- vrijdag 30 januari 2004
-
11:02Het onderzoek: argos
De ex-bewindslieden Kok en Van Aartsen werden afgelopen maandag door de rechter-commissaris in Den Haag onder ede verhoord over hun verantwoordelijkheid voor de Kosovo-oorlog in 1999. Zij waren voor de rechter gedaagd door nabestaanden van burgers die in Servië omkwamen door bombardementen van de NAVO. Nederlandse F16-gevechtsvliegtuigen deden in het voorjaar van 1999 mee aan die NAVO-bombardementen. Argos belicht de achtergronden van het proces. Wat betekent dit voor de ambities van de huidige Nederlandse regering om vaker in een vroeg stadium en op het hoogste geweldsniveau een rol te spelen bij dit soort conflicten?
En verder: De PvdA bij monde van kamerlid Kadija Arib, wil dat er een specifiek pardon komt voor meisjes in de risicoleeftijd van wie het vrijwel zeker is dat ze bij terugkeer in eigen land besneden zullen worden. Deze meisjes moeten een zelfstandige verblijfsvergunning krijgen. De PvdA zal over dit voorstel zo snel mogelijk een spoeddebat met de Minister aanvragen . CDA en VVD zien weinig heil in het voorstel. Een gesprek over dit voorstel met Vreemdelingenadvocaat Vincent Kuit.
Meer informatie - vrijdag 30 januari 2004
-
10:02De buitenlandreportage
De belangrijkste vraag die tot op de dag van vandaag onbeantwoord is gebleven over de Rwandese genocide, is wie het presidentiële vliegtuig uit de lucht heeft geschoten. Het onderzoek daarnaar wordt vandaag afgerond door de beruchte Franse rechter Bruguiere. Wat zijn de mogelijke gevolgen van dit onderzoek? Andere onderwerpen in dit uur: Wat is er aan de hand bij Press Now? En de wekelijkse boekenrubriek met recensent Sjoerd de Jong.
Meer informatie10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
Rwanda
Eén van de belangrijkste vragen die tot op de dag van vandaag onbeantwoord is gebleven over de Rwandese genocide, is wie het presidentiële vliegtuig uit de lucht heeft geschoten. Het neerhalen van dat toestel op 6 april 1994, nu bijna tien jaar geleden, vormde de aanleiding tot de genocide waarbij achthonderdduizend mensen omkwamen. De bemanning van het vliegtuig bestond uit drie Fransen en de familieleden hebben een aantal jaren geleden de Franse justitie om een onderzoek gevraagd. Dat onderzoek wordt naar verluidt vandaag afgerond door de beruchte anti-terrorisme onderzoeksrechter in Frankrijk Jean-Louis Bruguiere. Hij stuurt de resultaten van zijn onderzoek met een advies naar het Openbaar Ministerie, die vervolgens een besluit moeten nemen of zij wel of niet tot vervolging over zullen gaan. In Rwanda werden destijds vredesbesprekingen gehouden met de rebellen onder leiding van Paul Kagame, de huidige president. Hutu-extremisten wilden niets weten van een machtsdeling met de oppositiepartijen en de rebellen van Kagame.
Rik Delhaas praat met de Belgische hoogleraar Filip Reyntjens over de mogelijke gevolgen van het Franse onderzoek. Vervolgens een reactie van Tweede Kamerlid Bert Koenders.
---
Press Now
Press Now is een organisatie die met miljoenen van de Europese Unie en de Nederlandse overheid onafhankelijke media in de Balkan en de voormalige Sovjet-staten steunt. Een keurige organisatie met een prachtig doel. Maar nu woedt er oorlog binnen Press Now. Vorige week schorste het bestuur directeur Paul Staal. Met onmiddellijke ingang. Zijn taak wordt voorlopig waargenomen door bestuurslid Wilbert Willems, oud-Kamerlid voor Groen Links. Wat is er toch aan de hand bij Press Now? Een gesprek met Wilbert Willems en Paul Staal.
---
De Boeken
Recensent Sjoerd de Jong bespreekt de volgende boeken:
Karina Schaapman: Zonder man.
Uitgeverij Balans, ISBN 90-5018-727-7.Nahed Salim: De vrouw van de profeet.
Uitgeverij Van Gennep, ISBN 90-5515-337-0.Anoniem, een vrouw in Berlijn: Dagboekaantekeningen van april-juni 1945.
Uitgeverij Cossee, ISBN 90-5936-031-1.
Nederlandse vertaling van Froukje Slofstra.---
- vrijdag 30 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
Hoogleraar straf- en vreemdelingenrecht, van Kalmthout, levert felle kritiek op de terugkeernota van Verdonk. Kalmthout stelt voor om uitzetting alleen toe te passen in geval van criminele illegalen. Verder: een reportage over de verschillen tussen Nederlandse scholieren van Marokkaanse afkomst en scholieren uit het Noordoosten van Marokko. De laatste groep is hier te gast in het kader van een project van het Interkerkelijk Vredesberaad. Tot slot, een gesprek met Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere, over het wegens bezuinigingen afstoten van gemeentelijke taken.
Meer informatie9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
De terugkeernota van Minister Verdonk
Hoogleraar straf- en vreemdelingenrecht Anton van Kalmthout levert felle kritiek op de terugkeernota van minister Verdonk, die volgende week in de Tweede Kamer wordt behandeld. Uit onderzoek van Van Kalmthout blijkt dat de effectiviteit van het zware middel 'uitzetting' de afgelopen jaren juist is afgenomen. Hij stelt voor om het middel alleen toe te passen in geval van criminele illegalen.
---
Marokkaanse uitwisseling
Acht leerlingen uit Marokko, acht leerlingen uit Utrecht, twee Marokkaanse begeleiders, en lerares Souhila el Baqqali, trotseerden gisteren sneeuw- en hagelbuien.
De Marokkaanse leerlingen zijn een week te gast op de Gerardus Majella Mavo in Utrecht. Hun bezoek maakt onderdeel uit van het project Sharing Stories van het IKV, het Interkerkelijk Vredesberaad. Verslaggever Irene Houthuijs trok een dag met de scholieren op.---
Het afstoten van gemeentelijke taken in Almere
Soms is bezuinigen heel eenvoudig. Een armlastige gemeente kan bijvoorbeeld besluiten een aantal taken af te stoten. Zoals het onderhoud aan plantsoenen. En als burgers gaan zeuren, zeg je gewoon: dan ga je toch lekker zelf schoffelen. Almere doet het nog slimmer. Die gemeente schrapt taken en verhoogt de gemeentelijke tarieven met zeven procent. Kassa.......
Aan de telefoon Annemarie Jorritsma. Zij is burgemeester van Almere.---
- dinsdag 27 januari 2004
-
11:02Noorderlicht
Vredeseducatie kan joden en arabieren inzicht geven in elkaars geschiedenis en lijden. Dat leidt tot meer begrip en minder geweld, denkt professor Salomon van de universiteit van Haifa. ** Pieter Vlaardingerbroek schreef een proefschrift over de bouw van het Amsterdamse stadhuis en de verbouwing tot koninklijk paleis. ** Extra: Live muziek van Bocephus King!
Meer informatieVredeseducatie
Het conflict tussen joden en palestijnen duurt al meer dan een halve eeuw, en de vijandschap tussen de twee wordt groter en groter. Het onrecht dat hen door de ander is aangedaan, wortelt zich steeds dieper in de geschiedenis, het denken en het voelen van beide volken. Professor Salomon van de universiteit van Haifa, probeert door middel van vredeseducatie joden en arabieren inzicht te geven in elkaars geschiedenis, maar vooral ook in elkaars lijden. Beide partijen moeten gaan erkennen dat de vijand ook een mens is. Daarmee zaai je de kiem voor meer begrip en minder geweld, meent hij.
Begin dit jaar werd Salomon benoemd voor de Cleveringa-leerstoel aan de universiteit van Leiden. De Cleveringa leerstoel is een herinnering aan de rede die de toemalige decaan van de juridische faculteit van Leiden op 26 november 1940 hield, nadat de joodse medewerkers van de universiteit waren ontslagen.
In Haifa is Salomon oprichter en directeur van het het Center for Research on Peace Education. In Noorderlicht een interview met deze onverwoestbare optimist.-----
NIEUWSBERICHTEN
Nieuwsberichten over koorzingen en het afweersysteem, reuk en kleurenzien vindt u terug bij 'Nieuws'. Overige berichten over de beflijster en Stephen Hawking staan op ons gloednieuwe 'Noorderlog', met de aardigste links, de mooiste plaatjes en de opmerkelijkste nieuwsberichten.
-----
Live muziek van de Canadese zanger en gitarist Bocephus King! (zie onder)
-----
Paleis op de Dam
Wat nu bekend staat als het Paleis op de Dam was van oorsprong het stadhuis van Amsterdam.
De eerste steen werd gelegd in oktober 1648 onder supervisie van de architecten Jacob van Campen en Daniel Stalpaert. Het is geen toeval dat in 1648 ook de Vrede van Munster werd getekend, die een einde maakte aan de 80-jarige oorlog. De vroede vaderen van Amsterdam verwachtten dat de positie van 's werelds grootste handelsstad hierdoor aanzienlijk versterkt zou worden. En bij die positie hoorde een passend monumentaal stadhuis.Onlangs promoveerde de kunsthistoricus Pieter Vlaardingerbroek op de bouw, en de restauratie van het latere Paleis op de Dam.
-----
Live optreden van de Canadese zanger, gitarist Bocephus King.
Reizen per auto door druk Europa, daar geeft Bocephus King niks om. Maar vliegen van Vancouver naar Amsterdam, dat is een heel ander verhaal. Met zijn maag vol valiumpillen waagde de Canadese singer-songwriter zich aan de trip. Vanuit Amsterdam ging hij met de bus richting Italië, waar zeven optredens op het programma stonden.
