Εγκληματικότητα

Η Νότιος Αφρική θεωρείται η πιο επικίνδυνη χώρα του κόσμου εκτός εμπόλεμη ζώνης. Ο μέσος όρος εγκληματικότητάς της είναι πολύ μεγαλύτερος του μέσου όρου των αναπτυγμένων χωρών.
Την περίοδο του απαρτχάιντ για κάθε 10 αστυνομικούς στο δρόμο μόνο ένας ασχολούνταν με την καταπολέμηση του εγκλήματος. Οι υπόλοιποι είχαν ως αρμοδιότητά τους την επιβολή των νόμων του απαρτχάιντ. Το 1994 όλα αυτά άλλαξαν. Το αυταρχικό καταπιεστικό καθεστώς αντικαταστάθηκε σχεδόν σε μια νύχτα από ένα σύστημα βασισμένο στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η θανατική ποινή καταργήθηκε και οι παρανομούντες απέκτησαν δικαιώματα που ποτέ πριν δεν είχαν. Η αστυνομία έπρεπε πλέον να παρουσιάζει αποδείξεις ενός εγκλήματος αντί να αποσπά ομολογίες των υπόπτων για να διασφαλίσει την καταδίκη τους.
Οι ρατσιστικές συμπεριφορές δεν εξαφανίστηκαν δια μιας από το σώμα της αστυνομίας, που επανδρωνόταν από μια διοίκηση αξιωματικών πιστών σε μια λευκή πολιτική ελίτ και από μια λεγεώνα χαμηλόμισθων μαύρων νεοσύλλεκτων.
Τουλάχιστον τα τρία πρώτα χρόνια η δημοκρατική κυβέρνηση αντιμετώπιζε την αστυνομία ως μια πιθανή εχθρική δύναμη. Η έλλειψη δημόσιας εμπιστοσύνης στην αστυνομία, οι χαμηλοί μισθοί και προβλήματα που σχετίζονταν με τη φυλετική ενσωμάτωση συνέβαλαν στην ανάπτυξη της διαφθοράς. Τα συνδικάτα του οργανωμένου εγκλήματος βρήκαν γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθούν και η βίαιη εγκληματικότητα άνθισε τα πρώτα χρόνια της νέας δημοκρατίας.
Έγινε σύντομα προφανές ότι η νέα κυβέρνηση δεν είχε τα μέσα, την ικανότητα ή το ανθρώπινο δυναμικό να ανταποκριθεί στο κύμα εγκληματικότητας που πλημμύρισε τη Νότιο Αφρική. Αισθανόμενοι φοβισμένοι και αβοήθητοι, οι μέσοι Νοτιοαφρικανοί κατέφυγαν σε δικά τους μέσα για να προστατευθούν. Για τους πλούσιους Νοτιοαφρικανούς, όλων των εθνικών ομάδων, η απάντηση βρέθηκε στην ιδιωτική ασφάλιση. Αυτή τη στιγμή είναι μια από τις πιο ανθηρές βιομηχανίες με περισσότερους από 200.000 φρουρούς να εργάζονται σε πάνω από 5000 ιδιωτικές εταιρίες ασφάλειας. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε αξιωματικό της αστυνομίας στην Νότιο Αφρική, αντιστοιχούν 2 ιδιωτικοί φρουροί, που συνήθως πληρώνονται καλύτερα, αλλά δεν έχουν την ίδια αρμοδιότητα έρευνας, σύλληψης και φυλάκισης. Πολλοί είναι εκείνοι που αποφασίζουν να ζήσουν σε περιφραγμένες συνοικίες, με ηλεκτροφόρα σύρματα και με ένοπλη φρούρηση 24 ώρες το 24ώρο.
Το 2002 είχε ανακηρυχθεί η "χρονιά του εθελοντή". Σύμφωνα με το πρόγραμμα του κυβερνώντος ΑΝC στόχος είναι η στρατολόγηση απλών πολιτών προκειμένου να καταπολεμηθεί η εγκληματικότητα. Δικηγόροι προσφέρθηκαν να ξεκαθαρίσουν χωρίς αμοιβή τις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις στον ελεύθερο χρόνο τους.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ

ΚΕΖΑ (Δολοφόνος)

-Ποια είναι η δουλειά σου;

-Πειρατείες. Δε δουλεύω.

-Πώς κάνεις τις πειρατείες των αυτοκινήτων;

-Με όπλο. Παίρνουμε το αυτοκίνητο με όπλο

-Και πυροβολείτε;

-Όχι, δεν πυροβολούμε, τους παίρνουμε τα αυτοκίνητα. Δεν λένε όχι, όταν βλέπουν το όπλο, μας τα δίνουν. Παίρνουμε το αυτοκίνητο, παίρνουμε λεφτά, τα παίρνουμε όλα.

-Φοβάστε κάτι;

-Όχι, δε φοβάμαι, δε φοβάμαι.

-Μήπως φοβάστε την αστυνομία;

-Όχι, δε φοβάμαι.

-Τον σκοτώσατε;

-Ναι, μου πήρε τα λεφτά και τον σκότωσα.

-Πώς το κάνατε, πώς τον σκοτώσατε;

-Με μαχαίρι, τον σκότωσα με μαχαίρι.

-Με παρακολουθούσε να μου πάρει τα λεφτά και τον σκότωσα.

