ไปยาลน้อย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สำหรับเครื่องหมาย "ฯ" ที่ใช้เป็นเครื่องหมายวรรคตอนโบราณ ดูที่ อังคั่น

อักษรไทย
ฯ
รูปพยัญชนะ
ก	ข	ฃ	ค	ฅ	ฆ	ง	จ
ฉ	ช	ซ	ฌ	ญ	ฎ	ฏ	ฐ
ฑ	ฒ	ณ	ด	ต	ถ	ท	ธ
น	บ	ป	ผ	ฝ	พ	ฟ	ภ
ม	ย	ร	ล	ว	ศ	ษ	ส
		ห	ฬ	อ	ฮ
รูปสระ
ะ	-ั	า	-ํ	-ิ	'	"
-ุ	-ู	เ	โ	ใ	ไ	-็
อ	ว	ย	ฤ	ฤๅ	ฦ	ฦๅ
รูปวรรณยุกต์
		-่	-้	-๊	-๋
เครื่องหมายอื่น ๆ
		-์	-๎	-ฺ
เครื่องหมายวรรคตอน
		ฯ	ฯลฯ		ๆ
		๏	๚	๛	┼

ไปยาลน้อย หรือ เปยยาลน้อย (ฯ) เป็นเครื่องหมายวรรคตอนอย่างหนึ่งในการเขียนภาษาไทย ใช้ย่อคำเพื่อให้เขียนสั้นลง โดยเขียนแต่ส่วนหน้า ละส่วนหลังเอาไว้ แล้วใส่ไปยาลน้อยไว้แทน ยังไม่ปรากฏที่มาที่ชัดเจน

คำว่า ไปยาล มาจากคำว่า เปยฺยาล ในภาษาบาลี แปลว่า ย่อ

[แก้] การใช้ไปยาลน้อย

เครื่องหมายไปยาลน้อย นิยมใช้ใน 2 ลักษณะด้วยกัน คือ

1. ใช้กับคำพิเศษบางคำที่นิยมใช้ย่อโดยทั่วไป เช่น
   • ข้าฯ คำเต็มคือ ข้าพเจ้า
   • ฯพณฯ (อ่านว่า พะนะท่าน) ย่อมาจากคำ พณหัว พณหัวเจ้า หรือ พณหัวเจ้าท่าน ใช้กับข้าราชการผู้ใหญ่ชั้นรัฐมนตรี เอกอัครราชทูต เป็นต้น^[1] เคยมีหนังสือเวียนของกรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรีให้เลิกใช้ เว้นแต่ในกรณีพิเศษอันเกี่ยวกับต่างประเทศเท่านั้น แต่คนยังนิยมใช้กันอยู่^[2]
2. ใช้ย่อคำที่ยาวให้สั้นลง
   • กรุงเทพฯ คำเต็มคือ "กรุงเทพมหานคร"
   • โปรดเกล้าฯ คำเต็มคือ "โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม"
   • วัดพระเชตุพนฯ คำเต็มคือ "วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร"

นอกจากนี้อาจใช้ในกรณีอื่น ๆ เพื่อย่อคำให้สั้น แต่เมื่ออ่านหรือเขียนคำอ่าน ต้องอ่านคำเต็ม ห้ามเขียนหรืออ่านคำหน้าแล้วต่อด้วยฯ เช่นกรุง-เทพ-ละ กรุงเทพละเด็ดขาด

หมายเหตุ: ไปยาลน้อยไม่ใช่อักษร แต่มักจะจัดรวมไว้ในหมวดหมู่อักษรไทย เพื่อความสะดวกในการดูภาพรวมของอักษรและเครื่องหมายที่ใช้ในการเขียนหนังสือไทย

[แก้] อ้างอิง

[แก้] ดูเพิ่ม

• ไปยาลใหญ่
• เครื่องหมายวรรคตอน