Podkop Talowskiego i wiadukt kolejowy
Wiadukt kolejowy nad ul. Lubicz wybudowano w latach 1896-1898. Budowla ta była pierwszym w Krakowie cywilnym dwupoziomowym skrzyżowaniem. Budowę wiaduktu powiązano z obniżeniem nawie-rzchni ul. Lubicz, którą ujęto w mury oporowe. Do czasu wybudowania wiaduktu ulica ta krzyżowała się z torami kolejowymi na jednym poziomie, co powodowało znaczne utrudnienia w ruchu na bardzo ważnym trakcie do Mogiły. Inwestycję sfinansowała austriacka kolej państwowa. Jej specjaliści przygotowali także projekt techniczny, podczas gdy projekt architektoniczny zlecono do wykonania krakowskiemu architektowi T. Talowskiemu.
Przęsło wiaduktu ma konstrukcję metalową, wspartą na 16 kamienn- nych kolumnach ustawionych w obniżeniu ul. Lubicz w dwóch równoległych rzędach.
Mur oporowy, boniowany, rozczłonkowany ryzalitami zwieńczonymi filarkami, zbudowany został z piaskowca ciężkowickiego.
U wejść na kamienne schody obok wiaduktu ustawiono kamienne kolumny, które w wyższej partii stanowiły pierwotnie podpory uchwy-tów lamp gazowych. Po obu stronach wiaduktu wykonano kamienne schody: po stronie południowej łamane dwubiegowe, a po stronie pół-
nocnej jednobiegowe proste z podestem.
Kutą metalową ornamentykę wiaduktu i muru oporowego wykonała krakowska firma J. Goreckiego. Na balustradzie wiaduktu widniały pierwotnie monogramy cesarza Franciszka Józefa - otwarcie wiaduktu zbiegło się z 50. rocznicą objęcia tronu przez tego władcę.
Szerzej:
Podkop na ulicy Lubicz w Krakowie, "Czasopismo Towarzystwa Technicznego Krakowskiego" 1898/12
J. Jurczak, P. Krakowski, Karta ewidencyjna zabytku: wiadukt i podkop Talowskiego, materiały Służby Ochrony Zabytków w Krakowie
