จังหวัดนครศรีธรรมราช
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางมาจาก นครศรีธรรมราช)
-
สำหรับนครศรีธรรมราช ในความหมายอื่น ดูที่ นครศรีธรรมราช (แก้ความกำกวม)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
จังหวัดนครศรีธรรมราช (มักเรียกสั้น ๆ ว่า นคร) เป็นจังหวัดในประเทศไทย ที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของภาคใต้ (รองจากสุราษฎร์ธานี) ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 780 กิโลเมตร จังหวัดที่อยู่ติดกัน (จากทิศใต้ วนตามเข็มนาฬิกา) ได้แก่ สงขลา พัทลุง ตรัง กระบี่ และสุราษฎร์ธานี
ในอดีตมีชื่อเรียกดินแดนแถบนี้หลายชื่อ ที่ตะวันตกนิยมเรียกกันมาจนกระทั่งต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 คือ "ลิกอร์" สันนิษฐานว่าชาวโปรตุเกสที่เข้ามาติดต่อค้าขายในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้นเป็นผู้เรียกก่อน โดยเพี้ยนมาจากคำว่า "นคร" ส่วนชื่อ "นครศรีธรรมราช" มาจากพระนามของกษัตริย์ผู้ครองนครในอดีต ทรงมีพระนามว่า "พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช" (ราชวงศ์ศรีธรรมาโศกราช) มีความหมายว่า "นครอันเป็นสง่าแห่งพระราชาผู้ทรงธรรม" หรือ "เมืองแห่งพุทธธรรมของพระราชาผู้ยิ่งใหญ่"
ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เมืองนครศรีธรรมราชมีฐานะเป็นเมืองชั้นเอกคู่กับเมืองพิษณุโลก มีขุนนางชั้นผู้ใหญ่ระดับเจ้าพระยาเป็นเจ้าเมือง มีบรรดาศักดิ์ตามพระไอยการตำแหน่งนาพลเรือน นาทหารหัวเมือง ว่า เจ้าพระยาศรีธรรมราชชาติเดโชไชยมไหยสุริยาธิบดีอภัยพิรียบรากรมภาหุ
[แก้] ประวัติศาสตร์
เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ. 2310 ตำแหน่งเจ้าพระยานครศรีธรรมราชว่างอยู่ หลวงสิทธนายเวรมหาดเล็ก(หนู) ซึ่งออกไปรับราชการตำแหน่งปลัดเมืองเป็นผู้รักษาราชการเมืองนครศรีธรรมราช ครั้นทราบว่ากรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า ไม่มีเจ้านายปกครองประเทศ หลวงสิทธิจึงตั้งตัวเป็นเจ้าผู้ครองเมืองนครศรีธรรมราชเป็นอิสระอยู่ก๊กหนึ่ง
ในปี พ.ศ. 2312 พระเจ้ากรุงธนบุรียาตรากองทัพไปปราบจับตัวเจ้านคร(หนู)ได้ และมีพระราชดำริว่าเจ้านครมิได้มีใจกบฏคิดร้ายต่อประเทศ แต่ตั้งตัวขึ้นเนื่องจากบ้านเมืองเป็นจลาจล จึงโปรดเกล้าฯ ให้มารับราชการอยู่ที่กรุงธนบุรี และให้เจ้านราสุริยวงศ์หลานเธอออกไปครองเมืองนครศรีธรรมราช
ต่อมาเจ้านราสุริยวงศ์ถึงแก่พิราลัย พระเจ้ากรุงธนบุรีมีพระราชดำริว่า เจ้านคร(หนู)ได้เข้ามารับราชการมีความจงรักภักดี และได้ถวายธิดาทำราชการมีราชบุตร(คือพระพงษ์นรินทรและพระอินทร์อภัย) เป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยเป็นอย่างยิ่ง จึงโปรดเกล้าฯ ให้เจ้านครออกไปครองเมืองนครศรีธรรมราช และสถาปนาขึ้นเป็น พระเจ้านครศรีธรรมราช เจ้าขันธสีมา(หนู) เมื่อวันอาทิตย์ เดือน 11 ขึ้น 3 ค่ำ จุลศักราช 1138(พ.ศ. 2319) ปีวอกอัฐศก
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก (รัชกาลที่ 1) มีพระราชดำริว่า พระเจ้านครศรีธรรมราชมีความชราทุพพลภาพ ไม่สามารถปกครองบ้านเมืองได้ จึงโปรดให้ออกจากตำแหน่ง กลับเข้ามาอยู่ในกรุงเทพฯ และโปรดให้เจ้าอุปราช (พัฒน์)บุตรเขยเจ้านคร ขึ้นเป็นผู้สำเร็จราชการเมืองนครศรีธรรมราช เมื่อวันอังคาร เดือน 8 แรม 11 ค่ำ จุลศักราช 1146 (พ.ศ. 2327) ปีมะโรงศก แต่โปรดให้มียศเพียงเจ้าพระยาตามประเพณีแต่เดิมเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เมืองนครศรีธรรมราชจึงเป็นเมืองที่เคยมีกษัตริย์ปกครอง และมีฐานะเป็นประเทศราช 8 ปี
มีเกร็ดย่อยคือ เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (พัฒน์) รับราชการจนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่ 2) มีความชราภาพ จึงทรงยกขึ้นเป็น เจ้าพระยาสุธรรมมนตรี ตำแหน่งกิตติมศักดิ์ และทรงตั้งพระบริรักษ์ภูเบศร์(น้อย) บุตรเจ้าพระยานคร (พัฒน์) เป็นเจ้าพระยานครศรีธรรมราช(น้อย)คนใหม่
แต่มีเรื่องปรากฏหลักฐานในสมัยนั้นว่า เจ้าพระยานคร (น้อย) นี้ที่จริงเป็นราชบุตรลับของพระเจ้ากรุงธนบุรี เนื่องจากเมื่อครั้งเจ้านคร(หนู)ทำราชการอยู่ที่กรุงธนบุรี และถวายธิดาทำราชการฝ่ายในแก่พระเจ้ากรุงธนบุรี และมีน้องสาว(ปราง)มาอยู่ด้วยในวังคนหนึ่ง ความปรากฏตามพงศาวดารว่า เจ้าพระยาพิชัยราชา เจ้าเมืองสวรรคโลกให้ไปขอ เมื่อพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงทราบก็ทรงพระพิโรธ ว่าเจ้าพระยาพิชัยราชาบังอาจจะเป็นคู่เขยของพระองค์ ให้เอาไปประหารเสีย ต่อมาวงศ์ญาติเจ้านครจึงนำธิดา(ปราง)คนนี้ถวายพระเจ้ากรุงธนบุรีเสีย ต่อมาเจ้าพระยานคร (พัฒน์) เมื่อครั้งยังเป็นอุปราชเมืองนครอยู่ ภริยาซึ่งเป็นบุตรเจ้านคร(หนู)เสียชีวิต เจ้าพระยานคร (พัฒน์) ทำความชอบได้เข้าเฝ้าครั้งหนึ่ง พระเจ้ากรุงธนบุรีเห็นว่าภริยาเสียชีวิตก็สงสารจึงจะพระราชทานธิดาเจ้านคร(หนู)ให้ใหม่ และให้นำตัวธิดาคนเล็กเจ้านคร(หนู)ไปพระราชทาน แต่นางในกระซิบว่า ดูเหมือนว่านางจะขาดระดูอยู่ แต่พระเจ้ากรุงธนตรัสว่า "ได้ออกปากให้เขาแล้ว ก็พาไปเถอะ" เมื่อท้าวนางพาธิดาเจ้านครไปส่งนั้น เจ้าอุปราช (พัฒน์) ก็ทราบความลับนั้น มีความยำเกรงพระบารมีก็ต้องรับไว้เป็นท่านผู้หญิงกิตติมศักดิ์อยู่ตลอดอายุ และนางนั้นก็มีบุตรกับเจ้าพระยานคร(พัฒน์) เพียงคนเดียว คือ เจ้าพระยานคร (ปริก)
