เจงกีส ข่าน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
-
บทความนี้เกี่ยวกับบทความเกี่ยวกับจักรพรรดิชาวมองโกล สำหรับความหมายอื่น ดูที่ เจงกีส ข่าน (แก้ความกำกวม)
-
สำหรับความหมายอื่น ดูที่ จักรพรรดิไท่จู่
สมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่าน (มองโกเลีย: Чингис Хаан, Chinggis Khaan, Činggis Qaɣan; IPA: [ʧiŋgɪs χaːŋ]; อังกฤษ: Genghis Khan) (พ.ศ. 1705 หรือ 1708 – 18 สิงหาคม พ.ศ. 1770) เจงกีส แปลว่า “เวิ้งสมุทร, มหาสมุทร” (ซึ่งเปรียบได้ว่า เจงกีส ข่าน มีความยิ่งใหญ่ ดั่งเวิ้งมหาสมุทรนั่นเอง) จักรพรรดินักรบชาวมองโกลผู้พิชิต ผู้ก่อตั้งจักรวรรดิมองโกล เดิมมีพระนามว่า เตมูจิน (Temüjin) ตามสถานที่เกิดริมฝั่งแม่น้ำโอนอน เสด็จขึ้นครองราชย์แทนพระราชบิดาเมื่อพระชนมพรรษาเพียง 13 พรรษา และต้องดิ้นรนต่อสู้ขับเคี่ยวกับชนเผ่าต่างๆ ที่เป็นอริอยู่หลายปี ปราบ “ไนมาน” เอามาเป็นเมืองขึ้น พิชิต “ตันกัต” และยอมรับการจำนนของชาว “อุยกูร์เติร์ก”
ในปี พ.ศ. 1749 เตมูจิน ได้ทรงเปลี่ยนพระนามมาเป็น เจงกีส ข่าน และจากปี พ.ศ. 1754 ด้วยการรบพุ่งหลายครั้ง สมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่าน สามารถยึดครองจีนตอนเหนือ จักรวรรดิคารา-จิไต (Kara-Chitai Empire) จักรวรรดิคาเรสม์ และดินแดนอื่นๆ อีกมากมาย นับถึงเวลาเมื่อสมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่านสวรรคต จักรวรรดิมองโกลได้แผ่ขยายตั้งแต่ทะเลดำไปจดมหาสมุทรแปซิฟิก โดยทั้งหมดเริ่มที่จีนตอนเหนือ หลังจากยึดปักกิ่งได้ สมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่านได้ส่งทูตไปยังเปอร์เซีย แต่ทางสุลต่านตัดหัวคนที่เขาส่งไป เจงกีส ข่านสั่งระดมพลไปบุกเปอร์เซีย เมืองทุกเมืองที่ต่อต้านจะถูกเผาทั้งเมือง หลังการยึดสมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่าน ได้สั่งทหาร 10,000 คนบุกไปทางเหนือ โดยไม่ได้ถูกหยุดเลยจนถึงสุดขอบทะเล โดยใช้การโจมตีแบบใหม่แบบที่ยุโรปไม่รู้จักทำให้ยุโรปเกือบพินาศทั้งทวีป
สมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่าน มีพระชนมชีพอยู่ตรงกับประมาณ 1 ศตวรรษ ก่อนพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ขึ้นครองราชย์และสถาปนากรุงสุโขทัย ปัจจุบัน พระองค์ได้รับการยกย่องว่าเป็นนักการทหารที่เก่งที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์ของโลก หลังจากการจากไปของสมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่าน พระราชโอรสของพระองค์ได้นำทัพกลับไปที่ยุโรป แต่ในขณะที่จะเข้าเวียนนา ข่านพระองค์ใหม่ก็สิ้นพระชนม์ ทำให้ยุโรปรอดจากการยึดครอง
สมัยก่อนหน้า | เจงกีส ข่าน | สมัยถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
ไม่มี | ข่านแห่งมองโกล (พ.ศ. 1749 - พ.ศ. 1770) |
โตลุย ข่าน |
|
เจงกีส ข่าน เป็นบทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหาหรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ เจงกีส ข่าน ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ |