จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
- ความหมายอื่นของ ลำปาง ดูที่ ลำปาง (แก้ความกำกวม)
จังหวัดลำปาง |
|
|
|
|
ถ่านหินลือชา รถม้าลือลั่น
เครื่องปั้นลือนาม งามพระธาตุลือไกล
ฝึกช้างใช้ลือโลก |
|
|
|
ข้อมูลทั่วไป |
|
|
จังหวัดลำปาง เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคเหนือตอนบน ภูมิประเทศอุดมสมบูรณ์ด้วยป่าไม้และภูเขาสูง มีประวัติศาสตร์เก่าแก่ยาวนาน มีชื่อเดิมว่า เขลางค์นคร เป็นที่รู้จักกันดีอีกชื่อหนึ่งว่า เมืองรถม้า
เป็นเมืองสำคัญเมืองหนึ่งในล้านนา เป็นจุดศูนย์รวมทางด้านศิลปะ วัฒนธรรม สถาปัตยกรรมล้านนาอันโดดเด่น สมัยกรุงศรีอยุธยา อาณาจักรล้านนารวมไปถึงนครลำปางได้ตกเป็นเมืองขึ้นของพม่ามานานนับสองร้อยปี ดังนั้นสถาปัตยกรรม วัดวาอาราม โบราณสถานต่าง ๆ ในเมืองลำปางจึงได้รับอิทธิพลของศิลปะพม่าเห็นได้อย่างชัดเจน อาทิ วัดศรีชุม วัดพระแก้วดอนเต้าฯ ช่วงสมัยพม่าปกครองอาณาจักรล้านนารวมไปถึงเมืองลำปางไม่ได้สร้างคุณประโยชน์แก่บ้านเมือง มิหนำซ้ำยังกระทำการย่ำยีข่มเหงชาวบ้านจนทำให้ชาวเมืองเกลียดชังไปทั่ว จนกระทั่งได้เกิดวีรบุรุษผู้กล้าแห่งบ้านปกยางคก (ปัจจุบันอยู่อำเภอห้างฉัตร) นามว่า เจ้าพ่อทิพย์ช้าง ท่านได้รวบรวมชาวเมืองขับไล่พม่าพ้นเมืองลำปางได้สำเร็จ พร้อมกันนี้ชาวเมืองจึงพากันสถาปนาท่านขึ้นเป็นเจ้าเมืองลำปาง มีพระนามว่า พญาสุวฤๅไชยสงคราม เวลานั้นเมืองลำปางเป็นเมืองเดียวในล้านนาที่ปราศจากอำนาจปกครองจากพม่า
กาลเวลาต่อมาลูกหลานของท่านได้กอบกู้เอกราชขับไล่พม่าจากแผ่นดินล้านนา และได้เป็นเจ้าหลวงเชียงใหม่ ลำพูน น่าน และต้นตระกูลของท่านมีนามปรากฏในพงศาวดารว่าราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการปฏิรูประบอบการปกครองเป็นระบอบมณฑล เมืองลำปางขึ้นอยู่กับมณฑลพายัพ (เมืองเชียงใหม่) และมณฑลมหาราษฎร์ (เมืองเชียงราย) ต่อมาสมัยรัชกาลที่ 6 ได้เปลี่ยนแปลงเป็นจังหวัด เมืองลำปางจึงมีฐานะเป็นจังหวัดหนึ่งตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
[แก้] พื้นที่
จังหวัดลำปางมีพื้นที่ติดต่อกับจังหวัดอื่น ๆ ดังนี้
[แก้] สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
- ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกธรรมรักษา (Heliconia sp.)
- ต้นไม้ประจำจังหวัด: กระเจา หรือกระเชา หรือในภาษาถิ่นว่า ขะจาว (Holoptelea integrifolia)
- คำขวัญประจำจังหวัด: ถ่านหินลือชา รถม้าลือลั่น เครื่องปั้นลือนาม งามพระธาตุลือไกล ฝึกช้างใช้ลือโลก
[แก้] หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 13 อำเภอ 100 ตำบล 855 หมู่บ้าน
[แก้] เทศบาล
- เทศบาลนครลำปาง อำเภอเมืองลำปาง
- เทศบาลเมืองเขลางค์นคร อำเภอเมืองลำปาง
- เทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว อำเภอเมืองลำปาง
- เทศบาลตำบลพิชัย อำเภอเมืองลำปาง
- เทศบาลตำบลเกาะคา อำเภอเกาะคา
- เทศบาลตำบลลำปางหลวง อำเภอเกาะคา
- เทศบาลตำบลศาลา อำเภอเกาะคา
- เทศบาลตำบลห้างฉัตร อำเภอห้างฉัตร
- เทศบาลตำบลแจ้ห่ม อำเภอแจ้ห่ม
- เทศบาลตำบลหลวงเหนือ อำเภองาว
- เทศบาลตำบลหลวงใต้ อำเภองาว
- เทศบาลตำบลเสริมงาม อำเภอเสริมงาม
- เทศบาลตำบลวังเหนือ อำเภอวังเหนือ
- เทศบาลตำบลบ้านใหม่ อำเภอวังเหนือ
- เทศบาลตำบลล้อมแรด อำเภอเถิน
- เทศบาลตำบลแม่ปุ อำเภอแม่พริก
- เทศบาลตำบลแม่พริก อำเภอแม่พริก
- เทศบาลตำบลเวียงมอก อำเภอเถิน
- เทศบาลตำบลสบปราบ อำเภอสบปราบ
- เทศบาลตำบลป่าตันนาครัว อำเภอแม่ทะ
- เทศบาลตำบลสิริราช อำเภอแม่ทะ
- เทศบาลตำบลน้ำโจ้ อำเภอแม่ทะ
- เทศบาลตำบลแม่เมาะ อำเภอแม่เมาะ
[แก้] การคมนาคม
- ทางบก จังหวัดลำปางอยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 600 กิโลเมตร การเดินทางทางบกสะดวกสบายมากจากกรุงเทพฯ จากเส้นทางสายเอเชีย ผ่าน พระนครศรีอยุธยา-นครสวรรค์-กำแพงเพชร-ตาก-เข้าสู่ลำปาง ถนนเป็นถนนสี่เส้นทางการจราจรตลอด ใช้เวลาเดินทางรถส่วนตัวประมาณ 7-8 ชั่วโมง รถบัสประจำทางจากกรุงเทพฯ-ลำปาง ขึ้นได้ที่สถานีหมอชิตใหม่ มีรถให้เลือกหลายบริษัทหลายระดับเช่นกัน ทั้ง บขส. สมบัติทัวส์ สยามเฟิสทัวร์ เมืองเหนือทัวร์ ฯลฯ
- ทางรถไฟ ขึ้นรถไฟที่สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) มีรถไฟหลายชั้นหลายระดับให้เลือกตั้งแต่สปรินเตอร์-รถนอนปรับอากาศ-รถพัดลมธรรมดา ลงที่สถานีรถไฟนครลำปาง
- ทางอากาศ นั่งเครื่องบินใช้เวลา 1 ชั่วโมงเศษจากกรุงเทพฯ ลงที่ท่าอากาศยานลำปางได้เลย หรือลงที่ท่าอากาศยานนานาชาติเชียงใหม่แล้วต่อรถอีก 1 ชั่วโมงก็จะถึงจังหวัดลำปาง
[แก้] การศึกษา
- ระดับอุดมศึกษา
- โรงเรียน
[แก้] พระอารามหลวง
[แก้] สถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญ
[แก้] อุทยานแห่งชาติทางบก
[แก้] ประเพณีของจังหวัดลำปาง
- ประเพณีแห่สลุงหลวง
- ประเพณีสงกรานต์
- ประเพณีขันโตกช้าง
- งานเซรามิคแฟร์
- งานหลวงเวียงละคอน
- งานรำลึกประวัติศาสตร์รถไฟ-รถม้าลำปาง
[แก้] ชาวลำปางที่มีชื่อเสียง
[แก้] อ้างอิง
- ^ ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm [ม.ป.ป.]. สืบค้น 18 เมษายน 2553.
- ^ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2552." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/stat/y_stat.html 2553. สืบค้น 30 มีนาคม 2553.
[แก้] ดูเพิ่ม
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
พิกัดภูมิศาสตร์: 18°17′N 99°29′E / 18.29°N 99.48°E / 18.29; 99.48
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดลำปาง
จังหวัดของประเทศไทยในอดีตและโครงการจัดตั้งในอนาคต |
|
จังหวัดของไทยในอดีต |
|
|
จังหวัดที่เคยได้รับการพิจารณา |
|
|
จังหวัดที่รอการพิจารณาอนุมัติ |
|
|