Muziek is Bocephus King met de paplepel ingegeven. Geboren in Vancouver, trekt de familie naar Point Roberts, een Amerikaanse enclave, omsloten door Canadees grondgebied. King blijkt talent te hebben om liedjes snel na te kunnen spelen op de gitaar van zijn broer Sears. Van een vriend krijgt hij platen van artiesten als Bob Dylan, Townes van Zandt en Taj Mahal die hij bestudeert. En tante March schenkt de familie een piano. Na het spelen in enkele lokale bandjes trekt hij op zijn zestiende rond als zanger, de kost verdienend in Mexico, New Orleans, Californië en Nashville, waar hij nog een tijdje werkt in een liedjesfabriek. In de muziekstad meet hij zich zijn geuzennaam aan. 'Mijn echte naam doet er niet toe', vertelt hij. 'Mijn collega's vonden wat ik schreef ouderwets, bocephus muziek. De term staat voor achterhaald. Bovendien is Bocephus King een koning uit de oudheid.' En het leek hem een mooie naam. Dat klinkt zelfverzekerd. Niettemin twijfelt Bocephus King een tijd lang aan zichzelf. Halverwege jaren negentig heeft hij plotseling genoeg van de muziek en trekt naar Montreal. Daar deed hij niet veel meer dan films kijken, drinken en drugs gebruiken. Het had een slechte invloed op hem. Tot hij op een dag besefte dat ie weer iets moest gaan doen. Rondhangen was hij zat. Hij keerde terug naar de muziek. En zo geschiedde het dat hij vandaag bij ons in De Ochtenden is.
King's rootsmuziek doet sterk denken aan Willy Deville en Tom Waits, vanwege zijn raspige stem. Hij heeft het al zo vaak gehoord, maar nog steeds beschouwt hij het als een compliment. 'Het zal wel van het roken komen, van de bourbon en van het nachtleven.....'
Tourdata:
- di 27-01-2004- Amsterdam, Humanistische Radio Omroep (met publiek);
- di 27-01-2004- Leiden, Q-Bus;
- wo 28-01-2004- Groningen, Vera;
- do 29-01-2004- Amsterdam, Maloe Melo;
- vr 30-01-2004- Geldrop/Heeze, De Kroeg/De Hooizolder;
- za 31-01-2004- Enschede, Hulsmaatstraat 37;
- zo 01-02-2004- Hollandsche Rading, In the Woods/De Hertenkamp;
- ma 02-02-2004- Heythuysen, Tom Tom;
- di 03-02-2004- Amsterdam, Music Hall VPRO in Desmet (met publiek).
* Uitgebrachte cd's:
All Children Believe In Heaven, Joco Music en The Blue Sickness, uitgegeven bij Tonic Records Vancouver. - dinsdag 27 januari 2004
-
10:02Het buitenland
Een reconstructie van de gebeurtenissen rond de arrestatie van de Pakistaanse journalist Khawar Mehdi Rizvi. Hij werd samen met twee Franse journalisten opgepakt toen ze een reportage hadden gemaakt over Talibanactiviteiten. De Franse journalisten zijn inmiddels vrijgelaten, maar de Pakistaan wordt nog steeds vastgehouden. Iedereen maakt zich zorgen, want sinds december heeft niemand meer iets van hem vernomen. Verder: zal Europa - na toetreding van de tien nieuwe landen tot de EU - overspoeld worden met goedkope arbeidskrachten uit het oosten?
Meer informatie
* En live-muziek van de Canadese zanger en gitarist Bocephus King!10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
Het lot van de Pakistaanse journalist
CNN, vrijdag 23 januari. Verslaggeefster Christiane Armanpourt vraag President Musharraf van Pakistan of hij alstublieft kan uitzoeken waar de verdwenen Pakistaanse journalist Khawar Mehdi Rizvi is gebleven.
Hij begeleidde vorig jaar december twee Franse journalisten op een reportage in het
grensgebied van Pakistan en Afghanistan.
Op 16 december werd het drietal gearresteerd in de stad Karachi. Na diplomatieke druk kwamen de Franse journalisten vrij. Ruim een week geleden zijn ze teruggekeerd in Frankrijk. Over de verblijfplaats en de omstandigheden waaronder de Pakistaanse journalist Khawar Mehdi wordt vastgehouden is tot nu toe niets bekend.De Franse journalist Marc Epstein reconstrueert de gebeurtenissen. Hij is een ervaren journalist en vertrouwd met de regio. Voor het weekblad l'Expres wilde hij een reportage maken over de activiteiten van de Taliban in het zuiden van Afghanistan, dat grenst aan Pakistan. Marc Epstein maakt zich inmiddels grote zorgen over het lot van zijn Pakistaanse collega en vertelt wie Khawar Mehdi is.
Aansluitend een gesprek met Hans Verploeg. Hij is algemeen secretaris van de Nederlandse Vereninging Journalistiek - NVJ.
---
Arbeidsmigratie uit het Oosten
Nederland gaat de instroom van arbeidskrachten vanuit Centraal-Europa beperken tot tweeëntwintigduizend werknemers per jaar. In Nederland, maar ook in andere lidstaten van de Europese Unie, bestaat de vrees dat na de toetreding van tien nieuwe landen op 1 mei de Europese arbeidsmarkt overspoeld zal worden met goedkope arbeidskrachten uit het oosten. De Belgische Europarlementariër Bart Staes van de Europese Groenen vindt die angst overdreven. Ondanks de grote werkloosheid in landen zoals Polen en Hongarije, zal Europa niet overspoeld worden door werkzoekenden uit het voormalige Oostblok. Dit blijkt uit verschillende studies. Een gesprek met Staes.
---
Live muziek met Bocephus King!
Live optreden van de Canadese zanger en gitarist Bocephus King.
Reizen per auto door druk Europa, daar geeft Bocephus King niks om. Maar vliegen van Vancouver naar Amsterdam, dat is een heel ander verhaal. Met zijn maag vol valiumpillen waagde de Canadese singer-songwriter zich aan de trip. Vanuit Amsterdam ging hij met de bus richting Italië, waar zeven optredens op het programma stonden.Muziek is Bocephus King met de paplepel ingegeven. Geboren in Vancouver, trekt de familie naar Point Roberts, een Amerikaanse enclave, omsloten door Canadees grondgebied. King blijkt talent te hebben om liedjes snel na te kunnen spelen op de gitaar van zijn broer Sears. Van een vriend krijgt hij platen van artiesten als Bob Dylan, Townes van Zandt en Taj Mahal die hij bestudeert. En tante March schenkt de familie een piano. Na het spelen in enkele lokale bandjes trekt hij op zijn zestiende rond als zanger, de kost verdienend in Mexico, New Orleans, Californië en Nashville, waar hij nog een tijdje werkt in een liedjesfabriek. In de muziekstad meet hij zich zijn geuzennaam aan. 'Mijn echte naam doet er niet toe', vertelt hij. 'Mijn collega's vonden wat ik schreef ouderwets, bocephus muziek. De term staat voor achterhaald. Bovendien is Bocephus King een koning uit de oudheid.' En het leek hem een mooie naam. Dat klinkt zelfverzekerd. Niettemin twijfelt Bocephus King een tijd lang aan zichzelf. Halverwege jaren negentig heeft hij plotseling genoeg van de muziek en trekt naar Montreal. Daar deed hij niet veel meer dan films kijken, drinken en drugs gebruiken. Het had een slechte invloed op hem. Tot hij op een dag besefte dat ie weer iets moest gaan doen. Rondhangen was hij zat. Hij keerde terug naar de muziek. En zo geschiedde het dat hij vandaag bij ons in De Ochtenden is.
King's rootsmuziek doet sterk denken aan Willy Deville en Tom Waits, vanwege zijn raspige stem. Hij heeft het al zo vaak gehoord, maar nog steeds beschouwt hij het als een compliment. 'Het zal wel van het roken komen, van de bourbon en van het nachtleven.....'
Tourdata:
- di 27-01-2004- Amsterdam, Humanistische Radio Omroep (met publiek);
- di 27-01-2004- Leiden, Q-Bus;
- wo 28-01-2004- Groningen, Vera;
- do 29-01-2004- Amsterdam, Maloe Melo;
- vr 30-01-2004- Geldrop/Heeze, De Kroeg/De Hooizolder;
- za 31-01-2004- Enschede, Hulsmaatstraat 37;
- zo 01-02-2004- Hollandsche Rading, In the Woods/De Hertenkamp;
- ma 02-02-2004- Heythuysen, Tom Tom;
- di 03-02-2004- Amsterdam, Music Hall VPRO in Desmet (met publiek).
* Uitgebrachte cd's:
All Children Believe In Heaven, Joco Music en The Blue Sickness, uitgegeven bij Tonic Records Vancouver.---
- dinsdag 27 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
Het groen in Nederland, oftewel de Ecologische Hoofdstructuur, gaat miljarden meer kosten dan ooit was begroot. Tijd voor een parlementair onderzoek? Een debat met drie heren. Tot slot: een gesprek met CDA-kamerlid Wim van Fessem over de komende uitzettingen van uitgeprocedeerde asielzoekers.
Meer informatie9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
De Ecologische Hoofdstructuur ter discussie
Waarom kosten de Betuwelijn en de Hoge Snelheids Lijn, miljarden meer dan was begroot? Volgende week gaat de parlementaire onderzoekscommissie van start onder voorzitterschap van PvdA-kamerlid Adri Duivesteijn, die de kostenoverschrijdingen van de Betuwelijn en HSL onderzoekt. Zou je zo'n onderzoek ook niet moeten loslaten op de Ecologische Hoofdstructuur, het project dat de aankoop van natuur regelt en dat intussen miljarden meer is gaan kosten dan was begroot? Of gelden er andere wetten zodra het over groen gaat? Debat met commissievoorzitter Duivesteijn, Mr. Pieter van Vollenhoven, voorzitter van het Nationaal Groen Fonds, en Jaap Hanekamp van het onderzoeksbureau HAN.
---
Uitgeprocedeerde asielzoekers
Zesentwintigduizend asielzoekers moeten het land uit. Dat maakte minister Verdonk van Vreemdelingenzaken vrijdag bekend. Er is de afgelopen dagen al veel over gezegd. Maar over één kwestie is nog nauwelijks iets gezegd: Hoe krijg je mensen het land uit die weigeren hun huis te verlaten. Of die worden gesteund door solidaire dorpsgenoten die een keten rond het huis hebben gevormd. Mag er geweld worden gebruikt? En zo ja, ook tegen kinderen?
Aan de telefoon is CDA Tweede Kamerlid Wim van Fessem. Gerard Legebeke praat met hem.