[แก้] หน่วยการปกครอง
[แก้] การปกครองส่วนภูมิภาค
การปกครองแบ่งออกเป็น 23 อำเภอ 165 ตำบล 1,428 หมู่บ้าน
 |
[แก้] การปกครองส่วนท้องถิ่น
แบ่งออกเป็น 1 องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 เทศบาลนคร 2 เทศบาลเมือง 27 เทศบาลตำบล และ 154 องค์การบริหารส่วนตำบล โดยมีรายชื่อเทศบาลดังนี้
[แก้] ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช
รายชื่อผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช [3]
| ลำดับ | รายนาม | ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง | ลำดับ | รายนาม | ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | เจ้าพระยาสุธรรมมนตรีศรีธรรมราช (หนูพร้อม ณ นคร) | พ.ศ. 2440-พ.ศ. 2447 | 2 | พระยาสุนทรธุรกิจ (หมี ณ ถลาง) | พ.ศ. 2447-พ.ศ. 2449 |
| 3 | พระยาตรังภูษาภิบาล (ถนอม บุญยเกตุ) | พ.ศ. 2449-พ.ศ. 2452 | 4 | พระยาสิริธรรมบริรักษ์ (เย็น สุวรรณปัทมา) | พ.ศ. 2452-พ.ศ. 2455 |
| 5 | พระยาประชากิจกรจักร์ (ฟัด มหาเปารยะ) | พ.ศ. 2455-พ.ศ. 2462 | 6 | พระยารักษฏานุประดิษฐ์ (สิน เทพหัสดิน ณ อยุธยา) | พ.ศ. 2462-พ.ศ. 2474 |
| 7 | พระยาสุรพลนิพิธ (เป้า สุมนดิษฐ์) | พ.ศ. 2474-พ.ศ. 2475 | 8 | พระยาบุรีสราธิการ (โจ้ กนิษฐารัตน์) | พ.ศ. 2475-พ.ศ. 2476 |
| 9 | พระอรรถานิพนธ์ปรีชา (ประเสริฐ อรรถนิพนธ์ปรีชา) | พ.ศ. 2476-พ.ศ. 2477 | 10 | พระยาสุราษฎร์ธานีศรีเกษตรนิคม (เต่า ศตะกุรมะ) | พ.ศ. 2477-พ.ศ. 2481 |
| 11 | ร.อ. พระสาครบุรารักษ์ ร.น. (ปริก สุวรรณนนท์) | พ.ศ. 2481-พ.ศ. 2484 | 12 | ร.อ.อ. หลวงวุฒิราษฎร์รักษา (ว.ศ.วุฒิราษฎร์รักษา) | พ.ศ. 2484-พ.ศ. 2486 |
| 13 | ขุนภักดีดำรงฤทธิ์ (ภักดี ดำรงฤทธิ์) | พ.ศ. 2486-พ.ศ. 2489 | 14 | ขุนรัฐวุฒิวิจารณ์ (สมวงส์ วัฏฏสิงห์) | พ.ศ. 2489-พ.ศ. 2489 |
| 15 | นายแม้น ออนจันทร์ | พ.ศ. 2489-พ.ศ. 2493 | 16 | ขุนอารีราช การัณย์ (ชิต สุมนดิษฐ์) | พ.ศ. 2493-พ.ศ. 2494 |
| 17 | ขุนไมตรีประชารักษ์ (ไมตรี พิจิตรนรการ) | พ.ศ. 2494-พ.ศ. 2495 | 18 | ขุนพิเศษนคร (ชุบ พิเศษนครกิจ) | พ.ศ. 2495-พ.ศ. 2497 |
| 19 | ขุนจรรยาวิเศษ (เที่ยง บุญยนิตย์) | พ.ศ. 2497-พ.ศ. 2500 | 20 | นายมงคล สุภาพงษ์ | พ.ศ. 2500-พ.ศ. 2501 |
| 21 | นายจันทร์ สมบูรณ์กุล | พ.ศ. 2501-พ.ศ. 2503 | 22 | นายสันต์ เอกมหาชัย | พ.ศ. 2503-พ.ศ. 2512 |
| 23 | นายพันธ์ ลายตระกูล | พ.ศ. 2512-พ.ศ. 2514 | 24 | นายคล้าย จิตพิทักษ์ | พ.ศ. 2515-พ.ศ. 2518 |
| 25 | นายเวียง สาครสินธุ์ | พ.ศ. 2518-พ.ศ. 2518 | 26 | นายศุภโยค พานิชวิทย์ | พ.ศ. 2518-พ.ศ. 2519 |
| 27 | นายเสน่ห์ วัฑฒนาธร | พ.ศ. 2519-พ.ศ. 2521 | 28 | นายธานี โรจรนาลักษณ์ | พ.ศ. 2521-พ.ศ. 2525 |
| 29 | นายเอนก สิทธิประศาสน์ | พ.ศ. 2525-พ.ศ. 2529 | 30 | เรือตรีสุกรี รักษ์ศรีทอง | พ.ศ. 2529-พ.ศ. 2530 |
| 31 | นายนิพนธ์ บุญญภัทโร | พ.ศ. 2530-พ.ศ. 2532 | 32 | พันโทกมล ประจวบเหมาะ | พ.ศ. 2532-พ.ศ. 2533 |
| 33 | ร้อยตรีณรงค์ แสงสุริยงค์ | พ.ศ. 2533-พ.ศ. 2534 | 34 | ร้อยตรีกิตติ ประทุมแก้ว | พ.ศ. 2534-พ.ศ. 2535 |
| 35 | นายวิสุทธิ์ สิงห์ขจรวรกุล | พ.ศ. 2535 - พ.ศ. 2536 | 36 | นายสุชาญ พงษ์เหนือ | พ.ศ. 2536-พ.ศ. 2537 |
| 37 | นายบัญญัติ จันทน์เสนะ | พ.ศ. 2537-พ.ศ. 2538 | 38 | นายประกิต เทพชนะ | พ.ศ. 2538-พ.ศ. 2540 |
| 39 | นายยงยุทธ วิชัยดิษฐ์ | พ.ศ. 2540-พ.ศ. 2541 | 40 | นายสวัสดิ์ กฤตรัชตนันต์ | พ.ศ. 2541-พ.ศ. 2544 |
| 41 | นายสวัสดิ์ แกล้วทนงค์ | พ.ศ. 2544-พ.ศ. 2547 | 42 | นายวิชม ทองสงค์ | พ.ศ. 2547-พ.ศ. 2551 |
| 43 | นายภาณุ อุทัยรัตน์ | พ.ศ. 2551-พ.ศ. 2552 | 44 | นายธีระ มินทราศักดิ์ | พ.ศ. 2552-ปัจจุบัน |
[แก้] ศูนย์ราชการในเขตภาคใต้ตอนบน
- สำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย เขต 2
- กองทัพภาคที่ 4
- สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 11
- ศูนย์วัณโรคเขต 11
- ศูนย์กามโรคเขต 11
- ศูนย์โรคเรื้อนเขต 11
- สำนักทางหลวงที่ 14
- ศูนย์สร้างและบูรณะสะพานที่ 4 ทุ่งสง นครศรีธรรมราช
- สำนักตรวจเงินภูมิภาค ที่ 11
- สำนักงานโบราณคดี เขต 11
- ศูนย์เทคโนโลยีการสื่อสารเขต 11
- สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดินภูมิภาคที่ 14
- ศาลปกครองนครศรีธรรมราช สำนักงานคดีปกครองนครศรีธรรมราช
- สำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์เขต 8
- สำนักงานขนส่งทางน้ำที่ 4
- สำนักงานอนามัยเขต 11
- เขตพื้นที่ป่าอนุรักษ์เขต 19
- ศูนย์ส่งเสริมสุขภาพเขต 11
- โรงพยาบาลแม่และเด็กเขต 11
- สำนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคเขต 2 ภาค 4
- สำนักงานพัฒนาชุมชนเขต 8
- กองพลทหารราบที่ 5
- กองพลพัฒนาที่ 4
- กองบัญชาการช่วยรบที่ 4
- มณฑลทหารบกที่ 41
