50 over te maken op gironummer 92860 tnv VPRO Publieksservice te Hilversum en onder vermelding van "Marathon-interview" plus naam geïnterviewde en de datum.
---

Door de films en boeken van Harry Potter en door populaire tv-series als Charmed of Buffy the Vampire Slayer zijn duizenden jongeren in de ban geraakt van magie. Voor heel veel jongeren is dit soort nep-magie een opstapje naar serieuze hekserij. Zij kiezen voor wicca, een vorm van moderne hekserij. Wicca raakt steeds meer in trek onder tieners en jongeren. De kinderboeken-week van het komende jaar staat bijvoorbeeld in het teken van hekserij. Wat is wicca en wat doet het met jongeren ? En hoe onschuldig is wicca?
'De worsteling van de mens met het kwaad' is het onderwerp van de nieuwste tentoonstelling in het Amsterdamse Tropenmuseum. Een bonte verzameling van Europese en uitheemse duivelfiguren laat zien hoe de mens steeds probeert het kwaad een gezicht te geven. Niet alleen om zich er ver van te houden. Want het kwaad heeft ook altijd een mysterieuze aantrekkingskracht gehad op de mens. Verslaggever Maarten Hagg bezocht de tentoonstelling en ging op zoek naar die twee gezichten van het kwaad.
Nederlandse hulporganisaties zijn in Sri Lanka druk bezig om hulp te bieden in de getroffen gebieden. Journalist Peter Beker is in Sri Lanka en volgt voor Netwerk en EO-metterdaad de gebeurtenissen op de voet. Hij bevindt zich in de stad Colombo aan de rand van het getroffen gebied.
11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Good Vibrations
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Brain Wilson
Componist : Brain Wilson / Michael Love / Tony Asher
Label : BriMel Records
Labelnummer : PR015083
Duur : 4'36
Nummer : 1
Titel Track : Stare
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Marjorie Fair
Componist : Evan Slamka
Label : Capitol
Labelnummer : 72435-48913-2
Duur : 4'18

Sri Lanka leek een toeristisch paradijs te zijn met zijn azuurblauwe zee en hagelwitte stranden. Het werd voor vele toeristen een hel. Hun verhalen zijn al uitgebreid opgetekend door de media. De ervaringen van hulpverleners staan minder in het voetlicht. Nederlander Timmo Gaasbeek werkt voor hulporganisatie ZOA in de stad Batticaloa in Sri-Lanka. In een column vertelt hij over zijn wereld na de vloedgolf.
Nog één dag is Nederland voorzitter van de Europese Unie. In Het Buitenland wordt de balans opgemaakt. Welke agendapunten heeft Nederland binnengehaald, welk niet? Hoe verliep precies het proces rond de Turkse toetreding? Een terugblik met twee gasten: professor Rinus van Schendelen en correspondent Jan Werts.

Het jaar 2004 zal de Nederlandse geschiedenis ingaan als het jaar van de moord op Theo van Gogh. In het eerste uur het jaarlijkse Tolerantiepanel. Een gesprek met Opzij-hoofdredacteur Cisca Dresselhuys, ChristenUnie-politicus André Rouvoet en Ahmed Marcouch van de Unie van Marokkaanse Moskeeën in Amsterdam en Omgeving. De kernvraag: is Nederland een ander land geworden of kan er definitief een streep worden getrokken door ons tolerante imago?
Vanuit zijn standplaats Japan - dat heel wat gewend is op het gebied van aard- en zeebevingen en tsunami's - reisde onze correspondent Kjeld Duits eergisteren naar Sri Lanka. Hij is nu aan de zuidkust en vertelt wat hij aantrof in dat deel van het rampgebied.
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Won't give in
Titel CD : Everyone is here
Uitvoerende : The Finn Brothers
Componist : Neil Finn / Tim Finn
Label : Parlophone
Labelnummer : 07243-864816-2-7
Duur : 4'16
Nummer : 1

Rond de jaarwisseling zendt Noorderlicht Radio een serie Nieuwjaarslezingen uit over drie verschillende onderwerpen. De Nieuwjaarslezingen zijn voor een live-publiek opgenomen in de Sterrenwacht Sonnenborgh in Utrecht. Na afloop van de lezing geven de sprekers antwoord op vragen uit de zaal.

In de eerste lezing vertelt neurowetenschapper Michel Hofman van het Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek over de grenzen aan de groei van de menselijke hersenen.

-----

Hersenen en Intelligentie: van muis tot superman

Biologische intelligentie kan worden beschouwd als het vermogen van organismen adequate oplossingen te vinden voor problemen waarmee zij tijdens hun leven worden geconfronteerd. Deze problemen variëren van klimaatveranderingen en het vergaren van voedsel tot het vinden van een geschikte partner en het ontsnappen aan predatoren. Organismen die in een complexe omgeving leven, zoals de mens, zullen derhalve moeten beschikken over een hoog ontwikkeld en complex zenuwstelsel. In feite is de complexiteit van de hersenen een afspiegeling van de hoeveelheid informatie die het kan verwerken, en daarmee een maat voor de intelligentie van een dier.

De uniformiteit in de bouw en het functioneren van de hersenen, in het bijzonder van de primaten, heeft het mogelijk gemaakt modellen te ontwikkelen die de groei en evolutie van de hersenen beschrijven in simpele mathematische termen. Het blijkt dat er fysieke grenzen zijn aan de groei van de hersenen en dat met de expansie van de menselijke hersenen in de afgelopen 2-3 miljoen jaar de grenzen van de biologische intelligentie bijna zijn bereikt.

Luistert u naar Michel Hofman over de haperende evolutie van de menselijke hersenen, het grapefruit-brein van de Flores-mens (of toch de Flores-aap?) en veel meer. Klik op de bovenste bijlage voor de illustraties bij de Nieuwjaarslezing.

-----

In de volgende Noorderlicht Nieuwjaarslezing (uitzending: 4 januari 2005) geeft emeritus hoogleraar microbiologie Wiel Hoekstra een verklaring voor het mega-succes van de bacterie, want zoals hij zelf ooit schreef in een dichterlijke bui:

"Hemel en aarde zullen vergaan
Maar bacteriën blijven eeuwig bestaan".

Ondanks het kort geleden gesloten 'staakt het vuren' in Darfur lijken de gevechten tussen het Soedanese regeringsleger en de rebellen steeds feller te worden. De soldaten van de Afrikaanse Unie die het 'staakt het vuren' moeten monitoren, staan machteloos. En ook de verkrachtingen en de moorden van de door de regering gesteunde Arabische milities, de Janjaweed*, gaan onverminderd door.

Ondertussen zien de 1,8 miljoen mensen die voor het geweld op de vlucht zijn geslagen, het voor hun ogen gebeuren: buitenlandse hulpverlening wordt bijna onmogelijk. Niet omdat de buitenlandse organisaties niet meer willen helpen, maar omdat de hulpverleners zelf doelwit zijn geworden. Vorige week besloot het Britse 'Save the Children' te vertrekken uit Darfur nadat twee medewerkers de dood vonden in een hinderlaag.
Hoe opereer je als hulporganisatie in zo'n milieu? Wat kun je wel. Wat mag je niet? Wat zijn de dilemma's? Harm van Atteveld begint z'n tocht met de stichting Vluchteling in de hoofdstad van Soedan: Khartoum.

1. De Janjaweed is een bewapende militie uit de Darfur regio van Soedan. Zij bestaan uit Arabieren, vooral van het Baggara volk. De Janjaweed werden gevormd als reactie op aanvallen op regeringsinstellingen door de Justice and Equality Movement (JEM) and the Soedanese Liberation Army (SLA). Beide zijden worden beschuldigd van schendingen van de Mensenrechten.

Militair kregen de Janjaweed snel de overhand geholpen als ze worden door het Soedanese leger en door superieure bewapening. Daarna gingen ze over tot een systematische etnische zuivering, waarbij de niet-Arabische dorpen werden platgebrand en de inwoners verjaagd. In de zomer van 2004 zijn er meer dan 10.000 mensen vermoord en zijn een miljoen mensen op de vlucht geslagen. De Janjaweed achtervolgde de vluchtelingen tot in Tsjaad waarbij het tot gevechten kwam met het reguliere leger van Tsjaad. De Soedanese regering ontkent betrokkenheid bij de Janjaweed en gebruikt daarbij als argument dat deze niet voorkomen in door de regering gecontroleerde gebieden.
---

Thomas Erdbrink is correspondent voor NRC Handelsblad. Hij woont drie jaar in Teheran. Vorig jaar kerst was hij voor zijn huwelijk in Nederland, maar op tweede kerstdag moest hij halsoverkop terug toen de historische stad Bam in het zuiden van Iran door een aardbeving werd getroffen.
Een gesprek met Erdbrink over de verschrikkelijke realiteit, de ramp in Zuid-Oost-Azië, en de situatie in Iran, na de aardbeving van vorig jaar die aan 32.000 mensen het leven heeft gekost. De aardbeving en de naschokken verwoestten vrijwel de hele stad, waaronder een aantal unieke historische gebouwen. Behalve de 32.000 doden, vielen er 18.000 gewonden. Ruim 5000 kinderen werden wees.
Afgelopen zondag werd de ramp van vorig jaar herdacht op een begraafplaats in de stad Bam. Daarmee kwam een eind aan een lange rouwperiode.

Aansluitend een gesprek met VVD-er Hans van Baalen. Bij de begrotingsbehandeling voor Buitenlandse Zaken begin november dienden Farah Karimi van Groen Links en Hans van Baalen samen een opmerkelijk amendement in. Zij vroegen minister Bot om maar liefst vijftien miljoen euro vrij te maken om een vrije satellietzender op te richten die in Iran moet gaan uitzenden. Vanwaar dit initiatief?
---

Gesprek met Jan Mahmud Beerenhout, die als zogeheten 'voorpostambtenaar' in Amsterdam decennia lang intermediair was tussen de migranten in de Indische Buurt, de Dapperbuurt en het gemeentebestuur. Beerenhout, die zich al op jonge leeftijd bekeerde tot de islam, maakte in de late jaren zestig deel uit van een team dat gastarbeiders wierf en selecteerde in Turkije en Marokko. Vanaf het moment dat gezinshereniging in Nederland mogelijk werd gemaakt, halverwege de jaren zeventig, wees Beerenhout consequent op verontachtzaming van de problemen die de komst van grote groepen migranten in ons land met zich meebracht. Op het stadhuis en binnen zijn partij, de PvdA, maakte hij zich niet altijd even populair met zijn publiekelijke aanvallen op de multiculturele samenleving. Al ver voor de opkomst van Pim Fortuyn stond Beerenhout een monoculturele samenleving voor, waarin moslims zich terughoudend opstellen en iedere migrant de taal vloeiend spreekt en zich in hoge mate aanpast aan de Nederlandse cultuur. Juist nu veel van zijn ideëen gemeengoed lijken te zijn geworden, zij het vooral buiten de gelederen van zijn partij, gaat Jan Beerenhout met de VUT.
---

Een analyse van twee wetenschappers van de Nederlandse samenleving op dit moment. Na het roerige jaar dat achter ons ligt is het de vraag of "de boel nog een beetje bij elkaar te houden is" om de woorden van Job Cohen maar weer eens te gebruiken.
En mocht er nieuws zijn over de aardbeving in Azie dan hoort u dat uiteraard ook.

