พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจักรีบรมนาถฯ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (พ.ศ. 2279 - พ.ศ. 2352 ครองราชย์ พ.ศ. 2325 - พ.ศ. 2352) รัชกาลที่ 1 แห่งราชจักรีวงศ์ เสด็จพระราชสมภพเมื่อ วันพุธ เดือน 4 แรม 5 ค่ำ ปีมะโรงอัฐศก เวลา 3 ยาม ตรงกับวันที่ 30 มีนาคม พุทธศักราช 2279 ในรัชกาลของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ เป็นบุตรคนที่ 4 ของสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก (พระนามเดิม "ทองดี") และพระอัครชายา (พระนามเดิม "หยก"หรือ ดาวเรือง) ทรงมีพระเชษฐา พระเชษฐภคิณี พระอนุชาร่วมพระชนก ประกอบด้วย

• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาเทพสุดาวดี (นามเดิมว่า สา) พระเชษฐภคินีพระองค์ใหญ่
• พระเจ้ารามณรงค์ (บรรดาศักดิ์สมัยกรุงศรีอยุธยาว่าเป็นที่ ขุนรามณรงค์) พระเชษฐา
• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ (นามเดิมว่า แก้ว) พระเชษฐภคินีพระองค์น้อย
• พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก (นามเดิมว่า ทองด้วง)
• สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท (นามเดิมว่า บุญมา) พระอนุชา
• สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าลา กรมหลวงจักรเจษฎา (นามเดิมว่า ลา) พระอนุชา ต่างพระชนนี
• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากุ กรมหลวงนรินทรเทวี (นามเดิมว่า กุ) พระขนิษฐา ต่างพระชนนี

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ปราบดาภิเษกขึ้นครองราชย์ เป็นพระเจ้าแผ่นดินแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อวันที่ 6 เมษายน พุทธศักราช 2325 (ตรงกับ วันเสาร์ เดือน 5 แรม 9 ค่ำ ปีขาล จัตราศก จุลศักราช 1144) ขณะมีพระชนมายุได้ 45 พรรษา

เนื้อหา 1 พระราชประวัติ 2 พระนามเต็ม 3 พระราชโอรส พระราชธิดา 3.1 เรียงตามพระประสูติกาล 4 ลำดับประวัติศาสตร์เหตุการณ์สำคัญ 5 ดูเพิ่ม 6 อ้างอิง

[แก้] พระราชประวัติ

ประสูตร ณ วันพุธเดือน 4 พ.ศ. 2278 เมื่อพระชนมายุ 21 ปี เสด็จออกทรงผนวชเป็นภิกษุอยู่วัดมหาทลาย 1 พรรษา แล้วลาผนวชเข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กหลวงในแผ่นดินพระเจ้าอุทุมพร ต่อมาได้วิวาห์กับธิดาในตระกูลเศรษฐีที่อัมพวาแขวงเมืองสมุทรสงคราม แล้วเสด็จออกไปรับราชการที่ราชบุรี ได้เป็นที่หลวงยกกระบัตร เมื่อพระชนม์ 25 พรรษา

ในระหว่างอุปสมบทพระภิกษุทองด้วงได้ออกบิณฑบาตพร้อมกับพระภิกษุ สิน เป็นประจำเพราะรับราชการเป็นมหาดเล็กทำงานด้วยกันมาหลายปี ทั้งสองมีความรักใคร่กลมเกลียวกันมาก ได้อุปสมบทพร้อมกัน เช้าวันหนึ่งพระภิกษุทั้งสองเดินไปตามถนน เพื่อรับบิณฑบาตจากพระราชวังหลวง มีชายจีนผู้หนึ่งเดินผ่านพระภิกษุทั้งสองไปได้ ๓-๔ ก้าว ก็หยุดชะงักหันกลับมาดูแล้วก็หัวเราะ ทำเช่นนี้ถึง ๕-๖ ครั้ง สองภิกษุมองหน้าแล้วถามว่าหัวเราะเรื่องอะไร ชายจีนผู้นั้นบอกว่าตนเป็นซินแสหมอดู สามารถทายลักษณะของบุรุษหรือสตรีได้ แล้วทำนายให้พระภิกษุทั้ง ๒ องค์ว่า^[1]