-Πώς, με μαχαίρι; Πού τους μαχαιρώσατε;

-Ναι, τους μαχαίρωσα.

-Και μετά ήρθε η αστυνομία;

-Ήρθε η αστυνομία και με πήρε και έφαγα 5 χρόνια γι’ αυτό.

-Μετά από τόσα χρόνια στην φυλακή δε σταματήσατε;

-Ναι, δεν σταμάτησα, μετά σκότωσα κι έναν άλλο, με όπλο. Τον σκότωσα με το όπλο.

-Γιατί τον σκοτώσατε;

-Αυτός ήρθε να μου πάρει το όπλο με τους φίλους του και τους σκότωσα.

-Ήταν φίλος σας;

-Ναι, ήταν φίλος μου, τους σκότωσα γιατί πήραν το όπλο μου. Τον πυροβόλησα, ναι τον σκότωσα.

-Πόσα λεφτά βγάζεις από τις πειρατείες;

-Μας δίνουν ίσως για τα φορτηγά 10.000, για βαν 4.000.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ

-Ο αριθμός των ιδιωτικών φρουρών είναι διπλάσιος από αυτόν τον τακτικών αστυνομικών, γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό;

Οι άνθρωποι δεν έχουν την ίδια πίστη που συνήθιζαν να έχουν, ότι η αστυνομία μπορεί να τους προσφέρει αυτού του είδους τις υπηρεσίες. Κι έτσι τα περισσότερα νοικοκυριά και οι περισσότερες επιχειρήσεις απευθύνονται σε ιδιωτικές εταιρίες για να τους παράσχουν φρουρούς ή συστήματα ασφαλείας. Αυτό συχνά δεν αντικαθιστά το έργο της αστυνομίας, πολλές φορές αποτελεί σύνδεσμο μεταξύ του πολίτη και της αστυνομίας, αυτοί αντιμετωπίζουν πρώτα το γεγονός και θα καλέσουν την αστυνομία να ασχοληθεί με αυτό αργότερα.

-Βλέπετε μείωση ή αύξηση αυτά τα 10 χρόνια;

Η μόνη αλλαγή που βλέπει κανείς είναι νομίζω ότι υπάρχει μια κίνηση από ένα είδος εγκλήματος σε κάποιο άλλο, πιστεύω ότι υπάρχει μια σταθερή τάση, δεν υπάρχει μείωση, αλλά γινόμαστε πιο έξυπνοι στον τρόπο που το αντιμετωπίζουμε και τα εγκληματικά στοιχεία επίσης γίνονται πιο έξυπνα και κινούνται προς κάτι άλλο, κάνουν κάτι άλλο.

-Πώς βρίσκετε άτομα να δουλέψουν για σας;

Οι ιδιωτικές εταιρίες είναι πιθανόν ο μεγαλύτερος εργοδότης στη Νότιο Αφρική αυτή τη στιγμή. Είναι μια βιομηχανία που προσφέρει πολλές δουλειές και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στη χώρα που χρειάζονται δουλειές. Έχουμε μια σχολή εκπαίδευσης που παρέχει εκπαίδευση στο κοινό και οι άνθρωποι μπορούν να γραφτούν στη σχολή για μια περίοδο τριών εβδομάδων, που θα τους δώσει τη δυνατότητα να πάρουν τα τυπικά προσόντα ώστε να προσληφθούν. Είναι πολύ σημαντικό να έχει κανείς αυτή την κατάρτιση προκειμένου οποιαδήποτε εταιρία ασφάλειας να προσλάβει το συγκεκριμένο άτομο. Εύχεται κανείς ότι δίνοντας σε κάποιον δουλειά, δίνοντάς του ένα μισθό, δίνοντάς του αυτό το κομμάτι ψωμί στο τραπέζι που ποτέ πριν δεν είχε, ότι ακόμα κι αν ήθελαν να καταφύγουν στο έγκλημα δε θα βρεθούν πια εκεί.

-Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο κύριος παράγοντας της εγκληματικότητας;

Στην Νότιο Αφρική υπάρχει μεγάλος πλούτος, και αυτός ο πλούτος ανήκει σε ένα πολύ μικρό κομμάτι του πληθυσμού, υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα, δεν το ξέρουν καν ότι δεν έχουν τίποτα, επομένως δυστυχώς είναι πολύ εύκολο για τους ανθρώπους να καταφύγουν στο έγκλημα.

-Εύχεστε να εξαφανιστεί το έγκλημα;

Ο τρόπος που εγώ ζω στο σπίτι μου... είμαι συνηθισμένος σε αυτό, τα παιδιά μου είναι συνηθισμένα, αλλά αν άνθρωποι από άλλες χώρες δουν τον τρόπο ζωής μας λένε "πώς ζείτε πίσω από αυτούς τους ψηλούς τοίχους, με τέτοια συστήματα ασφαλείας, να προσέχετε πίσω από την πλάτη σας", εμείς το λέμε σύνεση στο δρόμο, υπάρχει ένα μεγάλο άγχος που έχουμε, που δεν ξέρουμε καν ότι έχουμε μέχρι να δούμε πώς είναι σε άλλες χώρες ή μέχρι άνθρωποι από άλλες χώρες μας πουν πώς φαίνεται σε αυτούς. Τότε το συνειδητοποιούμε.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