---
- vrijdag 23 januari 2004
-
11:02Het onderzoek: argos
In Argos een debat over medische missers in ziekenhuizen. Vaak worden die medische calamiteiten niet gemeld aan de inspectie voor de Gezondheidszorg. Bij de Eerste Kamer ligt de nieuwe Kwaliteitswet Zorginstellingen en de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector. Daarin wordt geregeld dat ziekenhuizen en andere zorginstellingen calamiteiten moeten melden aan de inspectie. De Tweede Kamer heeft er zelfs aan toegevoegd, via een amendement van de PvdA, dat ook klachtencommissies van ziekenhuizen gevallen moeten melden. Maar de Eerste kamer ligt dwars.
Meer informatieIs de melding van medische missers in ziekenhuizen daarmee goed geregeld? Wordt er nu ook iets gedaan met klachten van patiënten? Een waarom dreigt de Eerste Kamer dwars te gaan liggen op het punt dat ook klachtencommissies moeten gaan melden?
Een debat daarover met , Godelieve van Heteren, lid van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer,
Johan Legemaate, juridisch adviseur en beleidscoördinator gezondheidsrecht bij het KNMG, Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst en Gijs Verkruisen, voormalig universitair hoofddocent gezondheidsrecht, nu letselschadeadvocaat.
En verder: Ook dit jaar weer zullen de gemeentelijke woonlasten fiks stijgen. Berekend is dat huishoudens met een eigen huis gemiddeld bijna 7 procent meer aan lokale lasten moeten betalen. In sommige huishoudens zal dat een stijging betekenen van 700 euro. We hebben het dan over de rioolrechten, de afvalstoffenheffing en over de onroerend zaakbelasting. En dat, terwijl de lonen bevroren zijn. Staatssecretaris van Financin Joop Wijn heeft laten weten het onwenselijk te vinden dat de gemeenten de lasten verhogen in deze slechte economische tijden. Een gesprek daarover met staatssecretaris Wijn en Ralph Pans, voorziter van de Directie van de Vereniging Nederlandse Gemeenten VNG.
- vrijdag 23 januari 2004
-
10:02De buitenlandreportage
Vandaag komen twee landen aan bod, namelijk Moldavië en Iran. Ten eerste Moldavië: bijna had president Voronin een overeenkomst met Rusland getekend, waarin stond dat de Russen tot 2030 in Moldavië zouden mogen verblijven. Onder grote druk van de EU zag de president van ondertekening af. En ten tweede Iran: een gesprek over de verwikkelingen rond de verkiezingen en de banden tussen de Sjiieten in Iran en Irak.
Meer informatie
Tot slot de wekelijkse boekenrubriek.10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
Moldavië
Rusland of Europa? Dat is de keus waar Moldavië voor staat. Het ministaatje dat aan de rand van de oude Sovjet-Unie ligt, staat er economisch belabberd voor. Een vijfde van de vier en een half miljoen Moldaven werkt in het buitenland en de communistische president draait steeds meer hervormingen terug. De Roemeenssprekende meerderheid mort. Vorige maand nog gingen tienduizenden de straat op om te demonstreren tegen verdere Russische invloed. Een verslag uit een land tussen twee invloedssferen van Harm van Atteveld.
---
Parlementsverkiezingen in Iran
Twintig februari gaat Iran naar de stembus. Voor de tweehonderdennegentig Iraanse parlemententszetels hadden zich al meer dan achtduizend kandidaten gemeld. Heel democratisch dus.
Tot de conservatieve Raad van Hoeders - die waakt over de islamitische waarden en normen - vorige week meer dan de helft van de gegadigden uitsloot van deelname aan de verkiezingen. Ze zouden niet islamitisch genoeg zijn. Het diepe conflict tussen hervormers en conservatieven, die ayatollah Khomeini hoog in ere houden, ligt sindsdien open en bloot op straat. De democratisch gekozen regering dreigde inmiddels met aftreden en hervormingsgezinde politici begonnen een zitstaking in het parlementsgebouw. Wie gaat deze strijd winnen? En wat voor invloed hebben de opstandige Irakese sjiieten, nu er voor het eerst sinds vele jaren weer contact mogelijk is tussen sjiieten in Iran en Irak? Een gesprek met Thomas Erdbrink. Hij is correspondent voor NRC Handelsblad.
---
De Boeken
Recensente Aukje Holtrop bespreekt deze week de volgende boeken:
Imre Kertesz: Liquidatie.
Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 90 23411676.Raymond Queneau: De Droomheld.
Uitgeverij IJzer, ISBN 90 74328571.Antjie Krog: Liederen van de blauwkraanvogel.
Uitgeverij Podium/ Novib, ISBN 90 57593254.---
- vrijdag 23 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
Kars Veling is directeur van het Johan de Witt-college in Den Haag. Hoe is de verhouding tussen de Haagse realiteit en zijn zwarte scholengemeenschap? En een reportage over de School Aan Huis op wielen, die leerlingen met leer- en gedragsproblemen begeleidt. Tot slot: de afsplitsing van Joop van Heijgen van Leefbaar Rotterdam.
Meer informatie9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
Zwarte scholen en politiek Den Haag
Gesprek met Kars Veling, ex-Eerste Kamerlid, voormalig lijsttrekker van de Christenunie en sinds vorig jaar directeur van het Johan de Witt-college in Den Haag. Hoe verhouden de Haagse realiteit en de realiteit op zijn zwarte scholengemeenschap zich tot elkaar? Elles de Bruin leidt het gesprek.
---
School op wielen
Martin Verheijen zit met Maikel in zijn busje. 'School aan huis, onderwijs op wielen', staat daarop. Maikel is één van de zestien leerlingen met leer- en gedragsproblemen die Verheijen begeleidt. Met zijn bus bezoekt Verheijen de kinderen op school, thuis of op de sportclub. Verslaggever Irene Houthuijs zat een ochtend in de bus.
De meeste ouders betalen de kosten van de 'school aan huis' zelf. Een enkele keer neemt een school de kosten voor zijn rekening. Voor meer informatie over 'de school aan huis' kunt op de de link klikken.
---
De fractie Smit - Van Heijgen
Nieuw Rechts heeft twee zetels in de Rotterdamse gemeenteraad. Fractievoorzitter is Michiel Smit en het andere lid is Joop van Heijgen. Joop van Heijgen heeft zich echter van Smit afgesplitst en gaat alleen verder. De fractie Smit - Van Heijgen was op zijn beurt weer een afsplitsing van Leefbaar Rotterdam. Sterker nog, er zijn nu zes eenpersoons afsplitsingen van Leefbaar Rotterdam. Totaal telt de Raad inmiddels negen eenmansfracties.
Waarom is deze laatste afsplitsing eigenlijk? Is er ruzie of ideologische strijd? Misschien privé onmin? Ger Jochems vraagt het aan Joop van Heijgen.
---
- dinsdag 20 januari 2004
-
11:02Noorderlicht
De humor van een volk wordt beschouwd als een exclusief onderdeel van de eigen cultuur. Toch zijn Amerikaanse comedies een wereldwijd succces. Hoe kan dat? ** Computers die gesprekken even goed verwerken als het menselijk oor blijven een toekomstdroom. Maar de techneuten geven het niet op. Een reportage over de (on)mogelijkheden van automatische spraakherkenning.**BUITEN DE WETENSCHAP: Erik Jurgens over Rob Oudkerk.
Meer informatieGlobaliserende Grappen
Overal ter wereld zien mensen hùn gevoel voor humor als een exclusief onderdeel van de eigen cultuur. Grappen zouden daardoor onvertaalbaar zijn voor andere volkeren. Maar dat beeld strookt niet met de werkelijkheid. Het wereldwijde succes van Amerikaanse sit-coms laat zien dat humor culturele verschillen en taalbarrières kan overstijgen.
Cultureel antropologe Giselinde Kuipers krijgt 200.000 euro subsidie om de globalisering van de Amerikaanse televisiecomedies te onderzoeken. Dat doet ze aan de hand van 5 comedies die uitgezonden zijn in 4 Europese landen: Nederland, Italië, Frankrijk en Polen.
In 10 jaar tijd is Giselinde Kuipers uitgegroeid tot een ware humor-deskundige. Ze deed onderzoek naar het vertellen van racistische grappen en schreef een proefschrift over de sociologie van de mop, getiteld Goede Humor, Slechte Smaak, dat ook in een handelseditie is verschenen (2001). Ze is werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam.
Kuipers is een van de 82 jonge originele onderzoekstalenten die een Veni-subsidie ontvangen voor een nieuw onderzoeksproject. Tegelijk kregen 26 excellente wetenschappers een zogeheten Vici-subsidie toegekend. De Vidi-subsidies voor het ontwikkelen van een eigen onderzoekslijn waren afgelopen september al toegekend aan 79 jonge wetenschappers.
-----
NIEUWSBERICHTEN
Suiker Tegen Huntington
Uit onderzoek met muizen is gebleken dat de suikersoort Trehalose kan helpen om symptomen van de ziekte van Huntington te verlichten. De werkzaamheid van de stof is nog niet uitgetest op mensen.
De ziekte van Huntington is een erfelijke aandoening die delen van de hersenen aantast. Dat leidt tot onwillekeurige bewegingen en achteruitgang van verstandelijke vermogens, en leidt uiteindelijk tot een vroegtijdige dood. Een geneesmiddel is er nog niet.
Japanse hersenonderzoekers kwamen tot hun ontdekking toen ze verschillende stoffen testten op genetisch gemodificeerde muizen met Huntington-achtige verschijnselen. Suiker bleek een positief effect te hebben; in het bijzonder de suikersoort Trehalose, die onder meer gebruikt wordt als zoetstof in kauwgom.
Als de muizen een zwakke oplossing van Trehalose toegediend kregen, namen de symptomen af. Ook leefden ze 10% langer dan hun zieke soortgenoten.
De onderzoekers hopen dat deze kennis helpt bij het ontwikkelen van medicijnen voor de mens.
***Ecodrama
Een internationale groep onderzoekers publiceerde vorige week in het gerenommeerde blad 'Nature' een artikel over de dramatische gevolgen van de opwarming van de aarde. In het slechtste scenario, zou 37% van alle plant- en diersoorten met uitsterven bedreigd worden. Alsof dat nog niet alarmerend genoeg is, kopten de kranten dat binnen 50 jaar al een kwart van de diersoorten is uitgestorven.
