ภาษาพาชตู

พาชตู =پښتو paʂto
พูดใน:	ประเทศอัฟกานิสถาน, ประเทศปากีสถาน
ภูมิภาค:	ประเทศอัฟกานิสถาน: ทางใต้และตะวันออก และบางแคว้นทางเหนือ; ประเทศปากีสถาน: แคว้นทางตะวันตก
จำนวนผู้พูด:	ประมาณ 40-50 ล้านคน[1]
อันดับ:	82 (เหนือ), 92 (ใต้) [2]
ตระกูลภาษา:	อินโด-ยูโรเปียน  ภาษากลุ่มอินโด-อิหร่าน   ภาษากลุ่มอิหร่าน    ตะวันออกเฉียงใต้     พาชตู
สถานะทางการ
ภาษาทางการใน:	ประเทศอัฟกานิสถาน
ผู้วางระเบียบ:	ไม่มี
รหัสภาษา
ISO 639-1:	ps
ISO 639-2:	pus
ISO 639-3:	มีหลากหลาย: pus — ภาษาพาชตูทั่วไป pst — ภาษาพาชตูกลาง pbu — ภาษาพาชตูเหนือ pbt — ภาษาพาชตูใต้
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมภาษา

ภาษาพาชตู (پښتو Afghan, Pushto, Pashto, Pashtoe, Pashtu, และ Pukhto) เป็นภาษาที่พูดโดยชางอัฟกันพื้นเมือง ที่เรียกว่าชาวพาชตุน (Pashtun) ซึ่งอาศัยอยู่ในประเทศอัฟกานิสถานและแคว้นทางตะวันตกของประเทศปากีสถาน

ไวยากรณ์

ภาษาพาชตูเรียงประโยคแบบประธาน-กรรม-กริยา คำคุณศัพท์มาก่อนคำนาม นามและคำคุณศัพท์ผันตามเพศ (ชาย/หญิง) จำนวน (เอกพจน์/พหูพจน์) และการก (กรรมตรง/กรรมรอง) การกกรรมตรงใช้กับประธาน และกรรมที่ถูกกระทำโดยตรงในปัจจุบัน การกกรรมรองมักใช้ตามหลังบุพบทและใชในอดีตสำหรับประธานของสกรรมกิริยา ไม่มีคำนำหน้านามที่ชี้เฉพาะ แต่แทนที่ด้วยคำว่า นี่/นั่น ระบบของคำกริยาซับซ้อนมาก มีกาลต่างๆมากมาย ได้แก่ ปัจจุบันกาลธรรมดา มีเงื่อนไขหรือสมมติ อดีตกาลธรรมดา อดีตกาลกำลังกระทำ ปัจจุบันกาลสมบูรณ์ ภาษาพาชตูเป็นภาษาประเภทสัมพันธการก

ภาษาพาชตูเป็นภาษากลุ่มอินโด-ยุโรเปียน คำศัพท์ส่วนใหญ่จึงมีกำเนิดเกี่ยวข้องกับภาษาใกล้เคียง หลังจากศาสนาอิสลามเข้ามาสู่อัฟกานิสถาน ทำให้ภาษาพาชตูได้รับอิทธิพลรวมทั้งคำยืมจากภาษาอาหรับและภาษาเปอร์เซีย

หลังจากเปลี่ยนมานับถือศาสนาอิสลาม ภาษาพาชตูเขียนด้วยอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ ในปัจจุบัน โดยเฉพาะในอินเทอร์เน็ต มีการใช้อักษรละตินขียนภาษาพาชตูมากขึ้น ภาษาพาชตูมีอักษรหลายตัวที่ไม่มีในอักรเปอร์เซียอาหรับ เช่นเสียงม้วนลิ้นของ t, d, r, n จะใช้อักษรอาหรับมาตรฐาน ت د ر และ ن รวมกับพันดิกอยู่ข้างใต้ซึ่งคล้ายวงกลมเล็กๆ และยังมีอักษร ge และ xin ซึ่งใช้อักษรอาหรับมาตรฐาน ر และس เติมจุดทั้งข้างบนและข้างล่าง