- กรมทหารปืนใหญ่ที่ 5
- กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 15
- กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารราบที่ 25
- ศูนย์ต่อสู้ป้องกันภัยทางอากาศกองทัพบกที่ 4
- กองกำลังทหารพราน กองทัพภาคที่ 4
- สำนักชลประทานที่ 15 นครศรีธรรมราช
- สำนักงานสภาคริสต์จักรภาคที่ 9
- สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 5
- สำนักงานคณะกรรมการกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ เขต 12
- สำนักงานเทคนิคและการสื่อสารเขต 8 กรมตำรวจแห่งชาติ
- สำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ ที่ 12
- ศูนย์ข่าวทหารและพลเรือน เขต 8
- ฝายส่งน้ำและศูนย์บำรุงที่ 4 กรมชลประทาน
- ศูนย์ประชาชนชนบทเขต 8
- ศูนย์กลางการสื่อสารเขต 7
- ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อโดยแมลงที่ 1
- กองร้อยอาสารักษาดินแดนที่ 10
- กองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดนที่ 42
- หน่วยพัฒนาการเคลื่อนที่ที่ 44
- กองร้อยตำรวจตระเวนชายแดนที่ 427
[แก้] เศรษฐกิจ
[แก้] รายได้ประชากร
เศรษฐกิจโดยทั่วไปของจังหวัดขึ้นอยู่กับภาคเกษตร อาชีพหลัก คือ ทำสวนยางพารา ทำนา ทำไร่ การปลูกผลไม้ ทำสวนมะพร้าว การประมงและการเลี้ยงสัตว์ พัฒนาจากการสำรวจ พบว่า ประชาชนมีรายได้เฉลี่ยต่อคนต่อปี เท่ากับ 59,869 บาท ซึ่งเป็นอันดับที่ 11 ของภาคใต้
[แก้] สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
- ตราสัญลักษณ์ประจำจังหวัด: พระบรมธาตุมีรัศมีล้อมรอบด้วย 12 นักษัตรโดยในสมัยเจ้าจันทรภาณุทรงมีพระปรีชาสามารถขยายอาณาเขตได้ครอบคลุมเมืองบริวารทั้งหลาย เมืองบริวารทั้งหมดต้องส่งเครื่องราชบรรณาการแก่เจ้าผู้ครองเมืองนครศรีธรรมราช บรรดาเมืองบริวารทั้ง 12 เมืองได้แก่
- เมืองสายบุรี ใช้ตราหนู เมืองสายบุรีเป็นเมืองเก่าบนฝั่งแม่น้ำสายบุรี ประกอบด้วยชุมชนเกษตรกรรมบนพื้นราบริมทะเลหลายแห่ง จัดเป็นหัวเมืองที่ 1 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราหนู (ชวด) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันมีฐานะเป็นอำเภอในจังหวัดปัตตานี
- เมืองปัตตานี ใช้ตราวัว เมืองตานีเคยเป็นเมืองท่าสำคัญในภาคใต้ฝั่งตะวันออกซึ่งรู้จักในหมู่พ่อค้าต่างชาติช่วงพุทธศตวรรษที่ 10-18 ในชื่อ "ลังกาสุกะ" จัดเป็นหัวเมืองที่ 2 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราวัว (ฉลู) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันคือจังหวัดปัตตานี
- เมืองกลันตัน ใช้ตราเสือ เมืองกลันตันเป็นชุมชนเก่าแก่ทางตะวันออกของคาบสมุทรมลายู แต่เดิมประชาชนนับถือศาสนาพุทธและฮินดู ในราวพุทธศตวรรษที่ 21 จึงเปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลาม จัดเป็นหัวเมืองที่ 3 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราเสือ (ขาล) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันมีฐานะเป็นรัฐหนึ่งของประเทศมาเลเซีย
- เมืองปะหัง ใช้ตรากระต่าย เมืองปะหังเป็นชุมชนทางตอนล่างของแหลมมลายู ติดกับไทรบุรีหรือเกดะห์ จัดเป็นหัวเมืองที่ 4 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตรากระต่าย (เถาะ) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันมีฐานะเป็นรัฐหนึ่งในประเทศมาเลเซีย
- เมืองไทรบุรี ใช้ตรางูใหญ่ เมืองไทรบุรีเป็นชุมชนเก่าทางฝั่งตะวันตกของแหลมมลายู พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบและบึงตม เดิมประชาชนนับถือพุทธศาสนา ล่วงถึงพุทธศตวรรษที่ 20 จึงเปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลาม จัดเป็นหัวเมืองที่ 5 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตรางูใหญ่ (มะโรง) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันมีฐานะเป็นรัฐหนึ่งในประเทศมาเลเซีย ชื่อว่า "เกดะห์"
- เมืองพัทลุง ใช้ตรางูเล็ก เมืองพัทลุงเป็นชุมชนเก่าแก่แต่ครั้งพุทธศตวรรษที่ 11-13 ได้รับอิทธพลทางพุทธศาสนาจากนครศรีธรรมราชอย่างต่อเนื่องทุกยุคสมัย จัดเป็นหัวเมืองที่ 6 ในทำเนียบสิบสองนักษัตร ถือตรางูเล็ก (มะเส็ง) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันคือจังหวัดพัทลุง
- เมืองตรัง ใช้ตราม้า เมืองตรังเป็นเมืองท่าชายฝั่งทะเลตะวันตก ตัวเมืองเดิมตั้งอยู่ที่ควนธานี ต่อมาได้ย้ายไปที่กันตังและทับเที่ยงตามลำดับ จัดเป็นหัวเมืองที่ 7 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราม้า (มะเมีย) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันคือจังหวัดตรัง
- เมืองชุมพร ใช้ตราแพะ เมืองชุมพรเป็นชุมชนเกษตรและท่าเรือบนคาบสมุทรขนาดเล็ก มีประชากรไม่มากนักเนื่องจากดินฟ้าอากาศไม่อำนวยให้ทำมาหากิน จัดเป็นหัวเมืองที่ 8 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราแพะ (มะแม) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันคือจังหวัดชุมพร
- เมืองบันทายสมอ ใช้ตราลิง เมืองบันทายสมอสันนิษฐานว่าเป็นเมืองไชยา ซึ่งเป็นชุมชนใหญ่มาแต่พุทธศตวรรษที่ ๑๐ เป็นอย่างน้อย มีร่องรอยความเจริญทางเศรษฐกิจและศาสนาพุทธนิกายหินยานและมหายาน รวมทั้งศาสนาฮินดูนิกายไวษณพและนิกายไศวะจำนวนมาก จัดเป็นหัวเมืองที่ 9 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราลิง (วอก) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันเป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดสุราษฎร์ธานี
- เมืองสะอุเลา ใช้ตราไก่ เมืองสะอุเลาสันนิษฐานว่าเป็นเมืองท่าทองอุแทหรือกาญจนดิษฐ์ ซึ่งอยู่บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำท่าทอง และลุ่มคลองกะแดะ เคยมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวงชั้นเอกและเป็นแหล่งเพาะปลูกสำคัญของนครศรีธรรมราช จัดเป็นหัวเมืองที่ 10 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราไก่ (ระกา) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันคืออำเภอกาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี
- เมืองตะกั่วป่า ใช้ตราสุนัข เมืองตะกั่วป่าเคยเป็นเมืองท่าสำคัญทางฝั่งทะเลตะวันตก เป็นแหล่งผลิตดีบุกและเครื่องเทศมาแต่โบราณ จัดเป็นหัวเมืองที่ 11 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราสุนัข (จอ) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันคืออำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา
- เมืองกระบุรี ใช้ตราหมู เมืองกระบุรีเป็นชุมชนเล็ก ๆ บนฝั่งแม่น้ำกระบุรี ภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นป่า และภูเขาสลับซับซ้อน จัดเป็นหัวเมืองที่ 12 ในทำเนียบเมืองสิบสองนักษัตร ถือตราสุกร (กุน) เป็นตราประจำเมือง ปัจจุบันมีฐานะเป็นอำเภอในจังหวัดระนอง
- ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกราชพฤกษ์ (Cassis fistula)
- ต้นไม้ประจำจังหวัด: แซะ (Millettia atropurpurea)
- คำขวัญประจำเมือง: เราชาวนครอยู่เมืองพระ มั่นในสัจจะศีลธรรม กอปรกรรมดี มีมานะพากเพียร ไม่เบียดเบียนทำอันตรายผู้ใด
- คำขวัญประจำจังหวัด: นครศรีธรรมราช เมืองประวัติศาสตร์ พระธาตุทองคำ ชื่นฉ่ำธรรมชาติ แร่ธาตุอุดม เครื่องถมสามกษัตริย์ มากวัดมากศิลป์ ครบสิ้นกุ้งปู
- อักษรย่อจังหวัด : นศ
- อักษรย่อภาษาอังกฤษ : NST
[แก้] ประชากร
อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช 266,668 นอกเขตเทศบาล 146,545 เทศบาลปากนคร 6,151 เทศบาลตำบลบางจาก 1,849 เทศบาลตำบลท่าแพ 4,101 เทศบาลนครนครศรีธรรมราช 108,022
[แก้] ศาสนา
ชาวนครศรีธรรมราชส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธประมาณ 92.08% รองลงมาได้แก่ ศาสนาอิสลาม 7.03% ศาสนาคริสต์ 0.89% นอกจากนั้นเป็นศาสนาอื่น ๆ (ข้อมูลประชากร 1,508,096 คน ณ ตุลาคม 2549)
[แก้] ธนาคาร
- ธนาคารกรุงเทพ สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาถนนกะโรม
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาย่อยถนนพัฒนาการคูขวาง
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาย่อยคาร์ฟูร์ นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาท่าวัง
- ธนาคารกรุงไทย สาขาตลาดหัวอิฐ
- ธนาคารกรุงไทย สาขาศาลากลางจังหวัดนครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาย่อยโรงพยาบาลมหาราช นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาย่อยโรบินสันโอเชี่ยน นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาย่อยหอนาฬิกา นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขาถนนพัฒนาการคูขวาง
- ธนาคารกรุงศรีอยุธยา ศูนย์เก็บเอกสาร สาขาตลาดหัวอิฐ
- ธนาคารกสิกรไทย สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาตลาดหัวอิฐ
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาย่อยโรบินสัน นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาโลตัส นครศรีธรรมราช
- ธนาคารเกียรตินาคิน สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารทหารไทย สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารทหารไทย สาขาตลาดหัวอิฐ นครศรีธรรมราช
- ธนาคารทหารไทย สาขามหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
- ธนาคารซีไอเอ็มบี ไทย สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาสี่แยกหัวถนน
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาตลาดหัวอิฐ
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส นครศรีธรรมราช
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยโรบินสัน นครศรีธรรมราช
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยคาร์ฟูร์ นครศรีธรรมราช
- ธนาคารธนชาต สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารธนชาต สาขาย่อยท่าวัง
- ธนาคารนครหลวงไทย สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารนครหลวงไทย สาขาโรบินสัน นครศรีธรรมราช
- ธนาคารนครหลวงไทย สาขาตลาดท่าแพ นครศรีธรรมราช
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาท่าแพ
- ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารยูโอบี สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารออมสิน สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารออมสิน สาขาตลาดหัวอิฐ
- ธนาคารอาคารสงเคราะห์ สาขานครศรีธรรมราช
- ธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย สาขานครศรีธรรมราช (กำลังดำเนินการ)
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาทุ่งสง
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส ทุ่งสง นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาทุ่งสง
- ธนาคารกรุงไทย สาขาตลาดเกษตร ทุ่งสง
- ธนาคารกรุงไทย สาขาเทสโก้ โลตัส ทุ่งสง นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขาทุ่งสง
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาทุ่งสง
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาสหไทย พลาซ่า ทุ่งสง
- ธนาคารทหารไทย สาขาทุ่งสง
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาทุ่งสง
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส ทุ่งสง (นครศรีธรรมราช)
- ธนาคารธนชาต สาขาย่อยทุ่งสง
- ธนาคารนครหลวงไทย สาขาทุ่งสง
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาทุ่งสง
- ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย สาขาทุ่งสง
- ธนาคารออมสิน สาขาทุ่งสง
- ธนาคารอาคารสงเคราะห์ สาขาทุ่งสง
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาจันดี
- ธนาคารกรุงไทย สาขาฉวาง
- ธนาคารกรุงไทย สาขาจันดี
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาจันดี
- ธนาคารทหารไทย สาขาจันดี
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาทานพอ
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยจันดี นครศรีรรมราช
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาจันดี
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาฉวาง
- ธนาคารออมสิน สาขาฉวาง
- ธนาคารออมสิน สาขาจันดี
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาปากพนัง
- ธนาคารกรุงไทย สาขาปากพนัง
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาปากพนัง
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาปากพนัง
- ธนาคารนครหลวงไทย สาขาปากพนัง
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาปากพนัง
- ธนาคารยูโอบี สาขาปากพนัง
- ธนาคารออมสิน สาขาปากพนัง
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส ท่าศาลา นครศรีธรรมราช
- ธนาคารกรุงไทย สาขาท่าศาลา
- ธนาคารกสิกรไทย สาขาท่าศาลา
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยเทสโก้ โลตัส ท่าศาลา (นครศรีธรรมราช)
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาท่าศาลา
- ธนาคารออมสิน สาขาท่าศาลา
- ธนาคารออมสิน สาขามหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
- ธนาคารกรุงไทย สาขาขนอม
- ธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขาขนอม
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาขนอม
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาขนอม
- ธนาคารออมสิน สาขาขนอม
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาสิชล นครศรีธรรมราช
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาสิชล
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาสิชล
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาย่อยต้นเหรียง สิชล
- ธนาคารออมสิน สาขาสิชล
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาหัวไทร
- ธนาคารกรุงไทย สาขาหัวไทร นครศรีธรรมราช
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาหัวไทร
- ธนาคารออมสิน สาขาหัวไทร
- ธนาคารกรุงไทย สาขาชะอวด
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาชะอวด
- ธนาคารออมสิน สาขาชะอวด
- ธนาคารกรุงเทพ สาขาร่อนพิบูลย์
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาร่อนพิบูลย์
- ธนาคารออมสิน สาขาร่อนพิบูลย์
- ธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขาทุ่งใหญ่
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาทุ่งใหญ่
- ธนาคารออมสิน สาขาทุ่งใหญ่
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาพรหมคีรี
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาพรหมคีรี
- ธนาคารกรุงไทย สาขาเชียรใหญ่
- ธนาคารออมสิน สาขาเชียรใหญ่
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาลานสกา
- ธนาคารออมสิน สาขาลานสกา (กำลังก่อสร้าง)
- ธนาคารนครหลวงไทย สาขาย่อยพระพรหม
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาพิปูน
- ธนาคารกรุงเทพ สาขานาบอน
[แก้] ห้างสรรพสินค้า
- โรบินสัน Robinson Ocean Nakhonsrithammarat,Coliseum Multiplex & Tops Super สาขา นครศรีธรรมราช
- เทสโก้ โลตัส สาขา นครศรีธรรมราช
- คาร์ฟูร์ สาขา นครศรีธรรมราช
- แม็คโคร สาขา นครศรีธรรมราช
- สหไทย สรรพสินค้า
- ลักกี้ ดีพาร์ทเมนต์ สโตร์
- เทสโก้ โลตัส คุ้มค่า สาขา ท่าศาลา
- ตลาด โลตัส สาขา ปากพนัง
- เทสโก้ โลตัส เอ็กซ์เพรส สาขา ตลาดท่าแพ, ชะอวด, หัวไทร,หัวถนน
- เทสโก้ โลตัส สาขา ทุ่งสง
