จังหวัดสุพรรณบุรี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

จังหวัดสุพรรณบุรี
ตราประจำจังหวัดสุพรรณบุรี ตราผ้าพันคอลูกเสือ จังหวัดสุพรรณบุรี
ตราประจำจังหวัด ตราผ้าผูกคอลูกเสือ
Cquote1.png เมืองยุทธหัตถี วรรณคดีขึ้นชื่อ เลื่องลือพระเครื่อง รุ่งเรืองเกษตรกรรม สูงล้ำประวัติศาสตร์ แหล่งปราชญ์ศิลปิน ภาษาถิ่นชวนฟัง Cquote2.png
ข้อมูลทั่วไป
ชื่ออักษรไทย สุพรรณบุรี
ชื่ออักษรโรมัน Suphan Buri
ชื่อไทยอื่นๆ สุพรรณ
ผู้ว่าราชการ นายสมศักย์ ภูรีศรีศักดิ์
(ตั้งแต่ พ.ศ. 2549)
ISO 3166-2 TH-72
สีประจำกลุ่มจังหวัด น้ำเงิน-แสด
ต้นไม้ประจำจังหวัด มะเกลือ
ดอกไม้ประจำจังหวัด สุพรรณิการ์
ข้อมูลสถิติ
พื้นที่ 5,358.008 ตร.กม.[1]
(อันดับที่ 40)
ประชากร 844,590 คน[2] (พ.ศ. 2552)
(อันดับที่ 28)
ความหนาแน่น 157.63 คน/ตร.กม.
(อันดับที่ 23)
ศูนย์ราชการ
ที่ตั้ง ศาลากลางจังหวัดสุพรรณบุรี ถนนสุพรรณบุรี-ชัยนาท ตำบลสนามชัย อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี 72000
โทรศัพท์ (+66) 0 3540 8700, 0 3553 5376
เว็บไซต์ จังหวัดสุพรรณบุรี
แผนที่
 
แผนที่ประเทศไทย เน้นจังหวัดสุพรรณบุรี

สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคกลางของประเทศไทย ห่างจากกรุงเทพมหานคร 107 กิโลเมตร จังหวัดที่อยู่ติดกัน (จากทิศเหนือ วนตามเข็มนาฬิกา) ได้แก่ อุทัยธานี ชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง พระนครศรีอยุธยา นครปฐม และกาญจนบุรี

เนื้อหา

[แก้] สภาพทางภูมิศาสตร์

ภูมิประเทศส่วนใหญ่ของสุพรรณบุรีเป็นที่ราบต่ำติดชายฝั่งแม่น้ำ มีทิวเขาขนาดเล็กอยู่ทางเหนือและทางตะวันตก ด้านตะวันออกเฉียงใต้เป็นที่ราบลุ่มของแม่น้ำสุพรรณบุรี (แม่น้ำท่าจีน) ใช้เป็นพื้นที่ปลูกข้าว

[แก้] ประวัติศาสตร์

พระพุทธรูปวัดป่าเลไลยก์

สุพรรณบุรีเป็นเมืองโบราณ พบหลักฐานทางโบราณคดีมีอายุไม่ต่ำกว่า 3,500-3,800 ปี โบราณวัตถุที่ขุดพบมีทั้งยุคหินใหม่ ยุคสำริด ยุคเหล็ก และสืบทอดวัฒนธรรมต่อเนื่องมาตั้งแต่สมัยสุวรรณภูมิ ฟูนัน อมราวดี ทวารวดี และศรีวิชัย สุพรรณบุรีเดิมมีชื่อว่า ทวารวดีศรีสุพรรณภูมิ หรือ พันธุมบุรี ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำท่าจีน แถบ บริเวณตำบลรั้วใหญ่ไปจดตำบลพิหารแดง ต่อมาพระเจ้ากาแตได้ย้ายเมืองมาตั้งอยู่ที่ฝั่งขวาของแม่น้ำ แล้วโปรดให้มอญน้อยไปสร้างวัดสนามชัย และบูรณะวัดป่าเลไลยก์ ชักชวนให้ข้าราชการจำนวน 2,000 คนบวช จึงขนานนามเมืองใหม่ว่า สองพันบุรี ครั้งถึงสมัยพระเจ้าอู่ทอง ได้สร้างเมืองมาทางฝั่งใต้หรือทางตะวันตกของแม่น้ำท่าจีน ชื่อเมืองเรียกว่า อู่ทอง จวบจนสมัยขุนหลวงพะงั่ว เมืองนี้จึงถูกเรียกว่าชื่อว่า สุพรรณบุรี นับแต่นั้นมา

ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เมืองสุพรรณบุรีเป็นเมืองหน้าด่านและเป็นเมืองอู่ข้าวอู่น้ำที่สำคัญ ต้องผ่านศึกสงครามหลายต่อหลายครั้ง สภาพเมืองตลอดจนโบราณสถานถูกทำลายเหลือเป็นซากปรักหักพัง จนกระทั่งถึงสมัยรัตนโกสินทร์ เมืองสุพรรณบุรีได้ฟื้นตัวขึ้นใหม่ และตั้งอยู่บนฝั่งตะวันออกของแม่น้ำท่าจีน (ลำน้ำสุพรรณ) มาจนตราบทุกวันนี้

ความสำคัญของสุพรรณบุรีในด้านประวัติศาสตร์การกอบกู้เอกราชไทยในสมัยกรุงศรีอยุธยา ได้แก่ ชัยชนะแห่งสงครามยุทธหัตถีที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงมีชัยชนะเหนือพระมหาอุปราชา ณ สมรภูมิดอนเจดีย์ เป็นมหาวีรกรรมคชยุทธอันยิ่งใหญ่ที่ได้ถูกจารึกไว้ และมีการจัดงานเพื่อเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่ทุกปี เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติ ในด้านวรรณคดี เป็นเมืองต้นกำเนิดแห่งตำนาน "ขุนช้างขุนแผน" วรรณคดีไทยเรื่องราวและสถานที่ที่ปรากฏตามท้องเรื่องยังคงมีให้เห็นในปัจจุบัน อาทิ บ้านรั้วใหญ่ วัดเขาใหญ่ ท่าสิบเบี้ย ไร่ฝ้าย วัดป่าเลไลยก์ วัดแค อำเภออู่ทอง และอำเภอศรีประจันต์

สุพรรณบุรี ดินแดนแห่งความอุดมสมบูรณ์บนพื้นที่ราบภาคกลางสืบสานความเจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่อดีตเมื่อ พ.ศ. 1420 จากนามเดิมเมืองพันธุมบุรีในยุคทวารวดีตามหลักฐานทางโบราณคดีได้จารึกชื่อไว้ในพงศาวดารเหนือ และนาม "สุพรรณภูมิ" ปรากฏในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราชระบุว่าเป็นนครรัฐที่มีความสำคัญมาก่อนกรุงศรีอยุธยา เมื่อมีการสถาปนากรุงศรีอยุธยา เมืองสุพรรณบุรีจึงจัดอยู่ในฐานะเมืองลูกหลวงซึ่งเป็นเมืองอู่ข้าวอู่น้ำที่สำคัญอีกด้วย