In het buitenland nemen we u op reis mee naar Bethlehem. Net als Jozef en Maria reizen we van Nazareth naar Bethlehem en tussendoor bespreek ik met drie gasten hoe het er in Bethlehem voorstaat. En dan is Bethlehem het midden-oosten conflict in het klein.
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Mary did you know
Titel CD : Heart of Christmas
Uitvoerende : Ralp van Manen
Componist : Greene / Lowry
Label : Javelin Music
Labelnummer : Jav 4109
Duur : 3'31
Nummer : 3

In Het Interview een gesprek met europarlementariër Paul van Buitenen. Hij schreef een brief in onze serie 'Brieven aan God' en hij legt uit wat hem drijft om de strijd aan te binden tegen corruptie in Europa.
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Joy to the world
Titel CD : The preacher's wife soundtrack
Uitvoerende : Whitney Houston
Componist : Traditioneel
Label : Arista
Labelnummer : 07822-18951-2
Duur : 4'40
Nummer : 15
Titel Track : Your face
Titel CD : On a winter's night
Uitvoerende : Cliff Eberhardt
Componist : Cliff Eberhardt
Label : Philo
Labelnummer : 11671 1241-2
Duur : 3'29
Nummer : 9

Een projectleider die namens staatssecretaris Van der Laan (OCW) een miljoenenkostende reorganisatie van de Nederlandse blindenbibliotheken uitvoerde, heeft zich met medeweten van het ministerie schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling. Dat staat in een concept-rapport van Bureau Twynstra Gudde, dat in opdracht van staatssecretaris Van der Laan werd uitgevoerd, en dat vandaag in Argos openbaar wordt gemaakt. De projectleider, consultant Leo Welters schakelde als projectleider van het ministerie zijn eigen bedrijf in om delen van het project uit te voeren. Voor tenminste 95.000 euro speelde Welters zijn eigen bedrijf opdrachten toe , zo bleek uit onze uitzending van 21 mei 2004. Staatssecretaris Medy van der Laan zegde na deze uitzending een extern onderzoek toe. Dat onderzoek, uitgevoerd door Twynstra Gudde, zou in september klaar zijn, maar de Kamer wacht er nog steeds op. Uit delen van het concept-rapport dat Argos openbaar maakt blijkt dat het ministerie niet alleen af wist van de belangenverstrengeling, maar die ook goedkeurde en er zelf onderdeel van uitmaakte.
---

Het milieu en de werkgelegenheid voor boeren

Boeren op de Veluwe hebben met de Gemeenten Apeldoorn, Barneveld, Ermelo en Nunspeet èn de Gelderse Milieu Federatie een convenant afgesloten. Daarin maken zij afspraken, die er voor zorgen dat de werkgelegenheid voor boeren in stand wordt gehouden zonder dat dit ten koste gaat van het milieu.
Aan de telefoon Jan Willem Bakkenes, voorman van GLTO, Gelderse Land- en Tuinbouw organisatie.
---

Komende zondag worden in Oekraïne de presidentsverkiezingen overgedaan. De tweede ronde werd eerder deze maand ongeldig verklaard nadat grootschalige fraude was geconstateerd. De gestolen verkiezingen waren het startschot voor een heuse straatrevolutie. In hoofdzaak gevoerd door de hippe jeugd uit de grote steden. De oranje revolutie keerde zich niet alleen tegen het gesjoemel met de verkiezingsuitslag, maar ook tegen de gecriminaliseerde economie en de gecorrumpeerde politici die aanvankelijk nog door Moskou gesteund werden. De held van de sinaasappelrevolutie werd de westers gezinde presidentskandidaat Viktor Joestsjenko.

Verslaggevers Fred Stroobants en Sasza Malko trokken ten tweede male naar Oekraïne en spraken met schrijver Andrej Koerkov over de marketing van een revolutie en peilden in Charkiv, in het oosten van het land, naar de politieke tweedeling van het land.
---

Henk J.A. Hofland is alweer vijf jaar journalist van de eeuw, een titel die hem bij de milleniumwisseling ten deel viel. En dat betrof dan de vorige eeuw. Maar niet minder is hij, naast schrijver en constructeur van merkwaardige machines, toch ook nog steeds gewoon een journalist van deze eeuw met wekelijks tweëeneenhalve column voor NRC-Handelsblad en een commentaar voor De Groene Amsterdammer.

Al in de interviews rond zijn vijfenzeventigste verjaardag, twee jaar geleden, liet Hofland weten dat hij het een razend interessante tijd vindt: een overgangstijd waarvan hij niet meer had durven hopen dat hij die nog mee zou maken. Hij heeft gelijk gekregen; het is er niet saaier op geworden, dat is toch het minste wat je er van kan zeggen. Of hij ook gelijk krijgt met zijn waarschuwing die de laatste weken zijn stukken beheerst - dat Nederland rijp is voor een staatsgreep - wordt tijdens dit interview besproken. Van waar naar waar is de wereld volgens Hofland nu eigenlijk op weg? En op welk punt bevinden wij ons hier in Nederland op dit moment?
---

In Het Onderzoek de resultaten van eigen onderzoek naar eenzaamheidsgevoelens bij ouderen tegen het einde van het jaar. Hoeveel ouderen zitten rond de feestdagen zonder bezoek? Voelen ze zich daardoor eenzaam? En vieren ouderen de feestdagen, of zijn het dagen als alle andere?
Lees de resultaten via de pdf hiernaast.
Er gaat geen decembermaand voorbij of de asielzoekers zijn in het nieuws. Dit keer staat de noodopvang door gemeenten ter discussie. Vorige week meldde minister Verdonk van vreemdelingenzaken dat die noodopvang per 1 januari kan stoppen, omdat de asielzoekers nu in locaties van het rijk opgevangen kunnen worden.
Inmiddels heeft overleg plaatsgevonden tussen de minister en de Vereniging van Nederlandse gemeenten. De minister heeft daar laten weten dat haar opmerking in de kamer alleen sloeg op asielzoekers die onder de nieuwe vreemdelingenwet zijn binnengekomen en gebruik maken van de noodopvang van gemeenten. Deze mensen kunnen nu opgevangen worden ondermeer in de tijdelijke onderdaklocatie in Leeuwarden.
Noodopvang door gemeenten blijft dus nodig, ook na 1 januari. Burgemeester Landell van Dordrecht, woordvoerder van de VNG voor vreemdelingenzaken, vertelt over het effect van de opmerking van de minster vorige week over de sluiting van de noodopvang.
Titel Track : Airport Song
Titel CD : De leukste hits uit de top 2000
Uitvoerende : Magna Carta
Componist : C. Simpson
Label : Universal
Labelnummer : 541 303-2
Duur : 3'40
Titel Track : Bouillabaisse of Brilliance
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Bauer
Componist : Dubbe / Van Hamel
Label : Excelsior Recordings
Labelnummer : promo
Duur : 2'21
Nummer : 1

Wat een feestelijke eerste schooldag had moeten worden, eindigde in een bloedig drama waarbij zo'n 340 doden vielen, met name kinderen. Het is nu ruim drie maanden geleden dat Tjetsjeense rebellen een gijzelingsaktie uitvoerden op school nummer in Beslan, een dorp in de Russische deelrepubliek Noord-Ossetie. Irina Dzijojev was tijdens de gijzeling in de school samen met haar twee zoontjes Artoer en Mark. De negenjarige Artoer overleefde het gijzeldrama niet. Richard Groenenboom en Wendelmoet Boersema gingen samen met Irina en haar overlevende zoon terug naar de school om te horen wat zich precies afspeelde tijdens de gijzeling.
De Britse soldaten die zaten te vernikkelen in de loopgraven keken vreemd op toen ze de Duitsers kerstlieden horen zingen. Negentig jaar geleden, tijdens de eerste winter van de Eerste Wereldoorlog, vond een wonderlijke vorm van verbroedering plaats, die de geschiedenis zou ingaan als het Kerstbestand van 1914. Er zijn door de jaren heen heel wat kerstbestanden gehouden, maar de laatste tijd lijkt deze vorm van wapenstilstand uit de gratie. Heeft dat te maken met de uitholling van Kerst? Of is het gewoon een gevolg van de veranderende manier van oorlogvoering?
Een gesprek met de krijgshistoricus Wim Klinkert, verbonden aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda.
Playlist:
Titel Track : World on fire
Titel CD : Afterglow
Uitvoerende : Sarah McLachlan
Componist : Sarah Mc Lachlan / Pierre Marchand
Label : Arista
Labelnummer : 82876 57575 2
Duur : 4'22
Nummer : 2

Hij voelt zich als een kind dat na sluitingstijd in een speelgoedwinkel rondloopt met de creditcard van zijn vader op zak. John de Mol zette gisteren met het verwerven van de voetbalrechten de omroepwereld op zijn kop. De NOS mag vanaf september geen samenvattingen meer uitzenden van wedstrijden uit de Nederlandse eredivisie. RTL mag dat wel, maar dan wel nadat John de Mol dat heeft gedaan op zijn zender Nickolodeon.
Wat betekent dat voor de Nederlandse omroepwereld in z'n algemeenheid en de Publieke Omroep in het bijzonder? Daarover een gesprek met Gerard Dielessen, directeur van de NOS en nauw betrokken bij het NOS-bod op de voetbalrechten, Fons van Westerloo, de baas van RTL Nederland en Bert Bakker, mediawoordvoerder van D66.
Hij is jong, blank en bevlogen en leraar op een zwarte school in Amsterdam. Een vmbo-school met overwegend allochtone leerlingen. Hij houdt een school-dagboek bij. En dat geeft een onthullend inkijkje in wat zich afspeelt in het hoofd van moslim-leerlingen na de moord op Theo van Gogh.
Op speciaal verzoek van onze redactie leest hij een paar fragmenten uit zijn dagboek voor. Een anonieme docent op een zwarte school met overwegend moslim-leerlingen; over lesgeven tussen hoop en vrees.
Lees fragmenten uit het dagboek in het artikel 'Dagboek VMBO-docent'
Waar het om gaat........ is er een tweede holocaust nodig om de moslims in Nederland te erkennen? Jongerenimam Mohammed Cheppih denkt van wel. Hij maakt zich zorgen over de positie van de moslims in Nederland. In het NRC-handelsblad van afgelopen zaterdag deed hij daarover stevige uitspraken. Het buitenland schuwt hij daarbij niet. Op de Amerikaanse legerbasis Guantanomo Bay op Cuba, is volgens Cheppih al een tweede holocaust gaande. Overdrijft de jongerenimam of heeft hij gelijk?
Playlist:
Titel Track : Aftermath
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : R.E.M.
Componist : Buck / Mills / Stipe
Label : Warner Bros.
Labelnummer : PRO15145
Duur : 3'52
Nummer : 1
Titel Track : Lonely without you
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Mick Jagger & Joss Stone
Componist : Stewart / Jagger
Label : EMI
Labelnummer : promo
Duur : 2'37
Nummer : 1

Aboutaleb, namens de PvdA wethouder Integratie, Sociale Zaken en Onderwijs in Amsterdam, werd in 1961 geboren in het dorpje Beni Sidel in Marokko. Op zijn zestiende verhuisde het gezin naar Nederland, waar zijn vader al enige tijd werkte. Na LTS en MTS ging hij de journalistiek in (onder meer Migrantenradio, RTL en RTV West), waarna hij voorlichter werd van minister Hedy d'Ancona. Na een aantal jaren leiding te hebben gegeven aan het instituut voor multiculturele ontwikkeling Forum, maakte Aboutaleb vorig jaar de overstap naar de gemeente Amsterdam, waar hij één van de hoogste ambtenaren werd onder Rob Oudkerk. Toen Oudkerk begin dit jaar opstapte, werd Aboutaleb door de PvdA gevraagd hem op te volgen.

