จังหวัดแพร่
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
-
สำหรับแพร่ ในความหมายอื่น ดูที่ แพร่ (แก้ความกำกวม)
|
จังหวัดแพร่ เป็นจังหวัดในภาคเหนือ อดีตเป็นแหล่งไม้สักที่สำคัญของประเทศ มีแม่น้ำสายสำคัญไหลผ่านคือแม่น้ำยม มีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบมีทิวเขาล้อมรอบ
เนื้อหา |
[แก้] ประวัติศาสตร์
ปี พ.ศ. 1371 พญาพล (หรือพญาพละ) ได้อพยพผู้คนส่วนหนึ่งลงมาจากเมืองเชียงแสน ไชยบุรี และเวียงพางคำลงมาทางใต้ สร้างเมืองอยู่ริมฝั่งแม่น้ำยมเรียกว่า "เมืองพล" หรือ "พละนคร" ตามชื่อของพญาพลผู้สร้างเมือง สมัยขอมเรืองอำนาจเรียกว่า "เวียงโกศัย" ปรากฏในหลักศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช เรียกว่า เมืองแพล พญาพลได้สร้างวัดหลวงเป็นวัดแรกในปี พ.ศ. 1371 และสร้างวิหารหลวงพลไว้เป็นที่ประดิษฐานพระเจ้าแสนหลวงเป็นพระประธานเมือง และจังหวัดแพร่มีชื่อบ้านนามเมืองเต็มว่า โกเสยฺยธชฺชพลวิชยแพร่แก้วเมืองมุร (ตามจารึกแผ่นหินภาษาล้านนาของวัดมหาโพธิ์ อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ ที่จารึกในสมัยรัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์)[3]
[แก้] อาณาเขต
จังหวัดแพร่มีพื้นที่ติดต่อกับจังหวัดอื่น ๆ ในภาคเหนือ ดังนี้
- ทิศทางเหนือ ติดกับจังหวัดพะเยาและน่าน
- ทิศตะวันออก ติดกับจังหวัดน่าน
- ทิศใต้ ติดกับจังหวัดอุตรดิตถ์และจังหวัดสุโขทัย
- ทิศตะวันตกติดกับจังหวัดลำปาง
[แก้] สภาพทางภูมิศาสตร์
[แก้] ภูมิประเทศ
จังหวัดแพร่เป็นจังหวัดที่มีภูเขาล้อมรอบทั้งสี่ทิศ มีภูเขาที่สูงที่สุดอยู่ที่ ดอยกู่สถาน (บางชื่อเรียกว่าดอยขุนสถาน) สูง 1,650 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง โดยทั่วไปพื้นที่ราบจะมีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 120-200 เมตร สำหรับตัวเมืองแพร่มีความสูง 161[4] เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง
[แก้] ภูมิอากาศ
จังหวัดแพร่มี 3 ฤดูคือ
- ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่ปลายเดือนกุมภาพันธ์-กลางเดือนพฤษภาคม จะมีอากาศร้อน อบอ้าวอุณหภูมิสูงสุดที่เคยวัดได้ 43.6 องศาเซลเซียสเมื่อปี พ.ศ. 2526[5] อุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุดในเดือนเมษายน 37.3[6] องศาเซลเซียส
- ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่กลางเดือนพฤษภาคม-กลางเดือนตุลาคม มีน้ำฝนเฉลี่ยต่อปีประมาณ 1,000-1,500 มิลมิเมตร
- ฤดูหนาว เริ่มตั้งแต่ปลายเดือนตุลาคม-ปลายเดือนกุมภาพันธ์ จะมีอากาศหนาวอาจถึงหนาวจัดในบางปี อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยวัดได้ 4.6 องศาเซลเซียสเมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2517[5] อุณหภูมิเฉลี่ยต่ำสุดในเดือนมกราคม 14.4 องศาเซลเซียส[6]
[แก้] หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 8 อำเภอ 78 ตำบล 645 หมู่บ้าน
[แก้] สถานที่สำคัญ
[แก้] สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ
- วัดพระธาตุช่อแฮ
- วัดพระบาทมิ่งเมืองวรวิหาร
- วัดพระธาตุจอมแจ้ง
- วัดพระธาตุดอยเล็ง
- วัดพระธาตุสุโทนมงคลคีรีสามัคคีธรรม
- วัดพระหลวงธาตุเนิ้ง
- อุทยานวรรณคดีลิลิตพระลอ
- น้ำตกแม่เกิ๋ง
- อุทยานหินปะการัง
- น้ำตกห้วยโรง
- ถ้ำผานางคอย
- บ้านประทับใจ
- แพะเมืองผี
- แก่งเสือเต้น
- บ้านวงศ์บุรี
- วัดหลวง
- วัดจอมสวรรค์
[แก้] อุทยาน
[แก้] การศึกษา
- โรงเรียน
- ระดับอุดมศึกษา
- มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ
- มหาวิทยาลัยรามคำแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดแพร่
- มหาวิทยาลัยราชภัฎอุตรดิตถ์ วิทยาเขตแพร่
- มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตแพร่
