Ο Ερντογάν αντιμέτωπος με το δικαστικό κατεστημένο
* Οι μετρήσεις δείχνουν ενίσχυση της δημοτικότητας του κυβερνώντος κόμματος
μετά την επίθεση του εισαγγελέα
Ν. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ - ΜΑΪΟΣ.
Η αυταρχική αντιμετώπιση από την αστυνομία των διαδηλωτών, στην πλατεία Ταξίμ
την Πρωτομαγιά (η φωτογραφία από τα επεισόδια), έδωσε την ευκαιρία στους
αντιπάλους του Ερντογάν να επιτεθούν στην κυβέρνηση
Η πόλωση - που εγγυάται την αγωνία - είναι εκεί· οι πρωταγωνιστές είναι
ορκισμένοι να εκδικηθούν - μέχρι θανάτου - τον αντίπαλό τους· αλλά παρ' όλα
αυτά δεν παράγεται αγωνία, κίνηση, δράση.
Στους δύο μήνες που πέρασαν από τη 14η Μαρτίου, την ημέρα που ο εισαγγελέας
ζήτησε την απαγόρευση του κυβερνητικού κόμματος, δύο μόνον ανεπαίσθητες
αλλαγές έχουν σημειωθεί: η... απελευθέρωση του κεφαλομάντιλου στα πανεπιστήμια
πέρασε ανεπαίσθητα σε δεύτερη μοίρα, όπως σε δεύτερη μοίρα πέρασε και η αλλαγή
του Συντάγματος - μια από τις μεγαλύτερες προεκλογικές δεσμεύσεις της
κυβέρνησης.
Η απρόσμενη ψυχραιμία με την οποία αντιδρά η κυβέρνηση έχει αποτρέψει - μέχρι
στιγμής - τη δημιουργία κρίσης σε τομείς που θα είχαν πραγματική σημασία· σε
τομείς όπως η οικονομία, στην οποία η οσμή και μόνον της πολιτικής αστάθειας
μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες.
Η ηρεμία αυτή εκνευρίζει πολλούς σχολιαστές της «κοσμικής» παράταξης, οι
οποίοι αναρωτιούνται γιατί οι απειλές απαγόρευσης του κυβερνητικού κόμματος
και του αποκλεισμού του πρωθυπουργού από την πολιτική ζωή δεν προκαλούν τη
συνήθη ταραχή και κρίση.
Η ανησυχία ότι θα επαναληφθεί το περυσινό σενάριο της προεδρικής εκλογής,
αυξάνει τον εκνευρισμό της κοσμικής παράταξης. Ο φόβος ότι ο κ. Ταγίπ
Ερντογάν θα καταφέρει στο τέλος να χρησιμοποιήσει προς όφελός του την
κρίση μεγαλώνει. Ολες οι μετρήσεις που έγιναν ως σήμερα δείχνουν την ενίσχυση
της δημοτικότητας του κ. Ερντογάν και του κυβερνητικού κόμματος, μετά την
επίθεση του εισαγγελέα.
Η διαδικασία όμως που έχει ξεκινήσει δίνει τη δυνατότητα σε μια ομάδα δικαστών
- διορισμένων από τον πρώην πρόεδρο κ. Νετζντέτ Σεζέρ - να αποφασίσουν
τη διάλυση του κόμματος που κυβερνά τα τελευταία 8 χρόνια και να αποκλείσουν
τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο, τον υπουργό και δεκάδες άλλα προβεβλημένα
στελέχη της δημόσιας ζωής, από την πολιτική!... Ο κ. Ερντογάν απλώς δεν
πιστεύει ότι όλα αυτά - τα οποία θεωρητικώς είναι δυνατά σύμφωνα με το ισχύον
Σύνταγμα του 1982 - μπορούν να γίνουν. Σε κοινωνική συνάντηση που είχε την
περασμένη εβδομάδα με επιλεγμένη ομάδα αναλυτών και δημοσιογράφων κατάστησε
σαφές ότι δεν πιστεύει ότι το κόμμα του θα απαγορευθεί και ότι ο ίδιος θα
αποκλειστεί από την πολιτική ζωή. Αν και ξέρει πολύ καλά ότι τεχνικά το
δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση, δεν πιστεύει
ότι κάτι τέτοιο είναι πολιτικά δυνατόν. «Θα αποφασίσει την αντίδρασή του
όταν κι αν υπάρξει τέτοια εξέλιξη στη δικαστική διαδικασία» λέει ο κ.
