ดวงจันทร์ของดาวเสาร์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ระบบดาวเสาร์ (ภาพประกอบรวม)
วงแหวนดาวเสาร์ตัดผ่านฉากหลังที่มีดวงจันทร์ไททัน (รูปเสี้ยวขอบสีขาว) และดวงจันทร์เอนเซลาดัส (ขวาล่างสีดำ) ปรากฏอยู่

ดาวเสาร์มีดวงจันทร์ซึ่งได้รับการยืนยันวงโคจรแล้ว 60 ดวง โดย 53 ดวงในจำนวนนี้มีชื่อเรียกแล้วและส่วนใหญ่มีขนาดค่อนข้างเล็ก แต่ก็มีอยู่ 7 ดวงที่มีขนาดใหญ่พอที่จะคงสภาพตัวเองเป็นทรงกลมได้ (ดังนั้นดวงจันทร์เหล่านี้อาจได้รับการจัดเป็นดาวเคราะห์แคระหากพวกมันโคจรรอบดวงอาทิตย์โดยตรง) นอกจากจะมีวงแหวนที่กว้างและหนาแน่นแล้ว ระบบดาวเสาร์ยังเป็นระบบดาวเคราะห์ที่มีความหลากหลายมากที่สุดภายในระบบสุริยะอีกด้วย ตัวอย่างเช่น ดวงจันทร์ที่มีชื่อเสียงอย่างดวงจันทร์ไททัน ที่มีชั้นบรรยากาศคล้ายคลึงกับโลก ทั้งยังมีภูมิทัศน์เป็นทะเลสาบไฮโดรคาร์บอนและโครงข่ายแม่น้ำ และดวงจันทร์เอนเซลาดัสที่ซ่อนแหล่งน้ำไว้ภายใต้พื้นผิวของมัน เป็นต้น

ดวงจันทร์ 22 ดวงของดาวเสาร์เป็นบริวารที่มีวงโคจรปกติ คือ มีวงโคจรไปในทางเดียวกับดาวดวงอื่น ๆ และเอียงทำมุมกับเส้นศูนย์สูตรของดาวเสาร์ไม่มากนัก นอกจากบริวาร 7 ดวงหลักแล้ว มี 4 ดวงเป็นดวงจันทร์โทรจัน (หมายถึงกลุ่มดวงจันทร์เล็ก ๆ ที่โคจรไปตามเส้นทางของดวงจันทร์ดวงใหญ่กว่าอีกดวงหนึ่ง) อีก 2 ดวงเป็นดวงจันทร์ร่วมวงโคจร และอีก 2 ดวงโคจรอยู่ภายในช่องว่างระหว่างวงแหวนดาวเสาร์ ดวงจันทร์เหล่านี้ได้รับการตั้งชื่อตามธรรมเนียมเดิม คือ ตามชื่อของบรรดายักษ์ไททันหรือบุคคลอื่น ๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกับเทพแซตเทิร์นของชาวโรมัน (หรือเทพโครนัสของกรีก)

ส่วนดวงจันทร์ที่เหลืออีก 38 ดวง ทั้งหมดมีขนาดเล็กและมีวงโคจรผิดปกติ คือ มีวงโคจรอยู่ห่างจากดาวเสาร์มากกว่า เอียงมากกว่า โดยมีทั้งไปทางเดียวกันและสวนทางกับทิศทางการหมุนรอบตัวเองของดาวเสาร์ ดวงจันทร์เหล่านี้อาจเป็นดาวเคราะห์น้อยที่ถูกแรงโน้มถ่วงของดาวเสาร์ดึงมา หรืออาจเป็นเศษซากของวัตถุขนาดใหญ่ที่เข้าใกล้ดาวเสาร์มากเกินไปจนถูกแรงน้ำขึ้นน้ำลงของดาวเสาร์ฉีกออกเป็นเสี่ยง ๆ เราแบ่งกลุ่มของพวกมันตามลักษณะวงโคจรได้เป็นกลุ่มอินูอิต กลุ่มนอร์ส และกลุ่มแกลิก แต่ละดวงตั้งชื่อตามเทพปกรณัมที่สอดคล้องกับกลุ่มที่มันสังกัดอยู่