[แก้] พระนามเต็ม

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก มีพระนามเต็มว่า "สมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี ศรีสินทรบรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาศกรวงศ์ องค์ปรมาธิเบศร์ ตรีภูวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชาวศรัย สมุทัยดโรมนต์ สกลจักรวาลาธิเบนทร สุริเยนทราธิบดินทร์ หริหรินทราธาดาธิบดี ศรีสุวิบูลยคุณอกณิฐ ฤทธิราเมศวรมหันต์ บรมธรรมิกราชาธิเบศร์ โลกเชฐวิสุทธิ์ รัตนมงกุฏประเทศคตา มหาพุทธางกูร บรมบพิตร"

หลังจากนั้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ถวายพระบรมนามาภิไธยแก่สมเด็จพระบรมอัยกาธิราชจารึกลงในพระสุพรรณบัฏว่า "พระบาทสมเด็จพระปรโมรุราชามหาจักรีบรมนารถ นเรศวราชวิวัฒนวงศ์ ปฐมพงศาธิราชรามาธิบดินทร์ สยามพิชิตินทรวโรดม บรมนารถบพิตร พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก"^[2]

[แก้] พระราชโอรส พระราชธิดา

ดูบทความหลักที่ พระราชสันตติวงศ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

เมื่อครั้งที่ทรงดำรงตำแหน่งหลวงยกบัตรเมืองราชบุรี พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก สมรสกับคุณนาค ธิดาของคหบดีใหญ่ตำบลอัมพวา แขวงเมืองสมุทรสงคราม ต่อมาเมื่อขึ้นครองราชย์ แม้จะมิได้ทรงโปรดให้สถาปนายกย่องขึ้นเป็นสมเด็จพระอัครมเหสีอย่างเป็นทางการก็ตาม แต่คนทั้งปวงก็เข้าใจว่าท่านผู้หญิงนาค เอกภรรยาดั้งเดิมนั้นเองที่อยู่ในฐานะสมเด็จพระอัครมเหสี จึงพากันขนานพระนามว่า สมเด็จพระพันวษา หรือสมเด็จพระพรรษา ตามอย่างการขนานพระนามสมเด็จพระอัครมเหสีตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงมีพระราชโอรส-ราชธิดา รวมทั้งสิ้น 42 พระองค์ โดยเป็นพระราชโอรสและพระราชธิดาที่ประสูติแต่สมเด็จพระพันวษา พระอัครมเหสี 10 พระองค์

