ดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ดาวพฤหัสบดีกับดวงจันทร์บริวารที่ใหญ่ที่สุด 4 ดวง

ดาวพฤหัสบดีมีดวงจันทร์เท่าที่ค้นพบและยืนยันแล้ว 62 ดวง ขณะนี้มันจึงเป็นดาวเคราะห์ที่มีบริวารมากที่สุดในระบบสุริยะ^[1] ดวงจันทร์ที่มีมวลมากที่สุด 4 ดวงหรือดวงจันทร์ของกาลิเลโอ (Galilean moons) ถูกค้นพบในปี ค.ศ. 1610 ถือเป็นวัตถุในระบบสุริยะกลุ่มแรก ๆ ที่ถูกค้นพบว่าโคจรรอบดาวดวงอื่นที่ไม่ใช่โลกหรือดวงอาทิตย์ นับตั้งแต่สิ้นสุดคริสต์ศตวรรษที่ 19 มีดวงจันทร์ขนาดเล็กอีกเป็นจำนวนมากที่ถูกค้นพบและได้รับการตั้งชื่อตามชื่อคนรักหรือธิดาของเทพเจ้าจูปิเตอร์ของโรมัน (หรือเทพเจ้าซุสของกรีก)

ดวงจันทร์ 8 ดวงของดาวพฤหัสบดีเป็นบริวารที่มีวงโคจรปกติ กล่าวคือ มีวงโคจรเกือบเป็นวงกลมไปในทางเดียวกับดาวดวงอื่น ๆ และเอียงทำมุมกับเส้นศูนย์สูตรของดาวพฤหัสบดีไม่มากนัก ดวงจันทร์ของกาลิเลโอทั้ง 4 ดวงมีลักษณะเป็นทรงกลม ดังนั้นดวงจันทร์เหล่านี้อาจได้รับการจัดเป็นดาวเคราะห์แคระหากพวกมันโคจรรอบดวงอาทิตย์โดยตรง ส่วนดวงจันทร์อีก 4 ดวงมีขนาดเล็กกว่าและอยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดีมากกว่าดวงจันทร์ของกาลิเลโอ เป็นแหล่งกำเนิดฝุ่นซึ่งคอยเสริมความหนาแน่นให้กับวงแหวนของดาวพฤหัสบดี

ดวงจันทร์อื่น ๆ อีก 54 หรือ 55 ดวงเป็นบริวารขนาดเล็กซึ่งอยู่ห่างไกลจากดาวพฤหัสบดีมากกว่า จัดเป็นดาวบริวารผิดปกติ คือ มีความเอียงและความเยื้องศูนย์กลางของวงโคจรสูง (วงโคจรไม่มีจุดศูนย์กลางจุดเดียวกันสม่ำเสมอ) บางดวงโคจรไปในทางเดียวกันและบางดวงโคจรสวนทางกับบริวารดวงอื่น ๆ ดวงจันทร์เหล่านี้อาจเคยเป็นดาวเคราะห์น้อยที่โคจรรอบดวงอาทิตย์มาก่อน แต่ถูกอำนาจแรงโน้มถ่วงของดาวพฤหัสบดีจับไว้ในภายหลัง มีดวงจันทร์ที่เพิ่งถูกค้นพบ 13 ดวงในกลุ่มนี้ยังไม่ได้รับการตั้งชื่อ บวกกับดวงที่ 14 ที่ยังไม่พบวงโคจรแน่ชัด ซึ่งหากค้นพบเมื่อใด จำนวนดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดีที่แน่นอนก็จะเพิ่มขึ้นเป็น 63 ดวง