วงแหวนของดาวเสาร์ประกอบขึ้นจากก้อนน้ำแข็งที่มีขนาดตั้งแต่ 1 เซนติเมตรไปจนถึงหลายร้อยเมตร แต่ละก้อนโคจรรอบดาวเสาร์ไปตามเส้นทางของตนเอง ดังนั้น เราจึงไม่สามารถระบุจำนวนแน่นอนของดวงจันทร์ของดาวเสาร์ได้ เนื่องจากไม่มีเส้นแบ่งประเภทชัดเจนระหว่างวัตถุขนาดเล็กจำนวนมากที่ประกอบขึ้นเป็นแถบวงแหวนกับวัตถุขนาดใหญ่ที่ได้รับการตั้งชื่อและถือเป็นดวงจันทร์แล้ว แม้เราจะค้นพบ "ดวงจันทร์เล็ก ๆ" (moonlets) อย่างน้อย 150 ดวงจากการรบกวนที่มันก่อขึ้นกับวัตถุอื่นที่อยู่ข้างเคียงภายในวงแหวน แต่นั่นเป็นตัวอย่างเพียงน้อยนิดของจำนวนประชากรทั้งหมดของวัตถุเหล่านั้นเท่านั้น

ดวงจันทร์ที่ได้รับการยืนยันแล้วจะได้รับการตั้งชื่อถาวรจากสหภาพดาราศาสตร์สากล ประกอบด้วยชื่อและลำดับที่เป็นตัวเลขโรมัน ดวงจันทร์ 9 ดวงที่ถูกค้นพบก่อนปี ค.ศ. 1900 (ซึ่งฟีบีเป็นดวงเดียวที่มีวงโคจรแบบผิดปกติ) มีหมายเลขเรียงตามระยะห่างจากดาวเสาร์ออกมา ส่วนดวงจันทร์ดวงอื่น ๆ มีหมายเลขเรียงตามลำดับที่ได้รับการตั้งชื่อถาวร อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ยังมีดวงจันทร์ดวงเล็ก ๆ ในกลุ่มนอร์สอีก 8 ดวงที่ไม่มีชื่อเรียกถาวร