- ไทยสมบูรณ์ซุปเปอร์ ทุ่งสง
- โคลีเซี่ยม พลาซ่า ทุ่งสง
- สหไทย สรรพสินค้า พลาซ่า ทุ่งสง
[แก้] สถาบันการศึกษา
[แก้] การอุดมศึกษา
[แก้] รัฐบาล
- มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ อำเภอท่าศาลา
- มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- มหาวิทยาลัยรามคำแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช อำเภอพระพรหม
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ไสใหญ่ อำเภอทุ่งสง
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ทุ่งใหญ่ อำเภอทุ่งใหญ่
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ขนอม อำเภอขนอม
- มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตศรีธรรมาโศกราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ศูนย์วิทยพัฒนานครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาลัยเทคโนโลยีเพื่อการจัดการ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
[แก้] เอกชน
- พณิชยการคณะพล อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- พณิชยการทุ่งสง อำเภอทุ่งสง
- วิทยาลัยศรีโสภณ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยเฉลิมกาญจนา นครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต้ อำเภอทุ่งสง
- มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล ห้องเรียนภาคใต้ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยราชพฤกษ์ ห้องเรียนนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
[แก้] การอาชีวศึกษา
- วิทยาลัยเทคนิคนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยเทคนิคสิชล อำเภอสิชล
- วิทยาลัยเทคนิคทุ่งสง อำเภอทุ่งสง
- วิทยาลัยเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมการต่อเรือนครศรีธรรมราช อำเภอปากพนัง
- วิทยาลัยอาชีวศึกษานครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยศิลปหัตถกรรมนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีนครศรีธรรมราช อำเภอช้างกลาง
- วิทยาลัยการอาชีพนครศรีธรรมราช อำเภอพระพรหม
- วิทยาลัยการอาชีพหัวไทร อำเภอหัวไทร
- วิทยาลัยการอาชีพพรหมคีรี อำเภอพรหมคีรี
- วิทยาลัยสารพัดช่างนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยนาฏศิลปนครศรีธรรมราช สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- วิทยาลัยช่างศิลปนครศรีธรรมราช สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ อำเภอพรหมคีรี
[แก้] การอาชีวศึกษาเอกชน
- โรงเรียนเทคโนโลยีภาคใต้ (เอส.เทค) [4] อำเภอทุ่งสง
- โรงเรียนพณิชยการทุ่งสง [5] อำเภอทุ่งสง
- โรงเรียนจรัสพิชากรอาชีวศึกษา [6] อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนพณิชยการคณะพล [7] อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนนครพณิชยการ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนเทคนิคสถาปัตย์นครบริหารธุรกิจ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนเทคโนโลยีโสภณ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนเทคนิคพณิชยการโสภณ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนนครอาชีวศึกษา อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนนครเทคนิค อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนเทคนิคธุรกิจบัณฑิต อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนศรีนครเทคโนโลยี อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
[แก้] โรงเรียน
[แก้] โรงเรียนมัธยม สพฐ.
- โรงเรียนเบญจมราชูทิศ นครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนจุฬาภรณราชวิทยาลัย นครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนโยธินบำรุง อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนเมืองนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนท่านครญาณวโรภาสอุทิศ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนปากพูน อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาภาคใต้ อำเภอพระพรหม
- โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ นครศรีธรรมราช อำเภอเฉลิมพระเกียรติ
- โรงเรียนทุ่งสง อำเภอทุ่งสง
- โรงเรียนสตรีทุ่งสง อำเภอทุ่งสง
- โรงเรียนปากพนัง อำเภอปากพนัง
- โรงเรียนสตรีปากพนัง อำเภอปากพนัง
- โรงเรียนท่าศาลาประสิทธิ์ศึกษา อำเภอท่าศาลา
- โรงเรียนลานสกาประชาสรรค์ อำเภอลานสกา
- โรงเรียนสิชลคุณาธารวิทยา อำเภอสิชล
- โรงเรียนพรหมคีรีพิทยาคม อำเภอพรหมคีรี
- โรงเรียนฉวางรัชดาภิเษก อำเภอฉวาง
- โรงเรียนร่อนพิบูลย์เกียรติวสุนธราภิวัฒก์ อำเภอร่อนพิบูลย์
- โรงเรียนเชียรใหญ่ อำเภอเชียรใหญ่
- โรงเรียนนาบอน อำเภอนาบอน
- โรงเรียนชะอวด อำเภอชะอวด
[แก้] โรงเรียนสาธิต
- โรงเรียนสาธิตเทศบาลวัดเพชรจริก อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
[แก้] โรงเรียนนานาชาติ
[แก้] โรงพยาบาล
[แก้] กระทรวงสาธารณสุข
[แก้] โรงพยาบาลศูนย์
- โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช ขนาด 1000 เตียง