[แก้] ลักษณะ

ลักษณะทางกายภาพและลักษณะวงโคจรของดวงจันทร์ต่าง ๆ มีความแตกต่างกันอย่างมาก ดวงจันทร์ของกาลิเลโอทั้ง 4 ดวงมีเส้นผ่านศูนย์กลางยาวกว่า 3,000 กิโลเมตร ดวงที่ใหญ่ที่สุดคือ แกนีมีด เป็นวัตถุที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ (เมื่อไม่นับรวมดวงอาทิตย์และดาวเคราะห์ชั้นเอกทั้ง 8 ดวง) ในขณะที่ดวงจันทร์ดวงอื่น ๆ ทั้งหมดมีเส้นผ่านศูนย์กลางยาวน้อยกว่า 250 กิโลเมตรและส่วนใหญ่ยาวไม่เกิน 5 กิโลเมตร แม้แต่ยูโรปาซึ่งเป็นดวงจันทร์ที่เล็กที่สุดในกลุ่มกาลิเลโอ ยังมีมวลมากกว่ามวลของดวงจันทร์นอกกลุ่มทั้งหมดรวมกันถึง 5,000 เท่า วงโคจรก็มีทั้งเกือบเป็นวงกลมสมบูรณ์ เอียง และเป็นวงรี หลายดวงยังโคจรไปในทิศทางตรงกันข้ามกับการหมุนของดาวพฤหัสบดีอีกด้วย เวลาที่ใช้โคจรรอบดาวพฤหัสบดีก็ต่างกันตั้งแต่ 7 ชั่วโมงโลก (ซึ่งน้อยกว่าเวลาที่ดาวพฤหัสบดีใช้หมุนรอบตัวเอง) จนถึงประมาณ 3 ปีโลก

[แก้] ตารางรายชื่อดวงจันทร์

รายชื่อด้านล่างเป็นรายชื่อของดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดีเรียงตามคาบดาราคติ

อันดับ ^{[# 1]}	ลำดับ ค้นพบ ^{[# 2]}	ชื่อ	ภาษาอังกฤษ	เส้นผ่านศูนย์กลาง (ก.ม.)	มวล (10¹⁶ ก.ก.)	กึ่งแกนเอก (ก.ม.) ^[2]	คาบดาราคติ (วัน) ^[2]^{[# 3]}	ความเอียงของวงโคจร (°) ^[2]	ความเยื้องศูนย์กลาง ^[3]	ปีที่ค้นพบ ^[4]	ผู้ค้นพบ ^[4]	กลุ่ม ^{[# 4]}
1	16 XVI	มีทิส	Metis	0059 60×40×34	1636 ~3.6	00127 127 690	0074 +7h 4m 29s	00006 0.06°^[5]	0.000 02	1979	ซินนอตต์ (วอยเอเจอร์ 1)	รอบใน
2	15 XV	แอดรัสเทีย	Adrastea	0020 20×16×14	152 ~0.2	00128 128 690	0079 +7h 9m 30s	00003 0.03°^[5]	0.0015	1979	จิวอิตต์ (วอยเอเจอร์ 2)	รอบใน
3	05 V	แอมัลเทีย	Amalthea	0250 250×146×128	18208 208	0018 181 366	008 +11h 57m 23s	000374 0.374°^[5]	0.0032	1892	บาร์นาร์ด	รอบใน
4	14 XIV	ทีบี	Thebe	0116 116×98×84	1743 ~43	002 221 889	009 +16h 11m 17s	001076 1.076°^[5]	0.0175	1979	ซินนอตต์ (วอยเอเจอร์ 1)	รอบใน
5	01 I	ไอโอ	Io	3660 3660.0×3637.4 ×3630.6	2289 8 900 000	004 421 700	01 +1.769 137 786	00005 0.050°^[5]	0.0041	1610	กาลิเลโอ	กาลิเลโอ
6	02 II	ยูโรปา	Europa	3121 3121.6	2248 4 800 000	006 671 034	03 +3.551 181 041	00047 0.471°^[5]	0.0094	1610	กาลิเลโอ	กาลิเลโอ
7	03 III	แกนีมีด	Ganymede	5362 5262.4	2315 15 000 000	010 1 070 412	07 +7.154 552 96	000204 0.204°^[5]	0.0011	1610	กาลิเลโอ	กาลิเลโอ
8	04 IV	คาลลิสโต	Callisto	4820 4820.6	2311 11 000 000	018 1 882 709	08 +16.689 018 4	000205 0.205°^[5]	0.0074	1610	กาลิเลโอ	กาลิเลโอ
9	18 XVIII	เทมิสโต	Themisto	0008 8	1469 0.069	07 7 393 216	+129.87	045 45.762°	0.2115	1975/2000	โควาลและโรเมอร์/ เชปเพิร์ดและคณะ	เทมิสโต
10	13 XIII	ลีดา	Leda	0016 16	1611 0.6	11 187 781	+241.75	027562 27.562°	0.1673	1974	โควาล	ไฮเมเลีย
11	06 VI	ไฮเมเลีย	Himalia	0170 170	1867 670	11 451 971	+250.37	030 30.486°	0.1513	1904	เพอร์รีน	ไฮเมเลีย
12	10 X	ไลซิเทีย	Lysithea	0036 36	1663 6.3	11 740 560	+259.89	027006 27.006°	0.1322	1938	นิโคลสัน	ไฮเมเลีย
13	07 VII	เอลารา	Elara	0086 86	1787 87	11 778 034	+261.14	029 29.691°	0.1948	1905	เพอร์รีน	ไฮเมเลีย
14	99 —	S/2000 J 11		0004 4	139 0.009 0	12 570 424	+287.93	027584 27.584°	0.2058	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	ไฮเมเลีย
15	46 XLVI	คาร์โป	Carpo	0003 3	1345 0.004 5	17 144 873	+458.62	056 56.001°	0.2735	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์โป
16	99 —	S/2003 J 12		0001 1	1215 0.000 15	17 739 539	−482.69	142.680°	0.4449	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	?
17	34 XXXIV	ยูพอเรีย	Euporie	0002 2	1315 0.001 5	19 088 434	−538.78	144.694°	0.0960	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
18	99 —	S/2003 J 3		0002 2	1315 0.001 5	19 621 780	−561.52	146.363°	0.2507	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
19	99 —	S/2003 J 18		0002 2	1315 0.001 5	19 812 577	−569.73	147.401°	0.1569	2003	แกล็ดแมนและคณะ	อะแนงคี
20	42 XLII	เทลซิโนอี	Thelxinoe	0002 2	1315 0.001 5	20 453 753	−597.61	151.292°	0.2684	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
21	33 XXXIII	ยูแอนที	Euanthe	0003 3	1345 0.004 5	20 464 854	−598.09	143.409°	0.2000	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
22	45 XLV	เฮลิกี	Helike	0004 4	139 0.009 0	20 540 266	−601.40	154.586°	0.1374	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
23	35 XXXV	ออร์ทอเซีย	Orthosie	0002 2	1315 0.001 5	20 567 971	−602.62	142.366°	0.2433	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
24	24 XXIV	ไอโอแคสตี	Iocaste	0005 5	1419 0.019	20 722 566	−609.43	147.248°	0.2874	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
25	99 —	S/2003 J 16		0002 2	1315 0.001 5	20 743 779	−610.36	150.769°	0.3184	2003	แกล็ดแมนและคณะ	อะแนงคี
26	27 XXVII	แพรกซิดิกี	Praxidike	0007 7	1443 0.043	20 823 948	−613.90	144.205°	0.1840	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
27	22 XXII	ฮาร์แพลิกี	Harpalyke	0004 4	1412 0.012	21 063 814	−624.54	147.223°	0.2440	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
28	40 XL	นีมี	Mneme	0002 2	1315 0.001 5	21 129 786	−627.48	149.732°	0.3169	2003	แกล็ดแมนและคณะ	อะแนงคี
29	30 XXX	เฮอร์มิปพี	Hermippe	0004 4	139 0.009 0	21 182 086	−629.81	151.242°	0.2290	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี?
30	29 XXIX	ไทโอนี	Thyone	0004 4	139 0.009 0	21 405 570	−639.80	147.276°	0.2525	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี
31	12 XII	อะแนงคี	Ananke	0028 28	163 3.0	21 454 952	−642.02	151.564°	0.3445	1951	นิโคลสัน	อะแนงคี
32	99 —	S/2003 J 17		0002 2	1315 0.001 5	22 134 306	−672.75	162.490°	0.2379	2003	แกล็ดแมนและคณะ	คาร์มี
33	31 XXXI	ไอต์นี	Aitne	0003 3	1345 0.004 5	22 285 161	−679.64	165.562°	0.3927	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
34	37 XXXVII	เคลี	Kale	0002 2	1315 0.001 5	22 409 207	−685.32	165.378°	0.2011	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
35	20 XX	เทย์จิที	Taygete	0005 5	1416 0.016	22 438 648	−686.67	164.890°	0.3678	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
36	99 —	S/2003 J 19		0002 2	1315 0.001 5	22 709 061	−699.12	164.727°	0.1961	2003	แกล็ดแมนและคณะ	คาร์มี
37	21 XXI	แคลดีนี	Chaldene	0004 4	1375 0.007 5	22 713 444	−699.33	167.070°	0.2916	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
38	99 —	S/2003 J 15		0002 2	1315 0.001 5	22 720 999	−699.68	141.812°	0.0932	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	อะแนงคี?
39	99 —	S/2003 J 10		0002 2	1315 0.001 5	22 730 813	−700.13	163.813°	0.3438	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี?
40	99 —	S/2003 J 23		0002 2	1315 0.001 5	22 739 654	−700.54	148.849°	0.3930	2004	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
41	25 XXV	แอรินอมี	Erinome	0003 3	1345 0.004 5	22 986 266	−711.96	163.737°	0.2552	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
42	41 XLI	เออีดี	Aoede	0004 4	139 0.009 0	23 044 175	−714.66	160.482°	0.6011	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
43	44 XLIV	คาลลิคอรี	Kallichore	0002 2	1315 0.001 5	23 111 823	−717.81	164.605°	0.2041	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี?
44	23 XXIII	แคลิกี	Kalyke	0005 5	1419 0.019	23 180 773	−721.02	165.505°	0.2139	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
45	11 XI	คาร์มี	Carme	0046 46	1713 13	23 197 992	−721.82	165.047°	0.2342	1938	นิโคลสัน	คาร์มี
46	17 XVII	คาลลีโรอี	Callirrhoe	0009 9	1487 0.087	23 214 986	−722.62	139.849°	0.2582	2000	แกล็ดแมนและคณะ	พาซิเฟอี
47	32 XXXII	ยูริโดมี	Eurydome	0003 3	1345 0.004 5	23 230 858	−723.36	149.324°	0.3769	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี?
48	38 XXXVIII	พาซิเทีย	Pasithee	0002 2	1315 0.001 5	23 307 318	−726.93	165.759°	0.3288	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
49	48 XLVIII	ซิลีนี	Cyllene	0002 2	1315 0.001 5	23 396 269	−731.10	140.148°	0.4115	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
50	47 XLVII	ยูเคลาดี	Eukelade	0004 4	139 0.009 0	23 483 694	−735.20	163.996°	0.2828	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
51	99 —	S/2003 J 4		0002 2	1315 0.001 5	23 570 790	−739.29	147.175°	0.3003	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
52	08 VIII	พาซิเฟอี	Pasiphaë	0060 60	173 30	23 609 042	−741.09	141.803°	0.3743	1908	แกล็ดแมนและคณะ	พาซิเฟอี
53	39 XXXIX	ฮิเจมอนี	Hegemone	0003 3	1345 0.004 5	23 702 511	−745.50	152.506°	0.4077	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
54	43 XLIII	อาร์คี	Arche	0003 3	1345 0.004 5	23 717 051	−746.19	164.587°	0.1492	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
55	26 XXVI	ไอซอโนอี	Isonoe	0004 4	1375 0.007 5	23 800 647	−750.13	165.127°	0.1775	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
56	99 —	S/2003 J 9		0001 1	1215 0.000 15	23 857 808	−752.84	164.980°	0.2761	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
57	99 —	S/2003 J 5		0004 4	139 0.009 0	23 973 926	−758.34	165.549°	0.3070	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	คาร์มี
58	09 IX	ซิโนพี	Sinope	0038 38	1675 7.5	24 057 865	−762.33	153.778°	0.2750	1914	นิโคลสัน	พาซิเฟอี
59	36 XXXVI	สปอนดี	Sponde	0002 2	1315 0.001 5	24 252 627	−771.60	154.372°	0.4431	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
60	28 XXVIII	ออทอโนอี	Autonoe	0004 4	139 0.009 0	24 264 445	−772.17	151.058°	0.3690	2002	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
61	49 XLIX	คอรี	Kore	0002 2	1315 0.001 5	23 345 093	−776.02	137.371°	0.1951	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
62	19 XIX	เมกาไคลตี	Megaclite	0005 5	1421 0.021	24 687 239	−792.44	150.398°	0.3077	2001	เชปเพิร์ดและคณะ	พาซิเฟอี
63	99 —	S/2003 J 2		0002 2	1315 0.001 5	30 290 846	9 −1 077.02	153.521°	0.1882	2003	เชปเพิร์ดและคณะ	?

^ อันดับเรียงตามระยะทางเฉลี่ยจากดวงจันทร์ไปยังดาวพฤหัสบดี
^ ลำดับเรียงตามเลขโรมัน เป็นลำดับที่เรียงตามการค้นพบดวงจันทร์นั้น ๆ
^ คาบการโคจรที่เป็นลบ แสดงว่าดาวนั้นโคจรทวนกับดาวดวงอื่นที่มีคาบเป็นบวก
^ "?" แสดงถึงดวงจันทร์ที่ยังมีกลุ่มไม่แน่นอน

[แก้] อ้างอิง

^ Solar System Bodies. JPL/NASA. สืบค้นวันที่ 2008-09-09
^ ^2.0 ^2.1 ^2.2 Natural Satellites Ephemeris Service. IAU: Minor Planet Center. เรียกข้อมูลเมื่อวันที่ 2008-09-03 “Note: some semi-major axis were computed using the µ value, while the eccentricities were taken using the inclination to the local Laplace plane”
^ Sheppard, Scott S.. Jupiter's Known Satellites. Departament of Terrestrial Magnetism at Carniege Institution for science. สืบค้นวันที่ 2008-08-28
^ ^4.0 ^4.1 Gazetteer of Planetary Nomenclature. Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN). U.S. Geological Survey (2008-11-07). สืบค้นวันที่ 2008-08-02
^ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 Siedelmann P.K.; Abalakin V.K.; Bursa, M.; Davies, M.E.; de Bergh, C.; Lieske, J.H.; Obrest, J.; Simon, J.L.; Standish, E.M.; Stooke, P. ; Thomas, P.C. (2000) The Planets and Satellites 2000 . IAU/IAG Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements of the Planets and Satellites. Report. Retrieved on 2008-08-31.

ดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดี เป็นบทความเกี่ยวกับ ดาราศาสตร์ หรือ จักรวาลวิทยา ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหาหรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ ดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดี ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ หรือ ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ดาราศาสตร์

[1] อันดับเรียงตามระยะทางเฉลี่ยจากดวงจันทร์ไปยังดาวพฤหัสบดี

[2] ลำดับเรียงตามเลขโรมัน เป็นลำดับที่เรียงตามการค้นพบดวงจันทร์นั้น ๆ

[4] คาบการโคจรที่เป็นลบ แสดงว่าดาวนั้นโคจรทวนกับดาวดวงอื่นที่มีคาบเป็นบวก

[7] "?" แสดงถึงดวงจันทร์ที่ยังมีกลุ่มไม่แน่นอน

[0] Solar System Bodies. JPL/NASA. สืบค้นวันที่ 2008-09-09

[inner-3] 2.0 ^2.1 ^2.2 Natural Satellites Ephemeris Service. IAU: Minor Planet Center. เรียกข้อมูลเมื่อวันที่ 2008-09-03 “Note: some semi-major axis were computed using the µ value, while the eccentricities were taken using the inclination to the local Laplace plane”

[shep-5] Sheppard, Scott S.. Jupiter's Known Satellites. Departament of Terrestrial Magnetism at Carniege Institution for science. สืบค้นวันที่ 2008-08-28

[discovered-6] 4.0 ^4.1 Gazetteer of Planetary Nomenclature. Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN). U.S. Geological Survey (2008-11-07). สืบค้นวันที่ 2008-08-02

[inclination-8] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 Siedelmann P.K.; Abalakin V.K.; Bursa, M.; Davies, M.E.; de Bergh, C.; Lieske, J.H.; Obrest, J.; Simon, J.L.; Standish, E.M.; Stooke, P. ; Thomas, P.C. (2000) The Planets and Satellites 2000 . IAU/IAG Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements of the Planets and Satellites. Report. Retrieved on 2008-08-31.

[1]

[# 1]

[# 2]

[2]

[# 3]

[3]

[4]

[# 4]

[5]

ดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

[แก้] ลักษณะ

[แก้] ตารางรายชื่อดวงจันทร์

[แก้] อ้างอิง

ดู

เครื่องมือส่วนตัว

ป้ายบอกทาง

สืบค้น

มีส่วนร่วม

เครื่องมือ

ภาษาอื่น