สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี
ข้อมูล
วันประสูติ ๒๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๗๗
วันสวรรคต ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๓๙๕ พระชันษา ๑๘ ปี
พระอิสริยยศ สมเด็จพระอัครมเหสี
พระบิดา พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ
พระมารดา เจ้าจอมมารดางิ้ว(หม่อมงิ้ว)
พระราชสวามี พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบุตร สมเด็จเจ้าฟ้าโสมนัส
ราชวงศ์ ราชวงศ์จักรี

สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ กับเจ้าจอมมารดางิ้ว(หม่อมงิ้ว) พระราชสมภพเมื่อวันที่ ๒๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๗๗ และเป็นพระราชนัดดาเพียงพระองค์เดียวในรัชกาลที่ ๓ ที่ดำรงพระอิสริยยศเป็น พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้า พระองค์ได้รับการสถาปนาพระอิสริยยศขึ้นเป็นพระอัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๒ มกราคม พ.ศ. ๒๓๙๔ และเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๓๙๕ หลังจากนั้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงสร้างวัดโสมนัสราชวรวิหารเพื่อพระราชอุทิศให้แก่พระองค์

เนื้อหา

[แก้] พระประวัติ

สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี พระอัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ กับเจ้าจอมมารดางิ้ว(หม่อมงิ้ว) พระราชสมภพเมื่อวันที่ ๒๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๗๗ [1] ทรงเป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และได้รับสถาปนาเป็น พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี เมื่อมีพระชนมายุได้ ๑๘ พรรษา นับเป็นพระราชนัดดาเพียงพระองค์เดียวในรัชกาลที่ ๓ ที่ดำรงพระอิสริยยศเป็น พระเจ้าหลานเธอ

เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ขึ้นเสวยสิริราชสมบัติ พระองค์ทรงสถาปนาพระนางขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเธอโสมนัสวัฒนาวดี พระนางนาฎบรมอัครราชเทวี เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๒ มกราคม พ.ศ. ๒๓๙๔ นับเป็นสมเด็จพระอัครมเหสีพระองค์แรก แต่ก็ได้ทรงดำรงพระอิสริยยศอยู่เพียง ๙ เดือนเท่านั้น ก็เสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๓๙๕ [2] พระองค์มีพระราชโอรส ๑ พระองค์ เรียกกันโดยทั่วไปว่า สมเด็จเจ้าฟ้าโสมนัส ซึ่งสิ้นพระชนม์ในวันประสูติ เมื่อวันที่ ๒๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๓๙๕

ต่อมา รัชกาลที่ ๖ มีพระบรมราชโองการให้ออกพระปรมาภิไธยของพระองค์ว่า "สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี" ตามที่ทรงเป็นสมเด็จพระอัครมเหสีในรัชกาลที่ ๔ หากแต่มิได้เป็นพระราชชนนีในพระมหากษัตริย์รัชกาลต่อ ๆ มา

[แก้] ราชตระกูล

พระราชตระกูลในสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
 
 
 
 
 
 
 
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี
 
 
 
 
 
 
 
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
พระยานนทบุรีศรีมหาอุทยาน (บุญจัน)
 
 
 
 
 
 
 
สมเด็จพระศรีสุราลัย
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
คุณเพ็ง
 
 
 
 
 
 
 
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักษณานุคุณ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
เจ้าจอมมารดาบาง
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
เจ้าจอมมารดางิ้ว (หม่อมงิ้ว)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

[แก้] อ้างอิง

  1. ^ กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. สตรีสำคัญในประวัติศาสตร์ไทย. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, พ.ศ. 2547. 360 หน้า. ISBN 974-9527-87-9
  2. ^ วิบูล วิจิตรวาทการ. สตรีสยามในอดีต. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์สร้างสรรค์บุ๊คส์, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2542. 359 หน้า. ISBN 974-7377-29-2

[แก้] ดูเพิ่ม

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

ภาษาอื่น