[แก้] เรียงตามพระประสูติกาล

ประสูตินอกพระมหาเศวตฉัตร
พระนาม	พระมารดา	ประสูติ	สิ้นพระชนม์	พระชันษารวม
๑. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าชาย (ไม่ปรากฏพระนาม)	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	-	สิ้นพระชนม์แต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา	-
๒. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม)	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	-	สิ้นพระชนม์แต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา	-
๓. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าฉิมใหญ่	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	-	ปีกุนเอกศก จ.ศ. 1141	-
๔. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าชายฉิม	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	วันพุธ เดือน 4 ขึ้น 7 ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. 1129	วันพุธ เดือน 8 แรม11 ค่ำ ปีวอกฉศก จ.ศ.1186	58 พรรษา
๕. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าแจ่มกระจ่างฟ้า	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	ปีขาลโทศก จ.ศ. 1132	วันอาทิตย์ เดือน 9 แรม 1 ค่ำ ปีมะโรงสัมฤทธิศก จ.ศ. 1170	38 ปี
๖. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม)	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	-	สิ้นพระชนม์ในแผ่นดินพระเจ้ากรุงธนบุรี	-
๗. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าชายจุ้ย	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	วันจันทร์ เดือน 5 ขึ้น 8 ค่ำ ปีมะโรงเบญจศก จ.ศ. 1134	วันพุธ เดือน 8 อุตราสาท ขึ้น 3 ค่ำ ปีฉลูนพศก จ.ศ. 1179	45 พรรษา
๘. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม)	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	-	สิ้นพระชนม์ในแผ่นดินพระเจ้ากรุงธนบุรี	-
๙. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงเอี้ยง	สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี	วันอังคาร เดือน 7 ขึ้น 7 ค่ำ ปีระกานพศก จ.ศ. 1139	วันศุกร์ เดือน 9 แรม 2 ค่ำ ปีมะแมเบญจศก จ.ศ. 1185	47 ปี
๑๐. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ากล้าย	เจ้าจอมมารดาภิมสวน	ปีจอสัมฤทธิศก จ.ศ.1140	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 1	-
ประสูติเมื่อเสด็จปราบดาภิเษกแล้ว
๑๑. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงนุ่ม	เจ้าจอมมารดาปุย	ปีเถาะเบญจศก จ.ศ. 1145	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 3	-
๑๒. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายทับทิม	เจ้าจอมมารดาจัน	ปีเถาะเบญจศก จ.ศ. 1145	วันศุกร์ เดือน 7 แรม 6 ค่ำ ปีมะโรงโทศก จ.ศ. 1182	38 ปี
๑๓. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิง	เจ้าจอมมารดาดวง	ปีมะโรงฉศก จ.ศ. 1146	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 1	-
๑๔. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงผะอบ	เจ้าจอมมารดาภิมสวน	ปีมะโรงฉศก จ.ศ. 1146	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 1	-
๑๕. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงพลับ	เจ้าจอมมารดาคุ้ม	ปีมะเส็งสัปตศก จ.ศ. 1147	ปีขาลสัปตศก จ.ศ. 1228	82 ปี
๑๖. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายอภัยทัต	เจ้าจอมมารดาน้อยแก้ว ธิดาพระยาจักรี เมืองนครศรีธรรมราช	วันอังคาร เดือน 9 แรม 3 ค่ำ ปีมะเส็งสัปศก จ.ศ. 1147	วันอังคาร เดือน 3 แรม 11 ค่ำ ปีระกานพศก จ.ศ. 1199	52 ปี
๑๗. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายอรุโณทัย	เจ้าจอมมารดานุ้ยใหญ่ ธิดาเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี (พัฒน์ ณ นคร) กับท่านผู้หญิงชุ่ม (ทูลกระหม่อมหญิงใหญ่เมืองนคร)	ปีเถาะนพศก จ.ศ. 1169	วันอังคาร เดือน 6 ขึ้น 2 ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. 1194	48 พรรษา
๑๘. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายทับ	เจ้าจอมมารดาน้อย	-	วันอังคาร เดือน 5 แรม10 ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. 1187	39 ปี
๑๙. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงธิดา	เจ้าจอมมารดาเอม	ปีมะแมนพศก จ.ศ. 1149	ปีจอสัมฤทธิศก จ.ศ. 1200	52 ปี
๒๐. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายคันธรส	เจ้าจอมมารดาพุ่ม ธิดาเจ้าพระยาวิเศษสุนทร (นาค นกเล็ก)	วันพฤหัสบดี เดือน 3 ขึ้น 8 ค่ำ ปีมะแมนพศก จ.ศ. 1149	วันอังคาร เดือนยี่ ขึ้น 13 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. 1178	30 ปี
๒๑. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงจงกลณี	เจ้าจอมมารดาตานี ธิดาเจ้าพระยามหาเสนา (บุนนาค)	ปีวอกสัมฤทธิศก จ.ศ. 1150	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2	-