[แก้] โรงพยาบาลทั่วไป
- โรงพยาบาลทุ่งสง ขนาด 150 เตียง
[แก้] โรงพยาบาลชุมชน
- โรงพยาบาลสิชล ขนาด 120 เตียง
- โรงพยาบาลท่าศาลา ขนาด 120 เตียง
- โรงพยาบาลปากพนัง ขนาด 120 เตียง
- โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช ฉวาง ขนาด 90 เตียง
- โรงพยาบาลชะอวด ขนาด 60 เตียง
- โรงพยาบาลทุ่งใหญ่ ขนาด 60 เตียง
- โรงพยาบาลหัวไทร ขนาด 60 เตียง
- โรงพยาบาลขนอม ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลพรหมคีรี ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลลานสกา ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลร่อนพิบูลย์ ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลพิปูน ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลนาบอน ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลบางขัน ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลเชียรใหญ่ ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลแม่และเด็ก เขต 11 ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลถ้ำพรรณรา ขนาด 10 เตียง
[แก้] กระทรวงกลาโหม
- โรงพยาบาลค่ายวชิราวุธ ขนาด 150 เตียง
- โรงพยาบาลค่ายเทพสตรีศรีสุนทร ขนาด 60 เตียง
[แก้] กระทรวงศึกษาธิการ
- โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ขนาด 800 เตียง (เฟสแรก 400 เตียง)
[แก้] หน่วยงานราชการอิสระ
- สถานีกาชาดสิรินธร ขนาด 10 เตียง
[แก้] เทศบาล
- โรงพยาบาลเทศบาลนครนครศรีธรรมราช ขนาด 70 เตียง
[แก้] เอกชน
- โรงพยาบาลนครินทร์ ขนาด 139 เตียง
- โรงพยาบาลนครพัฒน์ ขนาด 59 เตียง
- โรงพยาบาลนครคริสเตียน ขนาด 50 เตียง
- โรงพยาบาลรวมแพทย์ ทุ่งสง ขนาด 25 เตียง
[แก้] โครงการก่อสร้าง 2553
- โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติ นครศรีธรรมราช ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลพ่อท่านคล้าย วาจาสิทธิ์ ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลนบพิตำ ขนาด 30 เตียง
- โรงพยาบาลพระพรหม ขนาด 30 เตียง
[แก้] การคมนาคม
ในตัวเมืองนครศรีธรรมราช มีรถสองแถววิ่งบริการรอบเมือง และจากนครศรีธรรมราชไปสู่จังหวัดข้างเคียง สามารถเลือกใช้บริการได้ทั้งรถตู้ รถโดยสาร และรถไฟ
- จากนครศรีธรรมราชไปยังจังหวัดใกล้เคียง
- กระบี่ 152 กิโลเมตร
- ตรัง 123 กิโลเมตร
- พัทลุง 115 กิโลเมตร
- สงขลา 161 กิโลเมตร
- สุราษฎร์ธานี 141 กิโลเมตร
- จากอำเภอเมืองนครศรีธรรมราชไปยังอำเภออื่นๆ
- อำเภอพรหมคีรี 21 กิโลเมตร
- อำเภอลานสกา 21 กิโลเมตร
- อำเภอเฉลิมพระเกียรติ 22 กิโลเมตร
- อำเภอท่าศาลา 28 กิโลเมตร
- อำเภอร่อนพิบูลย์ 32 กิโลเมตร
- อำเภอปากพนัง 36 กิโลเมตร
- อำเภอจุฬาภรณ์ 50 กิโลเมตร
- อำเภอช้างกลาง 50 กิโลเมตร
- อำเภอเชียรใหญ่ 52 กิโลเมตร
- อำเภอนบพิตำ 52 กิโลเมตร
- อำเภอทุ่งสง 55 กิโลเมตร
- อำเภอสิชล 66 กิโลเมตร
- อำเภอหัวไทร 66 กิโลเมตร
- อำเภอฉวาง 71 กิโลเมตร
- อำเภอชะอวด 71 กิโลเมตร
- อำเภอนาบอน 72 กิโลเมตร
- อำเภอพระพรหม 15 กิโลเมตร
- อำเภอพิปูน 93 กิโลเมตร
- อำเภอบางขัน 94 กิโลเมตร
- อำเภอขนอม 100 กิโลเมตร
- อำเภอทุ่งใหญ่ 102 กิโลเมตร
- อำเภอถ้ำพรรณรา 103 กิโลเมตร
[แก้] ทางรถไฟ
- รถไฟ จากสถานีรถไฟหัวลำโพง มีขบวนรถเร็ว และรถด่วน ไปนครศรีธรรมราช รวมระยะทาง 832 กิโลเมตร รายละเอียดดูที่สถานีรถไฟนครศรีธรรมราช
[แก้] ทางรถโดยสารประจำทาง
บริษัท ขนส่ง จำกัด มีบริการรถโดยสารทั้งแบบธรรมดา และปรับอากาศ ออกจากสถานีขนส่งสายใต้ ถนนบรมราชชนนี อำเภอขนอม มีรถวี ไอ พี ปรับอากาศ ชั้น 1 ขนอม-กรุงเทพฯ และกรุงเทพฯ-ขนอม
[แก้] ทางรถยนต์ส่วนบุคคล
การเดินทางจากกรุงเทพมายังนครศรีธรรมราช ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 4 กรุงเทพฯ-ประจวบคีรีขันธ์-ชุมพร แล้วใช้ทางหลวงหมายเลข 41 ผ่านสุราษฎร์ธานี-ทุ่งสง จนถึงนครศรีธรรมราช หรือถึงอำเภอพุนพิน สุราษฎร์ธานี แล้วใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 401 เลียบชายฝั่งทะเลไปจนถึงนครศรีธรรมราช รวมระยะทาง 780 กิโลเมตร นอกจากนี้ยังสามารถเดินทางยังอำเภออื่นๆ หรือจังหวัดใกล้เคียงได้ โดยมีระยะทางดังนี้
[แก้] ทางอากาศยาน
[แก้] ตารางการบิน
รวม 6 เที่ยวบิน / วัน
- เวลา ชื่อเที่ยวบิน จำนวนวันที่ทำการบิน อาจจะเปลี่ยนแปลงตามความเหมาะสมของสายการบินแต่ละสายการบิน
[แก้] สถานที่ท่องเที่ยว
[แก้] อำเภอเมือง
- วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร
- ศาลหลักเมือง
- สวนสาธารณะสมเด็จพระศรีนครินทร์'๘๔ (ทุ่งท่าลาด)
- เก๋งจีนวัดแจ้ง
- พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช
- กำแพงเมืองเก่า
- เจดีย์ยักษ์
- สวนสาธารณะเฉลิมพระเกียรติ ร.๙
- อนุสาวรีย์ไทย
- หอพระพุทธสิหิงค์
- วัดสวนหลวง
- สำนักวิปัสสนากรรมฐานวัดชายนา
- จวนออกญาเสนาภิมุข
- หอพระอิศวร
- หอพระนารายณ์
- เสาชิงช้า
- อนุสาวรีย์พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช
- สวนสาธารณะศรีธรรมาโศกราช
- ศาลาประดู่หก (ศาลาโดหก)