[แก้] รายนามผู้ว่าราชการจังหวัดสุพรรณบุรี

  • 1. พระยาสุนทรสงคราม (จัน สุนทรพงษ์) 2394-2412
  • 2. พระยาสุนทรสงครามรามพิไชย (แจ่ม สุนทรวิภาต) 2412-2425
  • 3. พระยาสุนทรสงคราม (จัน แสงชูโต) 2426-2429
  • 4. พระยาสุนทรสงครามรามภักดี (พัน) 2431-2435
  • 5. พระยาอภัยพลภักดิ์ (ม.ล.อุกฤษ เสนีย์วงค์ ณ อยุธยา) 2435-2439
  • 6. พระอร่ามมณเฑียร (ม.ร.ว.ใหญ่ นรินทรกุล ณ อยุธยา) 2440-2440
  • 7. พระยาสุนทรสงคราม (ถม ณ มหาไชย) 2440-2442
  • 8. พระยาอินทรวิชิต (ทองคำ) 2442-2444
  • 9. พระยาสุนทรสงคราม (ม.ร.ว.เล็ก พยัฆเสนา ณ อยุธยา) 2444-2454
  • 10. พระยาสุนทรสงคราม (อี้ กรรณสูต) 2454-5 ต.ค. 2466
  • 11. พระยาสุนทรสงคราม (ปุย สุวรรณศร) 5 ต.ค. 2466-13 พค. 2470
  • 12. พระยาพิศาลสารเกษตร (พร พิมพสูตร) 13 พ.ค. 2470-22 กพ. 2476
  • 13. พระยารามราชภักดี (ม.ล.สวาสดิ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา) 22 ก.พ. 2476-1 มิ.ย. 2479
  • 14. พ.ท.พระเจนกระบวนหัด (ทองคำ พรโสภณ) 1 มิ.ย. 2479-31 พ.ค. 2481
  • 15. หลวงศรีราชรักษา (ผิว ชาครียรัตน์) 1 มิ.ย. 2481-31 มี.ค. 2485
  • 16. นายกังวาล วงษ์สกุล 1 มิ.ย. 2485 -15 ต.ค. 2486
  • 17. ร.อ.หลวงวุฒิราษฎร์รักษา (วุฒิศรสงคราม วุฒิราษฎร์รักษา) 15 ต.ค. 2486-18 ต.ค. 2487
  • 18. นายอรรสิทธิ์ สิทธิสุนทร 18 ต.ค. 2487-15 พ.ค. 2488
  • 19. นายปรง พหูชนม์ 15 พ.ค. 2488-5 มี.ค. 2489
  • 20. นายชุบ พิเศษนครกิจ 5 มี.ค. 2489-7 ต.ค. 2489
  • 21. ขุนธรรมรัฐธุราทร (ธรรมรัฐ โรจนสุนทร) 7 ต.ค. 2489-3 เม.ย. 2494
  • 22. นายสนิท วิไลจิตต์ 3 เม.ย. 2494-28 ม.ค. 2496
  • 23. พ.ต.อ.จำรัส โรจนจันทร์ 28 ม.ค. 2496-14 ม.ค. 2497
  • 24. นายพินิต โพธิ์พันธุ์ 14 ม.ค. 2497-7 สค. 2500
  • 25. นายพัฒน์ บุณยรัตนพันธุ์ 7 ส.ค. 2500-13 ม.ค. 2509
  • 26. นายเวียง สาครสินธุ์ 13 ม.ค. 2509-13 ก.พ. 2510
  • 27. นายสวัสดิ์ มีเพียร 13 ก.พ. 2510-30 ก.ย. 2518
  • 28. นายสอน สุทธิสาร 1 ต.ค. 2518-30 กย. 2521
  • 29. นายชลิต พิมลศิริ 1 ต.ค. 2521-30 กย. 2523
  • 30. นายจรินทร์ กาญจโนมัย 1 ต.ค. 2523-11 ก.ย. 2527
  • 31. นายอารีย์ วงศ์อารยะ 1 ต.ค. 2527-30 ก.ย. 2531
  • 32. นายธานี โรจนลักษณ์ 1 ตค. 2531-30 ก.ย. 2533
  • 33. ร.ต.สมนึก เกิดเกษ 1 ตค. 2533-30 ก.ย. 2534
  • 34. ร.อ.ศรีรัตน์ หริรักษ์ 1 ต.ค. 2534-21 ก.ค. 2535
  • 35. นายสมพงศ์ ศรียะพันธุ์ 22 ก.ค. 2535-30 ก.ย. 2536
  • 36. นายอำนวย ยอดเพชร 1 ต.ค. 2536-30 ก.ย. 2538
  • 37. นายประเสริฐ เปลี่ยนรังสี 1 ต.ค. 2538-27 ม.ค. 2541
  • 38. นายวิพัฒน์ คงมาลัย 16 เม.ย. 2541-30 ก.ย.2546
  • 39. นายทรงพล ทิมาศาสตร์ 1 ต.ค. 2546-30 ก.ย. 2549
  • 40. นายสมศักย์ ภูรีศรีศักดิ์ 13 พ.ย. 2549 - ปัจจุบัน

[แก้] หน่วยการปกครอง

[แก้] การปกครองส่วนภูมิภาค

การปกครองแบ่งออกเป็น 10 อำเภอ 110 ตำบล 977 หมู่บ้าน

  1. อำเภอเมืองสุพรรณบุรี
  2. อำเภอเดิมบางนางบวช
  3. อำเภอด่านช้าง
  4. อำเภอบางปลาม้า
  5. อำเภอศรีประจันต์
  1. อำเภอดอนเจดีย์
  2. อำเภอสองพี่น้อง
  3. อำเภอสามชุก
  4. อำเภออู่ทอง
  5. อำเภอหนองหญ้าไซ