- วิทยาลัยชุมชนแพร่
[แก้] โรงพยาบาลในจังหวัดแพร่
- โรงพยาบาลแพร่
- โรงพยาบาลแพร่-ราม (เดิม โรงพยาบาลแพร่พร้อมมิตร)
- โรงพยาบาลแพร่คริสเตียน
[แก้] โรงพยาบาลประจำอำเภอ
- โรงพยาบาลร้องกวาง อำเภอร้องกวาง
- โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชเด่นชัย อำเภอเด่นชัย
- โรงพยาบาลสอง อำเภอสอง
- โรงพยาบาลหนองม่วงไข อำเภอหนองม่วงไข่
- โรงพยาบาลลอง อำเภอลอง
- โรงพยาบาลสูงเม่น อำเภอสูงเม่น
- โรงพยาบาลวังชิ้น อำเภอวังชิ้น
[แก้] สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
- ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกยมหิน (Chukrasia tabularis)
- ต้นไม้ประจำจังหวัด: ยมหิน (Chukrasia tabularis)
- คำขวัญประจำจังหวัด: หม้อห้อมไม้สัก ถิ่นรักพระลอ ช่อแฮศรีเมือง ลือเลื่องแพะเมืองผี คนแพร่นี้ใจงาม
[แก้] ชาวแพร่ที่มีชื่อเสียง
- โชติ แพร่พันธุ์หรือ ยาขอบ
- นายทอง กันทาธรรม รัฐมนตรีสั่งการกระทรวงมหาดไทยในรัฐบาลนายทวี บุณยเกต และในรัฐบาล ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช และรัฐมนตรีสั่งการกระทรวงเกษตราธิการ และกระทรวงคมนาคม ในรัฐบาลหลวงธำรง นาวาสวัสดิ์
- คุณหญิงบัวเขียว รังคสิริ
- ศาสตราจารย์ ดร. ประเสริฐ ณ นคร อดีตนายกราชบัณฑิตยสถาน และนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติปี พ.ศ. 2531
- ณรงค์ วงศ์วรรณ อดีตรัฐมนตรีหลายกระทรวง
- ศาสตราจารย์นิคม จันทรวิทุร อดีตอธิบดีกรมแรงงาน
- ดร.โอฬาร ไชยประวัติ อดีตรองนายกรัฐมนตรี สมัยรัฐบาล นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์
- วรวัจน์ เอื้ออภิญญกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม รัฐบาล สมชาย วงศ์สวัสดิ์
- นายแพทย์ทศพร เสรีรักษ์ อดีต ส.ส.พรรคไทยรักไทย และอดีตกรรมการบริหารพรรคไทยรักไทย
- มานิต นพอมรบดี อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข คณะรัฐมนตรีที่ 59 โดย อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี
- ศิริวรรณ ปราศจากศัตรู รองเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์
- ถนอม สามโทน หรือ วิทยา เจตะภัย
- วราพรรณ หงุ่ยตระกูล
- รัญญา ศิยานนท์
- คณิน บัดติยา นักแสดงเรื่อง ม.3 ปี 4 เรารักนาย
- กัลยทรรศน์ ชูวงษ์ อิช์ค AF6
- สิงห์หนุ่ม ชูวัฒนะ
[แก้] อ้างอิง
- ^ ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm [ม.ป.ป.]. สืบค้น 18 เมษายน 2553.
- ^ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2552." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/stat/y_stat.html 2553. สืบค้น 30 มีนาคม 2553.
- ^ http://intranet.m-culture.go.th/phrae/Page/Pryapon.htm
- ^ http://www.dnp.go.th/statistics/2549/stat2549.asp
- ^ 5.0 5.1 http://www.cmmet.tmd.go.th/
- ^ 6.0 6.1 http://www.tmd.go.th/province_stat.php?StationNumber=48330
[แก้] ดูเพิ่ม
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
พิกัดภูมิศาสตร์: 18°09′N 100°10′E / 18.15°N 100.16°E
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดแพร่
- แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแมปส์
- ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
- ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย
|
|
|
|
จังหวัดแพร่ เป็นบทความเกี่ยวกับ จังหวัด อำเภอ หรือเขตการปกครองต่าง ๆ ของประเทศไทย ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหาหรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ จังหวัดแพร่ ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ หรือ ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ประเทศไทย |