De onderzoekers namen een steekproef van 1103 soorten uit verschillende streken wereldwijd. Via rekenmodellen hebben ze berekend wat de effecten zijn van klimaatveranderingen op deze soorten.
Huub Schellekens, micro-bioloog en columnist van de Volkskrant, ergert zich aan de slordigheid van de kranten en plaatst grote vraagtekens bij de onderzoeksresultaten.
***Overig nieuws over snelle deeltjes op het dak vindt u bij 'Nieuws'.
-----
Spraakherkenning
Het is al meer dan dertig jaar geleden dat er in het Evoluon in Eindhoven een aparaat stond dat reageerde op spraak. Bij het horen van zijn naam, bewoog de robot een lange arm richting de spreker. Sindsdien is er veel veranderd binnen de spraakherkenningstechnologie, maar niet altijd tot groot genoegen van de consument.
Zo kwam eind jaren '90 het eerste spraakherkenningssysteem voor het grote publiek op de markt. Philips hoopte met FreeSpeech, een dicteersysteem voor op de pc, aan de hoge verwachtingen van de consument te kunnen voldoen. Maar niets bleek minder waar. Wie ooit met spraaktechnologie heeft gewerkt, zal zich waarschijnlijk vooral het eindeloos trainen van de software herinneren. Dat moet gebeuren voordat het programma enigszins spraak kan verstaan. Bovendien bleek het dicteren van een tekst minder gemakkelijk dan gedacht: middenin een zin opnieuw beginnen, is er bij een spraakherkenningsprogramma niet bij.
Na deze teleurstellingen blijft het opvallend stil rondom de spraaktechnologie en de perfecte herkenner lijkt er nog lang niet aan te komen. Toch wordt er nog steeds hard gewerkt om de techniek te verbeteren. En hoewel de herkenning allerminst optimaal is, zijn er toepassingen uit misschien wel heel onverwachtse hoek op komst.
-----
BUITEN DE WETENSCHAP: Erik Jurgens over Rob Oudkerk
'Niet Heleen van Royen heeft het gedaan, niet de media hebben het gedaan, maar de PVDA-fractie heeft het vertrouwen in mij opgezegd, en dat respecteer ik'. Met die woorden trad de Amsterdamse wethouder Rob Oudkerk vannacht af na een lange fractievergadering. Met zijn prostitueebezoek en het bekijken van pornosites op de gemeentelijke computer kon de fractie nog leven; zijn bezoek als klant aan de tippelzone aan de Theemsweg heeft hem uiteindelijk de das omgedaan. Zijn positie was onhoudbaar geworden. Dat was althans het oordeel van de collega's in Amsterdam. Niet iedere partijgenoot is het daarmee eens. Aan de telefoon is senator en hoogleraar staats- en bestuursrecht Erik Jurgens.
- dinsdag 20 januari 2004
-
10:02Het buitenland
Afgelopen zondag ontplofte in Bagdad een autobom waarbij vierentwintig Irakese burgers en twee Amerikanen om het leven kwamen. Duizenden Irakezen demonstreren om hun steun te betuigen aan de sjiìtische grootayatollah Al Sistani, die pleit voor directe verkiezingen in Irak en geen overgangsbestuur wenst. Hoe lang is de Amerikaanse aanwezigheid in Irak nog verantwoord en hoe groot moet de betrokkenheid worden van de Verenigde Naties?
Meer informatie
Verder: de toekomst van de biologische varkensboeren.10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
De ontwikkelingen in Irak
Vierentwintig doden en honderdtwintig gewonden vielen er bij de aanslag afgelopen zondag in Bagdad. Voornamelijk Irakese slachtoffers, want Amerika heeft haar soldaten uit de frontlinie teruggetrokken. Maar elders in Irak kwamen opnieuw Amerikaanse soldaten om het leven. Daarmee is het totaal aantal Amerikaanse doden boven de vijfhonderd uitgekomen. Maar ook de politieke tegenwind neemt toe. De shiitische geestelijke Sustani heeft opgeroepen tot directe verkiezingen. Ideeën die afwijken van wat de Amerikanen willen.
Een gesprek over de ontwikkelingen in Irak met drie Irakezen: journalist Mariwan Kanie, schrijver en dichter Chalaam Charif en Faisal Nasser van het Iraaks Platform. Rik Delhaas leidt het gesprek.
---
Biologische boeren zijn het (varkens)haasje
Gisteravond werd door de Vereniging van Biologische Varkensboeren - VBV - vergaderd over de toekomst van de biologische varkenshouderij. Wat is er aan de hand? Er zijn zeventig biologische varkensboeren in Nederland, en die produceren vijftienhonderd varkens per week. In de supermarkten worden echter maar zevenhonderdvijftig varkens verkocht. Dat is de helft. Dus moet de helft van die biologische varkensboeren het veld ruimen. Willy Veltmaat is biologische varkenshouder in het Overijsselse dorp Luttenberg. Veltmaat is tevens voorzitter van de VBV, de Vereniging van Biologische Varkenshouders.
---
- dinsdag 20 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
Leider Jeugdwerkloosheid - Hans de Boer- moet veertigduizend leerbanen binnenslepen om oplopende jeugdwerkloosheid tegen te gaan. Met het project 'in een baan naar werk' leren vroegtijdige schoolverlaters hun vak van een ervaren leermeester.
Meer informatie9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
Jeugdwerkloosheid
Gesprek met Hans de Boer - voormalig voorzitter van MKB Nederland - die als leider van de Taskforce Jeugdwerkloosheid veertigduizend leerbanen binnen moet slepen om de steeds verder oplopende jeugdwerkloosheid tegen te gaan. 'Elke werkloze jongere moet binnen een half jaar aan het werk of in de schoolbanken zitten', stelt De Boer.
---
Leren in de praktijk
Mocht u doelloos over straat zwerven - zonder zinnig diploma op zak - stap dan eens binnen bij een van de SSPB-opleidingen in ons land. De Stichting Samenwerkingsverband Praktijkopleidingen Bouw te Dordrecht bijvoorbeeld. Ze worden gefinancierd door de bouwsector met als doel voldoende geschoold personeel op voorraad te hebben.
Je maakt daar kans op een betaalde baan en dan krijg je ook nog een opleiding tot timmerman. Sterker nog, in de regio Rijnmond bestaat er sinds kort het 'Saturnus-pilot project'. Dan kan je kiezen uit nog veel meer soorten werk. Neem Marc Reuvers. Van z'n vader mocht hij de bouw niet in en dus ging hij maar naar een landbouwschool. Maar eigenlijk heeft Marc de pest aan beesten en planten en na drie jaar had Marc het wel gezien. Nu is hij, zonder diploma, maar mèt strenge leermeester, aan de slag op een bouwplaats bij het industrieterrein van Groot Ammers. Een reportage van Gerrit Kalsbeek.---
- vrijdag 16 januari 2004
-
11:02Het onderzoek: argos
Vandaag de afsluiting van de week Leven en Dood, over de toekomst van de Nederlandse krijgsmacht. Daarin een gesprek met minister Kamp van defensie en vervolgens het slotdebat met deelnemers uit politiek, defensie en wetenschap.
Gaat Nederland bij militaire acties in het buitenland in de voorste linies opereren? Wat betekent dit voor de internationale positie van Nederland? Krijgt Nederland door een fermere militaire inzet ook meer politieke invloed op dit soort operaties? Hoeveel handelingsruimte blijft er nog over voor het Nederlandse parlement? Wordt Nederland hiermee eerder doelwit van terroristische acties? En: hoe aanvaardbaar zijn Nederlandse slachtoffers?Klik op de links naast deze tekst om de vorige afleveringen van deze themaweek te horen.
Meer informatie - vrijdag 16 januari 2004
-
10:02De buitenlandreportage
Schrijfster en dichteres Antjie Krog opent het Haagse Festival 'Winternachten'. Haar boek 'A Change Of Tongue' is onlangs verschenen.
Meer informatie
Is vrede in Kashmir toch mogelijk? Verder: De Slapeloze Nacht..... zevenentwintig uur non-stop wakker blijven in Vredenburg en rubriek De Boeken.10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
A Change Of Tongue
De Zuid-Afrikaanse schrijfster en journaliste Antjie Krog is in Nederland voor het literaire festival 'Winternachten' in Den Haag. Onlangs verscheen haar laatste Boek `A Change Of Tongue' - dat later in Nederlandse vertaling zal verschijnen - over de veranderingen in Zuid Afrika na de afschaffing van de apartheid. Tien jaar geleden brachten de eerste democratische verkiezingen Nelson Mandela aan de macht en moest een zwart bestuur proberen de structuren van apartheid af te breken: de wetgeving, maar ook de verhouding tussen arm, zwart, rijk en blank.
Vanavond is Antjie Krog nog te zien op het literaire festival 'Winternachten' in Den Haag. Haar boek A Change Of Tongue is vooralsnog alleen in het Engels beschikbaar.
* 'A Change Of Tongue' is uitgegeven bij Random House South Africa, ISBN 0-9584468-4-9.
---
Toenadering India - Pakistan
Gisteren reed er voor het eerst - sinds twee jaar - weer een trein. Die trein was versierd met vlaggen en vaandels en reed vanuit Pakistan de grens over, naar buurland India. India en Pakistan gaan weer met elkaar praten over de kwestie Kashmir. De 'alomvattende' dialoog tussen de Indiase premier Vajpayee en de Pakistaanse president Musharraf begint in februari.
De internationale wereld reageerde enthousiast. India en Pakistan zijn kernmachten en het betwiste Kashmir behoort tot de meest gemilitairiseerde zones ter wereld. Vrede in Kashmir, is het dan misschien toch mogelijk? Een gesprek met Paul Beersmans. Hij is voorzitter van de Belgische Vereniging voor solidariteit met Jammu en Kashmir.---
Wie komt er een nachtje slapen in Vredenburg?
De Slapeloze Nacht is een evenement over slapen en slapeloosheid, over de 24-uursmaatschappij waarin zóveel gebeurt en zóveel beleefd moet worden dat je voor slapen geen tijd meer hebt. Zevenentwintig uur non-stop wakker blijven in Vredenburg en bij de VPRO (radio, tv, internet) met kunstenaars, muzikanten, natuurkenners, filosofen, wetenschappers, schrijvers, denkers en doeners. Wat op de podia gebeurt, wordt door de VPRO live of later uitgezonden via radio, tv en internet. Omgekeerd zijn radio- en televisieprogramma's geïntegreerd in de programmering op de podia. Kortom: meer dan driehonderdvijftig uur programmering in één etmaal!
