พ่อขุนผาเมือง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

พ่อขุน ผาเมือง.jpg
พ่อขุนผาเมือง
พระปรมาภิไธย พ่อขุนผาเมือง
พระอิสริยยศ เจ้าเมืองราด และกษัตริย์แห่งราชวงศ์ศรีนาวนำถม [1]
ราชวงศ์ ราชวงศ์ศรีนาวนำถม
รัชกาลก่อนหน้า พ่อขุนศรีนาวนำถม (กษัตริย์แห่งสุโขทัย (ราชวงศ์ศรีนาวนำถม) ก่อนถูกขอมยึดอำนาจ)
รัชกาลถัดไป -

พ่อขุนผาเมือง เป็นบุคคลที่มีความสำคัญที่สุดผู้หนึ่งในการก่อตั้งอาณาจักรสุโขทัย[3] เป็นผู้นำอพยพไพร่พลจากบริเวณลุ่มน้ำคาย เมืองเชียงทอง หรือล้านช้าง หลวงพระบาง นำไพร่พลมาตั้งเมืองใหม่ริมลำน้ำพุง ตั้งแต่บ้านหนองขี้ควาย มาจนถึงบริเวณวัดกู่แก้ว สถาปนาอาณาจักรขึ้นให้เรียกว่าเมืองลุ่ม อาณาจักรแห่งนี้เดิมอยู่ในเขตอิทธิพลของขอม นอกจากนั้นยังปรากฏหลักฐานในนิทานโบราณคดีของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพที่ทรงสันนิษฐานว่า เหตุจะเกิดเมืองหล่มเก่า เห็นจะเป็นด้วยพวกราษฎรที่หลบหนีภัยอันตรายในประเทศล้านช้าง มาตั้งซ่องมั่วสุมกันอยู่ก่อน แต่เป็นที่ดินดีมีน้ำบริบูรณ์เหมาะแก่การทำเรือกสวนไร่นาและเลี้ยงโคกระบือ จึงมีพวกตามมาอยู่มากขึ้นโดยลำดับจนเป็นเมือง แต่เป็นเมืองมาครั้งสุโขทัย มีปรากฏในหลักศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงว่า เมืองลุ่ม ต่อมาภายหลังมาเรียกว่าเมือง หลุ่ม

[แก้] ประวัติ

ประวัติของพ่อขุนผาเมืองนั้นมีหลายคนเคยศึกษาก็ล้วนแตกต่างกันไป แต่โดยส่วนใหญ่จะกล่าวกันว่า พ่อขุนผาเมืองมีมเหสีสองพระองค์ คือ พระนางปัทมาดี พระองค์ที่สองคือ พระนางปทุมดี ซึ่งทั้งสองพระองค์นี้เป็นพระขนิษฐาของพ่อขุนบางกลางหาว เจ้าเมืองบางยาง ซึ่งส่วนมากผู้คนเข้าใจกันว่าเป็นพระสหาย ในประวัติวัดตาลมีไว้ว่าผู้สร้างวัดนี้คือพระนางปัทมาดี ซึ่งมีหลวงพ่อโตเป็นพระพุทธรูปพระประทาน

ในปี พ.ศ. 1800 พ่อขุนบางกลางหาวและพ่อขุนผาเมือง ได้ริเริ่มคิดปราบปราม ขอมเพื่อปลดปล่อยอิสระของชนไท โดยนำกำลังไพร่พลเข้าทำการรบกับขอมจนเป็นอันผลสำเร็จ และประกาศเป็นอิสระจากขอม ตั้งแต่นั้นมา หลังจากชนะศึกและได้มเหสีองค์ใหม่คือ พระนางสิงขรเทวี และได้กลับมาที่เมืองราดจนเมืองราด (หล่มสัก) นั้นถูกเผา จนเกิดมีตำนานข้าวสารดำ นั้นมีการจารึกบรรยายอยู่ที่วิหารในวัดตาล อำเภอหล่มเก่า

อย่างไรก็สิ่งที่สามารถใช้เป็นหลักฐานที่ได้รับการยอมรับจากนักประวัติศาสตร์ใช้อ้างอิงได้นอกเหนือไปจากตำนานและเรื่องเล่าต่างๆที่กล่าวถึงพ่อขุนผาเมือง ในปัจจุบันมีเพียงศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 2 เพียงชิ้นเดียว

[แก้] อ้างอิง