ภาษากอกบอรอก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ภาษากอกบอรอก
พูดใน: อินเดีย และ บังกลาเทศ 
ภูมิภาค: รัฐตริปุระ รัฐอัสสัม รัฐมิโซรัม และประเทศบังกลาเทศ
จำนวนผู้พูด: 800,000

658,000 ในอินเดีย (2537) ; 105,000 ในบังกลาเทศ (2536)

ตระกูลภาษา: ซีโน-ทิเบตาน
 ภาษากลุ่มทิเบต-พม่า
  กามารุปัน
   ภาษากลุ่มโบโด-ภาษากลุ่มกาโร
    โบโด
     ภาษากอกบอรอก 
ระบบการเขียน: อักษรกอลอมา (เลิกใช้) อักษรเบงกาลี อักษรละติน 
สถานะทางการ
ภาษาทางการใน: ตรีปุระ (อินเดีย)
ผู้วางระเบียบ: ไม่มี
รหัสภาษา
ISO 639-1: ไม่มี
ISO 639-2: sit
ISO 639-3: trp
สารานุกรมภาษา ส่วนหนึ่งของสารานุกรมภาษา

ภาษากอกบอรอก เป็นภาษาพื้นเมืองของชาวตรีปุระ ในรัฐตรีปุระ และบริเวณใกล้เคียงในบังกลาเทศ เป็นภาษาตระกูลทิเบต-พม่า คำว่า กอกโบรอก มาจาก “kok” แปลว่า “ภาษา” และ “borok” ที่แปลว่าผู้ชาย ซึ่งใช้แทนชาวตรีปุระทั้งหมดด้วย ดังนั้น กอกบอรอก จึงหมายถึง “ภาษาของชาวตรีปุระ”

เนื้อหา

[แก้] ประวัติ

ภาษากอกบอรอกเริ่มปรากฏในหลากหลายรูปแบบตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 6 เมื่อเริ่มมีพงศาวดารของกษัตริย์ตรีปุระ ซึ่งมีชื่อเรียกว่าราชรัตนกิจ เขียนด้วยภาษากอกบอรอก อักษรที่ใช้เขียนภาษากอกบอรอกเรียกว่าอักษรกอลอมา ผู้เขียนคือ คุรลอเบนดรา ชอนไต

ในเวลาต่อมา มีพราหมณ์ 2 คน คือ สุเกรสวัร และวเนศวัร ได้แปลพงศาวดารนี้เป็นภาษาสันสกฤตและแปลต่อเป็นภาษาเบงกาลีเมื่อพุทธศตวรรษที่ 19 ส่วนฉบับเดิมที่เขียนด้วยภาษากอกบอรอกสูญหายไป ภาษากอกบอรอกถูกลดฐานะเป็นเพียงภาษาทั่วไปของสามัญชนตลอดสมัยราชอาณาจักรตรีปุระ ในขณะที่ภาษาเบงกาลีเป็นภาษาราชการตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 19-25 ภาษากอกบอรอกเป็นภาษาราชการของรัฐตรีปุระเมื่อ พ.ศ. 2522 ปัจจุบันถือเป็นภาษาประจำชาติภาษาหนึ่งของอินเดีย

[แก้] ไวยากรณ์

บทความหลัก:ไวยากรณ์ภาษากอกบอรอก

[แก้] การจัดจำแนกและภาษาใกล้เคียง

ภาษากอกบอรอกจัดอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต สาขาทิเบต-พม่า มีความใกล้เคียงกับภาษาโบโด และภาษาดิมาซา ในรัฐอัสสัม รวมทั้งภาษากาโรที่ใช้พูดในบังกลาเทศ

[แก้] ระบบเสียง

โดยส่วนใหญ่เป็นไปตามมาตรฐานของภาษากลุ่มทิเบต-พม่า ดังนี้

[แก้] สระ

มี 6 เสียง คือ a e i o u และ w (อา เอ อี ออ อู และ อือ ตามลำดับ) เสียง w ใกล้เคียงกับเสียง ü ในภาษาเยอรมัน และเสียง u ในภาษาฝรั่งเศส