Vragen of opmerkingen over De Slapeloze Nacht? Stuur dan een e-mail naar info@deslapelozenacht.nl.
---
De Boeken
Paul Auster: Oracle Night - Nederlandse vertaling: Orakel Nacht.
Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 90 295 0378 5.Shirley Hazzard: The Great Fire.
Uitgeverij Farrar Straus and Giroux, New York, ISBN 0 374 16644 7.
Geen Nederlandse vertaling.Will Self: Dr. Mutki, and other tales of woe.
Uitgeverij Bloomsburry Publications, London, ISBN 07475 6531 7.
Geen Nederlandse vertaling.---
- vrijdag 16 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
De wet BOPZ, waar crisisdiensten en psychiatrische instellingen sinds 1994 mee te maken hebben, vraagt volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg meer aandacht. Wat zijn de bevindingen van de Inspectie? En hoe werkt deze wet in de praktijk? Tot slot: het verlengen van de leerplicht tot 23 jaar, met name voor allochtonen om te voorkomen dat zij zonder 'papiertje' de maatschappij in gaan.
Meer informatie9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
De Wet BOPZ
Steeds vaker zie je op straat verwarde mensen rondzwerven. Dat kunnen mensen zijn met een geestelijke stoornis, die vaak ook nog verslaafd zijn. Als deze mensen een aantoonbaar gevaar vormen voor zichzelf of de maatschappij kunnen ze gedwongen worden opgenomen. De wet die dit onder meer regelt heet BOPZ, dat staat voor 'Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen'. Die wet, opvolger van de oude krankzinnigenwet, bestaat vandaag de dag tien jaar. Dit wordt gevierd middels een groot symposium in Rotterdam. Maar de vraag is of er wel reden is voor een feest. Er is zoveel kritiek gekomen op de wet, dat deze - onder druk van de politiek - inmiddels al sterk is aangepast.
Een gesprek met Jacques Lucieer. Hij is hoofdinspecteur bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg en verantwoordelijk voor de geestelijke gezondheidszorg en gehandicaptenzorg. En dus voor de wet BOPZ.
---
De Wet BOPZ in de praktijk
Tini Pass, begeleider van verstandelijk gehandicapten bij Vizier in Gennep, beschrijft zijn clïent. De wet 'Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen', de BOPZ, bestaat tien jaar. De Inspectie voor de Gezondheidszorg presenteert vandaag een rapport over de BOPZ.
De wet regelt niet alleen de rechtspositie van psychiatrische patiënten maar óók van verstandelijk gehandicapten. Ongeveer een derde van alle verstandelijk gehandicapten wordt namelijk verplicht opgenomen, en valt dan onder deze wet. Verslaggever Irene Houthuijs vroeg medewerkers van Vizier hoe deze wet in de praktijk voor verstandelijk gehandicapten werkt.
---
Verlenging leerplicht onder allochtonen
Het merendeel van alle jongeren volgt onderwijs aan het Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs, het VMBO. Het VMBO aan de Berensteinlaan in Den Haag is er zo één.
In de grote steden maakt de helft van die jongeren de opleiding niet af. Jongeren van buitenlandse afkomst zijn bij deze uitvallers oververtegenwoordigd. Het is een slechte uitgangspositie dat jonge allochtonen - aan het begin van een werkend leven - geen papiertje halen. Er zijn vele honderden oplossingen bedacht. Gisteren werd er weer zo'n oplossing gelanceerd. Dit keer door Yucel Aydemir, PvdA-raadslid in Utrecht. Hij wil dat voor jongeren zonder diploma de leerplicht van zeventien jaar naar drieëntwintig jaar wordt verhoogd. Dwang dus. Gij zult leren. Zou dit gaan werken?---
- dinsdag 13 januari 2004
-
11:02Noorderlicht
Deze week elke dag in De Ochtenden (Vara, EO en VPRO) tussen elf en twaalf aandacht voor de Nederlandse krijgsmacht in de 'Week van Leven en Dood'. Vandaag de bezuinigingen op de Nederlandse defensie en de consequenties daarvan voor het Nederlandse militaire optreden in het buitenland. ** Verder nieuwsberichten en onderzoek naar de meervoudige persoonlijkheidsstoornis.
Meer informatieNIEUWSBERICHTEN
Deo-tumoren (EXTRA INFO ONDERAAN BERICHT!!!)
Engelse onderzoekers hebben chemicaliën uit cosmetica aangetroffen in borsttumoren. Zij denken dat deze stoffen afkomstig zijn van deodorant. Maar, zeggen ze erbij, dat wil niet meteen zeggen dat deodorant ook de oorzaak is van borstkanker.
Onderzoeksleider Philippa Darbre van de Universiteit van Reading vond in 18 van de 20 borsttumoren hoge concentraties van een conserveringsmiddel, dat bekend staat onder de naam para-hydroxy benzoïdezuur. Deze stof kan het hormoon oestrogeen nabootsen, en daarvan is bekend dat het een rol speelt bij de ontwikkeling van borstkanker. Het verband tussen deodorant en borstkanker lijkt verder te worden bevestigd door het feit dat 60% van de borsttumoren zich vlakbij de onderarm bevonden.
Natuurlijk worden deze bevindingen tegengesproken door de cosmetica-industrie. En -het moet gezegd worden- er blijken ook niet veel merken deodorant te zijn die het conserveringsmiddel bevatten. Toch adviseert Philippa Darbre vrouwen om voorlopig geen gebruik te maken van oksel-deodorant en andere cosmetische producten.
**NIEUW: Op de website van KWF Kankerbestrijding is het volgende bericht geplaatst om de relatie tussen deodorant en kanker te ontzenuwen:
Amsterdam - 5 februari 2004
Sinds enige tijd verschijnen berichten in de media en in rondzend e-mails dat deodorant borstkanker kan veroorzaken. Het gaat om berichten naar aanleiding van onderzoeken van o.a. Darbre (2004). In deze onderzoeken wordt gezegd dat bestanddelen als parabenen en aluminium chloorhydraat, schadelijk kunnen zijn en zelfs borstkanker kunnen veroorzaken. Deze berichten zijn niet juist.Er is geen relatie gevonden tussen het gebruik van deodorant / anti-transpirant en borstkanker, ook als de oksel onthaard is. Zowel de American Cancer Society als het Amerikaanse National Cancer Institute hebben dit geconcludeerd. Deodorant en anti-transpirant kunnen dus veilig worden gebruikt.
Parabenen
Verwarring over het verband tussen deodorants / anti-transpirants die parabenen bevatten en borstkanker, komt mogelijk voort uit het feit dat parabenen een soortgelijke werking als oestrogenen lijken te hebben. Van oestrogenen is een verband met borstkanker bekend.
In het onderzoek van Darbre wordt gemeld dat kleine hoeveelheden parabenen zijn gevonden in monsters van borstkankertumoren. Deze parabenen zouden afkomstig zijn van deodorants.
Onwaarschijnlijk
Het is echter zeer onwaarschijnlijk dat parabenen die op de huid worden aangebracht via cosmetica het borstweefsel kunnen bereiken. Een oorzakelijk verband tussen parabenen en borstkanker kan niet worden aangetoond.
Bovendien heeft uitgebreid wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat parabenen veilig zijn voor mens en milieu. Het gebruik van parabenen als conserveringsmiddel voor cosmetica en andere productgroepen is goedgekeurd door de Europese Commissie.
Meer informatie vindt u op de website van het KWF (zie: weblink, linksonderaan)
***
Herinneringen Verdringen - 1
Mensen zijn in staat om bewust herinneringen te onderdrukken. En dat betekent één punt voor Freud.
Honderd jaar lang beweerden Freud en zijn volgelingen dat akelige gedachten onderdrukt kunnen worden. Maar anderen geloofden niet dat het brein opzettelijk herinneringen zou kunnen vergeten. De afgelopen jaren raakte het idee bovendien in opspraak doordat therapeuten verdrongen incest-herinneringen opdiepten die nooit gepleegd waren.
Onderzoek van Amerikaanse psychologen toont aan dat Freud toch gelijk had. De proefpersonen kregen eerst de opdracht om twee woorden met elkaar te associëren, zoals "kaak" en "tand" of "vies" en "rat". Vervolgens werden ze in de hersenscanner geschoven, waar ze alleen het eerste woord te zien kregen. In sommige gevallen (bijvoorbeeld "vies") moesten de proefpersonen het tweede woord ("rat") in hun gedachten oproepen en houden. Bij andere woorden moesten ze juist proberen er níet aan te denken welk woord er ook weer bij hoorde.
De proefpersonen bleken zich de onderdrukte woorden daadwerkelijk minder goed te kunnen herinneren. Hierbij speelde vooral de voorhoofdskwab en de hippocampus een grote rol. De onderzoekers vermoeden dat het vergeet-mechanisme ook een rol kan spelen bij het verdringen van traumatische herinneringen.
***Herinneringen Verdringen - 2
Toevallig is deze week ook een Nederlandse studie verschenen naar onderdrukte herinneringen, met ongeveer dezelfde strekking. Het gaat om onderzoek van het Academisch Ziekenhuis in Groningen naar mensen met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis, een fenomeen dat nog meer omstreden is dan de Freudiaanse verdrongen herinnering.
Mensen met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis hebben in de vroege jeugd zulke verschrikkelijke gebeurtenissen meegemaakt, dat ze voor één persoon ondraaglijk zijn. Daardoor splitst de persoonlijkheid zich op in verschillende karakters, die de traumatische herinneringen ervaren alsof ze van iemand anders zijn. Ook hier is dus sprake van het bewust onderdrukken van herinneringen.
Zoals gezegd is het bestaan van de meervoudige persoonlijkheidsstoornis zeer omstreden, niet in de laatste plaats omdat mensen met deze aandoening ook vaak een levendige fantasie hebben. Maar onderzoekster Simone Reinders denkt daar anders over. Zij maakte hersenscans van 11 patiënten, en zag dat bij verschillende persoonlijkheden ook verschillende hersengebieden actief zijn. Ze concludeert dat de patiënten hun herinneringen actief verdringen.Een gesprek met psycholoog Ellert Nijenhuis, de tweede auteur van het artikel dat is verschenen in het tijdschrift NeuroImage.