Aboutaleb, vaak gekenschetst als 'mister Integratie' en bij zijn aantreden als wethouder door Ayaan Hirsi Ali een 'politiek correcte profeet' genoemd, baarde opzien met zijn optreden na de moord op Theo van Gogh. In een Marokkaanse moskee riep hij gelovigen op de Nederlandse waarden te respecteren of anders de koffers te pakken. Deze ongekend harde bewoordingen vielen niet bij alle toehoorders in goede aarde, maar zeer bij burgemeester Cohen en partijleider Bos. Zij stellen dat Aboutaleb met zijn gezag in de Marokkaanse gemeenschap meer effect oogst met zo'n uitspraak dan wanneer zij het zelf zouden zeggen.

Elles de Bruin praat met Ahmed Aboutaleb onder meer over de situatie waarin Nederland verkeert sinds de moord op Van Gogh, zijn persoonlijke beveiliging, de liberale jihad van Ayaan Hirsi Ali en de vraag of hij uiteindelijk vooral loyaal is aan zijn partij of aan de islamitische, Marokkaanse gemeenschap.
---

MARATHON-INTERVIEWS zijn op 3 CD's of 3 cassettes te bestellen door EURO 22,50 over te maken op gironummer 92860 tnv VPRO Publieksservice te Hilversum en onder vermelding van "Marathon-interview" plus naam geïnterviewde en de datum.
---

Asfaltcentrales behoren tot de meest vervuilende industrie in ons land.
Wegenbouwers die een nieuwe asfaltcentrale willen bouwen - zoals Heijmans in Meppel - krijgen dan ook te maken met verzet. Waarom is het zo moeilijk om ergens een asfaltfabriek neer te zetten? En zijn de bezwaren steekhoudend nu de installaties technisch zo verbeterd zijn?
Lijden aan het leven, het leven moe zijn, klaar zijn met dit leven, er een einde aan willen maken. Welke naam je het ook geeft, in welke vorm je het ook giet, het verzoek van een levende om dood te willen zijn, laat zich vele malen eenvoudiger in taal vervatten dan dat dit verzoek in haar ultieme consequentie voor te stellen is. Een gesprek met ouderenpastor Van den Berg.
De mondigheid van de moderne puber vormt een aanslag op de fitheid, de relatie en het seksleven van zijn ouders. Dit blijkt uit een onderzoek naar de vraag hoe ouders de opvoeding van pubers ervaren. Enkele conclusies zijn dat Moeders zich alleen voelen staan in de opvoeding van hun pubers en dat ze doodmoe worden van het onderhandelen.
Muziek 11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Wait a minute
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Lucky Fella
Componist : P. de Wijn
Label : YaYa Records
Labelnummer : 8 721364 011816
Duur : 3'13
Nummer : 2
Titel Track : Long train runnin'
Titel CD : The captain and me
Uitvoerende : The Doobie Brothers
Componist : Johnston
Label : Warner Bros
Labelnummer : BS 2694
Duur : 3'25

In het Brusselse Edith Cavell Ziekenhuis is een opmerkelijk initiatief tot stand gekomen. Er wordt een zaal gebouwd bij het ziekenhuis waar patienten hun huisdieren kunnen ontmoeten, aanhalen, knuffelen en uitlaten. Het idee komt van de Belgische prins Laurent die gezien had hoe een doodzieke man opknapte nadat hij zijn bij zich had.
Wat is de verhouding tussen de persoon van Bush en zijn buitenlandse politiek? Die vraag houdt de Nederlands-Canadese polticoloog prof. Alexander Moens al jaren bezig. Naar aanleiding van zijn onlangs verschenen boek 'The foreign policy of George W. Bush' een gesprek met hem.
The Foreign Policy of George W. Bush: Values, Strategy and Loyalty
Alexander Moens
Ashgate Publishing
2004
ISBN:0754642747
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Fly away
Titel CD : Green
Uitvoerende : Sarah Fairfield
Componist : Sarah Fairfield
Label : Munich Records
Labelnummer : BMCD 459
Duur : 3'40
Nummer : 1
Titel Track : They stood up for love
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Live
Componist : Kowalczyk / Dahlheimer / Taylor
Label : Universal
Labelnummer : Promo
Duur : 4'19
Nummer : 2

Ajax kreeg de afgelopen maanden heel wat kritiek over zich uitgestort. De
prestaties vielen tegen, Louis van Gaal stapte tussentijds op en de club zou
verkeerde spelers hebben aangekocht. Als voorzitter mag je dan proberen de schade binnen de perken te houden. Voorzitter John Jaakke reageert op de vraag in hoeverre dat wel of niet is gelukt. En een vooruitblik op de tweede helft van de vaderlandse voetbalcompetitie. Kan Ajax nog kampioen worden of moet ook deze doelstelling worden losgelaten?
Iedere dag proberen in afkickcentra duizenden gebruikers van coke, heroine of alcohol clean te worden. Soms gaat het goed, heel vaak vallen ze terug en stoppen ze met de behandeling. Maar dat gebeurt veel minder als je als verslaafde bij het afkicken ook leert nadenken over wie je bent, wat je kunt en wat je wil. Dat is de uitkomst van wetenschappelijk onderzoek bij Arta in Zeist. Bij deze antroposofische instelling voor verslavingszorg voelen ze zich gesterkt in hun overtuiging dat afkicken letterlijk zin moet hebben.
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Sell out
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Tiger Lou
Componist : Tiger Lou
Label : V2 Records
Labelnummer : 5 033197 276489
Duur : 2'56
Nummer : 1

De gemeenteraad van Enschede is verontrust over de mogelijke oorzaak van de enorme explosie, vier jaar geleden bij de vuurwerkramp. Misschien is het bluswater wel mede-oorzaak voor de ramp. De raad eist een nader onderzoek. Tweede Kamerleden stelden deze week vragen aan de minister van Binnenlandse Zaken.

Vandaag in Argos de achtergronden bij deze opmerkelijke theorie over het bluswater.
Wat ging er vooraf aan de brief van de gemeenteraad in Enschede? Wat is de rol van een nog niet eerder openbaar gemaakt onderzoek van Oostenrijkse deskundigen? En hoe goed is de brandweer eigenlijk voorbereid als er weer een brand plaats vindt in een vuurwerkopslagplaats?

Argos over complottheoriën bij een grote ramp, deskundigen die elkaar tegenspreken en brandweermannen die naarstig op zoek zijn naar de juiste aanpak.

**

Verder een live-optreden van de Angolese Waldemar Bastos. 'Renascence' heet zijn nieuwe cd en net zoals op zijn voorgaande cd weet hij op sublieme wijze Afrikaanse, Braziliaanse en Portugese muzikale invloeden te combineren.
Klik op de link (rechts) om naar het dossier van Bastos te gaan.

Vijf jaar geleden stierf de Marokkaanse koning Hassan II en leek er een eind te komen aan een onderdrukkend regime dat Marokkanen tot ver over de landsgrenzen achtervolgde. De nieuwe koning, Mohammed VI, liet de teugels vieren. Hij toonde zich verrassend vooruitstrevend op het gebied van vrouwenemancipatie en temperde de censuur.

Toch stelt de Marokkaanse regering wel degelijk nog grenzen aan wat gezegd en geschreven mag worden. Aan de vooravond van de viering van vierhonderd jaar Nederlands-Marokkaanse betrekkingen verkende correspondente Sietske de Boer die grenzen, om te beginnen op de redactie van het kritische en onafhankelijke weekblad Le Journal Hebdomadaire in Casablanca.
---

Verder een live-optreden van de Angolese Waldemar Bastos. 'Renascence' heet zijn nieuwe cd en net zoals op zijn voorgaande cd weet hij op sublieme wijze Afrikaanse, Braziliaanse en Portugese muzikale invloeden te combineren.
Klik op de link (rechts) om naar het dossier van Bastos te gaan.
---

Timmer gaat weg bij BNN

Zes jaar geleden trad BNN toe tot het publieke bestel. Uitgegroeid van wat bij het commerciele Veronca Bart's News Network was kregen Bart de Graaf en zijn compaan Gerard Timmers in 1998 een kontje van staatssecretaris Aad Nuis en daar was het publieke bestel opeens een jongerenomroep rijker. Vier jaar later, in 2002 overleed inspirator Bart de Graaf en het afgelopen jaar vocht BNN voor het voortbestaan: de ondergrens van driehonderduizend leden voor een nieuwe concessie werd nooit gehaald en uiteindelijk was er een wetszwijziging voor nodig om Katja, Bridget, Eddy en Patrick binnenboord te houden, afgedwongen met de actie 'BNN zit in de shit', en vorige week ging uiteindelijk ook de Eerste Kamer, na weer een actie, met zuchten en steunen akkoord. BNN leeft weer. Tijd voor voorzitter en directeur Gerard Timmers, zo kondigde hij gisteren aan, om op te stappen. Een gesprek met Timmers over de redenen van zijn vertrek.
---

De Formulierenbrigade, aflevering 2

Wat te doen als je door de papieren het bos niet meer ziet? Er is tegenwoordig een bureau dat gespecialiseerd is in hulp bij het invullen van papieren.Nederland is een papierenland. Kwijtscheldingen, subsidies, uitkeringen en bijzondere regelingen, overal is een formulier voor. Elk jaar groeit de berg en eenvoudiger worden de formulieren ook al niet, het wordt juist steeds ingewikkelder, ondervinden veel mensen. Steeds meer mensen begrijpen de formulieren niet en zijn bang ze verkeerd in te vullen. Hierdoor lopen ze voorzieningen mis, of moeten ze geld betalen dat ze ook in hun zak hadden kunnen houden. Of het nu gaat om de keuze voor de juiste energieleverancier of de financiering van de kinderopvang: je bent er vele uren mee zoet. De gemeente Amsterdam heeft daarom, als onderdeel van armoedebestrijding, de formulierenbrigade opgericht. Een dienst die het lastige papierwerk invult voor mensen met een laag inkomen. Een reportageserie van Teun van de Keuken.
---

Waar het om gaat: De SGP en Prins Bernhard's buitenechtelijke dochters

Deze week was er bijzonder veel opwinding over het interview met Prins Bernhard, dat postuum in De Volkskrant verscheen.
Waar het nu om gaat, is dat Bas van der Vlies van de SGP, de erkenning van de buitenechtelijke dochters van Prins Bernhard beschamend vindt.
Bas van der Vlies is aan de telefoon om zijn standpunt uit te leggen.
---