๒๒. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายสุริยา	เจ้าจอมมารดาเพ็งใหญ่	วันอังคาร เดือน 12 แรม 1 ค่ำปีระกาเอกศก จ.ศ. 1151	วันอาทิตย์ เดือนอ้าย ขึ้น 7 ค่ำ ปีขาลฉศก จ.ศ.1216	66 ปี
๒๓. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงเกษร	เจ้าจอมมารดาประทุมา	ปีระกาเอกศก จ.ศ. 1151	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2	-
๒๔. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงมณฑา	เจ้าจอมมารดานิ่ม	ปีจอโทศก จ.ศ. 1152	วันพฤหัสบดีเดือน 8 อุตราสาฒ ขึ้น 11 ค่ำ ปีระกาตรีศก จ.ศ. 1223	72 ปี
๒๕. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงมณี	เจ้าจอมมารดาอู่ ธิดาพระยาเพชรบุรี (บุญรอด)	ปีจอโทศก จ.ศ. 1152	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 4	-
๒๖. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงดวงสุดา	เจ้าจอมมารดาน้อย	ปีจอโทศก จ.ศ. 1152	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 4	-
๒๗. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงจักจั่น (บางแห่งว่า พระองค์เจ้าหญิงสุมาลี)	เจ้าจอมมารดาอิ่ม ภายหลังได้เป็น ท้าววรจันทร์ฯ มีหน้าที่บังคับบัญชาท้าวนางทั่วทั้งพระราชวัง ธิดาเจ้าพระยารัตนาธิเบศร์ (กุน รัตนกุล)	ปีจอโทศก จ.ศ. 1152	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2	-
๒๘. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายวาสุกรี	เจ้าจอมมารดาจุ้ย ธิดาพระราชาเศรษฐี	วันเสาร์ เดือนอ้าย ขึ้น 5 ค่ำ ปีจอโทศก จ.ศ. 1152	วันศุกร์ เดือนอ้าย ขึ้น 8 ค่ำ ปีฉลูเบญจศก จ.ศ. 1214	64 พรรษา
๒๙. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายฉัตร	เจ้าจอมมารดาตานี (เจ้าคุณวัง) ธิดาเจ้าพระยามหาเสนา (บุนนาค) เกิดแต่ท่านผู้หญิงเดิมที่ถูกโจรฆ่าตายไปเมื่อครั้งกลับไปขนทรัพย์สมบัติที่ฝังไว้กลับมาจากกรุงเก่า	วันอังคาร เดือน 3 ขึ้น 5 ค่ำ ปีจอโทศก จ.ศ. 1152	วันอังคาร เดือน 6 ขึ้น 6 ค่ำ ปีขาลโทศก จ.ศ. 1192	40 ปี
๓๐. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายสุริยวงศ์	เจ้าจอมมารดานวล	วันพฤหัสบดี เดือน 6 ขึ้น 3 ค่ำ ปีกุนตรีศก จ.ศ. 1153	วันเสาร์ เดือนอ้าย แรม 2 ค่ำ ปีฉลูเบญจศก จ.ศ. 1215	63 ปี
๓๑. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงอุบล	เจ้าจอมมารดาทอง ธิดาในท้าวเทพกระษัตรี วีรสตรีแห่งเมืองถลาง	วันศุกร์ เดือน 6 ขึ้น 11 ค่ำ ปีกุนตรีศก จ.ศ. 1153	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 3	-
๓๒. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงฉิมพลี	เจ้าจอมมารดางิ้ว	ปีกุน ตรีศก จ.ศ. 1153	วันเสาร์ เดือนอ้าย ขึ้น 12 ค่ำ ปีมะเส็งนพศก จ.ศ. 1219	67 ปี
๓๓. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายไกรสร	เจ้าจอมมารดาน้อยแก้ว	วันจันทร์ เดือนยี่ ขึ้น 2 ค่ำ ปีกุนตรีศก จ.ศ. 1153	วันพุธ เดือนอ้าย แรม 3 ค่ำ ปีวอกสัมฤทธิศก จ.ศ.1210	57 ปี
๓๔. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายดารากร	เจ้าจอมมารดาเพ็งใหญ่	วันเสาร์ เดือน 8 ขึ้น 12 ค่ำ ปีชวดจัตวาศก จ.ศ. 1154	ปีวอกสัมฤทธิศก จ.ศ. 1210	57 ปี
๓๕. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายดวงจักร	เจ้าจอมมารดาปาน	วันจันทร์ เดือน 8 แรม 6 ค่ำ ปีชวดจัตวาศก จ.ศ. 1154	อาทิตย์ เดือน 10 แรม 8 ค่ำ ปีมะเมียอัฐศก จ.ศ. 1208	55 ปี
๓๖. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงศศิธร	เจ้าจอมมารดาฉิมแมว ซึ่งเป็นธิดาท้าววรจันทร์ (แจ่ม)	ปีขาลฉศก จ.ศ. 1156	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2	-
๓๗. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงเรไร	เจ้าจอมมารดาป้อม (ป้อมสีดา) ธิดาพระยารัตนจักร (หงส์ทอง)	ปีเถาะสัปตศก จ.ศ. 1157	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 1	-
๓๘. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงกระษัตรี	เจ้าจอมมารดานวม	ปีมะโรงอัฐศก จ.ศ. 1158	ปีชวดอัฐศก จ.ศ. 1178	20 ปี
๓๙. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงจันทบุรี	เจ้าจอมมารดาทองสุก พระธิดาเจ้าอินทวงศ์ พระเจ้ากรุงศรีสัตนาคนหุตเวียงจันทน์ซึ่งเป็นเจ้าประเทศราชขณะนั้น	ปีมะเมียสัมฤทธิศก จ.ศ. 1160	วันเสาร์ เดือน 4 ขึ้น 3 ค่ำ ปีจอสัมฤทธิศก จ.ศ. 1200	41 ปี
๔๐. พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายสุทัศน์	เจ้าจอมมารดากลิ่น ธิดาพระยาพัทลุง (ขุน)	วันพุธ เดือน 8 บุรพาสาฒ ขึ้น 1 ค่ำ ปีมะเมีย สัมฤทธิศก จ.ศ. 1160	วันอาทิตย์ เดือนยี่ แรม 10 ค่ำ ปีมะเมียนพศก จ.ศ. 1209	49 ปี
๔๑. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงสุภาธร	เจ้าจอมมารดาเพ็งเล็ก พระธิดาเจ้านันทเสน พระเจ้าเวียงจันทน์	ปีมะเมียสัมฤทธิศก จ.ศ. 1160	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2	41 ปี
๔๒. พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงสุด	เจ้าจอมมารดาฉิมใหญ่ ธิดาพระยาพัทลุง (ขุน)	ปีมะแมเอกศก จ.ศ. 1161	สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 3	49 ปี