**Nieuwsberichten over buitenaards ijs als brandstof, en vele anderen zijn te vinden bij Noorderlicht Nieuws.
- dinsdag 13 januari 2004
-
10:02Het buitenland
President Bush ziet de oase Kidal in het noorden van Mali - en grenzend aan Algerije en Niger - als één van de plekken waar terroristen goed gedijen. De Algerijnse moslimfundamentalisten die Arjen Hilbers en éénendertig andere toeristen ontvoerden, gebruikten het gebied als uitvalsbasis. Een reportage en aansluitend een reactie van terrorisme-expert Kunuratna. Hij is tevens schrijver van het boek 'Inside Al Qaeda'.
Meer informatie
Amnesty International presenteerde gisteren het Europese Rapport Mensenrechtenbeleid. Hoe moeilijk is het voor Europa om haar eigen principes na te leven? En tenslotte een debat over de openheid van Nederlandse arsten als het gaat om hun banden met de farmaceutische industrie.10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
Terroristen in Mali
Kidal is een oase in de Sahara van Mali, aan de grens met Algerije. Het gebied rond het stadje is een vrijstaat, waar criminelen en smokkelaars vrij spel hebben. Niet ver van Kidal werd de Nederlander Arjen Hilbers, die vorig jaar samen met éénendertig andere toeristen door aan Al Qaeda gelieerde Algerijnse fundamentalisten werd ontvoerd, wekenlang vastgehouden.
Het is één van die zwarte gaten waar de Amerikaanse president Bush zo bang voor is. In een onlangs afgesloten verdrag tussen Amerika en de regering van Mali in het kader van de strijd tegen het terrorisme wordt vooral dit gebied in de gaten gehouden.
Programmamaker Gerbert van der Aa reisde met de bus naar Kidal.Rohan Gunaratna is een kenner van het terrorisme. De van oorsprong Srilankaanse professor, is nu verbonden aan het Instituut voor Defensie en Strategische Studies in Singapore. Eerder schreef hij een boek over Al Qaeda - Inside Al Qaeda - waarvoor hij honderden terroristen interviewde. Fieneke Diamand sprak met Rohan Gunaratna. Heeft Al Qaeda aan kracht ingeboet en is er sprake van een wisseling van de macht in een terroristenland?
* Inside Al Qaeda is uitgegeven bij Berkley Publishing Group USA, ISBN 0425 1911 41.
---
Mensenrechten in de Europese Unie
Gisteren presenteerde het Europese kantoor van Amnesty International aan de nieuwe EU-voorzitter Ierland een rapport met aanbevelingen voor het Europese mensenrechtenbeleid. Op een persconferentie in Dublin zei Amnesty dat ook de Europese Unie de internationale trend van terrorismebestrijding en veiligheid volgt. De mensenrechten raken daarbij steeds meer ondergesneeuwd. Dit is een beetje een contradictie want de Europese Unie voert de mensenrechten zeer hoog in het vaandel en legt de lat meestal heel hoog. Zo hoog dat Europa het moeilijk heeft haar eigen principes na te leven.
Een gesprek met Dirk Oosting. Hij is directeur van het Europese kantoor van Amnesty international.---
Openheid over banden met farmaceutische bedrijven
In Schotland moeten artsen binnenkort verplicht hun banden met de farmaceutische industrie bekend maken in een openbaar register. Die maatregel, genomen door de Schotse ziekenhuizen en de farmaceutische industrie, is bedoeld om mogelijke belangenverstrengeling te voorkomen. Hoe denken artsen in Nederland over deze maatregel? Een discussie tussen Lode Wigersma van de KNMG en Ivan Wolffers, medicijndeskundige.
---
- dinsdag 13 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
Te gast in Het Onderhoud is Peter de Koning. Hij neemt vandaag afscheid als voorzitter van de Stichting Corporate Governance Onderzoek voor Pensioenfondsen.
Meer informatie
Verder een verslag vanuit de riolen van Bergen op Zoom. Hoe worden die eigenlijk onderhouden en wat zijn de gevolgen als een straat verzakt? Tot slot de zaak van advocaat Boone. Hij is woedend over niet hard gemaakte beschuldigingen door justitie aan zijn cliënt Jocic - die wordt verdacht van het beramen van een aanslag tegen Officier van Justitie Plooy - en aan Boone zelf.9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
Corporate Governance Onderzoek Pensioenfondsen
Het gaat niet goed met de Nederlandse pensioenfondsen. Ze verloren de afgelopen jaren enorme bedragen op hun beleggingen. Peter de Koning maakt zich er sterk voor dat Pensioenfondsen niet alleen op de korte termijn winst letten van de ondernemingen waarin zij hun geld steken, maar ook naar de wijze waarop die bestuurd worden. Hij doet dat als voorzitter van de SCGOP, de Stichting Corporate Governance Onderzoek voor Pensioenfondsen. Die Stichting heeft het tij mee, want door alle financiële schandalen - nu weer de Parmalat affaire - is iedereen er intussen wel van overtuigd dat slecht bestuurde ondernemingen heel veel geld kunnen zoekmaken.
'Ahold is onze beste PR machine. Sinds die affaire hoef ik niemand meer het belang van Corporate Governance, goed ondernemerschap, uit te leggen', zegt De Koning, die vandaag afscheid neemt van zijn club. Op zijn laatste dag als voorzitter van de SCGOP is hij te gast.
---
Riolen in Bergen op Zoom
Alles wat een begin heeft, heeft ook een eind. Kijk maar om u heen: de wereld is in verval. Langzaam maar gestaag rafelt de tijd alle materie en het dúidelijkst zie je dit daar, waar veel mensen zijn: in de stad.
Onze verslaggever Gerrit Kalsbeek, gespecialiseerd in verval, onderzoekt in een korte serie de fysieke neergang van onze woonomgeving. Vandaag gaat het over het riool.In de Minrebroederstraat te Bergen op Zoom vallen de gaten in het plaveisel. Bij één van de vele kuilen ontmoeten we onder een grijs en jagend zwerk lokaal gemeenteraadslid Louis van der Kallen. Al jaren bepleit hij het concept van de lekkende stad, oftewel: onze ontlasting richting riool en al het hemelwater de bodem in.
Verslaggever Gerrit Kalsbeek verdwijnt in de zachtgeurende onderbuik van de stad die rond carnaval vooral bekend staat als Krabbegat.---
Advocaat Boone is boos
Jan Boone is advocaat. Eén van Nederlands top advocaten, zo iemand die in een beroemd rijtje thuishoort. Jan Boone is boos. Woedend en verontwaardigd. En bijna in staat om naar de rechter te stappen. Hij heeft namelijk een cliënt in de EBI in Vught, de Joegoslavische topcrimineel Jocic. Deze Jocic wordt door justitie met de regelmaat van de klok beschuldigd van nog onopgeloste liquidaties en het plannen van een moordaanslag op Officier van Justitie Koos Plooy.
Jocic wordt beschuldigd via de media, wel te verstaan. Een officiële aanklacht is er tot nu toe nooit gekomen. Eén reden voor Boone om boos te zijn, maar er is nog meer.....---
- vrijdag 09 januari 2004
-
11:02Het onderzoek: argos
In 1994 besloot het eerste paarse kabinet in opdracht van de Tweede Kamer dat de kerncentrale in Borssele dicht moest op 31 december 2003. Maar Borssele blijft open tot 2013 en misschien nog wel langer. Hoe komt dat? Volgens het officiële verhaal omdat het de ministeries niet gelukt is de kerncentrale dicht te krijgen. Geklungel van ambtenaren en hun minister. Uit documenten die Argos vandaag openbaart blijkt dat er nog een ander verhaal is, ambtenaren die weinig zin hebben het regeringsbesluit uit te voeren en soms zelfs ronduit tegenwerken.
In Argos een reconstructie van de mislukte sluiting van de kerncentrale in Borssele.En verder: Hebben de nabestaanden van de Iraaks die door een Nederlandse militair werd doodgeschoten recht op een schade vergoeding en wat moeten ze daarvoor doen? Een gesprek met letselschade advocaat Martin de Witte.
Meer informatie"Wij zijn zelf niet in de positie het tij te keren." Dat schrijven ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken in Mei 1999. Met dat tij bedoelen ze het besluit van het eerste paarse kabinet om de kerncentrale in Borssele te sluiten per 1 januari 2004. Maar nu is het 9 januari en Borssele is gewoon open. Sterker nog, Borssele blijft op zijn minst open tot 2013. Het is zelfs niet zeker dat de centrale op die datum dicht gaat. En als hij dan dichtgaat bestaat de kans dat de regering daarvoor miljoenen guldens schadevergoeding moet betalen.
Borssele blijft gewoon open, ook al besloten regering en parlement in 1994 dat de centrale dicht moest. Hoe kan dat?
Vandaag in Argos een reconstructie van een mislukte poging een eind te maken aan kernenergie in Nederland.
Een verhaal met twee versies.
De officiële versie, van een ministerie dat haar best doet om een besluit uit te voeren maar door geklungel daarin niet slaagt
En een tweede verhaal, van ambtenaren die helemaal geen zin hebben om het regeringsbesluit uit te voeren. Uit nog niet eerder gepubliceerde documenten blijkt dat ambtenaren op het ministerie van Economische Zaken bewust geprobeerd hebben een beroepsprocedure voor de Raad van State te traineren.Intern memo ministerie van Economische Zaken:
"In Juni is ....telefonisch met de Raad van State een ongebruikelijke derde uitstel (voor enkele maanden!) overeengekomen. Motivering was dat de zaak van de opgelegde sluiting door het nieuwe kabinet wellicht teruggedraaid zou kunnen worden. Nu dit kennelijk niet het geval is kan de afdeling juridische zaken bezwaarlijk opnieuw via een onderonsje met de behandelend Raad van State-ambtenaar langdurig verder uitstel van verweer vragen."En terwijl het kabinet met de EPZ, dat is directie van de Kerncentrale in Borssele, overeengekomen is dat de EPZ zich niet zal verzetten tegen een wijziging van de kernenergiewet-vergunning, proberen ambtenaren diezelfde directie op andere gedachten te brengen:
Document Economische Zaken
"In het jaarverslag van EPZ van 1998 wordt vermeld dat EPZ zich het recht voorbehoudt 'om als er in de toekomst om wat voor reden dan ook behoefte aan de centrale zou blijken te bestaan, de nodige stappen te ondernemen' Hoe staat het daarmee? De situatie is na 1994 ingrijpend veranderd. Ziet EPZ geen aanleiding om intrekking van het besluit tot sluiting te verzoeken? Wat voor actie heeft EPZ voor ogen?"Daarmee gaan de ambtenaren lijnrecht in tegen het beleid van hun minister.