[แก้] ตารางรายชื่อดวงจันทร์

ลำดับ ชื่อ (ตัวหนาคือดวงจันทร์ที่มีลักษณะทรงกลม) ภาพ เส้นผ่านศูนย์กลาง
(ก.ม.)		 กึ่งแกนเอก
(ก.ม.)		 คาบดาราคติ
(วัน)		 ความเอียงของวงโคจร
(°)		 ตำแหน่ง ปีที่ค้นพบ
0 (ดวงจันทร์เล็ก ๆ) moonlets
First moonlets PIA07792 (closeup).jpg
 0.04 ถึง 0.5 ~130 000 ภายในวงแหวนเอ 2006[1][2][3]
1 XVIII แพน Pan
Pan side view.jpg
 30 (35 × 35 × 23) [4] 133 584 [5] +0.575 05 [5] 0.001° ในช่องแบ่งเองเคอ 1990
2 XXXV แดฟนิส Daphnis
PIA06237.jpg
 6 − 8 136 505 [5] +0.594 08 [5] ≈ 0° ในช่องว่างคีลเลอร์ 2005
3 XV แอตลัส Atlas
Cassini Atlas N00084634 CL.png
 31 (46 × 38 × 19) [4] 137 670 [5] +0.601 69 [5] 0.003° ควบคุมวงแหวนเอด้านนอก 1980
4 XVI โพรมีเทียส Prometheus
Prometheus moon.jpg
 86 (119 × 87 × 61) [4] 139 380 [5] +0.612 99 [5] 0.008° ควบคุมวงแหวนเอฟด้านใน 1980
5 XVII แพนดอรา Pandora
Pandora PIA07632.jpg
 81 (103 × 80 × 64) [4] 141 720 [5] +0.628 50 [5] 0.050° ควบคุมวงแหวนเอฟด้านนอก 1980
6 XI เอพิมีเทียส Epimetheus PIA09813 Epimetheus S. polar region.jpg 113 (135 × 108 × 105) [4] 151 422 [5] +0.694 33 [5] 0.335° มีวงโคจรร่วมกัน 1980
7 X เจนัส Janus
Janus moon.jpg
 179 (193 × 173 × 137) [4] 151 472 [5] +0.694 66 [5] 0.165° 1966
8 I ไมมัส Mimas
Mimas moon.jpg
 397 (415 × 394 × 381) [6] 185 404 [7] +0.942 422 [8] 1.566°   1789
9 XXXII มีโทนี Methone
Methone (frame 15).jpg
 3 194 440 [5] +1.009 57 [5] 0.007° (แอลไคโอนีเดส) 2004
10 XLIX แอนที Anthe
S2007 S 4 PIA08369.gif
 ~2 197 700 +1.036 50 0.1° 2007
11 XXXIII พาลลีนี Pallene
S2004s2 040601.jpg
 4 212 280 [5] +1.153 75 [5] 0.181° 2004
12 II เอนเซลาดัส Enceladus 504 (513 × 503 × 497) [6] 237 950 [7] +1.370 218 [8] 0.010° ควบคุมวงแหวนอี 1789
13 III ทีทิส Tethys
Tethys PIA07738.jpg
 1066 (1081 × 1062 × 1055) [6] 294 619 [7] +1.887 802 [8] 0.168°   1684
13a XIII เทเลสโต Telesto
Telesto cassini closeup.jpg
 24 (29 × 22 × 20) [4] 1.158° โทรจันที่โคจรนำหน้าทีทิส 1980
13b XIV คาลิปโซ Calypso
Calypso image PIA07633.jpg
 21 (30 × 23 × 14) [4] 1.473° โทรจันที่โคจรตามหลังทีทิส 1980
16 IV ไดโอนี Dione
Dione color.jpg
 1123 (1128 × 1122 × 1121) [6] 377 396 [7] +2.736 915 [8] 0.002°   1684
16a XII เฮเลนี Helene
Cassini Helene N00086698 CL.jpg.jpg
 33 (36 × 32 × 30) 0.212° โทรจันที่โคจรนำหน้าไดโอนี 1980
16b XXXIV พอลีดีวซีส Polydeuces
Polydeuces.jpg
 3.5 [9] 0.177° โทรจันที่โคจรตามหลังไดโอนี 2004
19 V เรีย Rhea
Rhea (moon) thumb.jpg
 1529 (1535 × 1525 × 1526) [6] 527 108 [10] +4.518 212 [10] 0.327°   1672
20 VI ไททัน Titan
Titan in natural color Cassini.jpg
 5151 1 221 930 [7] +15.945 42 0.3485°   1655
21 VII ไฮพีเรียน Hyperion
Hyperion true.jpg
 292 (360 × 280 × 225) 1 481 010 [7] +21.276 61 0.568°   1848
22 VIII ไอแอพิตัส Iapetus 1472 (1494 × 1498 × 1425) [6] 3 560 820 +79.321 5 [11] 7.570°   1671
23 XXIV คีเวียก Kiviuq ~16 11 294 800 [10] +448.16 [10] 49.087° กลุ่มอินูอิต 2000
24 XXII อีเยราก Ijiraq ~12 11 355 316 [10] +451.77 [10] 50.212° 2000
25 IX ฟีบี Phoebe
Phoebe cassini.jpg
 220 (230 × 220 × 210) 12 869 700 −545.09[11][12] 173.047° กลุ่มนอร์ส 1899
26 XX พอเลียก Paaliaq ~22 15 103 400 [10] +692.98 [10] 46.151° กลุ่มอินูอิต 2000