De ministeriele verantwoordelijkheid zei hem niets. Als hij geen andere weg zag, lekte hij informatie naar de pers. Constitutionele zaken vond hij 'totaal oninteressant'. Toen die minister-president hem daarop aansprak zei hij: ik vraag u ook niet wat ik aanmoet als ik naar het carnaval ga. Hij vloog met vliegtuigen vol passagiers, zonder dat hij het brevet dat daarvoor nodig is had. En hij gaf een interview zonder toestemming van de koningin en de Rijksvoorlichtingsdienst. Zie hier een lijstje met daden van Prins Bernard, dat hij deze week zelf liet publiceren.
De reactie van politiek Den Haag laat zich indelen in twee categorien: de ene helft van de politiek zei: de ministeriele verantwoordelijkheid werkt goed, de andere helft vroeg om wat meer ruimte voor leden van het koningshuis.
Is dat een adequate reactie, zo vroegen wij ons af? We leggen die vraag voor aan monarchist en kenner van het staatsrecht, Tweede-Kamerlid Bas van der Vlies van de SGP.
11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Message in a bottle
Titel CD : The very best of
Uitvoerende : The Police
Componist : Sting
Label : A&M Records
Labelnummer : 540 428 2
Duur : 4'48
Titel Track : Iemand als jij
Titel CD : Waar gaan die mannen heen?
Uitvoerende : Huub van der Lubbe & Concordia
Componist : Huub van der Lubbe
Label : V2 Records
Labelnummer : VVR6030069
Duur : 3'07

Tot voor enkele dagen kon de consument bij de speelgoedzaken van Bart Smit een kleine globe kopen (zonder lampje, zo vertelde een enthousiaste verkoopster) met een aantal pikante fouten erop. Zo bleek Israël niet op de wereldbol voor te komen, maar wel Palestina. Daarbij was ook Taiwan verdwenen en hoort het duidelijk bij China.
De man die dit allemaal ontdekte, Hans van de Broeke, is Joods en was de kapotte globe van zijn dochter aan het repareren. Hij besloot deze nieuwe bol eens te vergelijken met een oudere die hij zelf had. Daar bleken dus deze twee fouten in te zitten. Hij was geschokt. Van de Broeke gaat nog eens goed kijken of hij er nog meer kan vinden.
De Telegraaf publiceerde het verhaal en het CIDI was verbolgen en beloofde contact op te nemen met Bart Smit. De firma wil nergens op reageren en geen enkel commentaar geven op de zaak. Enkele filialen meldden dat de wereldbollen waren teruggehaald. Twee filialen in Hilversum spraken over "geografische fouten", waardoor het hoofdkantoor genoodzaakt was de globes terug te halen. Het filiaal in Soest meldde dat "er een probleem mee was, spellingfouten of zo". Ook hierop wilde het hoofdkantoor geen commentaar geven.
De globes zijn in China gemaakt. Zegt eigenlijk niks over Palestina in de plek van Israel, maar wel meer over Taiwan. Een woordvoerder houdt het erop dat het kaartje in Europa, Nederland, is gemaakt en naar de globefabriek is gemaild. Niet te achterhalen wie dat kaartje maakt. CIDI vindt het een rare zaak, maar ligt er ook weer niet wakker van, maar het zou niet moeten kunnen. In de Bosatlas staat ook bij de Gazastrook en de Westoever 'Palestina'. In de Arabische wereld en ook in Palestijnse schoolboeken is het gebruikelijk dat 'Israel' niet op kaarten wordt vermeld. De woordvoerder komt zelf vaak in een Libanees restaurant in Amsterdam, waar ook een grote kaart van het Midden-Oosten hangt. Ten zuiden van Libanon ligt dan Palestina, al het land tussen de Jordaan en de Middellandse Zee. Dus wel iets om op te blijven letten. Grappig: een medewerker van CIDI had ook zo'n globe gekocht en zij had nog helemaal niks vreemds ontdekt...
Beluister het gesprek hierover.
En verder:
Vlak voor de grote EU-top van dit weekeinde - waarop besloten wordt of Turkije mag onderhandelen om lid te worden van de Europese Unie - een gesprek met drie Tweede Kamerleden van Turkse afkomst over hun moederland. Hoe zien Fatma Koser-Kaya (D66), Nebahat Albayrak (PvdA) en Fadime Örgü (VVD) de toetreding van Turkije? Past de Turkse cultuur bij Europa? En we bespreken een uiterst gevoelig onderwerp voor de Turken: Moet Turkije eerst de Armeense volkerenmoord erkennen? De meningen van de Kamerleden zijn verdeeld.
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : How can we hang on to a dream
Titel CD : Hits of 67 + 68
Uitvoerende : Tim Harding
Componist : Tim Harding
Label : Polydor
Labelnummer : 515 002-2
Duur : 2'00

Het aantal asielzoekers dat zich meldt in Nederland neemt drastisch af. Waren het er in het jaar 2000 nog meer dan 30.000, dit jaar kwamen er tot nu toe zo'n 5.000. Door de strengere vreemdelingenwet mag daarvan een minderheid in Nederland blijven. Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers, COA, is verantwoordelijk onder meer voor de huisvesting van asielzoekers en krimpt mee met de dalende instroom. Per 1 januari wordt een reorganisatie doorgevoerd. Een gesprek met algemeen directeur Nurten Albayrak.
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Burnin' down the spark
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Nancy Sinatra
Componist : Joey Burns
Label : Sanctuary
Labelnummer : SANXS352
Duur : 3'50
Nummer : 1
Titel Track : As happy as can be
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Maxon Blewitt
Componist : Wolf Eriksson
Label : Dim Din Records
Labelnummer : Promo
Duur : 3'05
Nummer : 1

Virtueel Holland

Guszti Eiben, hoogleraar Kunstmatige Intelligentie aan de Vrije Universiteit, is het brein achter het futuristische project New Ties. Het project is erop gericht om menselijke culturen te laten ontstaan in de computer. Deze culturen bestaan uit miljoenen individuen die vechten voor hun overleving. Eiben is benieuwd wat er met ze gebeurt als je het proces laat loslopen. Ontstaat bij de computerpoppetjes vanzelf zoiets als bewustzijn?

Zelf beschrijft Eiben het project als een vorm van 'blue skies research': Onderzoek waarvan de kans groot is dat er niets uitkomt, maar dat niettemin de moeite van het proberen waard is. En dat vindt hij niet alleen, getuige de groep internationale experts die speciaal naar Amsterdam gekomen zijn om over het project van gedachten te wisselen.

Eiben wil beginnen met een computersimulatie van een primitieve stam uit Melanesië, die er een ingewikkeld sociaal systeem op na houdt dat onder antropologen bekend is geworden als de 'Kula Ring'. Daarbij worden schelpenkettingen en armbanden uitgewisseld om de groepsband te versterken. Als dit project slaagt, kunnen ze beginnen aan complexere samenlevingsvormen.

New Ties kan volgens Eiben de eerste stap zijn op weg naar een virtuele 'schaduw-maatschappij' van Nederland, waar de gevolgen van beleidsvoornemens in de computer uitgetest kunnen worden. Over enkele decennia kunnen we al zo'n virtuele versie van Nederland maken, denkt hij. De schaduw-maatschappij zou kunnen werken als een glazen bol, die de effecten van beleid zichtbaar maakt.

Rob van Hattum praat met Guszti Eiben over het realiteitsgehalte van zijn wilde ambities.

-----

NIEUWSBERICHTEN

Domme Rokers

Rokers doen het slechter in intelligentietests. Dat vonden onderzoekers van de universiteiten van Aberdeen en Edinburgh. Ze lieten een kleine vijfhonderd mensen van vierenzestig jaar oud meedoen aan vijf verschillende tests. De rokers onder hen haalden beduidend slechtere resultaten. Zelfs wanneer gecorrigeerd werd voor opleiding, beroep en alcoholgebruik, bleken de rokers nog steeds dommer dan de niet-rokers.
Dezelfde proefpersonen ondergingen in 1947 ook al een intelligentietest. Dat gaf de onderzoekers vergelijkingsmateriaal in handen. Ze wilden weten hoe het IQ zich tijdens het leven ontwikkelt. De resultaten wijzen nu uit dat rokers gedurende hun leven één procent van hun IQ verliezen.
Er wordt al langer een verband vermoed tussen slechte longfunctie en achteruitgang van de hersenen. Dat vermoeden lijkt nu bevestigd te worden. Een mogelijke oorzaak van het verval zien de onderzoekers in de blootstelling aan oxiderende gifstoffen in rook. Ouder wordende hersencellen zijn daar erg gevoelig voor.
***

Overige berichten over...

1. de billenwurm;

1. en apen met een pikhouweel

...vindt u op Noorderlog (zie weblink, bovenaan).

-----

Vogelvleugels en Slakkentanden

"Het huidige begrip van hoe vogels vliegen, moet worden gewijzigd" schrijft bioloog John Videler in het blad Science. Hij ontdekte dat vogels met hun vleugels mini-tornado's opwekken, die ze gebruiken om te stijgen, af te remmen en haarspeldbochten te maken. En hij droomt nu al van de toepassingen: klapwiekende windmolens die meer energie opwekken of vliegtuigen met vogelvleugels die geen landingsbaan nodig hebben (zie filmpje).

Voordat Videler zich met vogels bezighield, ontdekte hij hoe slakken aan hun ijzersterke gebit komen. Dat onderzoek werd door programmamaker Karin Schagen vastgelegd in de VPRO-televisieserie 'Dat Willen Wij Ook'. Naar aanleiding van het vogel-onderzoek zoekt ze Videler opnieuw op in het laboratorium in Groningen.

Op de link "Vliegen met Tornado's" vindt u een uitgebreid artikel over het nieuwe onderzoek van Videler. Hier kunt u ook de afleveringen van 'Dat Willen Wij Ook' terugkijken over slakkentanden en de kunst van het vliegen.

-----

Buiten de wetenschap: Naturalisatiedag

Gisteren pleitte de VVD voor een landelijke naturalisatiedag als migranten zich na een inburgerignscursus Nederlands staatsburger mogen noemen. Een kamermeerderheid stemde voor. In Capelle a/d IJssel vindt dit feest al jaarlijks plaats, en vanmiddag is het weer zover. Hoe viert men dit feest en hoe is het begonnen? Aan de telefoon Mevrouw Joke van Doorne, burgemeester van Capelle a/d IJssel.

Komende donderdag beslissen de Europese regeringsleiders of de onderhandelingen over de toetreding van Turkije mogen beginnen. Met een eventuele toetreding van Turkije komen afgelegen landen als Irak, Iran en Syrië aan de nieuwe buitengrenzen van de Unie te liggen.

Gisteren zond EO De Ochtenden een reportage uit over de godsdienstvrijheid in Turkije. Vandaag aflevering twee: het grensgebied tussen Turkije en Noord-Irak waar miljoenen Koerden wonen en dat straks wellicht de nieuwe buitengrens van de Europese Unie wordt.

Nog een paar dagen en we weten of Turkije mag beginnen aan de onderhandelingen over de toetreding tot de Europese Unie. Volgens Amitai Etzioni, een wetenschapper verbonden aan de George Washington Universiteit, moet Turkije geen lid worden van de Europese Unie. Het land moet juist voorop gaan in de economische en politieke ontwikkeling van het Midden-Oosten. Het zou zelf een nieuwe Unie moeten stichten. Een artikel met die strekking stond vorige week in NRC te lezen. Aansluitend op de reportage een gesprek met Turkije-correspondent Bernard Bouwman over deze suggestie.

