พระรัษฎาธิราช

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สมเด็จพระรัฏฐาธิราชกุมาร ในภาพยนตร์เรื่อง สุริโยไท (พ.ศ. 2544)

พระรัษฎาธิราช ^[1] หรือ สมเด็จพระรัฏฐาธิราชกุมาร พระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 12 แห่งกรุงศรีอยุธยา ทรงเป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 (สมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร) กับพระมเหสีเชื้อสายราชวงศ์เวียงไชยนารายณ์ เสด็จพระราชสมภพ เมื่อปี พ.ศ. 2072 ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระชนมายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย

[แก้] พระราชประวัติ

พระรัษฎาธิราชเป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 เสด็จพระราชสมภพเมื่อ พ.ศ. 2072 เมื่อสมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูรเสด็จสวรรคตด้วยการประชวรไข้ทรพิษ ในพ.ศ. 2076 บรรดามุขอำมาตย์เสนาบดี จึงพร้อมใจกันอัญเชิญพระรัษฎาธิราชซึ่งมีพระชนมายุเพียง 5 พรรษา เสด็จขึ้นครองราชสมบัติทรงพระนามว่า พระรัษฎาธิราช ทั้งๆ ที่ในขณะนั้น พระไชยราชา พระปิตุลาได้ดำรงตำแหน่งพระมหาอุปราชครองเมืองพิษณุโลกอยู่แล้ว

เนื่องจากพระรัษฎาธิราชยังทรงพระเยาว์มาก การบริหารราชการแผ่นดินจึงตกเป็นหน้าที่ของอัครมหาเสนาบดี 2 คน คือ สมุหนายกและสมุหกลาโหม ปฏิบัติหน้าที่แทนพระองค์ในพระปรมาภิไธยของพระมหากษัตริย์ บ้านเมืองอยู่ในสภาวะระส่ำระสายไปทั่ว

เมื่อพระองค์เสด็จขึ้นครองราชย์ได้ 5 เดือน พระไชยราชา พระปิตุลาซึ่งครองเมืองพิษณุโลกอยู่ ทรงยกกองทัพลงมาชิงราชสมบัติที่กรุงศรีอยุธยา เมื่อปี พ.ศ. 2077 พร้อมทั้งทรงสำเร็จโทษพระรัษฎาธิราช แล้วเสด็จขึ้นครองราชย์ทรงมีพระนามว่า สมเด็จพระไชยราชาธิราช

[แก้] อ้างอิง

[แก้] ดูเพิ่ม

• ลำดับพระมหากษัตริย์ไทย

สมัยก่อนหน้า		พระรัษฎาธิราช		สมัยถัดไป
สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (พ.ศ. 2072 - พ.ศ. 2076)		พระมหากษัตริย์แห่งอาณาจักรอยุธยา (ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (พ.ศ. 2076 - พ.ศ. 2077))		สมเด็จพระไชยราชาธิราช ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (พ.ศ. 2077 - พ.ศ. 2089)

ด • พ • ก รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย สมัยกรุงสุโขทัย พ่อขุนศรีอินทราทิตย์  · พ่อขุนบานเมือง  · พ่อขุนรามคำแหงมหาราช  · พระยาเลอไท  · พระยางั่วนำถม  · พระมหาธรรมราชาที่ 1  · พระมหาธรรมราชาที่ 2  · พระมหาธรรมราชาที่ 3  · พระมหาธรรมราชาที่ 4 สมัยกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1  · สมเด็จพระราเมศวร  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1  · สมเด็จพระเจ้าทองลัน  · สมเด็จพระราเมศวร  · สมเด็จพระรามราชาธิราช  · สมเด็จพระอินทราชา  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2  · สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3  · สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4  · สมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมาร  · สมเด็จพระไชยราชาธิราช  · สมเด็จพระยอดฟ้า  · สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ  · สมเด็จพระมหินทราธิราช  · สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช  · สมเด็จพระนเรศวรมหาราช  · สมเด็จพระเอกาทศรถ  · สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์  · สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม  · สมเด็จพระเชษฐาธิราช  · สมเด็จพระอาทิตยวงศ์  · สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง  · สมเด็จเจ้าฟ้าไชย  · สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา  · สมเด็จพระนารายณ์มหาราช  · สมเด็จพระเพทราชา  · สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 8  · สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ  · สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ  · สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร  · สมเด็จพระที่นั่งสุริยาสน์อมรินทร์ สมัยกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช  · พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  · พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล  · พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลปัจจุบัน) พระนามที่เป็นตัวหนา คือ พระองค์ที่ได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายพระราชสมัญญานามว่า มหาราช

ด • พ • ก ลำดับครองราชย์ของพระมหากษัตริย์แห่งอาณาจักรอยุธยา เรียงตามปีพุทธศักราช พุทธศตวรรษที่ 19 รายพระนาม 1800 18 10 18 20 18 30 18 40 18 50 18 60 18 70 18 80 18 90 1900   รามา1ฯ พุทธศตวรรษที่ 20 รายพระนาม 1900 19 10 19 20 19 30 19 40 19 50 19 60 19 70 19 80 19 90 2000 รามาธิบดีที่ 1 a บรมราชาธิราชที่ 1 b ราเมศวร รามราชาธิราช นครินทราธิราช เจ้าสามพระยา บรมไตรฯ พุทธศตวรรษที่ 21 รายพระนาม 2000 20 10 20 20 20 30 20 40 20 50 20 60 20 70 20 80 20 90 2100 บรมไตรโลกนาถ บรม3ฯ รามาธิบดีที่ 2 บรม4ฯ c ไชยราชาธิราช d e มหาจักรพรรดิ พุทธศตวรรษที่ 22 รายพระนาม 2100 21 10 21 20 21 30 21 40 21 50 21 60 21 70 21 80 21 90 2200 มหาจักรพรรดิ f มหาธรรมราชาธิราช นเรศวรมหาราช เอกาฯ g ทรงธรรม h i ปราสาททอง jk พุทธศตวรรษที่ 23 รายพระนาม 2200 22 10 22 20 22 30 22 40 22 50 22 60 22 70 22 80 22 90 2300 นารายณ์มหาราช เพทราชา พ.เสือ พระเจ้าท้ายสระ พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ พุทธศตวรรษที่ 24 รายพระนาม 2300 23 10 23 20 23 30 23 40 23 50 23 60 23 70 23 80 23 90 2400 l เอกทัศ   คำอธิบายสัญลักษณ์ a = สมเด็จพระราเมศวร b = สมเด็จพระเจ้าทองลัน c = สมเด็จพระรัฏฐาธิราชกุมาร d = สมเด็จพระยอดฟ้า e = ขุนวรวงศาธิราช f = สมเด็จพระมหินทราธิราช g = สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์ h = สมเด็จพระเชษฐาธิราช i = สมเด็จพระอาทิตยวงศ์ j = สมเด็จเจ้าฟ้าไชย k = สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา l = สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร ███ = ราชวงศ์อู่ทอง ███ = ราชวงศ์สุพรรณภูมิ ███ = ราชวงศ์สุโขทัย ███ = ราชวงศ์ปราสาททอง ███ = ราชวงศ์บ้านพลูหลวง