- สระล้างดาบศรีปราชญ์
- สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฎนครศรีธรรมราช
[แก้] อำเภอลานสกา
[แก้] อำเภอพรหมคีรี
[แก้] อำเภอท่าศาลา
- อุทยานแห่งชาติเขานัน
- นํ้าตกสุนันทา
- นํ้าตกกรุงนาง
- นํ้าตกคลองปาว
- หาดทรายแก้ว
- หาดสระบัว
- หาดซันไรซ์
- โบราณคดีวัดโมคลาน
[แก้] อำเภอสิชล
- เขาพลายดำ
- หาดหินงาม
- หาดปิติ
- น้ำตกสี่ขีด
- แหล่งโบราณคดีเขาคา
- อุทยานแห่งชาติน้ำตกสี่ขีด
- น้ำตกหน่อตง
- ถ้ำเขาพับผ้า
- ถ้ำสวนปราง
- น้ำตกภูริน
- ถ้ำโครำ
[แก้] อำเภอเชียรใหญ่
- วัดแม่เจ้าอยู่หัว
- ต้นไทรศักดิ์สิทธิ์
- ศูนย์ศิลปาชีพเนินธัมมัง
- ศาลเจ้าทวดปากเชียร
- วัดเขาแก้ววิเชียร
- จุดชมวิวบนเขาพระบาท
[แก้] อำเภอนบพิตำ
[แก้] อำเภอช้างกลาง
[แก้] อำเภอฉวาง
[แก้] อำเภอถ้ำพรรณรา
[แก้] อำเภอขนอม
- อุทยานแห่งชาติหาดขนอมหมู่เกาะทะเลใต้
- อ่าวขนอม
- หาดในเพลา
- หาดหน้าด่าน
- หาดในเปร็ด
- อ่าวท้องหยี่
- ถ้ำเขาวังทอง
- วัดกระดังงา
- วัดธาตุธาราม
- วัดเจดีย์หลวง
[แก้] อำเภอปากพนัง
- พิพิธภัณท์เฉลิมพระเกียรติเพื่อการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง
- ชายทะเลปากพนังและแหลมตะลุมพุก
- บ้านรังนก
- วัดนันทาราม
[แก้] อำเภอร่อนพิบูลย์
[แก้] อำเภอทุ่งสง
[แก้] อำเภอทุ่งใหญ่
[แก้] อำเภอพิปูน
[แก้] อำเภอนาบอน
[แก้] สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง
- วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร
- ศาลหลักเมือง
- พระพุทธสิหิงค์
- พระครูพิศิษอรรถการ (พ่อท่านคล้าย วาจาสิทธิ์)
- ท้าวขัตตุคาม-รามเทพ (ท้าวจตุคาม รามเทพ)
- หอพระอิศวร
- หอพระนารายณ์
- หอพระสูง
[แก้] อุทยานแห่งชาติทางบก
[แก้] อุทยานแห่งชาติทางทะเล
[แก้] เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
[แก้] เทศกาลงานประเพณี
- ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ
- ประเพณีสารทเดือนสิบ
- ประเพณีชักพระ
- เทศกาลมหาสงกรานต์แห่นางดานเมืองนครศรีธรรมราช
[แก้] สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก
- เครื่องถมเมืองนคร
- เครื่องทองเหลือง
- สร้อยนะโม สร้อยเงิน และสร้อยสามกษัตริย์
- ตัวหนังตะลุง
- ผลิตภัณท์ย่านลิเภา
- ผ้ายกเมืองนคร
[แก้] ความเป็นที่สุด
- ชายฝั่งทะเลยาวที่สุด 236 กิโลเมตร
- แหลมทะเลยาวที่สุดในประเทศไทย คือ แหลมตะลุมพุก อำเภอปากพนัง เกิดจากการทับถมของทรายที่น้ำทะเลพัดพามา จนกลายเป็น สันดอนจะงอย ยื่นยาวเป็นแหลมออกไปจากชายฝั่งทะล มีความยาวประมาณ 16 กิโลเมตร ส่วนกว้างที่ของแหลมประมาณ 5 กิโลเมตร
- มหาวิทยาลัยที่มีบริเวณกว้างใหญ่ที่สุดในประเทศไทย คือ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช รวมพื้นที่มากกว่า 9,000 ไร่ ปัจจุบันมีนิสิตกำลังศึกษาอยู่มากกว่า 5,000 คน
- จังหวัดที่มีประชากรมากที่สุดในภาคใต้ คือ 1,513,163 คน (ข้อมูล พ.ศ. 2551)
- มียอดเขาสูงที่สุดในภาคใต้ คือ ยอดเขาหลวง มีความสูง 1,835 เมตร จากระดับน้ำทะเล และเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขานครศรีธรรมราช ปัจจุบันอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาหลวง
[แก้] แหล่งทรัพยากรทางด้านพลังงาน
*แอ่งสินปุน แหล่งถ่านหินลิกไนส์ ปริมาณสำรอง 91 เมกตริกตัน ที่ อ.ทุ่งใหญ่ จ.นครศรีธรรมราช
- แอ่งนคร แหล่งศักยภาพปิโตรเลียม อยู่ห่างออกไปจากชายฝั่ง อ.สิชล ประมาณ 50 กิโลเมตรทางทิศตะวันออก
- แอ่งปัตตานี แหล่งปิโตรเลียม อยู่ห่างออกไปจากชายฝั่ง อ.ปากพนัง ทางทิศตะวันออก ประมาณ 100 กิโลเมตร
- แอ่งสงขลา แหล่งศักยภาพปิโตรเลียม อยู่ห่างออกไปจากชายฝั่ง อ.หัวไทร ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ประมาณ 50 กิโลเมตร
- แอ่งมาเลร์เหนือ แหล่งปิโตรเลียม อยู่ห่างออกไปจากชายฝั่ง อ.หัวไทร ทางทิศตะวันออก ประมาณ 250 กิโลเมตร
[แก้] อ้างอิง
- ^ ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm [ม.ป.ป.]. สืบค้น 18 เมษายน 2553.
- ^ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2552." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/stat/y_stat.html 2553. สืบค้น 30 มีนาคม 2553.
- ^ ทำเนียบผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช จากเว็บไซต์จังหวัดนครศรีธรรมราช
- ^ http://www.s-tech.ac.th
- ^ http://www.tcc.ac.th
- ^ http://www.jpv.ac.th
- ^ http://www.kcc.ac.th
[แก้] ดูเพิ่ม
- สถานที่ท่องเที่ยวจังหวัดนครศรีธรรมราช
- รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดนครศรีธรรมราช
- โรงพยาบาลในจังหวัดนครศรีธรรมราช
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
พิกัดภูมิศาสตร์: 8°24′N 99°58′E / 8.4°N 99.97°E
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดนครศรีธรรมราช
- แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแมปส์
- ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
- ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย
|
|||||||
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||
|
|||||