Bouwman ziet niets in de voorstellen uit het artikel. Allereerst ligt Turkije ronduit slecht bij z'n buurlanden. De Syriërs hebben een hekel aan de Turken en ook Irak moet weinig van de Turken hebben. Die vijandschap gaat veel dieper en langer terug dan de vijandschap die na de Tweede Wereldoorlog bestond tussen Frankrijk en Duitsland. Ten tweede gelooft Bouwman niet dat Turkije de verbeteringen op het gebied van mensenrechten, democratisering, etcetera zal volhouden zonder de druk vanuit de Europese Unie. Een afwijzing van het EU-lidmaatschap zal onherroepelijk leiden tot een opleving van het Koerdisch extremisme en een repressiever optreden van het leger.
---

'De politie moet verhoren op video opnemen, dan kan de rechter controleren hoe een bekentenis tot stand is gekomen'. Dat zei de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, Mr.A.H. van Delden, afgelopen zondag in het televisie-programma Buitenhof.

Aanleiding voor deze uitspraak was de, vermoedelijk onterecht, veroordeelde en inmiddels vrijgelaten Kees B. Verontwaardiging alom. Want komt het door de wijze waarop het verhoor heeft plaats gevonden dat Kees B. ten onrechte schuld bekende? En zo ja, kunnen video-opnamen dit in de toekomst voorkomen? Gesprek met Hans van Duijn van de Nederlandse Politiebond en Gerard van de Kamp van de Politiebond ACP.
---

Mimount Bousakla is een Belgische van Marokkaanse komaf. Op haar achttiende verliet zij tegen de zin van haar vader en moeder het ouderlijk huis en volgde haar eigen weg die in eerste instantie via bedrijfskundige studie leidde tot werken voor een bank, maar sinds een jaar of vier ook naar de politiek. Eerst als raadslid en stadsdeelwethouder in Antwerpen en op dit moment als senator voor de Socialistische Partij; de zusterpartij van de PvdA. Twee jaar geleden publiceerde zij het boekje 'Couscous met Frieten': een bundeling van haar columns uit het dagblad De Morgen waarin zij zowel haar eigen gemeenschap er zachtaardig maar niet mis te verstaan van langs geeft, vooral waar het de positie van vrouwen betreft, maar ook autochtoon België wordt nadrukkelijk gewezen op haar falen waar het gaat om discriminatie, gebrekkig onderwijs en wat dies meer zij.

Kort na de moord op Theo van Gogh werd ook Mimount Bousakla met de dood bedreigd door wat later een tot de islam bekeerde vlaming bleek te zijn. Ze moest even uit beeld, maar sinds gisteren werkt zij weer gewoon.
---

Enkele uren voordat prins Bernard plechtig in de donkere kelder van de kerk in Delft verdween, verzamelde zich een paar kilometer verderop een groep demonstranten. Het betrof een protest tegen dierproeven, georganiseerd door de stichting EDEV, oftewel Een Dier Een Vriend. Vanaf de parkeerplaats van sporthal Fortuna liep de tocht via het hoofdkantoor van TNO en eindigde uiteindelijk zes kilometer verderop in Rijswijk voor de gebouwen van dierproefcentrum BPRC, alwaar men zo'n vijftienhonderd apen onder de hoede heeft.

Hoewel óók prins Bernhard bekend stond als een groot dierenliefhebber, is de politie Haaglanden er niet gerust op en in grote getale aanwezig. De voorzitter van Een Dier Een Vriend is er klaar voor. In zijn ene hand een protestbord, in de ander het zwaar gehavende, bloederige pluchekonijn dat hij zeer binnenkort zal overhandigen aan een voorlichter van TNO. Het onderzoeksinstituut TNO doet namelijk op verzoek en tegen betaling wetenschappelijke proeven op dieren.
---

Afgelopen zaterdag verscheen in De Volkskrant het Waterland Manifest, geschreven door intellectuelen en journalisten. Waar het om gaat is dat zij zich verzetten tegen het neoliberalisme van dit moment, dat een hardvochtige en onveilige samenleving creëert. Ze pleiten voor een sociaal-individualisme dat keuzevrijheid en rechtvaardigheid combineert. Kortom, ze pleiten voor een links kapitalisme.

Maar wat is er zo nieuw aan deze opvatting? Kees van den Bosch in gesprek met Dick Pels, socioloog en publicist en één van de auteurs van dit artikel.
---

Brabantse boeren bedachten een alternatief voor de noodoverlooppolders, de polders die bij hoog water mogen onderlopen. Morgen zet minister Peijs van Verkeer en Waterstaat haar handtekening onder dit alternatieve plan.
Muziek 11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Watermakers
Titel CD : Het eind van het begin
Uitvoerende : Blof
Componist : Slager
Arrangeur : Jakobsen
Label : EMI
Labelnummer : 7243 5601652 1
Duur : 4'19
Nummer : CD2-2
Titel Track : This will be
Titel CD : De jaren '70 deel 6
Uitvoerende : Natalie Cole
Componist : Jackson / Yancy
Label : EVA
Labelnummer : 74321 419932
Duur : 2'47
Nummer : CD1-4

Deze week beslissen de Europese regeringsleiders over het Europese lot van Turkije. Wordt er met Turkije onderhandeld over toetreding of voorlopig niet. Een van de hangijzers is de godsdienstvrijheid. Een reportage over de vrijheid van godsdienst in Turkije.
Muziek 10.00 - 11.00 uur
Titel Track : Chan Chan
Titel CD : Musica Cubana
Uitvoerende : Musica Cubana
Componist : Francisco Repilado
Arrangeur : Milan Saje
Label : Timba Records
Labelnummer : 8 717344 721288
Duur : 4'21
Nummer : 10
Titel Track : Year of the rat
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Badly Drawnboy
Componist : Badly Drawnboy
Label : XL Recordings
Labelnummer : 34904 00182
Duur : 4'04
Nummer : 1

Joden, moslims en christenen tekenden onlangs een zogenaamd samenlevingscontract. Vanmiddag bieden ze dat aan aan Tweede Kamervoorzitter Frans Weisglas. Een gesprek met de jood Rabbijn Evers, de moslim Selami Kuksel en de christen Roel Kuiper.
Muziek 09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Try
Titel CD : Folklore
Uitvoerende : Nelly Furtado
Componist : Furtado / West
Label : Dreamworks
Labelnummer : 000100712
Duur : 4'50
Nummer : 9

Deze week debatteerde de Tweede Kamer opnieuw over de aanpak van het terrorisme. In de discussie werd veel kritiek geuit op minister Remkes en algemeen werd de vraag gesteld of het kabinet wel genoeg actie onderneemt tegen de dreiging van terroristische aanslagen. Het lijkt soms wel alsof terrorisme een totaal nieuw verschijnsel is maar in Europa zijn in de laatste 30 jaar in meerdere landen sterk ontwrichtende terroristische bewegingen actief geweest. En ook in Nederland hebben we te maken gehad met terroristisch geweld van de Rote Armee Fraction, het Japanse Rode Leger en natuurlijk de Molukse gijzelingen.

Hoe is er eerder op terrorisme gereageerd? Wat valt daaruit te leren voor het huidige Islamitische terrorisme? Welke aanpak is effectief geweest?

In Argos een gesprek daarover met o.a. Rob de Wijk, directeur van het Clingendael Center for Strategic Studies en Yvonne Scholten, oud Italie-correspondente in de 'loden' jaren 70, de jaren waarin neo-fascisten en Rode Brigades aanslagen pleegden in Italie.

en verder: Nieuws over de problemen binnen de Inspectie voor de Gezondheidszorg

O.R. Inspectie voor de Gezondheidszorg zegt vertrouwen op in
Inspecteur-generaal Kingma.

De ondernemingsraad van de Inspectie voor de Gezondheidszorg wil dat
inspecteur-generaal Herre Kingma wordt vervangen, zo onthulde het VPRO
programma Argos (De Ochtenden, Radio 1) vanochtend. In een brief die
deze week werd verstuurd aan secretaris-generaal Bekker van het
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, vraagt de o.r. om
aanstelling van een interim-manager. De ondernemingsraad heeft geen
vertrouwen in de manier waarop Kingma problemen wil aanpakken met
leidinggevenden. Kingma kondigde de omstreden reorganisatievoorstellen
aan na de verschijning van het rapport van de commissie Pont, die
meldingen van intimidatie binnen de inspectie onderzocht.

In Argos werd ook geciteerd uit de ongekuiste (vertrouwelijke) versie
van het rapport van de commissie Pont (het dagblad Trouw haalde daar
eerder ook al enkele passages uit aan). Uit de berichtgeving in Argos
blijkt dat de commissie een 'zeer groot aantal meldingen' kreeg over
Hoofdinsopecteur Geestelijke Gezondheidszorg Jacques Lucieer, wiens
managementstijl in 'ernstige mate controlerend en rigide'wordt genoemd.

Woordvoerder Fransien van ter Beek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg bevestigde vanmorgen tegenover Argos de inhoud van de brief. 'De OR loopt wel erg vooruit op de zaken, want we zouden net aanstaande dinsdag overleggen over de ontstane situatie' zo liet van ter Beek weten.

Voor meer informatie: redactie Argos, 035 6712029

Knarsentandend hoorden de Britse conservatieve parlementsleden het aan, de troonrede van Koningin Elizabeth van vorige maand: één lange mantra over law and order, identiteitsbewijzen, terrorismebestrijding... Opnieuw had de Labour-regering één van de onderwerpen gecoöpteerd die traditioneel aan de Tories toebehoorde. Opnieuw toonde Tony Blair aan dat hij zich stevig in het midden van het Engelse politieke spectrum bleef plaatsen en daarmee de kansen van de conservatieven om zich als behoudende partij te profileren, tot een minimum terugbracht.

Sinds mensenheugenis heeft er in Engeland een twee partijenstelsel bestaan: de Tories, oftewel de conservatieven en labour, ooit een socialistische partij. Maar in 1997 leden de conservatieven, na achttien jaar aan de macht te zijn geweest, de meest vernietigende nederlaag van de hele eeuw. De partij halveerde in omvang en haalde het laagste stemmenpercentage sinds 1832. In Schotland en Wales en in de meeste grote steden bestaat de partij bijna niet meer.

De malaise is zo diep dat er druk wordt gespeculeerd over het politieke einde van de Tories, ooit de vanzelfsprekende regeringspartij. Komt het door de vergrijzing van het kader? Komt het door het politieke genie van Tony Blair? Of komt het doordat de partij geen manoeuvreer-ruimte meer heeft door de groei van partijen als de liberaal-democraten en de UKIP, de Britse Onafhankelijkheidspartij, die succes heeft met zijn felle anti- Europa slogans. Correspondente Hieke Jippes en Jan Donkers peilden de meningen in Londen en Zuid Oost Engeland.
---

Kort na de bevrijding van Irak trok Anneke van Ammelrooy naar Bagdad om zich bij haar Nederlands-Irakese man Ismael Zayer te voegen. Ze kwam aan in een zwaar verwaarloosde stad, met een verpauperde en volslagen cynisch geworden bevolking. De toekomst van Irak leek open te liggen. Washington beloofde miljardenhulp voor de economische wederopbouw, vrije verkiezingen, veiligheid en vrede. Tienduizenden Irakezen togen enthousiast aan het werk.