Luister naar de uitzending op deze site om de twee verhalen over de mislukte sluiting van een kerncentrale te horen. - vrijdag 09 januari 2004
-
10:02De buitenlandreportage
De persvrijheid in Indonesië wordt wederom bedreigd. Rijke zakenmannen lijken uit te maken wat de kranten wel en niet mogen publiceren. Indonesiëkenner Henk Schulte Nordholt geeft een reactie. In Drachten is een telefonisch klachtenmeldpunt opgericht voor mensen die klachten hebben over het CDA-beleid. En tot slot de wekelijkse Boekenrubriek met Aukje Holtrop.
Meer informatie10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
De pers(on)vrijheid in Indonesië
Utan Kayu, letterlijk vertaald 'houten bos', is een onooglijk gebouwtje, verscholen tussen de steeds verder uitdijende wolkenkrabbers van Jakarta. Utan Kayu werd midden jarig negentig opgericht door journalisten, die hun weekblad Tempo gebreideld - ofwel verboden - zagen. Ze gingen ondergronds, drukten illegale blaadjes en organiseerden politieke bijeenkomsten.
Samen met Volkskrant-correspondent Michel Maas ging Tanneke de Groot op zoek naar de nieuwe Indonesische vrijheid, die met de val van Suharto zijn intrede deed.Utan Kayu: vijf jaar na de val van Suharto een broedplaats voor een nieuwe democratie, of een intellectueel eilandje zonder weerklank in een land met meer dan tweehonderd miljoen inwoners?
In april zijn er in Indonesië verkiezingen. De grote vraag daarbij is of Megawati, de dochter van oud-president Sukarno, zal worden herverkozen als president van het grootste moslimland ter wereld.
Een gesprek hierover met Henk Schulte Nordholt. Hij is Indonesië-kenner en verbonden aan de Rijksuniversiteit van Leiden.---
Klachtenlijn CDA-beleid
Ad van der Ham, CDA'er in het Friese Drachten, heeft een telefonisch meldpunt geopend voor mensen die klachten hebben over het CDA-kabinetsbeleid. Het CDA in Friesland is van plan om in heel Friesland dit soort meldpunten te openen, met behulp van vrijwillige CDA'ers die telefonisch klachten aannnemen. Van der Ham vindt dat mensen te hard getroffen worden door de bezuinigingen van Kabinet Balkenende.
---
De Boeken
Recensente Aukje Holtrop bespreekt de volgende boeken:
Orhan Pamuk: Sneeuw.
Uitgeverij Arbeiderspers, ISBN 90 295 36721.Karel van het Reve: Ik heb nooit iets gelezen en alle andere fragmenten. Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 90 282 09956.
Jan Campert: Den luiden lach en andere verzen.
Uitgeverij De Bezige Bij. Speciale uitgave ter ere van het 60-jarig bestaan van De Bezige Bij.---
- vrijdag 09 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
De Nederlandse Dr. Phill, Jeffrey Wijnberg, is te gast. Een gesprek over de zogenaamde 'provocatieve psychologie'. Wijnberg heeft een vaste column in de Telegraaf en geeft op televisie advies over psychische problemen.
Meer informatie
Een reportage over de Westerscheldetunnel. Hoe lang duurt het voordat er brandweer ter plekke is, mocht er brand uitbreken.... Is de tunnel wel veilig genoeg? En tot slot een gesprek met de burgemeester van Nijmegen, Guusje ter Horst, over de niet mis te verstane uitspraken in haar nieuwjaarstoespraak.9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
Provocatieve psychologie
Een gesprek met psycholoog Jeffrey Wijnberg over de zogenaamde 'provocatieve psychologie'. Wijnberg schrijft al jaren een column in de Telegraaf en geeft sinds vorig jaar ook op televisie advies over psychische problemen. De 'Nederlandse Dr. Phill' veegt de vloer aan met de klassieke therapie, die er volgens hem één is van pappen en nathouden.
* Jeffrey Wijnberg heeft een boek geschreven: 'In het diepst van de ziel is niets te zien'. Uitgegeven bij Roularta Books, ISBN 9054667338.
---
De Westerscheldetunnel
Tot de oorspronkelijke plannen bij de aanleg van de langste tunnel van Nederland behoort een beroepsbrandweer aan beide kanten van de tunnel, die in geval van nood binnen acht tot tien minuten ter plekke kan zijn. Het kabinet Balkenende I beloofde vijfentwintig miljoen euro voor de eerste tien jaar, maar volgens kabinet Balkende II was dat een vergissing en moeten de twee gemeentes waar het gat de grond in verdwijnt de openbare veiligheid zelf bekostigen. Maar de bevolking van Borssele pikt het niet meer en de gemeenteraad heeft besloten dat er geen cènt meer naar de tunnel gaat...
Verslaggever Gerrit Kalsbeek verjoeg de rook om zijn hoofd en testte de snelheid van de Borsseler vrijwillige brandweer.De lengte van de reportage is dezelfde tijd als die de brandweer uit Borssele of Terneuzen nodig heeft om ter plekke te komen.
---
Vriendjespolitiek in Nijmegen?
Gerard Legebeke spreekt met de burgemeester van Nijmegen, Guusje ter Horst. Ze is veel in het nieuws geweest de afgelopen drie dagen wegens niet mis te verstane uitspraken in haar nieuwjaarstoespraak over vriendjespolitiek, cliëntalisme en te lief en te zacht optreden van het gemeentelijk bestuurlijk apparaat.
Er waren vooral gepikeerde en boze reacties van onder andere raadsleden. Iedereen voelt zich persoonlijk aangesproken en min of meer verdacht van corruptie.
Guusje ter Horst reageert op die boze reacties en op de deining die zij heeft veroorzaakt in haar eigen ambtenarenapparaat.---
- dinsdag 06 januari 2004
-
11:02Noorderlicht
Een moderne versie van het scheppingsverhaal is gestoeld op de laatste inzichten in de kosmologie. In een nieuwe reeks Paradisolezingen vertelt hoogleraar Robbert Dijkgraaf over de oorsprong van het heelal.** Bij planten wordt de stamper het vrouwelijke en de meeldraad het mannelijke geslachtsorgaan genoemd. Maar wie heeft dat eigenlijk bedacht? Christien Brouwer onderzocht geschriften van vier 17e eeuwse botanisten om te achterhalen hoe deze visie ontstaan is.** BUITEN DE WETENSCHAP: Gratis rechtshulp.
Meer informatieDe Geboorte van het Heelal
In den beginne was er een oppergod met hevige maagkrampen. Hij braakte eerst de zon uit, daarna verschillende levende wezens en tenslotte de mens. Tot voor kort hadden scheppingsverhalen, zoals deze uit Zaïre, weinig concurrentie van kosmologische theorieën: ze konden geen van beide wetenschappelijk aangetoond worden. Maar daar komt snel verandering in, zegt Robbert Dijkgraaf, hoogleraar Mathematische Natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Kosmologie is een serieuze wetenschap geworden, en biedt antwoord op vragen die ons al duizenden jaren bezighouden, zoals: Waar komen we vandaan, hoe lang zijn we hier al en waar gaan we naar toe?
Volgende week zondag zal Robbert Dijkgraaf deze prangende vragen bespreken, in het kader van een nieuwe reeks paradisolezingen, georganiseerd door de K.L. Poll Stichting, de NWO en VPRO's Noorderlicht. De lezingen gaan over de oorsprong van taal, de materie, het leven, het schrift, de mens, de aarde, de wiskunde en het bewustzijn. Robbert Dijkgraaf mag het spits afbijten met een lezing over het begin van het begin: de geboorte van het heelal.
Lezing: Zondagochtend 18 januari 2004, van 11.00 - 13.00 uur in Paradiso, Weteringschans 6 in Amsterdam. Toegangskaarten kosten EURO 8,- per kaart. OKW-donateurs betalen EURO 6,50. Net als in de afgelopen jaren is er na afloop van de lezingen ruimte voor het stellen van vragen.
-----
NIEUWSBERICHTEN
Appeltje te Schillen
Een appeltje op zijn tijd is gezond. Vooral als je hem zelf schilt, want daarmee stimuleer je belangrijke hersengebieden. Dat blijkt althans uit onderzoek van het Japanse National Food Research Institute.
Vooral de frontale cortex wordt geprikkeld door het schillen van een appel (of iets anders). Dat is het gebied dat net achter het voorhoofd ligt en verantwoordelijk is voor, onder andere, logisch redeneren, de verbeelding en het controleren van emoties. De onderzoekers leiden uit het onderzoek af dat "een moeilijke taak, waarbij een mogelijk gevaarlijk gereedschap wordt gebruikt", dit hoogontwikkelde hersendeel activeert. Het gaat de wetenschappers te ver om te concluderen dat je van een appeltje schillen ook echt slimmer wordt.
De resultaten van het onderzoek zullen worden gepubliceerd in de online-editie van het Amerikaanse tijdschrift NeuroImage.
***Afbraak Radioactief Afval
De Delftse promovenda Patricia Damen heeft een materiaal ontdekt waarmee radioactief afval sneller afgebroken wordt. Normaal gesproken blijft radioactief materiaal, zoals plutonium, wel een paar miljoen jaar actief. En dat is precies de reden waarom je het niet zomaar bij het grofvuil zet.
Patricia Damen ontdekte dat de radioactiviteit sneller afneemt als je het afval blootstelt aan een neutronen-bombardement. De neutronen zorgen ervoor dat de radioactieve deeltjes van structuur veranderen, waardoor ze minder lang blijven bestaan: na een paar honderd jaar is de straling al verdwenen. Voordat het radioactieve materiaal gebombardeerd kan worden, moet het worden verpakt in een een stof die niet met de neutronen reageert; anders komt de straling alsnog vrij. De promovenda heeft ontdekt dat de stof 'zirconia' hier zeer goed voor geschikt is.