แผนที่

[แก้] การปกครองส่วนท้องถิ่น

  1. เทศบาลเมืองสุพรรณบุรี
  2. เทศบาลเมืองสองพี่น้อง
  3. เทศบาลตำบลสวนแตง
  4. เทศบาลตำบลท่าเสด็จ
  5. เทศบาลตำบลโพธิ์พระยา
  6. เทศบาลตำบลทุ่งคอก
  7. เทศบาลตำบลเขาพระ
  1. เทศบาลตำบลนางบวช
  2. เทศบาลตำบลบ่อกรุ
  3. เทศบาลตำบลเขาดิน
  4. เทศบาลตำบลด่านช้าง
  5. เทศบาลตำบลโคกคราม
  6. เทศบาลตำบลบางปลาม้า
  7. เทศบาลตำบลบ้านแหลม
  1. เทศบาลตำบลไผ่กองดิน
  2. เทศบาลตำบลศรีประจันต์
  3. เทศบาลตำบลวังยาง
  4. เทศบาลตำบลปลายนา
  5. เทศบาลตำบลดอนเจดีย์
  6. เทศบาลตำบลสระกระโจม
  7. เทศบาลตำบลสามชุก
  1. เทศบาลตำบลอู่ทอง
  2. เทศบาลตำบลท้าวอู่ทอง
  3. เทศบาลตำบลสระยายโสม
  4. เทศบาลตำบลขุนพัดเพ็ง
  5. เทศบาลตำบลบ้านดอน
  6. เทศบาลตำบลหนองหญ้าไซ

และองค์การบริหารส่วนตำบลอีก 100 แห่ง

[แก้] สัญลักษณ์ประจำจังหวัด

  • ตราประจำจังหวัดเป็น รูปยุทธหัตถี หมายถึง เป็นภาพยุทธหัตถีระหว่างสมเด็จพระนเรศวรมหาราชกับพระมหาอุปราช และบริเวณที่ทำยุทธหัตถีย์อยู่ในท้องที่อำเภอดอนเจดีย์
  • ดอกไม้ประจำจังหวัด: สุพรรณิการ์
  • ต้นไม้ประจำจังหวัด: มะเกลือ (Diospyros mollis)
  • คำขวัญประจำจังหวัด: เมืองยุทธหัตถี วรรณคดีขึ้นชื่อ เลื่องลือพระเครื่อง รุ่งเรืองเกษตรกรรม สูงล้ำประวัติศาสตร์ แหล่งปราชญ์ศิลปิน ภาษาถิ่นชวนฟัง


[แก้] สิ่งศักดิ์สิทธิ์ พระพุทธรูปสำคัญคู่บ้าน คู่เมือง

ฯลฯ

[แก้] การคมนาคม

[แก้] ถนนที่สำคัญในสุพรรณบุรี

สำหรับถนนในหมายเลขที่ 1-10 เป็นถนนที่ใช้ชื่อตัวละครในวรรณคดีไทยเรื่องขุนช้างขุนแผน นิทานพื้นบ้านของจังหวัดสุพรรณบุรี ได้แก่

  1. ถนนพระพันวษา
  2. ถนนขุนไกร
  3. ถนนม้าสีหมอกและถนนหมื่นหาญ (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3431)
  4. ถนนเณรแก้ว
  5. ถนนขุนแผน (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3017)
  6. ถนนนางพิม
  7. ถนนขุนช้าง (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3318)
  8. ถนนหลวงทรงพล
  9. ถนนพลายชุมพล
  10. ถนนขุนไกร

ส่วนถนนต่อไปนี้ เป็นถนนที่ตั้งชื่อขึ้นมาใหม่

  1. ถนนบางบัวทอง-ชัยนาท (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 340)
  2. ถนนมาลัยแมน (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 321)
  3. ถนนประชาธิปไตย

[แก้] สะพานที่สำคัญ

  • สะพานอาชาสีหมอก ๑
  • สะพานอาชาสีหมอก ๒
  • สะพานอาชาสีหมอก ๓
  • สะพานวัดพระรูป

[แก้] การศึกษา

[แก้] โรงเรียน

[แก้] ระดับอุดมศึกษา

[แก้] โรงพยาบาล

[แก้] สถานที่ท่องเที่ยว

อำเภอเมืองสุพรรณบุรี
อำเภอดอนเจดีย์
อำเภอสามชุก
อำเภอศรีประจันต์
อำเภออู่ทอง
อำเภอสองพี่น้อง
อำเภอเดิมบางนางบวช
อำเภอบางปลาม้า
อำเภอด่านช้าง
อำเภอหนองหญ้าไซ

[แก้] บุคคลสำคัญ

  • 1.พระภิกษุสงฆ์

ฯลฯ

  • 2.อื่นๆ

ฯลฯ

[แก้] อ้างอิง

  1. ^ ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm [ม.ป.ป.]. สืบค้น 18 เมษายน 2553.
  2. ^ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2552." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/stat/y_stat.html 2553. สืบค้น 30 มีนาคม 2553.

ภาณุพงศ์ วราเอกศิริ

[แก้] ดูเพิ่ม

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

พิกัดภูมิศาสตร์: 14°28′N 100°08′E / 14.47°N 100.13°E / 14.47; 100.13