Kort geleden bezocht van Ammelrooy opnieuw Irak. Na bijna twee jaar blijkt er van de wederopbouw weinig terechtgekomen. De Amerikanen confisqueerden Iraks olie-inkomsten, maar de bevolking van de hoofdstad zit nog evenveel uren zonder stroom als vlak na de oorlog en er is nog steeds rantsoenering.
---

'Slim, maar zonder baan' aflevering 6

45 Mensen luisteren naar Chantal Ottens van de Kamer van Koophandel in Eindhoven. Zij geeft de workshop 'Een eigen onderneming opzetten'.
De 45 toehoorders zijn werkloos, hoog opgeleid, ouder dan veertig jaar en deelnemer van Stichting TalentPlus. Wekelijks komen zij bijeen in Eindhoven, Weert, Tilburg, Nijmegen en Den Bosch. 'TalentPlus' bestaat uit vrijwilligers die allemaal in dezelfde situatie verkeren en die elkaar helpen om daaruit te komen.
Verslaggever Irene Houthuijs volgt deze groep werklozen uit Eindhoven langere tijd. Vandaag deel zes van de reportageserie 'Slim maar zonder baan'.
---

Waar het om gaat: Spreiding van zwarte en witte leerlingen

Waar het om gaat is dat de PvdA een voorstel heeft gedaan voor spreiding van zwarte en witte leerlingen over de scholen door middel van loting. Wat bedoelt de PvdA?
Gerard Legebeke heeft woordvoerder Jeroen Dijsselbloem heirover aan de telefoon.
---

Een cursus 'omgekeerd inburgeren', zig-zag-maaltijden, handen schudden in de buurt. Een greep uit de talloze initiatieven in het land om burgers met elkaar in gesprek te brengen en op die manier iets te doen aan de maatschappelijke onrust na de moord op Theo van Gogh. De vraag is of het helpt. En of we in dit land nog wel samen kunnen praten over iets gevoeligs en persoonlijks als geloven. En of de overheid wel genoeg oog heeft voor de mogelijkheden van kerken en moskeeën.
11.00 - 12.00 uur
Titel Track : Lonely boy
Titel CD : Take it easy, Songs from the west coast
Uitvoerende : Andrew Gold
Componist : Andrew Gold
Label : Zomba Music
Labelnummer : 0927 47 105-2
Duur : 4'18

Op 20 januari wordt George Bush opnieuw beëdigd als president van de Verenigde Staten. Hotels in Washington spelen daar op in: wie genoeg betaalt kan de beëdiging als een 'president' meevieren.
Jaarlijks komen er in Italië procentueel twee keer zoveel mensen om bij verkeerongelukken als in Nederland. Een van de oorzaken is het grote aantal Italiaanse automobilisten dat met een glaasje op achter het stuur gaat zitten. Om dat terug te dringen is er nu in Italie het 'alcohol-zelftest-apparaat' geïntroduceerd. Daarmee kunnen de Italiaanse Bobs testen of ze teveel hebben gedronken of niet. Gaat dit hulpmiddel het Italiaanse dodencijfer flink naar beneden brengen? Een reportage.
Eind september vertrok psychologe Ilse Casteels voor Artsen zonder Grenzen naar Haïti. Haar taak: psychische bijstand verlenen aan de Haïtianen die lijken moesten ruimen na de orkaan Jeanne. Hoe verwerken deze mensen, die net uit een bloedig conflict kwamen, het uitgraven van de weggespoelde lichamen uit de modder? Vorige week keerde ze terug uit Haïti; in Het Buitenland vertelt ze voor het eerst haar verhaal.
Rowan Atkinson, beter bekend als Mr. Bean, maakt zich grote zorgen. Want in Groot-Brittannië wordt er nu over een wetsvoorstel gedebatteerd dat godslastering strafbaar stelt. Volgens Atkinson zou met deze wet in de hand veel Engelse humor van bijvoorbeeld Monty Python verboden zijn. Waarom komt Engeland nu met deze wet? En wat is het verband met een heel pakket aan anti-terrorisme-wetten, waarvan deze wet deel uit maakt?
10.00 - 11.00 uur
Titel Track : I surrender
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Saybia
Componist : Saybia
Label : Capitol Records
Labelnummer : PRO 8619232
Duur : 1
Nummer : 3'39
Titel Track : Through December
Titel CD : Beneath the surface
Uitvoerende : Laura Veirs
Componist : Laura Veirs
Label : Bella Union
Labelnummer : BELLACD89
Duur : 4'12
Nummer : 3

Hij vindt dat politici duidelijk moeten zeggen waar het op staat en niet bang moeten zijn voor kritiek. In dat opzicht lijkt VVD-Tweede Kamerlid Hans van Baalen op Geert Wilders, die zich onlangs met ruzie van de VVD afscheidde. Toch heeft Van Baalen niet veel trek het gat dat Wilders achterliet te vullen. Waarom niet? En hoe moet de VVD dan de kiezers terugwinnen of vasthouden die met Wilders sympathiseren? Een gesprek met Hans van Baalen.
09.00 - 10.00 uur
Titel Track : Still got the blues
Titel CD : Car Classics
Uitvoerende : Gary Moore
Componist : Gary Moore
Label : EVA
Labelnummer : 74321 380142
Duur : 6'07
Nummer : CD2/1

KOKEN MET STERREN*

** Aantal personen: minstens één wereldbevolking **
** Kooktijd: ca. 15 miljoen jaar **

Ingrediënten:

• Helium en waterstofgas in ruime hoeveelheid
• Verschillende soorten stof (extra fijn), zoals siliciumkristallen, ijzer, en alles wat u verder nog heeft liggen
• Een snuifje koolstof (leuk voor als u een bewoonde planeet wilt creëren!)

Meng alle ingrediënten in een grote kom bij een temperatuur van ca. -200 graden celsius. Giet de stofwolk in een flinke braadpan en roer deze door tot een platte pannenkoek ontstaat. Dit is uw protoplanetaire schijf. Schrik niet van de klonten, die zijn gewenst. Laat de pannenkoek een kleine 10 à 20 miljoen jaar op een laag vuurtje staan, terwijl u de plak steeds in beweging houdt. De dikste klont in het midden zal enkele duizenden graden heet worden en vlam vatten. Dit is uw zon. Blijf roeren tot de klontjes aan de rand van de pannenkoek loskomen van de schijf en uitgroeien tot planeten. In dit stadium kunt u beter niet te dicht bij de pan staan, vanwege de opspattende brokstukken. Laten staan tot de zon al het stof heeft weggeblazen en alleen de planeten over zijn. Als deze een mooie knapperige korst hebben gekregen is uw zonnestelsel klaar!

1. Met dank aan onze eigen sterrenkok: Maarten Keulemans.

-----

STERRENSTOF

Het lijkt misschien eenvoudig om een stabiel zonnestelsel te brouwen, maar schijn bedriegt. Een mooie zon, omgeven door stevige planeten, is pas mogelijk als sterrenstof aan elkaar plakt. Wie ooit wel eens een sneeuwbal heeft willen maken van stuifsneeuw, weet dat dat niet vanzelf gaat. En dan is het nog knap lastig om het stelsel bij elkaar te houden, zonder dat de zon uitgroeit tot een allesverslindende reuzenster, die uitdooft en in losse deeltjes uiteen valt.

Want zo bijbels is het: zonnestelsels worden uit stof geboren en gaan in stof ten onder. Het is een kwestie van tijd voordat ook ons eigen zonnestelsel tot stof zal wederkeren. In Noorderlicht praten we met twee astronomen van de Universiteit van Amsterdam die beiden sterrenstof bestuderen om de levensgeschiedenis van zonnestelsels in kaart te brengen.

Michiel Min onderzoekt de stofdeeltjes waar planeten uit vervaardigd zijn. Dat doet hij met speciale telescopen, want graven in de aarde zelf heeft geen zin. Kort na de geboorte is onze planeet compleet omgesmolten, waardoor de oorspronkelijke materie niet meer terug te vinden is. De onderzoeksgroep waar Min deel van uitmaakt, ontdekte dat planeten niet uit amorfe materie maar uit kristallen gemaakt worden. Deze ontstaan onder invloed van de warmte van de zon. Het onderzoek naar de bouwstenen van planeten leidde onlangs tot een publicatie in het tijdschrift Nature.

Rien Dijkstra duikt liever in ander stof: het stof afkomstig van stervende sterren. Zo hoopt hij meer te weten te komen over de levensloop en houdbaarheid van zonnestelsels. Onlangs promoveerde hij op zijn onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Dijkstra weet dat over 5,5 miljard jaar ook onze eigen zon ten onder zal gaan, maar niet voordat ze een spetterende afscheidsshow heeft gegeven. De zon zal eerst uitgroeien tot een ware superster, een zogenaamde 'rode reus', die alles op aarde verbrandt en onze groene planeet volledig kan opslokken.

Daarna verandert de rode reus in een 'witte dwerg': De zon dooft uit en verliest zichzelf in een dikke nevel van gas en stof. Gas en stof? Inderdaad: Alle benodigde ingrediënten voor een nieuw zonnestelsel.

-----

WACHTEN OP EEN GOLF

De Minigrail, een ijskoude metalen bol van ruim een halve meter doorsnede, hangt in het Kamerlingh Onnes Laboratorium klaar om zwaartekrachtsgolven op te vangen. Deze ontstaan bij de botsing van twee zwarte gaten. Nu de Minigrail op temperatuur is, kunnen de golven ieder moment voorbijkomen. Er is slechts één probleem: niemand heeft ze ooit waargenomen, al moeten ze volgens Einstein bestaan. Wat zijn dit voor mysterieuze ruimtegolven? En wat heeft die koude koperen bol ermee te maken?

Verslaggeefster Annemieke Smit vraagt aan Eppo Bruins van het Kamerlingh Onnes laboratorium om uitleg.

-----

NIEUWSBERICHTEN over...

1. Schildklier was vissekieuw;

1. Iraanse zwaardvechtsters;

1. Slaapgebrek maakt dik;

1. en vreemde indringers in ons zonnestelsel;

... vindt u bij Noorderlicht Nieuws en Noorderlog (bovenste twee links)

------

BUITEN DE WETENSCHAP: Petitie gekwetste moslimvrouwen

'Wij moslimvrouwen willen hierbij laten weten dat wij ons beledigd en gekwetst voelen door Ayaan Hirsi Ali's beschuldigingen over ons geloof. We pikken het niet meer dat ze haat en verderf zaait in de maatschappij. Wij moslimvrouwen willen onszelf kunnen zijn zonder dat we medelijden hoeven te krijgen omdat we toevallig een hoofddoek dragen of moslim zijn'.

Zo luidt de tekst van een petitie waarvoor in de omgeving van Utrecht handtekeningen worden verzameld. De initiatiefneemster van de actie, Fatouch Chanaat is voorzitter van de Marokkaanse vrouwenvereniging El Amal, en ze is aan de telefoon.

Morgen begint de topontmoeting tussen China en de Europese Unie. Premier Balkende zal in zijn rol als voorzitter van de Europese Unie zijn Chinese collega Wen Jiabao in Den Haag ontvangen. Een groot aantal onderwerpen zal de revu passeren, maar één van de belangrijkste is het wapenembargo dat sinds 1989 China treft. Dit werd opgelegd nadat in Peking de studentenopstand op het Plein van de Hemelse Vrede bloedig was neergeslagen.

Het Chinese leger zit middenin een moderniseringsproces en wil nieuw wapentuig aanschaffen, dus Peking dringt aan op een opheffing van het embargo. De grote landen in Europa zijn vóór. Dit voorjaar nog zette Chirac zijn Eiffeltoren in de rode schijnwerpers tijdens het staatsbezoek van Hu Jintao. Afgelopen week liepen de Engelsen, Italianen en de Duitsers de deur plat bij Wen Jiabao, om de goede verstandhouding te benadrukken.