สระ
  หน้า กลาง หลัง
สูง i,y   u
สูง-กลาง e    
ต่ำ-กลาง     ɔ
ต่ำ a    

[แก้] พยัญชนะ

ประกอบด้วยเสียง b d g h j k l m n p r s t y ch kh ph th ng

พยัญชนะ
  Labial Dental Apico-
Alveolar
Lamino-
Postalveolar
Velar Glottal
ไม่ก้อง
กัก
p

t̪ʰ
  ʧ k
 
ก้อง
กัก
b   ʤ ɡ  
ไม่ก้อง
เสียงเสียดแทรก
    s     h
นาสิก m   n   ŋ  
เสียงกึ่งสระ     l, r      

[แก้] สระประสม

ได้แก ai wi ui oi (อัย อืย อุย และออย ตามลำดับ)

[แก้] พยางค์

คำส่วนใหญ่เกิดจากการรวมรากศัพท์กับปัจจัยหรืออุปสรรค ตัวอย่างเช่น

  • Kuchuk (กูชุก) มาจากรากศัพท์ chuk หมายถึงสูง รวมกับอุปสรรค ku

ไม่มีคำในภาษากอกบอรอกที่ขึ้นต้นด้วย ng ตำแหน่งท้ายพยางค์จะมีสระอะไรก็ได้ยกเว้น w พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดได้ คือ p k m n ng r l เสียง y ที่เป็นตัวสะกดมักพบในสระประสม เช่น ai wi

[แก้] กลุ่มพยัญชนะ

กลุ่มของพยัญชนะที่พบในภาษากอกบอรอกมักเป็นเสียงควบกล้ำของ r หรือ l กับพยัญชนะอื่น เช่น p หรือ ph

[แก้] วรรณยุกต์

มีสองเสียงคือเสียงสูงและเสียงต่ำ เสียงสูงแสดงโดยเติม h หลังสระ เช่น Lai (ไล) = ง่าย laih (ไหล) = ข้าม Cha (ชา) = ถูก Chah (ฉา) = กิน

[แก้] สำเนียง

ชุมชนชาวตรีปุระประกอบด้วยเผ่าและเผ่าย่อยมากมายกระจายอยู่ในรัฐตรีปุระ อัสสัม ไมโซรัม และจังหวัดใกล้เคียงในบังกลาเทศโดยเฉพาะบริเวณจิตตะกอง เผ่าหลักๆจะมีสำเนียงเป็นของตนเอง ที่มีความแตกต่างระหว่างกันเล็กน้อย สำเนียงตะวันตกที่ใช้พูดบริเวณเมืองหลวงอาร์คาตาลาที่พูดโดยเผ่าเดบบาร์มาเป็นสำเนียงมาตรฐานที่ใช้ในโรงเรียนและการเขียนและเป็นที่เข้าใจโดยั่วไปในฐานะภาษากลางของชาวตรีปุระในระหวางหุบเขา มีการใช้ภาษานี้สอนในมหาวิทยาลัยในระดับบัณฑิตศึกษา

[แก้] การเขียน

ภาษากอกบอรอกมีอักษรเป็นของตนเองเรียกกอลอมาซึ่งสาบสูญไปแล้ว ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 14 ราชอาณาจักรตรีปุระใช้อักษรเบงกาลีเขียนภาษากอกบอรอก ตั้งแต่อินเดียได้รับเอกราชและตรีปุระเป็นส่วนหนึ่งของอินเดีย มีการใช้อักษรโรมันโดยเฉพาะในองค์กรอกชน ปัญหาการใช้ตัวอักษรเป็นปัญหาการเมืองในตรีปุระ โดยฝ่ายซ้ายเสนอให้ใช้อักษรเบงกาลี ในขณะที่ชาวคริสต์สนับสนุนให้ใช้อักษรโรมัน ปัจจุบันคงมีการใช้อักษรสองชนิดควบคู่กัน

[แก้] ตัวเลข

มีทั้งเลขฐาน 10 และเลขฐาน 20 การนับเลขได้แก่

sa = 1; nwi = 2; tham = 3; brwi = 4; ba = 5; dok = 6; sni = 7; char = 8; chuku =9; chi = 10; rasa = 100; saisa = 1,000 rwjag = 100,000; chisa = 10 + 1 = 11

[แก้] อ้างอิง

  • Pushpa Pai (Karapurkar). 1976. Kokborok Grammar. (CIIL Grammar series ; 3). Mysore: Central Inst. of Indian Languages.
  • Dr. François Jacquesson. 2003. Kokborok, a short analysis. [2] Paris.
  • Binoy Debbarma. 2002. Anglo-Kokborok-Bengali Dictionary. 2nd edition. Agartala: Kokborok Tei Hukumu Mission (KOHM).

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น