ราชวงศ์อู่ทอง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

บทความนี้ขาดหรือต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิง เพื่อให้พิสูจน์ยืนยันได้ถึงที่มาและความน่าเชื่อถือ คุณสามารถพัฒนาบทความนี้ได้โดยเพิ่มแหล่งอ้างอิงตามสมควร เนื้อหาที่ขาดแหล่งอ้างอิงอาจถูกลบออก

ราชวงศ์อู่ทอง หรือ ราชวงศ์เชียงราย เป็นชื่อสมมุติที่นักประวัติศาสตร์ใช้เรียกราชวงศ์แรกที่ปกครองกรุงศรีอยุธยา เพื่อความสะดวกในการศึกษาประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา โดยกำหนดเอาพระนามตามตำนานของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ ที่ทรงมีพระนามเดิมว่า "พระยาอู่ทอง" มาเป็นชื่อราชวงศ์

จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ประเภทตำนานและพงศาวดาร ทำให้เชื่อได้ว่า "ราชวงศ์อู่ทอง" เป็นความสัมพันธ์กันทางเครือญาติระหว่างเมืองลพบุรีกับเมืองสุพรรณบุรี แต่อย่างไรก็ตามความเป็นมาของราชวงศ์นี้ยังคงคลุมเครืออยู่ พระมหากษัตริย์ในราชวงศ์อู่ทอง มี ๓ พระองค์ ได้แก่

1. สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ ปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรอยุธยา เสด็จพระราชสมภพเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๕๗ ขึ้นครองราชสมบัติเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๙๓ เสด็จสวรรคตเมื่อปี พ.ศ. ๑๙๑๒ พระชนมายุ ๕๕ พรรษา ปัจจุบัน นิยมเรียกขานพระองค์ในอีกพระนามหนึ่งว่า พระเจ้าอู่ทอง
2. สมเด็จพระราเมศวร เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ เสด็จขึ้นครองราชสมบัติครั้งแรกสืบต่อจากสมเด็จพระราชบิดาเมื่อปี พ.ศ. ๑๙๑๒ แต่ได้สละพระราชสมบัติให้แก่สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๑ ซึ่งเป็นพระปิตุลาของพระองค์ที่เสด็จมาจากเมืองสุพรรณบุรี และตั้งราชวงศ์สุพรรณภูมิปกครองกรุงศรีอยุธยา ส่วนพระองค์นั้นได้ไปครองเมืองลพบุรี เมื่อสมเด็จพระบรมราชธิราชที่ ๑ เสด็จสวรรคต พระเจ้าทองจันทร์ หรือ พระเจ้าทองลัน พระราชโอรสของพระองค์ขึ้นเสวยราชสมบัติได้ ๗ วัน สมเด็จพระราเมศวรได้ยกพลจากลพบุรีแล้วสำเร็จโทษพระเจ้าทองจันทร์และเสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นครั้งที่ ๒ ในปี พ.ศ. ๑๙๓๑ และเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. ๑๙๓๘
3. สมเด็จพระรามราชาธิราช ทรงเป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระราเมศวร เสด็จพระราชสมภพเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๙๙ เสด็จขึ้นครองราชสมบัติสืบต่อจากพระราชบิดาเมื่อปี พ.ศ. ๑๙๓๘ ถึงปี พ.ศ. ๑๙๕๒ ต่อมา ทรงมีปัญหากับขุนนางหลายคน ออกญามหาเสนจึงอัญเชิญ สมเด็จพระอินทราชาธิราช อันเป็นเชื้อสายราชวงศ์สุพรรณภูมิ ซึ่งขณะนั้นทรงปกครองเมืองสุพรรณบุรีอยู่ ขึ้นครองราชย์แทนสมเด็จพระรามราชาธิราช แล้วให้สมเด็จพระรามราชาธิราชไปครองปทาคูจาม

สำหรับราชวงศ์อู่ทองนี้ มีการตีความเชื่อมโยงกับตำนานของทางภาคเหนือหลายฉบับ เช่น ตำนานโยนกเชียงแสน สิงหนวัติกุมาร จุลยุทธกาลวงศ์ ซึ่ง ประมวลความตามตำนานได้ว่า พระราชวงศ์เชื้อสายจากพระเจ้าสิงหนวัติและพระเจ้าพรหมซึ่งครองอยู่เมืองเชียงราย ได้หนีภัยสงครามมาตั้งเมืองใหม่ในพื้นที่ของจังหวัดกำแพงเพชร มีชื่อเมืองว่า "เมืองไตรตรึงษ์" ซึ่งเป็นเมืองที่เป็นต้นเรื่องของตำนาน ท้าวแสนปม ผู้เป็นราชบุตรเขยของราชาแห่งเมืองไตรตรึงษ์ ท้าวแสนปมทรงสร้างเมือง "เทพนคร" ขึ้นใกล้ๆ กับเมืองไตรตรึงษ์ และทรงเป็นพระราชบิดาของพระเจ้าอู่ทอง ต่อมา พระเจ้าอู่ทองจึงย้ายเมืองมาสร้างเมืองอยุธยา จากความเชื่อมโยงดังกล่าว ทำให้นักประวัติศาสตร์บางท่าน สมมุติชื่อราชวงศ์นี้ว่า "ราชวงศ์เชียงราย" ด้วยเช่นกัน

[แก้] ดูเพิ่ม

• ลำดับพระมหากษัตริย์ไทย