Alle ogen zijn morgen gericht op Bernard Bot, zal hij een positief signaal afgeven waardoor het embargo op termijn kan worden opgeheven? En wat moeten we dan van een dergelijke stap denken. Gaat het beter met de mensenrechten in China? Of is de vooral economische macht van dit land zo groot geworden dat Europa domweg zal moeten luisteren naar de wijze man uit het Oosten?

Een debat met Willem van Kemenade, China-deskundige en adviseur van de overheid, Yufang Guo, juridisch adviseur van Chinese bedrijven in Nederland en in 1989 als student betrokken bij het wereldwijde protest tegen China en Dorette Corbey, PvdA-europarlementariër en lid van de EU-Chinadelegatie van het Europees Parlement.
---

Vanaf 1 januari kunnen verzekeraars contracten afsluiten over de kosten van een staaroperatie of dotterbehandeling - de veelbesproken marktwerking in de zorg. Dat is kort dag, want nu wordt nog hevig onderhandeld over de prijzen. Lukt het uw verzekeraar niet om een contract te sluiten, dan is de kans groot dat u moet gaan bijbetalen. Verzekeraars hanteren straks namelijk een maximumbedrag voor een operatie. Vraagt een ziekenhuis meer, dan betaalt de patiënt het verschil.

Gesprek met Bert Rensen. Hij is woordvoerder van verzekeraar VGZ, en met Iris van Bennekom, voorzitter van patiëntenvereniging NPCF.
---

Na een eerdere mislukte poging, viel twee maanden geleden het voorstel van CDA, VVD en D'66 om mensen onder het minimumloon te gaan betalen. Terwijl het hele land nog op zijn kop stond vanwege vut- en prepensioen - komen de regeringspartijen nu toch met een plan om langdurig werklozen zonder zogenaamde startkwalifictatie, zonder behoorlijke beroepsopleiding dus, aan het werk te krijgen door ze gedurende twee jaar slechts negentig procent van het minimumloon te betalen.

Daar tegenover staat dan voor de werkgever de verplichting om in samenwerking met de gemeente een opleiding te geven en na afloop van deze leer-werk-fase voor twee jaar een CAO-contract aan te bieden. Morgen, tijdens de begrotingsbehandeling van Sociale Zaken zullen de regeringspartijen hun voorstel indienen. Over de vraag of dit een fatsoenlijk voorstel is, over de vraag of het ook werkt en over de vraag of we er dan voorlopig wel zijn met de aanpassingen van de verzorgingsstaat, een gesprek met één van de indieners, VVD-kamerlid Frans Weekers, met zijn PvdA-collega Saskia Noorman Den Uyl en oud-minister van Sociale Zaken - en tegenwoordig behalve hoogleraar ook bestuurslid van werkgeversvereniging VNO-NCW - Willem Vermeend.
---

Een eigen huis bouwen, op eigen grond en bijna zonder regels. Voor velen een droom. Op het steigereiland, onderdeel van het nieuwste Amsterdamse stadsdeel IJburg, kan dat. Wildwonen noemen ze dat. Maar is het wel een droom? Verslaggever Teun van de Keuken volgt enkele pioniers tijdens de moeizame weg van het eerste idee tot de laatste steen. Hoe ziet hun fantasiehuis eruit en is het wel mogelijk om dat te bouwen?

Het huis van Menny wil niet erg vlotten. Terwijl de ene wilde woning na de andere zijn voltooiing nadert, ziet haar bouwterrein er mistroostig uit. Verslaggever Teun van de Keuken vraagt de architect waarom het bouwen zo traag gaat en bezoekt samen met Menny haar kavel.
---

Waar het nu om gaat, is dat wethouder Henk van Waveren van het Amsterdamse stadsdeel De Baarsjes moskeëen een contract wil laten tekenen waamee zij zich verplichten radicale gelovigen bij justitie te melden. Kees van den Bosch praat met de Amsterdamse wethouder.
---

Het is een bijna buitenlands tafereel, te zien tussen Lelystad en Almere: Kuddes van honderden verwilderde paarden, herten en koeien die uitzwermen over een eindeloze grasvlakte. De Oostvaardersplassen is het enige grootschalige voorbeeld van kunstmatige wildernis-natuur in Nederland. En juist daarom ook een omstreden natuurexperiment. Mag je losgelaten dieren overlaten aan de wreedheid van de natuur? Tot op welke hoogte accepteren we lijdende dieren als gevolg van verhongering? Staatsbosbeheer probeert de maatschappelijke onrust te bezweren, ontdekte Wim Eikelboom.
Nieuws uit de Stasi-archieven van het voormalige Oost-Duitsland. Beatrice de Graaf promoveert vandaag [maandag] op het onderwerp 'de DDR, de Nederlandse kerken en de vredesbeweging'. Een gesprek over de invloed die de Nederlandse kerken en het IKV uiteindelijk hebben gehad op de val van de Muur.

In Berlijn is een restaurant geopend voor mensen met eetstoornissen.. Er kunnen onder andere lege borden worden besteld, ontdekte correspondent Hans Verbeek.
Islamitische terroristen blijken zich overal in Europa thuis te voelen, ook in Nederland. Maar als er één Europees land is, waar moslims van de extremistische soort de weg kennen, is het Bosnië. Want tijdens de Bosnische oorlog, van 1992 tot 1995, kwamen radicale Arabische vechters de zwaar belaagde Bosnische moslims te hulp. Sommige buitenlandse strijders bleven in Bosnië nadat de oorlog voorbij was. Met hun baarden en volledig gesluierde vrouwen vielen ze op. Een klein, groeiend deel van de Bosnische moslims bekeert zich sindsdien tot hun radicale versie van de Islam, zoals we eerder in een reportage belichtten. Vanochtend een poging om erachter te komen in hoeverre moslim-terroristen vandaag de dag Bosnië gebruiken als internationale uitvalsbasis.
Het is nog lang niet rustig in Irak. Een kleine groep extremisten verziekt het momenteel voor de rest, en de christenen zijn de laatste maanden in het bijzonder het doelwit. Dat zegt Pascale Warda, minister van migratie van Irak. Omdat ze de enige christen is in de voorlopige Irakese regering, is ze ook de vertegenwoordiger van de autochtone christelijke bevolking van Irak. Daarover praatte ze met verslaggever Matthea Vrij.
Ghana geldt binnen West-Afrika als een baken van stabiliteit. Dinsdag vinden er verkiezingen plaats voor parlement en president. Correspondent Heerko Dijksterhuis is ter plekke en blikt vooruit.

De afgelopen maanden werden vijf conferenties gehouden over Europese waarden. Directeur Rob Riemen van het Nexus Instituut organiseerde die conferenties. Met hem een gesprek over wat de conferenties hebben opgeleverd..
Gezocht: Mensen met artistiek talent. Het aanbod: een professionele opleiding om later zelf je brood te verdienen als kunstenaar. Bijzonderheden: klein gebrek geen bezwaar. Zo zou je heel kort het Kunsthuis kunnen samenvatten. Zorginstelling Philadelphia is begonnen mensen met een handicap op te sporen die kunstzinnig talent hebben. De uitschieters krijgen een startopleiding, om daarna in de leer te gaan bij professionele kunstenaars. De 20-jarige Demelza is al zover. Zij is al bijna een jaar de leerling van schilder Louis Swagerman uit Hoorn.
Leveranciers van zonneboilers en zonnepanelen raken hun spullen dit jaar aan de straatstenen niet meer kwijt, omdat de subsidie voor deze apparaten op de plank was blijven liggen. Er was nog geen besluit genomen over hoe dat geld besteed mocht worden. Inmiddels is die duidelijkheid er wel: het ziet er voor de sector somber uit. Een gesprek met Liesbeth Spies: is er nog wat te redden?

Bijna 100.000 mensen hebben in Nederland via de rechter een bewindvoerder toegewezen gekregen om hun financiele zaken te regelen. Het gaat met name om bejaarden, verstandelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten die onder het zogeheten "Beschermingsbewind" vallen. Maar ook om mensen die een beroep hebben gedaan op de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen, de WSNP. Die wet voorziet er in dat mensen na 3 jaar weer met een schone lei kunnen beginnen en dat de schuldeisers een deel van hun geld terugkrijgen.
De bewindvoerders zijn aangesteld door de rechtbank en moeten ook regelmatig verantwoording over hun handelen afleggen aan de rechter.

Maar hoe betrouwbaar zijn die bewindvoerders en hoe goed is de controle van de rechtbank? In Argos vandaag een praktijkvoorbeeld, een verhaal over oplopende schulden, falende bewindvoerders en een tekort schietende controle daarop.
---

Bepaalt de NOS waar de Sint komt?

Sinterklaas zal zijn intocht in 2005 niet in Delfzijl houden omdat de NOS vindt dat de stad te ver weg ligt. Dit leverde grote ergernis op bij wethouder Bert Westerink van de gemeente Delfzijl
Hij vertelt waarom de Sint in Delfzijl zijn intocht zou moeten houden. Is dit de zoveelste illustratie van hoe 'het Noorden' met randstedelijke ogen bekeken wordt? En wat zijn volgens hem de voornaamste redenen van de publieke omroep: geld of desinteresse?
---

Op de vaste stoel van Prins Bernard bij de open haard ligt een rood kussentje van het Wereld Natuur Fonds, met daarop 'Save the Animals'. Maar hoe moeilijk is het om dieren te redden als de lokale bevolking daar geen enkel belang bij heeft?

Een discussie over de vraag of ontwikkelingsorganisaties kunnen bijdragen aan het behoud van het wild in landen als Kameroen. Deelnemers aan de discussie zijn:

• Mark van Dorp, programmamedewerker van de Interkerkelijke Ontwikkelingsorganisatie Icco. Hij deed de laatste twee jaar onderzoek naar houtkap en jacht op wilde dieren in Kameroen;
• Paul Scholte, ecoloog biodiversiteit bij de NCIUCN, de Nederlande tak van de International Union for Conservation of Nature;
• Harm Ede Botje, schrijver van het boek 'Van apenhachee tot jachttrofee - jagen in Kameroen;
• En Pieter de Baan, directeur SNV Kameroen.

Van Walsum over het Nederlands buitenlandbeleid

Gesprek met oud-diplomaat en vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties Peter van Walsum. Volgens Van Walsum zou Nederland er goed aan doen haar buitenlandbeleid minder aan de NAVO en meer aan de Europese Unie te verbinden. 'Het is een misvatting', stelt hij, 'dat Nederland door een consequente pro-NAVO-houding en de militaire bijdrage in Irak meer oor heeft van Washington dan bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland'. In Brussel zijn volgens de diplomaat veel meer mogelijkheden om invloed uit te oefenen. Ook reageert Van Walsum op het deze week verschenen rapport over een nieuwe indeling van de Veiligheidsraad.
---

EUFOR Bosnië

Vandaag start de eerste vredesoperatie onder de vlag van de Europese Unie: EUFOR wordt de nieuwe naam van de vredesmacht SFOR, die onder commando van de NAVO valt.
Voor de Nederlandse troepen betekent het dat ze dus een nieuwe baas krijgen. Dezelfde militairen blijven er, maar met een andere pet. De letters SFOR op de auto's worden overgeschilderd in EUFOR.
Verandert er wat voor deze vredesmacht met dit nieuwe commando?
Tom Herlaar zocht de troepen op en maakte een reportage over hun rol in het handhaven van de vrede. Een belangrijke taak van de militairen is de operatie Harvest. Onder andere de Nederlanders assisteren de lokale politie bij het opsporen en inzamelen van wapens en munitie.
---

Waar het om gaat: Discrimineren werkgevers wel of niet?

