เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์กำลังสังเกตการเคลื่อนที่ของดาวศุกร์ เมื่อปี พ.ศ. 2182

เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ (อังกฤษ: Jeremiah Horrocks - ประมาณ พ.ศ. 2161 - 3 มกราคม, พ.ศ. 2184) , บางครั้งก็เรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า Jeremiah Horrox, นักดาราศาสตร์ชาวอังกฤษคนแรกที่ได้สังเกตการณ์การเคลื่อนตัวในวงโคจรของดาวศุกร์ผ่านหน้าดวงอาทิตย์


เนื้อหา

[แก้] ชีวิตในเยาว์วัยและการศึกษา

เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ เกิดที่โรเวอร์ลอดจ์ ออตเตอร์พูล ในท็อกซ์เทคปาร์ก ใกล้เมืองลิเวอร์พูล แลงคาสเชียร์ เป็นบุตรของชาวนาที่ยากจนและมีลุงเป็นช่างซ่อมนาฬิกา เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์มีชีวิตที่ค่อนข้างยากจนตลอดช่วงชีวิตที่สั้นของเขา

ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2175 ได้เข้าเรียนที่วิทยาลัยเอ็มมานูเอล และสามารถสอบเข้ามหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ได้ในปีเดียวกันพร้อมทั้งการได้เป็นนักเรียนทุน แต่ในปี พ.ศ. 2178 ฮอร์รอกส์ก็ต้องออกจากมหาวิทยาลัยเนื่องจากไม่มีเงินค่าใช้จ่ายในการเรียนแม้จะเป็นนักเรียนทุนแล้วก็ตาม ในระหว่างที่เรียน เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ทำงานพิเศษเป็นผู้ช่วยพระในโบสถ์ที่ตำบลมัชฮูล

ที่มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ เริ่มเรียนรู้งานของโยฮันเนส เคลเปอร์ (Johannes Kepler) ไทโค บราห์ ( Tycho Brahe) และนักดาราศาสตร์คนอื่นๆ ฮอร์รอกส์ เชื่อว่า ตารางคำนวณของแลนสเบิร์ก (Lansberg's tables) ไม่แม่นยำเนื่องจากการทำนายการเคลื่อนตัวผ่านดวงอาทิตย์ที่ "เกือบผิด" ของเคลเปอร์ที่ว่าจะเกิดในปี พ.ศ. 2182 ซึ่งเขาเชื่อว่าการเคลื่อนตัวผ่านดวงอาทิตย์ของดาวศุกร์ในปีนั้นได้เกิดขึ้นในปีนั้นจริง และไม่ "เกือบผิด" ตั้งแต่นั้นมา เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ก็ได้ทุ่มเทใช้เวลาสังเกตการเคลื่อนตัวของดาวพระศุกร์ต่อมาเป็นเวลาอีกหลายปี


[แก้] งานทางดาราศาสตร์

เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ได้โฟกัสภาพ ดวงอาทิตย์ผ่าน กล้องโทรทัศน์แบบง่ายๆ ลงบนแผ่นกระดาษแข็งธรรมดาเพื่อให้มีความปลอดภัยแก่ดวงตาที่จะต้องจ้องนานๆ จากตำแหน่งสังเกตการณ์ที่ตำบลมัชฮูล เขาได้คำนวณทางเดินของดาวศุกร์ได้ว่าจะเริ่มผ่านดวงอาทิตย์ ณ เวลาประมาณ 15.00 น.ในวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2182 ปฏิทินจูเลียน หรือ ในวันที่ 4 ธันวาคม ปฏิทินเกรกอเรียน ท้องฟ้าค่อนข้างมีเมฆมากในวันนั้น แต่เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ก็สังเกตเห็นเงาดำเล็กๆ ของดาวพระศุกรเคลื่อนผ่านดวงอาทิตย์บนแผ่นกระดาษแข็งของเขาเมื่อเวลา 15.15 น. และมองเห็นต่อเนื่องไปอีกครึ่งชั่วโมงจนพระอาทิตย์ลับขอบฟ้า การเคลื่อนตัวผ่านดวงอาทิตย์ของดาวศุกร์ในปี พ.ศ. 2182 ก็ได้สังเกตเห็นโดยเพื่อนของเขาด้วย คือ วิลเลียม แคบทรี ซึ่งเป็นผู้ที่เขาติดต่อโต้ตอบกันในเรื่องนี้อยู่ โดยสังเกตการณ์ที่บ้านในซาลฟอร์ด

การสังเกตการณ์ของเจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ในครั้งนี้ช่วยให้เขาทำการคาดเดาขนาดของดาวศุกร์ได้แม่นยำขึ้น รวมทั้งระยะห่างระหว่างโลกและและดวงอาทิตย์ ตัวเลขของเจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์คือ 95 ล้านกิโลเมตร (0.63 AU) แม้จะผิดที่ไกลไป 150 ล้านกิโลเมตรจาก 93 ล้านกิโลเมตรในปัจจุบัน แต่ก็นับว่าแม่นยำมากกว่าระยะที่คาดเดาไว้ในสมัยนั้นมาก หนังสือเรื่อง "การเคลื่อนตัวของดาวศุกรผ่านดวงอาทิตย์"(Venus in sub sole visa) ของเจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ได้รับการตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2205 โดยนักดาราศาสตร์ชาวเยอรมันชื่อ โยฮันเนส เอเวลิอุส (Johannes Hevelius) ด้วยทุนส่วนตัวของเขาเอง


[แก้] บั้นปลายชีวิต

เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ ได้กลับไปที่ทอกซ์เทคปาร์คเป็นครั้งคราวในฤดูร้อน ปี พ.ศ. 2183 และเสียชีวิตกระทันหันโดยไม่ทราบสาเหตุในปีต่อมา ในวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2184

เจเรไมอาห์ ฮอร์รอกส์ มีชีวิตอยู่ตรงกับรัชสมัยระหว่างสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมกับสมเด็จพระเจ้าปราสาททองในสมัยอยุธยา


[แก้] หนังสืออ่านเพิ่มเติม

Peter Aughton: The transit of Venus: the brief, brilliant life of Jeremiah Horrocks, father of British astronomy. London: Weidenfeld & Nicolson, 2004. ISBN 0-297-84721-X.

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น