[แก้] ลำดับประวัติศาสตร์เหตุการณ์สำคัญ

• พ.ศ. ๒๒๗๙
  • ๒๐ มีนาคม พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชพระราชสมภพที่กรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ พระนามเดิม ทองด้วง

• พ.ศ. ๒๓๒๕
  • ขึ้นครองราชย์
  • สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ เป็นราชธานี
  • โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมเด็จพระอนุชาธิราชเจ้าขึ้นเป็นที่ พระมหาอุปราชฝ่ายหน้า
  • โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมเด็จพระเจ้าหลานเธอเจ้าฟ้าทองอิน ขึ้นเป็นที่ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงอนุรักษ์เทเวศน์ กรมพระราชวังบวรสถานภิมุขฝ่ายหลัง'
  • องเชียงสือ (ญวน) และนักองค์เอง (เขมร) ขอเข้าพึ่งพระบรมโพธิสมภาร
  • โปรดให้อาลักษณ์คัดนิทานอิหร่านราชธรรม

• พ.ศ. ๒๓๒๖
  • กำหนดระเบียบการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
  • ทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องอุณรุท
  • เริ่มงานสร้างพระนคร ขุดคูเมืองทางฝั่งตะวันออก สร้างกำแพงและป้อมปราการรอบพระนคร
  • สร้างพระบรมมหาราชวังและวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
• พ.ศ. ๒๓๒๗
  • โปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร จากหอพระแก้วในพระราชวังเดิม แห่ข้ามมาประดิษฐาน ณ พระอุโบสถในพระราชวังใหม่ ทรงพระราชทานนามพระอารามว่า วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
  • โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเสาชิงช้า
  • สงครามเก้าทัพ พระเจ้าปดุง กษัตริย์พม่าทรงกรีธาทัพเข้ามาตีเมืองไทยตั้งแต่เหนือ จดใต้ รวม ๙ ทัพ กองทัพไทยตีกองทัพพม่าแตกพ่ายยับเยินไปทุกทัพ
• พ.ศ. ๒๓๒๘
  • งานสร้างพระนครและปราสาทราชมณเฑียรสำเร็จเสร็จสิ้น
  • พระราชทานนามของราชธานีใหม่
• พ.ศ. ๒๓๒๙
  • สงครามรบพม่าที่ท่าดินแดง
  • ทรงพระราชนิพนธ์ นิราศรบพม่าท่าดินแดง
  • โปรตุเกสขอเข้ามาเจริญพระราชไมตรี
  • อังกฤษเช่าเกาะปีนัง จากพระยาไทรบุรี