27 XXVII สกาที Skathi ~8 15 672 500 [10] −732.52 [8][12] 149.084° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2000
28 XXVI แอลบีออริกซ์ Albiorix ~32 16 266 700 [10] +774.58 [10] 38.042° กลุ่มแกลิก 2000
29   S/2007 S 2 — ~6 16 560 000 −792.96 176.68° กลุ่มนอร์ส 2007
30 XXXVII เบวีนน์ Bebhionn ~6 17 153 520 [10] +838.77 [10] 40.484° กลุ่มแกลิก 2004
31 XXVIII แอร์รีแอปัส Erriapus ~10 17 236 900 [10] +844.89 [10] 38.109° 2000
32 XLVII สกอลล์ Skoll ~6 17 473 800 [7] −862.37 [10] 155.624° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2006
33 XXIX ซีอาร์นาก Siarnaq ~40 17 776 600 [10] +884.88 [10] 45.798° กลุ่มอินูอิต 2000
34 LII ทาร์เคก Tarqeq ~7 17 910 600 [13] +894.86 [10] 49.904° 2007
35   S/2004 S 13 — ~6 18 056 300 [10] −905.85 [8][12] 167.379° กลุ่มนอร์ส 2004
36 LI เกรป Greip ~6 18 065 700 [7] −906.56 [10] 172.666° 2006
37 XLIV ฮีร็อกคิน Hyrrokkin ~8 18 168 300 [7] −914.29 [10] 153.272° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2006
38 L ยาร์นแซกซา Jarnsaxa ~6 18 556 900 [7] −943.78 [10] 162.861° กลุ่มนอร์ส 2006
39 XXI ทาร์วัส Tarvos ~15 18 562 800 [10] +944.23 [10] 34.679° กลุ่มแกลิก 2000
40 XXV มูนดิลแฟรี Mundilfari ~7 18 725 800 [10] −956.70 [8][12] 169.378° กลุ่มนอร์ส 2000
41   S/2006 S 1 — ~6 18 930 200 [7] −972.41 [10] 154.232° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2006
42   S/2004 S 17 — ~4 19 099 200 [10] −985.45 [8][12] 166.881° กลุ่มนอร์ส 2004
43 XXXVIII แบร์เยลมีร์ Bergelmir ~6 19 104 000 [10] −985.83 [8][12] 157.384° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2004
44 XXXI นาร์วี Narvi ~7 19 395 200 [10] −1008.45 [8][12] 137.292° กลุ่มนอร์ส
(นาร์วี)		 2003
45 XXIII ซูตทุงการ์ Suttungr ~7 19 579 000 [10] −1022.82 [8][12] 174.321° กลุ่มนอร์ส 2000
46 XLIII ฮาตี Hati ~6 19 709 300 [10] −1033.05 [8][12] 163.131° 2004
47   S/2004 S 12 — ~5 19 905 900 [10] −1048.54 [8][12] 164.042° 2004
48 XL ฟาร์เบาตี Farbauti ~5 19 984 800 [10] −1054.78 [8][12] 158.361° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2004
49 XXX ทริมาร์ Thrymr ~7 20 278 100 [10] −1078.09 [8][12] 174.524° กลุ่มนอร์ส 2000
50 XXXVI ไอเออร์ Aegir ~6 20 482 900 [10] −1094.46 [8][12] 167.425° 2004
51   S/2007 S 3 — ~5 20 518 500 ~ −1100 177.22° 2007
52 XXXIX เบสต์ลา Bestla ~7 20 570 000 [10] −1101.45 [8][12] 147.395° กลุ่มนอร์ส
(นาร์วี)		 2004
53   S/2004 S 7 — ~6 20 576 700 [10] −1101.99 [8][12] 165.596° กลุ่มนอร์ส 2004
54   S/2006 S 3 — ~6 21 076 300 [7] −1142.37 [10] 150.817° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2006
55 XLI เฟนรีร์ Fenrir ~4 21 930 644 [10] −1212.53 [8][12] 162.832° กลุ่มนอร์ส 2004
56 XLVIII ซัวร์เตอร์ Surtur ~6 22 288 916 [7] −1242.36 [10] 166.918° 2006
57 XLV คารี Kari ~7 22 321 200 [7] −1245.06 [10] 148.384° กลุ่มนอร์ส
(สกาที)		 2006
58 XIX อีมีร์ Ymir ~18 22 429 673 [10] −1254.15 [8][12] 172.143° กลุ่มนอร์ส 2000
59 XLVI ลอยเอ Loge ~6 22 984 322 [7] −1300.95 [10] 166.539° 2006
60 XLII ฟอร์นยอต Fornjot ~6 24 504 879 [10] −1432.16 [8][12] 167.886° 2004