Τζενκίζ Τσαντάρ, ο οποίος συμμετείχε στη συνάντηση. «Κανείς,
ούτε ο ίδιος ο κ. Ερντογάν, δεν φαίνεται να ξέρει από τώρα τι
θα γίνει» λέει ο βετεράνος σχολιαστής για την απόφαση του Συνταγματικού
Δικαστηρίου, η οποία αναμένεται στα τέλη Ιουλίου.
Ηδη ο υπουργός Εξωτερικών κ. Αλί Μπαμπατζάν έκανε λόγο για το
ενδεχόμενο προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, στην περίπτωση που το
Συνταγματικό Δικαστήριο αποδεχθεί τη λογική του εισαγγελέα. Διαδικασία που
μπορεί συνεπώς να κρατήσει περισσότερο από ένα χρόνο...
Την ίδια «ελεγχόμενη ψυχραιμία» δείχνει και η ΕΕ. Μετά την αρχική καταδίκη του
«δικαστικού πραξικοπήματος», η ΕΕ ελέγχει τη ρητορική και τις αντιδράσεις της.
Δεν θέλει να ενισχύει τα επιχειρήματα αυτών που δεν επιθυμούν να δουν την
Τουρκία στην Ευρώπη.
Ο πρωθυπουργός φαίνεται να πιστεύει ότι κανένα από τα καμώματα των αντιπάλων
του δεν μπορεί να εμποδίσει την πορεία που έχει δρομολογηθεί. Για να
αντιμετωπιστεί η εικόνα αυτής της ολύμπιας ηρεμίας, επινοούνται κρίσεις,
κυκλοφορούν φήμες.
Η τελευταία τέτοια «κρίση» αφορά την Πρωτομαγιά. Οι αντίπαλοι της κυβέρνησης -
αντίπαλοι οι οποίοι δεν θέλουν να ακούσουν για συνδικάτα και εργατικά
δικαιώματα - οδύρονται για τη βία που ασκήθηκε σε όσους θέλησαν να διαδηλώσουν
στην πλατεία Ταξίμ. Καταγγέλλουν την αδιαφορία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την
παραβίαση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Θεωρούν ότι η καταδίκη των βίαιων
μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν συνιστά καταδίκη της κυβέρνησης. Η στρατηγική των
συντηρητικών δυνάμεων μοιάζει απελπιστικά με την περυσινή στρατηγική, λέει ο
κ. Ρουσέν Τσακίρ της εφημερίδας «Βατάν»... «Επιχαίρουν με την
καταδίκη των αυταρχικών μεθόδων της Πρωτομαγιάς· κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν
ότι τα διλήμματα της Πρωτομαγιάς δημιουργήθηκαν και από την πολιτική
στρατηγική της αντιπολίτευσης. Η καταδίκη της βίας δεν είναι καταδίκη
της κυβέρνησης; όπως πέρυσι η αποδοκιμασία του κεφαλομάντιλου δεν
συνιστούσε αποδοκιμασία της κυβέρνησης;».
Από τους στρατηγούς στους δικαστές
Ο Ταγίπ Ερντογάν επιθεωρεί στρατιωτικό άγημα
Πολλοί προσπαθούν να διαδώσουν ότι η ψυχραιμία της κυβέρνησης Ερντογάν
προδίδει «παρασκηνιακή συνεννόηση» με το αντίπαλο στρατόπεδο. «Αμηχανία
ψάλτου...» απαντούν από το περιβάλλον του πρωθυπουργού και αναρωτιούνται με
ποιους θα μπορούσε να συναφθεί τέτοια συμφωνία. Ποιος σήμερα εκπροσωπεί την
απρόσωπη και υδραργυρική ομάδα η οποία μιλά στο όνομα της «κοσμικότητας» και
του Ατατούρκ; Η ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, η οποία θα έπρεπε
να είναι ο εκπρόσωπος αυτής της παράταξης, έχει μόνη της ακυρώσει τον εαυτό
της. Στη σημερινή συγκυρία η πρωτοβουλία δεν βρίσκεται στους πολιτικούς, το
παιχνίδι με την προτροπή της αντιπολίτευσης δεν παίζεται με κοινοβουλευτικούς
κανόνες. Οι αποφάσεις βρίσκονται στα χέρια κάποιων αξιωματικών (πέρυσι), και
των δικαστικών εφέτος.
