นายกรัฐมนตรีไทย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

บทความนี้ขาดหรือต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิง เพื่อให้พิสูจน์ยืนยันได้ถึงที่มาและความน่าเชื่อถือ คุณสามารถพัฒนาบทความนี้ได้โดยเพิ่มแหล่งอ้างอิงตามสมควร เนื้อหาที่ขาดแหล่งอ้างอิงอาจถูกลบออก

นายกรัฐมนตรี แห่งราชอาณาจักรไทย
ตราแผ่นดิน
อยู่ในวาระ อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ตั้งแต่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2551 โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง
สถานที่พัก	บ้านพิษณุโลก
ผู้แต่งตั้ง	พระมหากษัตริย์
วาระ	4 ปี
คนแรก	พระยามโนปกรณ์นิติธาดา
ก่อตั้ง	28 มิถุนายน พ.ศ. 2475
เว็บไซต์	cabinet.thaigov.go.th

นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย เป็นตำแหน่งหัวหน้ารัฐบาลของประเทศไทย โดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติไว้ว่า ต้องได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้ง จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงจะขึ้นดำรงตำแหน่งได้ และอาจเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือไม่ก็ได้ ตามแต่รัฐธรรมนูญที่มีผลบังคับใช้อยู่ในขณะนั้น

ผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของประเทศไทยคนแรก คือ พระยามโนปกรณ์นิติธาดา และคนปัจจุบัน คือ นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งรับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2551 หลังจากได้รับการเลือกในสภาด้วยคะแนน 235 ต่อ 198 (พลตำรวจเอกประชา พรหมนอก) เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม พ.ศ. 2551

เนื้อหา 1 ประวัติ 2 การดำรงตำแหน่ง 3 การปฏิบัติหน้าที่ 4 สถานที่ปฏิบัติงานและบ้านพัก 5 รองนายกรัฐมนตรี 6 รายนามนายกรัฐมนตรีของประเทศไทย 6.1 อดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่ 7 ดูเพิ่ม 8 แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้] ประวัติ

ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีนั้น บัญญัติให้มีขึ้นภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 โดยเรียกว่า ประธานคณะกรรมการราษฎร ตามพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 และภายหลังพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับถาวร เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 ตำแหน่งดังกล่าวจึงได้เปลี่ยนเป็น นายกรัฐมนตรี

[แก้] การดำรงตำแหน่ง

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติไว้ว่าเมื่อได้รับการเห็นชอบจากสภาผู้แทนราษฎรแล้วต้องได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้ง จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงจะขึ้นดำรงตำแหน่งได้ และอาจเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือไม่ก็ได้ ตามแต่รัฐธรรมนูญที่มีผลบังคับใช้อยู่ในขณะนั้น

นายกรัฐมนตรีส่วนใหญ่มักจะเป็นตัวแทนหรือหัวหน้าพรรคการเมืองที่มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ได้รับเลือกมากที่สุดในสภาผู้แทนราษฎร แม้รัฐธรรมนูญจะมิได้บัญญัติไว้เช่นนั้นก็ตาม

ตำแหน่ง	รายนาม	พรรคการเมือง	ได้รับเลือกในสภา	โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง
นายกรัฐมนตรี	นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ	พรรคประชาธิปัตย์	15 ธันวาคม พ.ศ. 2551	17 ธันวาคม พ.ศ. 2551

[แก้] การปฏิบัติหน้าที่

นายกรัฐมนตรีจะมีวาระการทำงานทั้งสิ้น 4 ปี และจะดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกินกว่า 8 ปีมิได้

นายกรัฐมนตรีสามารถพ้นจากตำแหน่งได้จากการอภิปรายไม่ไว้วางใจ โดยจะต้องมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่า 1 ใน 5 ของจำนวนสมาชิกทั้งหมด มีสิทธิเข้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย เมื่อได้มีการเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ หากสมาชิกรัฐสภาลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง ซึ่งมีผลให้รัฐมนตรีทั้งคณะพ้นจากตำแหน่งด้วย