• พ.ศ. ๒๓๓๐
  • องเชียงสือเขียนหนังสือขอถวายบังคมลา ลอบหนีไปกู้บ้านเมือง
  • อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานภายในพระราชวังบวรสถานมงคล

• พ.ศ. ๒๓๓๑
  • โปรดเกล้าฯ ให้สังคายนาพระไตรปิฎก ที่วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์

• พ.ศ. ๒๓๓๓
  • องเชียงสือกู้บ้านเมืองสำเร็จและจัดต้นไม้เงิน ต้นไม้ทองมาถวาย

• พ.ศ. ๒๓๓๗
  • ทรงอภิเษกให้นักองค์เอง เป็น สมเด็จพระนารายณ์รามาธิบดี ไปครองกรุงกัมพูชา

• พ.ศ. ๒๓๓๘
  • โปรดเกล้าฯ ให้ชำระพระราชพงศาวดาร ฉบับพันจันทานุมาศ
  • โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระมหาพิชัยราชรถ

• พ.ศ. ๒๓๓๙
  • งานสมโภชพระบรมอัฐิสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก

• พ.ศ. ๒๓๔๐
  • ทรงพระราชนิพนธ์บทละคร เรื่อง รามเกียรติ์

• พ.ศ. ๒๓๔๒
  • โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเวชยันตราชรถ

• พ.ศ. ๒๓๔๔
  • ฉลองวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม และวัดสระเกศ
  • ฟื้นฟูการเล่นสักวา

• พ.ศ. ๒๓๔๕
  • ราชาภิเษกพระเจ้าเวียดนามยาลอง (องเชียงสือ)

• พ.ศ. ๒๓๔๗
  • โปรดเกล้าฯ ให้นักปราชญ์ ราชบัณฑิต ชำระกฎหมาย จัดเป็นประมวล กฎหมายตราสามดวง ขึ้น

• พ.ศ. ๒๓๔๙
  • ทรงอภิเษกให้ นักองค์จันทร์ เป็น สมเด็จพระอุทัยราชา ครองกรุงกัมพูชา

• พ.ศ. ๒๓๕๐
  • เริ่มสร้างวัดสุทัศน์เทพวราราม

• พ.ศ. ๒๓๕๒*
  • ได้ริเริ่มให้มีการสอนพระปริยัติธรรมในพระบรมมหาราชวัง ตลอดจนตามวังเจ้านายและบ้านเรือนของข้าราชการผู้ใหญ่ ทรงตรากฎหมายคณะสงฆ์ขึ้น เพื่อจัดระเบียบการปกครองของสงฆ์ให้เรียบร้อย ทรงโปรดเกล้าฯให้มีการสอบพระปริยัติธรรม ทรงสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชองค์แรกของกรุงรัตนโกสินทร์ โดยสถาปนาพระสังฆราช (ศรี) เป็นสมเด็จพระสังฆราช
  • เสด็จสวรรคต

[แก้] ดูเพิ่ม

• ลำดับพระมหากษัตริย์ไทย
• พระปฐมวงศ์ในพระบรมราชวงศ์จักรี

[แก้] อ้างอิง

• พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก และพระราชสกุล ข้อความและความเห็นจากเว็บบอร์ดพันทิป

ด • พ • ก รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย สมัยกรุงสุโขทัย พ่อขุนศรีอินทราทิตย์  · พ่อขุนบานเมือง  · พ่อขุนรามคำแหงมหาราช  · พระยาเลอไท  · พระยางั่วนำถม  · พระมหาธรรมราชาที่ 1  · พระมหาธรรมราชาที่ 2  · พระมหาธรรมราชาที่ 3  · พระมหาธรรมราชาที่ 4 สมัยกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1  · สมเด็จพระราเมศวร  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1  · สมเด็จพระเจ้าทองลัน  · สมเด็จพระราเมศวร  · สมเด็จพระรามราชาธิราช  · สมเด็จพระอินทราชา  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2  · สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3  · สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2  · สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4  · สมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมาร  · สมเด็จพระไชยราชาธิราช  · สมเด็จพระยอดฟ้า  · สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ  · สมเด็จพระมหินทราธิราช  · สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช  · สมเด็จพระนเรศวรมหาราช  · สมเด็จพระเอกาทศรถ  · สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์  · สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม  · สมเด็จพระเชษฐาธิราช  · สมเด็จพระอาทิตยวงศ์  · สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง  · สมเด็จเจ้าฟ้าไชย  · สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา  · สมเด็จพระนารายณ์มหาราช  · สมเด็จพระเพทราชา  · สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 8  · สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ  · สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ  · สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร  · สมเด็จพระที่นั่งสุริยาสน์อมรินทร์ สมัยกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช  · พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  · พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล  · พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลปัจจุบัน) พระนามที่เป็นตัวหนา คือ พระองค์ที่ได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายพระราชสมัญญานามว่า มหาราช

ด • พ • ก รายพระนามกษัตริย์ที่ได้รับสมญานามว่ามหาราชของโลก ทวีปเอเชีย พระเจ้าพรหมมหาราช  · พ่อขุนรามคำแหงมหาราช  · พ่อขุนเม็งรายมหาราช  · สมเด็จพระนเรศวรมหาราช  · สมเด็จพระนารายณ์มหาราช  · สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช  · พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช  · พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  · พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช  · พระเจ้าเซจงมหาราช  · พระเจ้าอโศกมหาราช  · พระเจ้าอโนรธามังช่อ  · พระเจ้าบุเรงนอง  · พระเจ้าอลองพญา  · จักรพรรดิเฉียนหลง  · จิ๋นซีฮ่องเต้ · เจงกีส ข่าน  · ฮั่นอู่ตี้  · จักรพรรดิคังซี  · พระเจ้ากนิษกะ  · พระเจ้าสุริยวรมันที่ 2  · พระเจ้าชัยวรมันที่ 7  · พระเจ้าไชยเชษฐา  · พระเจ้าราชาราชะมหาราช  · อัคบาร์มหาราช  · พระเจ้ายู้  · พระเจ้ากวางแกโตมหาราช  · พระเจ้าแทโจมหาราช  · พระเจ้าจางซูมหาราช  · พระเจ้าซองด๊อกมหาราช  · จักรพรรดิมานูเอลที่ 1 โคมเนนอส  · พระเจ้าดงเมียงยอง ทวีปยุโรป อเล็กซานเดอร์มหาราช  · จักรพรรดินโปเลียนที่ 1  · พระเจ้าอัลเฟรดมหาราช  · แคทเธอรีนมหาราชินี  · พระเจ้าฟรีดริชมหาราช  · ซาร์ปีเตอร์มหาราช  · สมเด็จพระเจ้าคานูทมหาราช  · พระเจ้าอองรีมหาราช  · พระเจ้าไทกราเนสมหาราช  · พระเจ้าอีวานมหาราช  · วลาดิเมียร์มหาราช  · คอนสแตนตินมหาราช  · ธีโอโดเซียสมหาราช  · จักรพรรดิจัสติเนียนที่ 1  · พระเจ้าธีโอดอริคมหาราช  · จักรพรรดิออตโตที่ 1 ทวีปแอฟริกา ฟาโรห์รามเสสมหาราช  · แอสเกียมหาราช ตะวันออกกลาง แฮรอดมหาราช  · ไซรัสมหาราช  · ดาไรอัสมหาราช  · แอนทิโอคัสมหาราช · มิทริเดทีสมหาราช  · ซาปูร์มหาราช  · อับบาสมหาราช  · เซอร์ซีสมหาราช  · กาหลิบอูมัวร์  · สุลต่านสุลัยมานมหาราช  · ชาห์กะรีมข่านมหาราช  · ชาห์เรซามหาราช ทวีปอเมริกาเหนือ คาเมฮาเมฮามหาราช  · ม็อคเตซูมามหาราช