Als zirconia echt zo goed werkt als wordt verwacht, zou dat een tweede kans kunnen betekenen voor kernenergie. Nu wekt kernenergie nog veel weerzin op door de lange levensduur van het radioactieve afval. Binnenkort start in de reactor van Petten een proef met de techniek van Damen.
***Wisselpool
Het zou zo maar eens kunnen dat de noord- en zuidpool van plaats verwisselen. Dat zou niet voor het eerst zijn: de laatste keer dat dit gebeurde was 780.000 jaar geleden.
Een omkering van de polen kan plaatsvinden als het aardmagnetisch veld in kracht afneemt. En dat is ook nu het geval. De laatste 2000 jaar is het aardmagnetisch veld steeds zwakker geworden; de laatste 150 jaar zo'n 10%. Dat zou kunnen leiden tot een omkering van de polen, hoewel het één niet noodzakelijkerwijs tot het ander leidt. Ook als het wel gebeurt ontstaan er geen levensbedreigende situaties. Zelfs niet voor vogels, schildpadden en bijen die het magnetische veld gebruiken om hun weg te vinden: de verandering gaat zo langzaam dat zij tijd genoeg hebben om zich aan te passen.
Mocht het ooit weer zo ver komen, dan zullen we er zeker iets van merken. Enkele satellieten zijn al wat verstoord door de verzwakking in het magnetisch veld. En komt het tot een echte omkering van de polen, onthoud dan dat uw kompas voortaan naar het zuiden wijst en niet meer naar het noorden.
***Logboek als Weerdienst
Oude scheepslogboeken blijken goed geschikt te zijn om te achterhalen hoe het weer zo'n twee eeuwen geleden op de grote zeeën was. Onderzoekers van de University of Sunderland gebruiken de logboeken voor een database van het klimaat op de oceanen.
Het doel van de database is om meer te weten te komen over klimaatveranderingen toen de industrialisatie er nog geen invloed op gehad kan hebben. Het KNMI bestond in die tijd nog niet, dus moesten de onderzoekers hun gegevens ergens anders vandaan halen. De 18e en 19e eeuwse logboeken van zeevaarders bleken een uitstekende bron. Hoewel zij geen geavanceerde apparatuur aan boord hadden, die bestond immers nog niet, zijn de gegevens zeer betrouwbaar. Schepen voeren vaak in groepen tegelijk over zee en hun waarnemingen en aantekeningen blijken nauw op elkaar aan te sluiten.
De onderzoekers maken gebruik van Engelse, Franse, Spaanse én Nederlandse logboeken.-----
Mannelijke Meeldraden
Bij de plant is de stamper het vrouwelijke geslachtsorgaan en de meeldraad het mannelijke geslachtsorgaan. Zo hebben we het allemaal geleerd bij de biologieles. Maar wie heeft dat idee eigenlijk bedacht? Is het een logische constatering of het zoveelste voorbeeld van een seksistisch wereldbeeld, waarin de actieve rol is weggelegd voor de man en de passieve rol voor de vrouw?
Christien Brouwer onderzocht de geschriften van vier botanisten uit de 17e eeuw om erachter te komen hoe de heersende visie op de geslachtsorganen van de plant tot stand is gekomen. Ze promoveert op 16 januari bij het Belle van Zuylen Instituut aan de Universiteit van Amsterdam.Proefschrift: Mw. C.E. Brouwer - Anatomische sekse als uitvinding in de botanie. Hoe stampers tot vrouwelijke en meeldraden tot mannelijke geslachtsorganen werden (1675-1735).
-----
BUITEN DE WETENSCHAP: Gratis rechtshulp
Advocaat Bas Willering van het Amsterdamse advocatenkantoor Willering advocaten geeft sinds enige tijd gratis juridische bijstand aan mensen met een uitkering. Hij maakt reclame voor zijn gratis rechtshulp via huis aan huis-blad Echo, het Amsterdams Stadsblad, Het Parool en de sociaal raadslieden. Hij heeft nu zo'n 40 klanten.
Voor het maken van een afspraak met Willering Advocaten kunt u tijdens kantooruren bellen: Telefoon: 020 - 6273795. Het adres: Amstelveenseweg 56, 1075 XH Amsterdam.
- dinsdag 06 januari 2004
-
10:02Het buitenland
In Duitsland kunnen werklozen - met financiële hulp van de Sociale Dienst - een eigen zaak beginnen, de zogeheten Ik-NV. De belangstelling voor deze regeling is immens. Een reportage van de ronduit somber te noemen werkgelegenheidssituatie in Duitsland. Aansluitend een gesprek met Prof. Dr. van Paridon over de hervormingswind die sinds vorig jaar door Duitsland lijkt te waaien en de kansen op een spoedig Duits herstel. Tot slot een gesprek over het bericht dat Israël de bevoegdheid van het Internationale Hof in Den Haag niet zal erkennen, m.b.t. de rechtmatigheid van de Muur.
Meer informatie10.00 - 11.00: HET BUITENLAND
Duitse werklozen worden kleine ondernemers
Een reportage over één van de maatregelen die de Duitse werklozen weer aan het werk moeten helpen: de Ik-NV, ofwel Ich-AG op z'n Duits. Duitse werklozen die een eigen bedrijf willen beginnen krijgen drie jaar lang elke maand een basisuitkering van de Sociale Dienst. Het eerste jaar krijgen ze zeshonderd euro per maand, het tweede driehonderdzestig en in het derde en laatste jaar tweehonderdveertig euro per maand. Daarna moeten ze het zelf zien te rooien.
Eén van de vele tienduizenden werklozen die afgelopen jaar een eigen zaak begon met hulp van de Sociale Dienst is Merit Schambach. Samen met haar man drijft zij sinds mei vorig jaar een winkeltje in Mosterd in de Berlijnse volkswijk Kreuzberg. Een reportage van Gert Hindriks en correspondent Hans Verbeek.
---
De kansen op een spoedig Duits herstel
Duitsland gaat een spannend jaar tegemoet. Vorig jaar nog lanceerde de regering Schröder één van de meest ingrijpende economische hervormingen sinds de oorlog.
Vlak voor de kerst ging het Duitse parlement akkoord met wat één van de meest ingrijpende hervormingsvoorstellen is uit de naoorlogse tijd: 'de Agenda 2010'.
Kernstuk van dit hervormingspakket is een forse belastingverlaging voor particulieren en een sanering van het pensioen-, ziektekosten- en uitkeringenstelsel. Ook moet er flink gesnoeid worden in de staatssubsidies en de verstikkende regelgeving in Duitsland.Een gesprek met Prof. Dr. Kees van Paridon. Hij is hoogleraar economie aan de Erasmus Universiteit. Daarvoor was hij bijzonder hoogleraar Nederlands-Duitse economische betrekkingen aan de VU in Amsterdam.
Een gesprek over de hervomingswind die sinds vorig jaar door Duitsland lijkt te waaien en de kansen op een spoedig Duits herstel.---
Paul de Waart waarschuwt Sharon
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waar dus alle landen die lid zijn van de Verenigde Naties zitting in hebben, heeft vorige maand gevraagd aan het Internationale Hof in Den Haag of zij een advies uit wil brengen over de rechtmatigheid van de Muur die Israël op de Westbank bouwt. Gisteren berichtte de Israëlische krant Ha'aretz dat volgens bronnen rond de regering van Ariël Sharon, Israël de bevoegdheid van het Internationale Hof in Den Haag niet zal erkennen.
Een reactie van Emeritus Hoogleraar Internationaal Recht, Paul de Waart---
- dinsdag 06 januari 2004
-
09:02HET INTERVIEW
Een reactie van de voorzitter van de vakbond Marechaussee Vereniging over de Sky Marshalls - marechaussee in burger die mee vliegen op KLM-vluchten als anti-terreurmaatregel. Gesprek met onderwijspsycholoog Dronkers. Hij voorspelt dat Nederlandse ouders binnen tien jaar hun kind het liefst naar een islamitische school zullen sturen, vanwege de strengere discipline en het stevige morele onderricht. Tot slot een gesprek met Emeritus Hoogleraar Militair Recht, Coolen. Hij vindt het 'schokkend' dat de Nederlandse militair die een Irakees doodschoot wordt vervolgd voor moord en doodslag.
Meer informatie9.00 - 10.00: HET INTERVIEW
Sky Marshalls
Han Busker, voorzitter van de vakbond Marechaussee Vereniging, geeft een korte reactie op het bericht dat de Koninklijke Marechaussee vorig jaar in opdracht van Justitie zogeheten Sky Marshalls heeft opgeleid. Deze marechaussee in burger zou mee gaan vliegen op KLM-vluchten als anti-terreurmaatregel. De KLM is echter intussen gaan twijfelen of de Sky Marshalls wel bewapend moeten zijn.
---
De Islamitische school heeft de toekomst
De tegenstand tegen bijzonder onderwijs - en dan vooral tegen islamitische scholen - groeit. De VVD wil dat er geen nieuwe islamitische scholen bijkomen. Binnen de Partij van de Arbeid wordt er ook door meer mensen zo over gedacht, bijvoorbeeld door de amsterdamse wethouder Rob Oudkerk die op den duur wel van het bijzonder onderwijs af wil om er gemengde openbare scholen van te maken - dat is beter voor de integratie.
Vanuit het verre zuiden is er nu een stem bijgekomen in dit debat: onderwijssocioloog Jaap Dronkers - tegenwoordig hoogleraar sociale stratificatie en ongelijkheid aan het Europees Universitair Instituut, Florence in Italië. Hij voorspelt in een bijdrage in de Volkskrant van eind december dat over een jaar of tien Nederlandse ouders hun kinderen gráág op een islamitische school zullen doen, en dat we die scholen dus zeker niet moet opheffen.
---
Militair vervolgd voor moord en doodslag
Een 43-jarige Nederlandse sergeant-majoor, die als marinier dienst doet in Zuid Irak, schiet op 27 december tijdens een optreden tegen plunderingen een Irakese burger dood.
Drie dagen later wordt hij onverwijld teruggehaald naar Nederland en vastgezet, wegens de door het Openbaar Ministerie vastgestelde aanklacht moord, doodslag of dood door schuld.Nederland in rep en roer. 'Schokkend', noemt de emeritus hoogleraar Militair Recht Guido Coolen dit optreden van het Openbaar Ministerie.
Gerard Legebeke praat met Coolen.---