[แก้] อ้างอิง

  1. ^ Matthew S. Tiscareno et al. (2006). "100-metre-diameter moonlets in Saturn's A ring from observations of 'propeller' structures". Nature 440: 648–650. doi:10.1038/nature04581 
  2. ^ Miodrag Sremčević et al. (2007). "A belt of moonlets in Saturn's A ring". Nature 449: 1019–1021. doi:10.1038/nature06224 
  3. ^ Matthew S. Tiscareno et al. (2008). "The population of propellers in Saturn's A Ring". Astronomical Journal 135: 1083–1091. doi:10.1088/0004-6256/135/3/1083 
  4. ^ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 C.C. Porco et al. (2006). "Physical characteristics and possible accretionary origins for Saturn's small satellites". Bulletin of the American Astronomical Society 37: 768 
  5. ^ 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16 5.17 J.N. Spitale et al (2006). "The orbits of Saturn's small satellites derived from combined historic and Cassini imaging observations". The Astronomical Journal 132: 692 
  6. ^ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 Source: Thomas et al. 2006
  7. ^ 7.00 7.01 7.02 7.03 7.04 7.05 7.06 7.07 7.08 7.09 7.10 7.11 7.12 7.13 7.14 Computed from the period using the IAU-MPC Natural Satellites Ephemeris Service µ value
  8. ^ 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 8.11 8.12 8.13 8.14 8.15 8.16 8.17 8.18 8.19 8.20 Source: NASA
  9. ^ Source: Porco et al. 2005
  10. ^ 10.00 10.01 10.02 10.03 10.04 10.05 10.06 10.07 10.08 10.09 10.10 10.11 10.12 10.13 10.14 10.15 10.16 10.17 10.18 10.19 10.20 10.21 10.22 10.23 10.24 10.25 10.26 10.27 10.28 10.29 10.30 10.31 10.32 10.33 10.34 10.35 10.36 10.37 10.38 10.39 10.40 10.41 10.42 10.43 10.44 Source: IAU-MPC Natural Satellites Ephemeris Service
  11. ^ 11.0 11.1 Computed from the semi-major axis using the IAU-MPC Natural Satellites Ephemeris Service µ value
  12. ^ 12.00 12.01 12.02 12.03 12.04 12.05 12.06 12.07 12.08 12.09 12.10 12.11 12.12 12.13 12.14 12.15 12.16 12.17 คาบการโคจรที่เป็นลบ แสดงว่าดาวนั้นโคจรทวนกับดาวดวงอื่นที่มีคาบเป็นบวก
  13. ^ MPEC 2007-G38
ด • พ • ก
ดาวเสาร์
ลักษณะทางกายภาพ
วงแหวน • ดวงจันทร์ • จุดขาวใหญ่
 ภาพสีจริงของดาวเสาร์ประกอบขึ้นจากภาพที่ถ่ายโดยยานวอยเอเจอร์ 2
ดวงจันทร์ขนาดใหญ่
การสำรวจ
ด • พ • ก
เทหวัตถุในระบบสุริยะ
แบ่งตามระยะทาง
ASpacer.gif
174719main LEFTREDSouthPole304 Vertical.jpg GPN-2000-000465.jpg Venuspioneeruv.jpg The Earth seen from Apollo 17.png Mars Valles Marineris.jpeg Gaspra rotation.jpg Jupiter.jpg Saturn (planet) large.jpg Uranus.jpg Neptune.jpg ThePlutinos Size Albedo Color.svg
ดาวเคราะห์น้อย
วัตถุพ้นดาวเนปจูน
ASpacer.gif
แบ่งตามประเภท
ดาวเคราะห์
ดาวเคราะห์แคระ
วัตถุขนาดเล็ก
ดวงจันทร์บริวาร
ดึงข้อมูลจาก "http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C".