ปีนักษัตร
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
-
บทความนี้เกี่ยวกับปี สำหรับหมู่ดาว ดูที่ ดาวนักษัตร
ปีนักษัตร (ออกเสียง นัก-สัด) เป็นปีตามปฏิทินสุริยคติไทย โดยการนับรอบละ 12 ปี อันเป็นคติการนับปีที่นิยมใช้กันแพร่หลายในภูมิภาคเอเชีย ทั้งชาวไทย จีน และเวียดนาม เป็นต้น ปีนักษัตร 12 ปีนั้น มีดังนี้
- ชวด ฉลู ขาล เถาะ มะโรง มะเส็ง มะเมีย มะแม วอก ระกา จอ และ กุน โดยเริ่มต้นนับที่ปีชวด
[แก้] สัตว์ประจำปีนักษัตร
ปีนักษัตรจะมีสัตว์ประจำปี (อันเป็นความหมายของชื่อปีนั้น ๆ นั่นเอง) สัตว์ประจำปีนักษัตรที่นิยมใช้ในหมู่ชาวไทย มีดังนี้
ปี | ชวด | ฉลู | ขาล | เถาะ | มะโรง | มะเส็ง | มะเมีย | มะแม | วอก | ระกา | จอ | กุน |
สัตว์ | หนู | วัว | เสือ | กระต่าย | งูใหญ่ | งูเล็ก | ม้า | แพะ | ลิง | ไก่ | สุนัข | สุกร |
- สำหรับปีกุนนั้น บางชาติใช้ช้างแทนสุกร [ต้องการอ้างอิง]
- สำหรับปีเถาะนั้น บางชาติใช้แมวแทนกระต่าย เช่นเวียดนาม [ต้องการอ้างอิง]
- สำหรับปีมะโรง บางชาติใช้มังกรหรือพญานาคแทนงูใหญ่ [ต้องการอ้างอิง]
[แก้] ปีนักษัตรในภาษาต่างๆ
ภาษาไทย | ภาษาบาลี | ภาษาไทยวน | ภาษาไทลื้อ | ภาษาไทใหญ่ | ภาษาจีน | ภาษาเวียดนาม |
---|---|---|---|---|---|---|
ชวด | มุสิก | ใจ้ | ใจ้ | เจ้อ-อี | 鼠 | Tí ตี๊ |
ฉลู | อุสุภ, อุสภ | เป้า | เป้า | เป้า | 牛 | Sửu สือ-ว |
ขาล | พยาฆร, พยัฆะ, วยาฆร, พยคฆ | ยี | ยี | ยี | 虎 | Dần เหยิ่น |
เถาะ | สะสะ, สัศ | เม้า | เหม้า | เหม้า | 兔 | Mạo หม่าว |
มะโรง | มังกร, นาค, สงกา | สี | สี | สี | 龍/龙 | Thìn ถิ่น |
มะเส็ง | สัป, สปปก | ใส้ | ใส้ | เส้อ-อื | 蛇 | Tị ติ |
มะเมีย | ดุรงค, อัสส, อัสดร | สง้า | สะงะ | สีงะ | 馬/马 | Ngọ หง่อ |
มะแม | เอฬกะ, อัชฉะ | เม็ด | เม็ด | โมด | 羊 | Mùi หมุ่ย |
วอก | มกฏะ, กปิ | สัน | แสน | สัน | 猴 | Thân เทิน |
ระกา | กุกกุฎ, กุกกุฏ | เล้า | เล้า | เฮ้า | 雞/鸡 | Dậu เหย่า |
จอ | โสณ, สุนัข | เส็ด | เส็ด | เม็ด | 狗 | Tuất ต๊วด |
กุน | สุกร, วราห, กุญชร | ใก๊ | ใก๊ | เก้อ-อื | 豬/猪 | Hợi เห่ย |
ชาวไทยนิยมนับปีด้วยปีนักษัตรมาช้านาน แต่เนื่องจากปีนักษัตรมีรอบเพียง 12 ปี ซึ่งสั้นเกินไป จึงมักจะใช้เลขท้ายปีจุลศักราชมาประกอบด้วย (อ่านเพิ่มเติม ที่ ปฏิทินสุริยคติไทย)
การนับปีนักษัตรแบบจีนมักใช้แผนภูมิสวรรค์ภาคปฐพีกำกับ ได้แก่ 子, 丑, 寅, 卯, 辰, 巳, 午, 未, 申, 酉, 戌, 亥 ซึ่งมีรอบ 12 ปีเท่ากัน เขียนเป็น 子鼠, 丑牛, 寅虎 ฯลฯ เพื่อแยกออกจากความหมายของสัตว์ทั่วไป อาทิ 鼠 หมายถึง หนู เป็นต้น
|
ปีนักษัตร เป็นบทความที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหาหรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ ปีนักษัตร ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ |