ฟองมัน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

อักษรไทย
รูปพยัญชนะ
รูปสระ
-ั -ํ -ิ ' "
-ุ -ู -็
ฤๅ ฦๅ
รูปวรรณยุกต์
-่ -้ -๊ -๋
เครื่องหมายอื่น ๆ
-์ -๎ -ฺ
เครื่องหมายวรรคตอน
ฯลฯ

ฟองมัน หรือ ตาไก่ (๏) เป็นเครื่องหมายวรรคตอนที่นิยมใช้ในหนังสือไทยสมัยโบราณ ใช้เมื่อขึ้นต้นบท ตอน หรือเรื่อง ทั้งคำประพันธ์ร้อยกรองและร้อยแก้ว โดยไม่จำเป็นต้องย่อหน้าหรือขึ้นบรรทัดใหม่ อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันนี้นิยมใช้ฟองมันเมื่อขึ้นต้นบทร้อยกรองเท่านั้น เช่น

๏ เดือนสิบเอ็ดเสร็จธุระพระวสา
รับกฐินภิญโญโมทนา
ชุลีลาลงเรือเหลืออาลัย
จาก นิราศภูเขาทอง

ฟองมันเป็นเครื่องหมายที่ไม่ปรากฏอยู่บนแป้นพิมพ์ของเครื่องพิมพ์ดีดหรือคอมพิวเตอร์ เมื่อต้องการใช้ฟองมัน จึงต้องกดรหัสแอสกี โดยการกดปุ่ม Alt ค้างไว้แล้วกดแป้นตัวเลขด้านขวามือ พิมพ์ 0239 (ในโหมดพิมพ์ภาษาไทย) ก็จะได้เครื่องหมายฟองมัน

เป็นที่น่าสังเกตว่า ในหนังสือเขมร มีเครื่องหมายแบบเดียวกับฟองมัน มีเรียกชื่อว่า กกฺกุฎเนตฺร (กอก-กด-ตะ-เนด) ซึ่งแปลว่า ตาไก่ เช่นเดียวกัน

นอกจากเครื่องหมายฟองมันที่เป็นรูปวงกลมแล้ว ในสมัยโบราณยังนิยมใช้เครื่องหมาย ฟองมันฟันหนู ( ๏") นั่นคือ มีเครื่องหมาย ฟันหนู (") วางอยู่บนฟองมัน ใช้กำกับเมื่อจะขึ้นต้นบท หรือตอน โดยมีชื่อเรียกอื่นอีก เช่น ฟันหนูฟองมัน หรือ ฝนทองฟองมัน บางแห่งใช้เครื่องหมายวงกลมเล็ก ( ๐") มีฟันหนูวางอยู่ข้างบน เรียกว่า ฟองดัน ก็มี

[แก้] อ้างอิง

  • หลักเกณฑ์การใช้เครื่องหมายวรรคตอนและเครื่องหมายอื่นๆ หลักเกณฑ์การเว้นวรรค หลักเกณฑ์การเขียนคำย่อ. ราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครั้งที่ 5 (แก้ไขเพิ่มเติม) พ.ศ. 2533.