Waar het nu om gaat is dat arbeidsmarktdeskundige Sip Nieuwsma van werkgeversorganisatie VNO-NCW vindt dat werkgevers niet discrimineren bij het aannemen van personeel. "Daarvan heb ik nooit iets gehoord", aldus Nieuwsma. Werkgevers verplichten allochtonen aan te nemen is voor hem uit den boze. "We moeten ervoor zorgen dat er meer allochtone jongeren met een diploma van school komen".
Gerard Legebeke wil opheldering van Nieuwsma.
---

In de studio is de hele morgen bij ons te gast Lambert Giebels, historicus en voormalig van zowel de Eerste als de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid. Het leven en werk van Giebels kent diverse raakvlakken met dat van de overleden prins. Zo verdiepte Giebels zich als historicus in de Greet Hofmans-affaire; ten tijde van de Lockheed-affaire maakte hij deel uit van de Tweede Kamer en hij heeft de prins in 1994 uitvoerig gesproken.
De terugblik op het leven van Bernhard is verdeeld in dire blokken:
1. De kennismaking / zijn afkomst / de oorlog / wederopbouw
Intrigerend is Bernhards entree in Nederland. Hij is in die tijd nog behoorlijk 'Deutschfreundlich' . Was zelfs lid van de Reiter-SS. En onlangs dook zijn lidmaatschapskaart van de NSDAP op. Hoe pro-Hitler was Prins Bernhard eigenlijk?
Tijdens zijn huwelijk met Juliana in 1937 waren zijn maten van de Reiter-SS aanwezig en werd op Bernhards eis het 'Horst Wessellied' gespeeld. Sommige Duitse gasten brachten die avond de Hitlergroet.
(De dirigent weigerde het lied te dirigeren, en werd ter plekke vervangen). Was dit betrekkelijk normaal in 1937 of was het ook toen al opvallend en bijzonder?
Na de oorlog, ten tijde van de wederopbouw, zet Bernhard zich in voor de economie. Opmerkelijk is dat hij ook zaken doet met 'foute' regimes als Argentinie. Hij wilde bijv. een lintje meenemen voor Perron (Drees had daar moeite mee).
2. Greet Hofmans-affaire
In 1956 is het hof verdeeld in twee kampen: Juliana onderhoudt contacten met 'gebedsgenezeres' Greet Hofmans. Bernhard moest daar niets van hebben. De controverse leidt tot grote crisis aan het hof.
Wie was die Greet Hofmans? Hoe invloedrijk was ze? Hoe verdeelde ze Soestdijk? Hoe diep ging de crisis? Wat verwacht Giebels van de nog gesloten dossiers?
Het dossier over deze affaire is tot nog toe dichtgebleven. Giebels heeft geprocedeerd tot voor de Raad van State. Het wordt pas vrijgegeven, was de uitspraak, als beide betrokkenen dood zijn.
Hetzelfde geldt voor een rapport van de commissie- Beel, die de Greet-Hofmans-zaak onderzocht.
3. Lockheed-affaire
Hoe kwalificeert Giebels het optreden? Dom? Onhandig? Storm in glas water?
Giebels zat als PvdA-politicus in de Tweede-Kamerbankjes toen Den Uyl de woorden uitsprak dat 'Bernhard dacht dat-ie onkwetsbaar was' Giebels: ' Bernhard vertelde me het jammer te vinden dat Beel gestorven was, zonder uitleg te kunnen geven over Lockheed.'
Bernhard speelde een soort 'Robin Hood'-rol, die het geld van de rijken naar de armen stuurde - waarop een van de betrokkenen zei dat Bernhard zich wel heel makkelijk tot de armen had gerekend....
11.00 - 12.00 uur
Titel Track : To make feel my love
Titel CD : Greatest hits vol. III
Uitvoerende : Billie Joel
Componist : Dylan
Label : Columbia
Labelnummer : 488236 2
Duur : 3'52

Lambert Giebels blikt terug op het leven van prins Bernhard
Lambert Giebels is historicus en voormalig lid van zowel de Eerste als de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid. Hij is een kenner van de overleden prins Bernhard: hij verdiepte zich in de Greet Hofmans-affaire en ten tijde van de Lockheed-affaire maakte hij deel uit van de Tweede Kamer. In 1994 heeft hij de prins in uitvoerig gesproken. In de Ochtenden blikt hij terug op onder meer de Hofmans-affaire.
De Greet Hofmans-affaire leidde in de jaren '50 tot grote crisis aan het hof en in de politiek. Prinses Marijke (nu: Christine) had een ingewikkelde oogaandoening waarvoor de geraadpleegde artsen geen soelaas konden bieden.
Bernhard kwam via een vriend in contact met gebedsgenezeres Greet Hofmans. Juliana was huiverig. Ze stuurde haar kindermeisje op Hofmans af en het klikte tussen die twee. Ook met Juliana bleek het te klikken en wel zodanig dat Hofmans en zij binnen de kortste keren hartsvriendinnen werden. 'Beide waren zeer pacifistisch, vanuit een christelijke overtuiging'. Giebels bestrijdt de visie dat Juliana het pacifisme van Hofmans overnam. 'Dat zat al in haar zelf.'
Juliana en Hofmans gaan conferenties organiseren waarop het pacifisme centraal staat. Bernhard moet er niks van hebben. Giebels: 'Het verschil tussen het idealisme van Juliana en het realisme van Bernhard werd steeds duidelijker. Uiteindelijk mondde de onenigheid bijna uit in echtscheiding. We schrijven 1950: dat was ondenkbaar, zeker in christelijke kring. En dan in het huwelijk van de koningin!'
Juliana schrijft Bernhard op een gegeven moment een brief 'van de ene vleugel van het paleis naar de andere - ze communiceerden nauwelijks - met daarin het verzoek of Bernhard niet terug wilde gaan naar zijn moeder. Met dat verhaal stapte Bernhard naar premier Drees. Zijn eerste conclusie was: een scheiding moet onder geen beding doorgaan. Een commissie van wijze mannen boog zich over de kwestie en oordeelde dat de contacten tussen Juliana en Hofmans verbroken moesten worden. Merkwaardig was dat Juliana en Bernhard vanaf die tijd weer als een innig echtpaar verschenen.
Het dossier over de affaire en het rapport van de commissie- Beel zijn tot nog toe dichtgebleven. Giebels heeft geprocedeerd tot voor de Raad van State m de stukken in te mogen zien. Ze worden pas vrijgegeven, was de uitspraak, als beide betrokkenen dood zijn.
Voor de historicus is de dood van Bernhard dus het moment waarop de dossiers toegankelijk worden. 'Vannacht om vijf over twaalf heb ik een mailtje gestuurd met mijn verzoek om inzage. De regel is namelijk: wie het eerst komt, wie het eerst maalt.'
Playlist:
Titel Track : Proof
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : I'am Kloot
Componist : John Harold / Arnold Bramwell
Label : Pias
Labelnummer : ECSCD152 1130152122
Duur : 1
Nummer : 2'38
Titel Track : Miss you
Titel CD : Bad love
Uitvoerende : Randy Newman
Componist : Newman
Label : Dreamworks
Labelnummer : 450 115-2
Duur : 3'54

In de studio is de hele morgen bij ons te gast Lambert Giebels, historicus en voormalig lid van zowel de Eerste als de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid. Het leven en werk van Giebels kent diverse raakvlakken met dat van de overleden prins. Zo verdiepte Giebels zich als historicus in de Greet Hofmans-affaire; ten tijde van de Lockheed-affaire maakte hij deel uit van de Tweede Kamer en hij heeft de prins in 1994 uitvoerig gesproken.
De terugblik op het leven van Bernhard is verdeeld in drie blokken:
1. De kennismaking / zijn afkomst / de oorlog / wederopbouw
Intrigerend is Bernhards entree in Nederland. Hij is in die tijd nog behoorlijk 'Deutschfreundlich' . Was zelfs lid van de Reiter-SS. En onlangs dook zijn lidmaatschapskaart van de NSDAP op. Hoe pro-Hitler was Prins Bernhard eigenlijk?
Tijdens zijn huwelijk met Juliana in 1937 waren zijn maten van de Reiter-SS aanwezig en werd op Bernhards eis het 'Horst Wessellied' gespeeld. Sommige Duitse gasten brachten die avond de Hitlergroet.
(De dirigent weigerde het lied te dirigeren, en werd ter plekke vervangen). Was dit betrekkelijk normaal in 1937 of was het ook toen al opvallend en bijzonder?
Na de oorlog, ten tijde van de wederopbouw, zet Bernhard zich in voor de economie. Opmerkelijk is dat hij ook zaken doet met 'foute' regimes als Argentinie. Hij wilde bijv. een lintje meenemen voor Perron (Drees had daar moeite mee).
2. Greet Hofmans-affaire
In 1956 is het hof verdeeld in twee kampen: Juliana onderhoudt contacten met 'gebedsgenezeres' Greet Hofmans. Bernhard moest daar niets van hebben. De controverse leidt tot grote crisis aan het hof.
Wie was die Greet Hofmans? Hoe invloedrijk was ze? Hoe verdeelde ze Soestdijk? Hoe diep ging de crisis? Wat verwacht Giebels van de nog gesloten dossiers?
Het dossier over deze affaire is tot nog toe dichtgebleven. Giebels heeft geprocedeerd tot voor de Raad van State. Het wordt pas vrijgegeven, was de uitspraak, als beide betrokkenen dood zijn.
Hetzelfde geldt voor een rapport van de commissie- Beel, die de Greet-Hofmans-zaak onderzocht.
3. Lockheed-affaire
Hoe kwalificeert Giebels het optreden? Dom? Onhandig? Storm in glas water?
Giebels zat als PvdA-politicus in de Tweede-Kamerbankjes toen Den Uyl de woorden uitsprak dat 'Bernhard dacht dat-ie onkwetsbaar was' Giebels: ' Bernhard vertelde me het jammer te vinden dat Beel gestorven was, zonder uitleg te kunnen geven over Lockheed.'
Bernhard speelde een soort 'Robin Hood'-rol, die het geld van de rijken naar de armen stuurde - waarop een van de betrokkenen zei dat Bernhard zich wel heel makkelijk tot de armen had gerekend....
Titel Track : Trouble
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Ray Lamontagne
Componist : Ray Lamontagne
Label : Echo
Labelnummer : ECHCD57RP
Duur : 4'02
Nummer : 1
Titel Track : Indian Summer
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Ozark Henry
Componist : Piet Goddaer
Label : Epic
Labelnummer : 6752131000
Duur : 3'45
Nummer : 1
Titel Track : Boom, like that
Titel CD : nvt / cd-singel
Uitvoerende : Mark Knopfler
Componist : Mark Knopfler
Label : Mercury Records
Labelnummer : BOOMCJ 1
Duur : 4'04
Nummer : 1