[แก้] สถานที่ปฏิบัติงานและบ้านพัก

นายกรัฐมนตรีของประเทศไทย (ยกเว้น นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรีคนที่ 26 ซึ่งปฏิบัติงานที่อาคารสำนักงาน และอาคารรับรองพิเศษ ท่าอากาศยานดอนเมือง) จะเข้าปฏิบัติหน้าที่ภายในทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นสถานที่ราชการสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ ณ เลขที่ 1 ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 27 ไร่ 3 งาน 44 ตารางวา

สำหรับบ้านพักประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของประเทศไทย คือบ้านพิษณุโลก ซึ่งมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม ออกแบบและสร้างโดย มาริโอ ตามานโญ สถาปนิกประจำราชสำนักสยามชาวอิตาลี มีเนื้อที่ 25 ไร่ 3 งาน

[แก้] รองนายกรัฐมนตรี

รองนายกรัฐมนตรี เป็นผู้ที่จะปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี ในเวลาที่นายกรัฐมนตรีมีเหตุทำให้ไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้หรือมีหน้าที่อื่นให้ปฏิบัติ เช่น เดินทางไปประชุมที่ต่างประเทศ ลาราชการ พ้นจากตำแหน่ง เป็นต้น

ตำแหน่ง	รายนาม	พรรคการเมือง	โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง
รองนายกรัฐมนตรี	นายสุเทพ เทือกสุบรรณ	พรรคประชาธิปัตย์	22 ธันวาคม พ.ศ. 2551
รองนายกรัฐมนตรี	นายไตรรงค์ สุวรรณคีรี	พรรคประชาธิปัตย์	15 มกราคม พ.ศ. 2553
รองนายกรัฐมนตรี	พล.ต.สนั่น ขจรประศาสน์	พรรคชาติไทยพัฒนา	22 ธันวาคม พ.ศ. 2551

[แก้] รายนามนายกรัฐมนตรีของประเทศไทย

ดูบทความหลักที่ รายนามนายกรัฐมนตรีของประเทศไทย

[แก้] อดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่

• นายธานินทร์ กรัยวิเชียร
• พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์
• นายอานันท์ ปันยารชุน
• พล.อ.สุจินดา คราประยูร
• นายชวน หลีกภัย
• นายบรรหาร ศิลปอาชา
• พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ
• พ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร
• พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์
• นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์

[แก้] ดูเพิ่ม

• รายนามนายกรัฐมนตรีของประเทศไทย
• ประวัติศาสตร์ไทย
• การเมืองไทย

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ
• รายนามนายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย
• ประวัตินายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย

ด • พ • ก นายกรัฐมนตรีไทย (รายนาม) พระยามโนปกรณ์นิติธาดา(1-3) · พระยาพหลพลพยุหเสนา(1-5) · แปลก พิบูลสงคราม(1-2) · ควง อภัยวงศ์(1) · ทวี บุณยเกตุ · เสนีย์ ปราโมช(1) · ควง อภัยวงศ์(2) · ปรีดี พนมยงค์(3-8) · ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์(1-2) · ควง อภัยวงศ์(3-4) · แปลก พิบูลสงคราม(3-8) · พจน์ สารสิน · ถนอม กิตติขจร(1) · สฤษดิ์ ธนะรัชต์ · ถนอม กิตติขจร(2-4) · สัญญา ธรรมศักดิ์ · เสนีย์ ปราโมช(2) · คึกฤทธิ์ ปราโมช · เสนีย์ ปราโมช(3-4) · ธานินทร์ กรัยวิเชียร · เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์(1-2) · เปรม ติณสูลานนท์(1-3) · ชาติชาย ชุณหะวัณ(1-2) · อานันท์ ปันยารชุน(1) · สุจินดา คราประยูร · อานันท์ ปันยารชุน(2) · ชวน หลีกภัย(1) · บรรหาร ศิลปอาชา · ชวลิต ยงใจยุทธ · ชวน หลีกภัย(2) · ทักษิณ ชินวัตร(1-2) · สุรยุทธ์ จุลานนท์ · สมัคร สุนทรเวช · สมชาย วงศ์สวัสดิ์ · อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ในวงเล็บ คือ สมัยที่ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของบุคคลนั้น